БУ- КҮШТІ ҚОНДЫРҒЫНЫҢ РЕНКИН ЦИКЛЫН Р,V ЖӘНЕ Т,S – ДИАГРАММАЛАРЫНДА БЕЙНЕЛЕУ ТЕРМИЯЛЫК ПАк.
Бу-күштіліқондырғыныңРенкинциклы.
ӨндірістекеңпайдаланатынбутурбиналықондырғыларРенкинцикліменжұмысістейді. Бұлциклдебуқондырғыдабутолықсұйықтанадыжәне аса қыздырылғанбудыпайдаланумүмкіншілігіболады, алтермиялықп.ә.к. көбейтеді. Бұлциклдіөткенғасырдың 50-жылдары У. Ренкинжәне Р. Клаузиуспенекуі бір уақыттаұсынған, көбінесебұныРенкинциклыдепатайды.
Төменде (1.37- сурет) қарапайымбутурбиналықондырғылардағыРенкин циклі үшін, қыздырылғанбудың циклі су буының Р,VжәнеT,Sдиаграммаларындабейнеленген. Ренкин циклі бойыншажұмысжасайтынқондырғыныңпринциптісхемасы 1.36 – суреттекөрсетілген.
Қазандақайнағансудың Р1қысымдығыжағдайын 4-нүкте сиппатайды; Ренкинциклымынадайпроцестердентурады:2’-3 – қазанғанасоспенсуды беру (адибаттысығу); 3-4 – қазандағысудыизобаралықыздыру, қайнату; 4-5 – изотермалыжәнеизобарлыпроцестердесудыбуғаайналдыру; 5-6 – будықұрғату;6-1-буды аса қыздыру процесі;1-2 – бутурбинасындажылудыңадиабаттыұлғаю процесі; 2-2Ў - будыңизобарлышықтану процесі; 1-2д бутурбинасындағыбудыңнақтыұлғаюпроцесі.Ренкинциклініңтермиялықп.ә.к. мынатеңдеуменанықталады.
ηt= / [(h1-h2’)-V(Р1-Р2)]. (1.8.4)БКҚ-ныңжұмысынаталдаужасасақ (3 нүкте) бастапқықысым Р1 (3…4 МПадейін), ісжүзіндеTSдиаграммасында 3 және 2’ нүктелеріндегікөрсетілген, қысымдардыңшамаларыбірдейболады, сондықтантермиялықп.ә.к.-тіжуықтауформуламенбылайанықтауғаболады.ηt= =(h1-h2)/ (h1-h2’), (1.8.5)
мұндағыh1, турбинағакірердегі аса қыздырылғанбудыңменшіктіэнтальпиясы; h2 – конденсаторғакірердегіпайдаланғанбудыңменшіктіэнтальпиясы;h’2 – конденсаторданшығаберістегісұйықтыңменшіктігіэнтальпияссы.ЖоғарыдағыформуладанРенкинциклыныңтермиялықп.ә.к. будыңтурбинағакіреберістегіh1жәнешығаберістегіh2Ўэнтальпиясыменжәне Т2 температурадатұрғансудыңэнтальпиясыменh2Ўанықталады;осыэнталпиялардыңмағналарыциклдың үш параметрлерменанықталады; будыңтурбинағакіреберістегіқысымы Р1ментемпературасыt1, будыңтурбинаданшығаберісіндегі, яғниконденсатордағықысымымен Р2.Жұмыс кезіндебудыңтемпературасыөскенt1сайынбуменкүшберетінқондырғыныңтермиялықп.ә.к. артады.ЖылудырегенерациялауарқылыБКҚ-ныңтермиялықп.ә.к. 10…14%-кедейінкөбейтугеболады.
Озғалтқыштың термодинамикалық схемасы, циклдық жұмысытермиялық ПӘК
қозғалтқыштың термодинамикалық схемасын қарастырайық (1.6-сурет) Іс жүзінде барлық жылу двигательдеріндегі жылу көзі ретінде отынды жаққанда жүретін химиялық немесе ішкі ядролық реакциялар қолданса, ал салқын жылу көзі ретінде қоршаған ортаны – атмосфераны қолданады. Жұмысшы дене ретінде газ не бу пайдаланылады. Тура циклдардың нәтижелілік сиппатамасы болып термиялық пайдалы әсер коэффициент (ПӘК) болып есептеледі.