Бейнелеу іс-Әрекетін Үйрету программасы
Балаларды бейнелеу іс-әрекетіне үйрету 2 жастан басталады .және оған мектепке дейінгі барлық топтарда кеп орын белінеді.
Жан-жақты тәрбиелеу мен дамыту міндеттері балаларды олардың үғымына сай жеңіл мөлшерде бейнелеу дағдылары мен іскерліктерге үйрету, программада қаралған білімді жеткізу, өз-дері бейнелейтін заттар мен оқиғалар туралы оларда соған сәй-кес түсінік пайда болуы жағдайында ғана ойдағыдай жүзеге асырылуы мумкін.
Балабақшада бейнелеу іс-әрекетіне үйрету советтік дидакти-каның негізгі принциптеріне қүрылады.
Программанын. мазмұны ересектер қызметінің тиісті саласы-нан, яғни бейнелеу өнері мазмұнынан алынады. Жас балалар мен ересек адамдардың мүмкіншіліктері арасындағы үлкея айырмашылыққа қарамастан біз тек тарихи, қоғамдық дамуда адамдар қол жеткізген нәрсені ғана үйретеміз. Адамзат жина-ған зор байлықтың ішінен біз балалар меңгере алатындай етіп тек азын-аулағын ғана іріктеп аламыз.
Балаларға жеткізілетін мәліметтердің, оларға қоғамдық са-■на- сезім формасы ре.тіндегі өнер игілігіне айналған іскерліктер-Ді егудің ғ ы л ы м и принципі осында.
Балалар бақшасындағы бейнелеу іс-әрекеті программасы мьщадай міндеттерді шешуді кездейді: көркемдік іс-әрекетке Қьізығушылықты тәрбиелеу, қабылдауды дамыту, образды түсі-нікті қалыптастыру, қиялды, творчестволық қабілеттілікті да-мыту, бейне жасау әдістерімен қаруландыру. Бейнелеу іс-әреке-ті сабақтарында балаларда бірте-бірте эстетикалық сезім (фор-
маны, пропорцияларды сезіну, түр-түсті, ырғақты, композиция-ны сезіну), сондай-ақ керкемдік талғам дамиды.
Программаны өту процесінде балаларға форма, түр-түс, кө-лем, кеңістіктегі қатынастар туралы білім беріледі.
Барлық осы білімдер практикалық бейнелеу іс-әрекетті же-тілдіруге, оған кіретін іскерліктер мен дағдыларды меңгеруге бағытталған.
Бейнелеу іс-әрекеті жөніндегі программа оның өзіндік ерек-шелігіне сәйкес терт бөлімге белінеді. Бірінщі бөлімге суретте, мүсінде, аппликацияда заттардын, бейнесін жасаумен байланыс-ты білім, іскерлік пен дағдылар кіреді. Екінші бөлімге сабақтас мазмүнды, сюжетті беру қатысты. Үшінші бөлімге ою-өрнектер жасауға және суреттерді немесе аппликацияларды безенді-руге қажетті іскерліктер мен дағдылар енгізілген. Төртінші бөлімге техникалық іскерліктер мен дағдылар: қарындаш пев қылқаламды, қайшыны қолдана білу, бояулармен, желіммен, пластилинмен, сазбалшықпен жұмыс істей білу біріктірілген.
Әрбір бәлімдердің мазмүны жоспарлы тәрбиелеу және оқы-ту жағдайында мектеп жасына дейінгі балалардың мүмкіндікте-рін ескере отырып, іріктеліп алынады. Тәрбиелеу және оқыту жүйесінін, жетілдіру дәрежесіне қарай жас мүмкіндіктерінін деңгейі езгереді. Сонымен түсінуге жеңіл болу прин-ц и п і оқу материалыньщ балалардың жас ерекшеліктерімен сәйкестігінен көрінеді.
Саналылық принцигі"і балалардын, білім мен іскер-лікті өзінен-өзі, тек еліктеушіліктін, арқасында ғана емес, сана-лы түрде, қызығушылықпен меңгеруін көздейді. Ғалымдардын зерттеуі және тәрбиешілердін, тәжірибесі, тіпті кіші мектеп жа-сына дейінгілердің өзі олардьщ үғынуына жеңіл іс-қимыл әдіс-терін саналы түрде үйренуге қабілетті екенін дәлелдейді.
Саналы түрде, белсене, қызығушылықпен меңгерілген білім, іскерліктер мен дағдылар берік орнығады, сөйтіп балалар келе-шекте оларды емін-еркін пайдалана алады.
Совет дидактикасының маңызды принципі үйрету процесін бейнелеу іс-әрекеті тәрбие жүмысының барлық жақтарымен байланысты болатындай және жаңа іскерліктер мен дағдыларды игеру бұрын меңгерілгенге сүйенетіндей етіп қүруға міндеттей-тін ж ү й е л і л і к және б і р і з д і л і к принципі болып та-былады.
Бейнелеу іс-әрекетін үйретуде көрнекілік принципі кеңінен пайдаланылады. Ол ерекше маңызды, себебі сурет салу-да, мүсінде, аппликацияда және конструкциялауда айналадағы өмірдён алынған әсерлер бейнеленеді. Балаларға объектілермек немесе олардың бейнелерімен тікелей танысуларына мүмкіндін беріледі, қажет болған жағдайда мүсін, аппликация жасау, су-рет салу кезіндегі іс-қимыл көрнекі түрде көрсетіледі. Кернекі-лік барлық жағдайда балаларға анық, дүрыс үғымды түсінік берумен ұштастырылады.
Бейнелеу іс-әрекетін үйрету коллективтік сабақтарда өткізі-еДі; балалардың барлық топтары бірьщғай программамен оқы-тьілады. Сонымен қатар сабақтар өткізу процесінде балаларға жеке дара қатынас жасау, түсіну тездігін және тереңдігін, орын-дау жылдамдығының ерекшелігін, белсенділігін, қиялын және т б. есепке алу жузеге асырылады.