Биогеохимия және экотоксикология
$$$$Биогеохимия ғылымы зерттейді:
####Табиғи минералдардың құрамын, физикалық қасиеттерін, қалыптасу және өзгеру жағдайларын
####Тірі ағзалардың геохимиялық маңызын
####Жер қыртысының қозғалысын, даму тарихын, орналасу заңдылықтарын
####Жердің қыртысын және ішкі қабаттарын, олардың құрамын, құрылысын
####Магмалық және метаморфтық тау жыныстарын, олардың заттық құрамын, геологиялық ерекшіліктерін
####Литосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Тропосферадағы химиялық реакция түрін
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
@@
$$$$Литосфера қабатына жатады:
####Жер қыртысы және төселіп жатқан жоғарғы мантияның үстіңгі бөлігі
####Жер қыртысы және сыртқы ядро бөлігі
####Жер қыртысы және сыртқы ядроның жоғарғы бөлігі
####Жер қыртысы және жоғарғы мантияның жоғарғы бөлігі
####Жер қыртысы және төменгі мантияның жоғарғы бөлігі
####Жер қыртысының қозғалысын, даму тарихын, орналасу заңдылықтарын
####Жер қыртысы және төселіп жатқан жоғарғы мантияның беткі бөлігі
####Жер қыртысының қозғалысын, даму тарихын, орналасу заңдылықтарын
@@
$$$$Жер биосферасы бұл:
####Қалпына келмейтін, аз құрылымды жүйе
####Ашық, күрделі жүйе
####Күрделі жүйе, өздігінен реттелмейді
####Көп компонентті, өздігінен реттелуші жүйе
####Жабық, қалыптаспаған жүйе
####Аз компонентті, ұйымдасқан жүйе
####Тірі ағзалардың геохимиялық маңызын
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
@@
$$$$Атмосфералық жауын-шашынның химиялық құрамы анықтайды:
####Литосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Тропосферадағы химиялық реакция түрін
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Стратосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Педосферадағы химиялық реакция жылдамдығын
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция жылдамдығын
####Тұрақты органикалық қосылыстардың зиянды әсерін зерттейді
####Зиянды заттардың организмге әсер етуінен болған ауруларды зерттейді
@@
$$$$Оттек айналымында оотек:
####Минералдану процесі жүреді, дүруіне қатысады
####Аммонификация процесі арқылы жүреді
####Денитрификация процесіне жұмсалады
####Ағзалардың тыныс алуына жұмсалады
####Тотығыу реакциясына жұмсалады
####Тропосферадағы химиялық реакция түрін
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Стратосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
@@
$$$$Жер қыртысында кең таралған негізгі химиялық элементтер тобы:
####S, Ni, Li
####Na, Mg, O
####Co, S, Al
####F, K, Ca
####O, Za
####Si, N, Li
####Co, Ni, Cu
####O, Fe, Si
@@
$$$$Экотоксикология ғылымының мақсаты:
####Тұрақты органикалық қосылыстардың зиянды әсерін зерттейді
####Зиянды заттардың организмге әсер етуінен болған ауруларды зерттейді
####Зиянды заттардың тірі организмдерге және экожүйеге зиянды әсерін анықтайды
####Зиянды химиялық қосылыстардың қауіптілігін зерттейді
####Зиянды заттардың қоршаған ортадағы ингридиенттік құрамын, таралу ерекшіліктерінің биологиялық әсер етуін, активизациясын, дезактивизациясын зерттейді
####Удың қауіптілігін зерттейді
####Аммонификация процесі арқылы жүреді
####Ағзалардың тыныс алуына жұмсалады
@@
$$$$Ауа ортасына қолданылатын нормативтер:
####ШРКо.т.
####ОХҚ
####ОБҚ
####ШРК м.б.
####ШРКт
####Зиянды химиялық заттардың ШРК
####Радиацияның ШРК
####Тұрмыстық нормативтер ШРК
@@
$$$$Минералды күкірттің тотығуын жүзеге асыратын бактериялар:
####Сульфобактериялар
####Десульфирлеуші бактериялар
####Денитрлеуші бактериялар
####Тионды бактериялар
####Нитрлеуші бактериялар
####Күкірт бактериялар
####Гранулометриялық құрамы
####Органикалық заттардың болуы
@@
$$$$Сынаптың концентрациясының артуынан пайда болатын ауру түрлері:
####Рак
####Паркинсон ауруы
####Итай-Итай
####Қалпақты ақылсыз
####Минамата
####Ингаляциялық
####Созылмалы
####Кездейсоқ
@@
$$$$Ауыр металдардың өсімдіктерге қол жетімді болуына күшті әсер ететін топырақ факторлары:
####Су өткізгіштігі
####Гранулометриялық құрамы
####Органикалық заттардың болуы
####Топырақтың сортаңдығы
####Топырақтың рН мәні
####Күкірт бактериялар
####Удың қауіптілігін зерттейді
####Физиологиялық ерекшелігі
@@
$$$$Ферсман бойынша артық элементтер тобы:
####O, Fe, Si
####Ar, Ne, P
####Fe, Ca, P
####Co, Re, Ne
####O, Si, Ca
####Se, Ne, Fe
####Co, Ni, Cu
####Cu,Ar,Co
@@
$$$$Удың шығу жағдайлары мен өту ерекшеліктеріне байланысты классификациясы:
####Ингаляциялық
####Кездейсоқ
####Созылмалы
####Өткірлеу
####Өткір
####Рак
####Паркинсон ауруы
####Минамата
@@
$$$$Жануарларды таңдағанда токсикалық эксперимент жасауда ескерілетін факторлар:
####Бейімделгіштігі
####Жасы
####Физиологиялық ерекшелігі
####Көптүрлілігі
####Морфологиялық ерекшелігі
####Төзімділігі
####Қоршаған ортадағы улы заттың концентрациясы
####Радиацияның әсерінің болмауына
@@
$$$$Зерттелетін заттың улылығын анықтауда ескерілетін көрсеткіш:
####Улы заттың жинақталуы
####Қоршаған ортадағы улы заттың концентрациясы
####Улы заттың ыдырауы, таралуы
####Заттың уландырған дозасы
####Заттың әлеуметтік қауіптілігі
####Жасы
####Физиологиялық ерекшелігі
####Көптүрлілігі
@@
$$$$Ағзаның физиологиялық функциясының гетерогенділігі байланысты:
####Радиацияның әсерінің болмауына
####Ортаның биогеохимиялық біркелігіне
####Ортаның биогеохимиялық өзгерісіне
####Климаттың әсерінің болмауына
####Ешқандай фактордың әсерінің болмауына
####Абиотикалық фактордың ортаға әсерінің болмауына
####Экологиялық факторлар әсерінен ортаның өзгеруіне
####Қоршаған ортадағы улы заттың концентрациясы
@@
$$$$Адамдағы диоксин әсерінен пайда болатын аурулар:
####Есту қабілетінің нашарлауы
####Қолдың жансыздануы
####Онкологиялық аурулар
####«Арынды ауыз» секілді кемтарлық
####Есте сақтау қабілетінің нашарлауы
####Көру қабілетінен бірден айырылуы
####Алдыңғы мидың істен шығуы
####Созылмалы
@@
$$$$Түрлердің удың әсеріне сезімталдығы байланысты:
####Ағзаның тыныс алу дәрежесіне
####Ағзадағы метаболизм жылдамдығына
####Ағзаның қан айналу жүйесіне
####Ағзаның физиологиялық жағдайына
####Ағзадағы зәрді шығаруына
####Көру қабілетінен бірден айырылуы
####Алдыңғы мидың істен шығуы
####Есту қабілетінің нашарлауы
@@
$$$$Гипоксияның негізгі типтері:
####Медиаторлық
####Кумулятивті
####Жасушалық
####Экрогенді
####Эндогенді
####Пассивті
####Физиологиялық ерекшелігі
####Көптүрлілігі
@@
$$$$Жердің биотикалық және абиотикалық материясында кездесетін фосфордың орташа мөлшері пайыз есебімен:
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 0,9
####Топырақ органикалық массасы – 0,55
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 2,5
####Мұхит экожүйесіндегі құрғақ масса – 0,5
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 0,8
####Мұхит экожүйесіндегі құрғақ масса – 9
####Тұрақты органикалық қосылыстардың зиянды әсерін зерттейді
####Ешқандай фактордың әсерінің болмауына
@@
$$$$Кальцийдің биогеохимиялық циклін жүзеге асыратын процестер:
####Са-дің ауқымды циклі 2млд. жыл
####Са магмалы кристалданудың кеш стадиясында шөгеді
####Са-дің ауқымды циклі 8 млд. Жыл
####Са-дің бөлінуін аз минералдар қамтамасыз етеді
####Планктондардың активті сіңіруі
####Пеллет түріндегі шөгіндіге айналуы
####Биокарбонат түрінде табиғи суға түсін мұхиттарға миграйиялануы
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 0,9
@@
$$$$Металдар ағзада жинақталады:
####Бауыр, асқазан, тыныс алу жолында
####Өкпе, жүрек, эндокринді бездер
####Зат алмасу нашар жүретін мүшелерде
####Микроэлементтер секілді қалыпты ұлпаларда
####Эндокринді бездер, асқазан жолы, ішек
####Бауыр, бүйрек, эндокринді бездер
####Макроэлементтер секілді қалыпты ұлпаларда
####Алдыңғы мидың істен шығуы
@@
$$$$Жілік майында жинақталады:
####Бериллий
####Сынап
####Никель
####Хром
####Кобальт
####Барий
####Қорғасын
####Марганец
@@
$$$$Активті канцерогенді заттарға жатады:
####Дибенз(а, h) – антрацен
####Дибенз (а, і) пирен
####Хризен
####Бенз (h) флуорантен
####Бензпирен
####Бензпирен
####Бензантрацен
####Күкіртоксиді
@@
$$$$Табиғатта жиі кездесетін канцерогенді заттар:
####Күкіртоксиді
####Бериллий және оның қосылыстары
####Фосфор органикалық қосылыстар
####Қорғасын
####3-бензпирен, хром оксиді
####Марганец, аллюминий
####Хризен
###Көп циклді, ароматты көмірсутектер
@@
$$$$Биогеохимия ғылымы зерттейді:
####Табиғи минералдардың құрамын, физикалық қасиеттерін, қалыптасу және өзгеру жағдайларын
####Тірі ағзалардың геохимиялық маңызын
####Жер қыртысының қозғалысын, даму тарихын, орналасу заңдылықтарын
####Жердің қыртысын және ішкі қабаттарын, олардың құрамын, құрылысын
####Магмалық және метаморфтық тау жыныстарын, олардың заттық құрамын, геологиялық ерекшіліктерін
####Марганец, аллюминий
####Көп циклді, ароматты көмірсутектер
####Органикалық заттардың болуы
@@
$$$$Литосфера қабатына жатады:
####Жер қыртысы және төселіп жатқан жоғарғы мантияның үстіңгі бөлігі
####Жер қыртысы және сыртқы ядро бөлігі
####Жер қыртысы және сыртқы ядроның жоғарғы бөлігі
####Жер қыртысы және жоғарғы мантияның жоғарғы бөлігі
####Жер қыртысы және төменгі мантияның жоғарғы бөлігі
####Жер қыртысы және төселіп жатқан жоғарғы мантияның беткі бөлігі
####Қалпына келмейтін, аз құрылымды жүйе
####Ашық, күрделі жүйе
@@
$$$$Жер биосферасы бұл:
####Қалпына келмейтін, аз құрылымды жүйе
####Ашық, күрделі жүйе
####Күрделі жүйе, өздігінен реттелмейді
####Көп компонентті, өздігінен реттелуші жүйе
####Жабық, қалыптаспаған жүйе
####Аз компонентті, ұйымдасқан жүйе
####Магмалық және метаморфтық тау жыныстарын, олардың заттық құрамын, геологиялық ерекшіліктерін
####Марганец, аллюминий
@@
$$$$Атмосфералық жауын-шашынның химиялық құрамы анықтайды:
####Литосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Тропосферадағы химиялық реакция түрін
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Стратосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Педосферадағы химиялық реакция жылдамдығын
####Тропосферадағы биогеохимиялық реакция жылдамдығын
####Жер қыртысының қозғалысын, даму тарихын, орналасу заңдылықтарын
####Жердің қыртысын және ішкі қабаттарын, олардың құрамын, құрылысын
@@
$$$$Оттек айналымында отек:
####Минералдану процесі жүреді, дүруіне қатысады
####Аммонификация процесі арқылы жүреді
####Денитрификация процесіне жұмсалады
####Ағзалардың тыныс алуына жұмсалады
####Тотығығу реакциясына жұмсалады
####Литосферадағы биогеохимиялық реакция түрін
####Тропосферадағы химиялық реакция түрін
####Тұрақты органикалық қосылыстардың зиянды әсерін зерттейді
@@
$$$$Жер қыртысында кең таралған негізгі химиялық элементтер тобы:
####S, Ni, Li
####Na, Mg, O
####Co, S, Al
####F, K, Ca
####O, Za
####Si, N, Li
####Co, Ni, Cu
####Co, Ni, Cu
@@
$$$$Экотоксикология ғылымының мақсаты:
####Тұрақты органикалық қосылыстардың зиянды әсерін зерттейді
####Зиянды заттардың организмге әсер етуінен болған ауруларды зерттейді
####Зиянды заттардың тірі организмдерге және экожүйеге зиянды әсерін анықтайды
####Зиянды химиялық қосылыстардың қауіптілігін зерттейді
####Зиянды заттардың қоршаған ортадағы ингридиенттік құрамын, таралу ерекшіліктерінің биологиялық әсер етуін, активизациясын, дезактивизациясын зерттейді
####Удың қауіптілігін зерттейді
####Қоршаған ортадағы улы заттың концентрациясы
####Улы заттың ыдырауы, таралуы
@@
$$$$Ауа ортасына қолданылатын нормативтер:
####ШРКо.т.
####ОХҚ
####ОБҚ
####ШРК м.б.
####ШРКт
####Зиянды химиялық заттардың ШРК
####Радиацияның ШРК
####Тұрмыстық нормативтер ШРК
@@
$$$$Минералды күкірттің тотығуын жүзеге асыратын бактериялар:
####Сульфобактериялар
####Десульфирлеуші бактериялар
####Денитрлеуші бактериялар
####Тионды бактериялар
####Нитрлеуші бактериялар
####Күкірт бактериялар
####Марганец, аллюминий
####Гранулометриялық құрамы
@@
$$$$Сынаптың концентрациясының артуынан пайда болатын ауру түрлері:
#### Рак
####Паркинсон ауруы
####Итай-Итай
####Қалпақты ақылсыз
####Минамата
####Макроэлементтер секілді қалыпты ұлпалар ауруы
####Алдыңғы мидың істен шығуы ауруы
####Ағзадағы зәрді шығару ауруы
@@
$$$$Ауыр металдардың өсімдіктерге қол жетімді болуына күшті әсер ететін топырақ факторлары:
####Су өткізгіштігі
####Гранулометриялық құрамы
####Органикалық заттардың болуы
####Топырақтың сортаңдығы
####Топырақтың рН мәні
####Төзімділігі
####Пассивтілігі
#### Кумулятивтігі
@@
$$$$Ферсман бойынша артық элементтер тобы:
####O, Fe, Si
####Ar, Ne, P
####Fe, P
####Co, Re, Ne
####O, Si, Ca
####Se, Ne, Fe
####Сг, Za
####Si, N, Li
@@
$$$$Удың шығу жағдайлары мен өту ерекшеліктеріне байланысты классификациясы:
####Ингаляциялық
####Кездейсоқ
####Созылмалы
####Өткірлеу
####Өткір
####Рак
####Паркинсон ауруы
####Итай-Итай
@@
$$$$Жануарларды таңдағанда токсикалық эксперимент жасауда ескерілетін факторлар:
####Бейімделгіштігі
####Жасы
####Физиологиялық ерекшелігі
####Көптүрлілігі
####Морфологиялық ерекшелігі
####Төзімділігі
####Улы заттың жинақталуы
####Улы заттың ыдырауы, таралуы
@@
$$$$Зерттелетін заттың улылығын анықтауда ескерілетін көрсеткіш:
####Улы заттың жинақталуы
####Қоршаған ортадағы улы заттың концентрациясы
####Улы заттың ыдырауы, таралуы
####Заттың уландырған дозасы
####Заттың әлеуметтік қауіптілігі
####Жасы
####Физиологиялық ерекшелігі
####Көптүрлілігі
@@
$$$$Ағзаның физиологиялық функциясының гетерогенділігі байланысты:
####Радиацияның әсерінің болмауына
####Ортаның биогеохимиялық біркелігіне
####Ортаның биогеохимиялық өзгерісіне
####Климаттың әсерінің болмауына
####Ешқандай фактордың әсерінің болмауына
####Абиотикалық фактордың ортаға әсерінің болмауына
####Экологиялық факторлар әсерінен ортаның өзгеруіне
####Улы заттың ыдырауы, таралуы
@@
$$$$Адамдағы диоксин әсерінен пайда болатын аурулар:
####Есту қабілетінің нашарлауы
####«Қолдың жансыздануы
####«Онкологиялық аурулар
####«Арынды ауыз» секілді кемтарлық
####«Есте сақтау қабілетінің нашарлауы
####«Көру қабілетінен бірден айырылуы
#####Климаттың әсерінің болмауына
####Ешқандай фактордың әсерінің болмауына
@@
$$$$Түрлердің удың әсеріне сезімталдығы байланысты:
####Ағзаның тыныс алу дәрежесіне
####Ағзадағы метаболизм жылдамдығына
####Ағзаның қан айналу жүйесіне
####Ағзаның физиологиялық жағдайына
####Ағзадағы зәрді шығаруына
####«Алдыңғы мидың істен шығуы
####Есту қабілетінің нашарлауы
####«Қолдың жансыздануы
@@
$$$$Гипоксияның негізгі типтері:
####Медиаторлық
####Кумулятивті
####Жасушалық
####Экрогенді
####Эндогенді
####Пассивті
####Улы заттың ыдырауы, таралуы
####Заттың уландырған дозасы
@@
$$$$Жердің биотикалық және абиотикалық материясында кездесетін фосфордың орташа мөлшері пайыз есебімен:
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 0,9
####Топырақ органикалық массасы – 0,55
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 2,5
####Мұхит экожүйесіндегі құрғақ масса – 0,5
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 0,8
####Мұхит экожүйесіндегі құрғақ масса – 9
####Тұрақты органикалық қосылыстардың зиянды әсерін зерттейді
####Ешқандай фактордың әсерінің болмауына
@@
$$$$Кальцийдің биогеохимиялық циклін жүзеге асыратын процестер:
####Са-дің ауқымды циклі 2млд. жыл
####Са магмалы кристалданудың кеш стадиясында шөгеді
####Са-дің ауқымды циклі 8 млд. Жыл
####Са-дің бөлінуін аз минералдар қамтамасыз етеді
####Планктондардың активті сіңіруі
####Пеллет түріндегі шөгіндіге айналуы
####Биокарбонат түрінде табиғи суға түсін мұхиттарға миграйиялануы
####Жерүсті экожүйесіндегі құрғақ массасы – 0,9
@@
$$$$Металдар ағзада жинақталады:
####Бауыр, асқазан, тыныс алу жолында
####Өкпе, жүрек, эндокринді бездер
####Зат алмасу нашар жүретін мүшелерде
####Микроэлементтер секілді қалыпты ұлпаларда
####Эндокринді бездер, асқазан жолы, ішек
####Бауыр, бүйрек, эндокринді бездер
####Макроэлементтер секілді қалыпты ұлпаларда
####Са-дің бөлінуін аз минералдар қамтамасыз етеді
@@
$$$$Жілік майында жинақталады:
####Бериллий
#### Сынап
####Никель
####Хром
####Кобальт
####Барий
####Қорғасын
####Кальций
@@
$$$$Активті канцерогенді заттарға жатады:
####Дибенз(а, h) – антрацен
####Дибенз (а, і) пирен
####Хризен
####Бенз (h) флуорантен
####Бензапирен
####Бензепирен
####Бензантрацен
####Күкіртоксиді
@@
$$$$Табиғатта жиі кездесетін канцерогенді заттар:
####Күкіртоксиді
#### Бериллий және оның қосылыстары
####Фосфор органикалық қосылыстар
####Қорғасын
####3,4-бензпирен, хром оксиді
####Марганец, аллюминий
####Көп циклді, ароматты көмірсутектер
####Бензепирен
@@
$$$$Химиялық заттардың уыттылығын бағалаудағы зерттеулер әдістері:
####Өткір
#### Әлсіз
####Күштілігі жоғары
####Мардымсыз
#### Созылмалы
####Орташа қауіпті
####Баяу әсер ететін
####Ешқандай әсерінің болмауына
@@
$$$$Удың таралуына ықпал ететін факторлар:
####Улану сипаты
####Әдейі улану
####Тірек мүшелері арқылы
####Өндірістік улану
#### Қан, лимфо айналымдардың жылдамдығы
####Ас қорыту жолымен
####Сілекей бездермен
#### Бүйрек арқылы
@@
$$$$Канцерогенді заттар туғызатын ауру түрлері:
####Ксенобиотиктердің ағзадан шығарылуы:
####Бауыр арқылы
#### Тер бездерімен
####Ас қорыту жолымен
####Сілекей бездермен
#### Бүйрек арқылы
####Өт арқылы ішек жолымен
####Бас сақинасы
@@
$$$$Канцерогенділігі жағынан полициклді ароматтық көмірсулар бөлінеді:
####Активтілігі шамалы
#### Активті
####Қауіпсіз
####Зиянсыз
#### Бейтарап
####Активтілігі жоқ
####Тірек мүшелері арқылы
####Өндірістік улану
@@
$$$$Биогеохимияның міндеттері:
####Жануарлар систематикасын зерттеу
#### Тірі ағзалардың морфологиялық және анатомиялық құрылымын зерттеу
####Адам – организмдер – қоршаған орта жүйесіндегі химиялық айналымды зерттеу
####Табиғи құбылыстарды зерттеу
#### Жай заттардан органикалық заттардың түзілуін зерттеу
####Сұйықтықтың аз көлемде болуы
####Стандартты температура мен қысым жағдайында заттар сұйық болмау керек
####Вулкан әрекетінің нәтижесінде газдардың бөлінуімен
@@
$$$$Атмосфера эволюциясының дамуы байланысты:
####Вулкан әрекетінің нәтижесінде газдардың бөлінуімен
#### Биосфераның тірі затындағы биогендік процестердің жүруімен
####Атмосфера шығуының жермен қатысы жоқ
####Атмосфера шығуының гидросферамен қатысы жоқ
####Антропогендік әсердің болмауымен
####Литосфера, гидросфера компоненттерімен газдардың химиялық әсерімен
####Табиғи құбылыстарды зерттеу
#### Жай заттардан органикалық заттардың түзілуін зерттеу
@@
$$$$Мұхиттардың шығуына сәйкес келетін жағдайлар:
####Сұйықтықтың аз көлемде болуы
#### Стандартты температура мен қысым жағдайында заттар сұйық болмау керек
####Төменгі жер бедерінің болуы
####Мұхиттарды толтыратын элементтер көп болуы
#### Сұйықтықтың үлкен көлемде болуы
####Атмосфера шығуының жермен қатысы
####Атмосфера шығуының гидросферамен қатысы
####Антропогендік әсердің болмауымен
@@
$$$$Биосфераның негізгі компоненттері:
####Биокостық зат, пестицидтер, өлі зат
#### Тірі зат, тірі заттан пайда болған органогендік-минералдық және органикалық өнімдер, биокостық зат
####Тірі зат, биогендік зат, биокостық зат
####Тірі зат, биогенді зат, тірі ағзалардың тірі емес ағзалармен әрекеттесуі нәтижесінде түзілетін минералдық заттар
#### Тірі ағзалардың тірі емес ағзалармен әрекеттесуі нәтижесінде түзілетін минералдық заттар, тыңайтқыштар
####Жануарлар систематикасын зерттеу
#### Тірі ағзалардың морфологиялық және анатомиялық құрылымын зерттеу
####Адам – организмдер – қоршаған орта жүйесіндегі химиялық айналымды зерттеу
@@
$$$$Биогенді заттарға жатады:
####Тас көмір, жанғыш газ, мұнай
#### Минералды заттар, тас көмір, микроорганизм
####Апатит, қарапайым микроорганизмдер
####Мұнай, тірі зат, биокосты зат
#### Гумус, битум, торф
####Тас көмір, сапропель, орман төсеніші
####Элементтің пішіні
####Элементтің химиялық қасиеті
@@
$$$$Химиялық элементтер миграциясына әсер ететін ішкі факторлар:
####Иондардың ерекшеліктері
#### Сілтілі-қышқылды жағдайы
####Тірі организмдердің тіршілік әрекеті
####Қысым
#### Су режимі
####Элементтің пішіні
####Элементтің химиялық қасиеті
####Тас көмір, сапропель, орман төсеніші
@@
$$$$Адамдардың шаруашылық әрекеттерінен көміртегінің биологиялық айналымының артуы нәтижесінде:
####Климаттың салқындауы артады
#### Атмосферада көміртегінің қос тотығы артады
####Адамдар мен жануарладың тыныс алу жағдайы төмендейді
####Екіншілік өнім кемиді
#### Адамдар мен жануарлардың тыныс алу жағдайлары артады
####Атмосферада көміртегінің қос тотығуы кемиді
####Органикалық заттар түзілу процесі артады
####Биогеохимиялық активтілігін арттырады
@@
$$$$Аридті экожүйедегі бар айналымы:
####Өсімдік қалдықтарының минералдануы жүрмейді
#### Тұзды көлдердің көбеюі элементтердің булануын арттырады
####Аридті жағдайда топырақтағы бор 30 мг/кг улы емес
####Биогеохимиялық активтілігін арттырады
#### Өсімдік қалдықтарының минералдануы артады
####Адамдар мен жануарладың тыныс алу жағдайы төмендейді
####Екіншілік өнім кемиді
#### Адамдар мен жануарлардың тыныс алу жағдайлары артады
@@
$$$$Күкірттің табиғаттағы айналымына қатысатын металлдардың сульфидтері:
####Қорғасын сульфиді
#### Магнии сульфиді
####Кальций сульфиді
####Алюминий сульфиді
#### Калий сульфиді
####Күкіртті сутек
####Магний сульфады
####Калий сульфады
@@
$$$$Металлдардың еріген формаларының кездесетін жерлері:
####Педосферадағы органикалық заттар
#### Ну ормандардағы ағаш жапырақтарында
####Автомобиль түтіндері
####Ақаба сулар
#### Планетаның тірі организмдері
####Жанғыш заттар
####Жер асты сулар
#### Өсімдік қалдықтарының минералдануы артады
@@
$$$$Қаланың ескі ауданындағы парктер мен саябақтардың топырағында автомагистрал бойындағы топыраққа қарағанда қорғасынның көп болу себебі:
####Тазарту жұмыстары үнемі жүруінен
#### Автокөліктерден қорғасынның бөлінбеуінен
####Автомагистралдар бойында қорғасын көп болады
####Гумустың аз болуынан
#### Автомагистрал бойындағы топырақтардың катион алмасу сыйымдылығының төмен болуынан
####Қорғасынның тез арада оттегімен тотықсыздануынан
####Автомагистрал топырақтары өте күшті қышқыл болуынан
####Химиялық элементтің атом ядросының күрделенуінен, элементтің кларкі артады
@@
$$$$Жер қыртысында химиялық элементтердің таралу заңдылықтары:
####Химиялық элементтің атом ядросының күрделенуінен, элементтің кларкі артады
####Химиялық элементтің атом ядросының қарапайымдалуыан, элементтің кларкі артады
####Жер қыртысында атомдық салмағы мен реттік саны бойынша тақ элементтер басым
####Кларк-Вернадский заңдылығы бойынша химиялық элементтер жартылай қамтылған
#### Жер қыртысында атомдық салмағы мен реттік саны жұп элементтер басым
####Химиялық элементтің атом ядросының күрделенуінен, элементтің кларкі кемиді.
#### Автокөліктерден қорғасынның бөлінбеуінен
####Автомагистралдар бойында қорғасын көп болады
@@
$$$$Литосфера эволюциясы байланысты:
####Темір, темір сульфиді, кейбір ұшқыш заттарды сіңірген тең салмақты конденсаттың түзілуімен
#### Заттардың сұйық күйде болуымен
####О2-нің өте жұқа қабат ретінде атмосфераның жоғарғы қабатында жинақталуымен
####Микроағзалардың белсенді тіршілік етуімен
####Молекулалық азоттың артуымен
####Молекулалық азоттың кемуімен
#### Жер қыртысында атомдық салмағы мен реттік саны жұп элементтер басым
####Химиялық элементтің атом ядросының күрделенуінен, элементтің кларкі кемиді.
@@
$$$$Жер қыртысында кездесетін шашыранды химиялық элементтер тобы:
####Fe, Ca, Cu
#### Rb,b Ce, Pb
####S, K, Na
####Cl, Zr, Rb
#### O, Zn,B
#### O, Fe, Si
#### Ar, Ne, Pb
#### Fe, Ba, Pb
@@
$$$$Экотоксиканттардың химиялық классификациясы:
####Дәрілік препараттар
#### Органикалық заттар
####Тұрмыста қолданылатын химиялық заттар
####Әскери уландырғыш заттар
#### Өндірістік улар
####Пестицидтер
####Першиннің әдісі
#### Бериалдын әдісі
@@
$$$$Заттардың ағзаға улы әсер беретін жағдайлар:
####Химиялық заттың концентрациясы
#### Тұрмыста қолданылуы
####Химиялық заттың физикалық құрамы
####Химиялық заттың өзгерістері
#### Химиялық заттың ену жолы
####Заттың химиялық құрылымы
####Химиялық элементтер миграциясының болмауы
#### Химиялық элементтердің кеңістік өзгерісінің тоқтауы
@@
$$$$Санитарлық-гигиеналық нормативтер:
####Тұрмыстық нормативтер ШРК
#### Ұйымдастырушылық нормативтер
####Заңдылық нормативтері
####Терминология нормативтері
#### Зиянды химиялық заттардың ШРК
####Радиацияның ШРК
####Биологиялық заттектердің ШРК
#### Химиялық заттың ену жолы
@@
$$$$Токсиканттардың орташа эффективті дозасын есептеу әдістері:
####Першиннің әдісі
#### Бериалдын әдісі
####Либихтің әдісі
####Алексеенка әдісі
#### Кербер әдісі
####Чигаркин әдісі
####Бернес және Шлюссердің әдісі
####Биологиялық заттектердің ШРК
@@
$$$$Табиғи биогеохимиялық элементтер циклінің өзгеруіне әсер ететіндер:
####Химиялық элементтер миграциясының болмауы
#### Химиялық элементтердің кеңістік өзгерісінің тоқтауы
####Химиялық элементтердің уақыттық өзгерісінің болмауы
####Әртүрлі химиялық элементтердің миграциялық мүмкіндігінің артуы
#### Ластаушы заттар ағынының азаюы
####Ластаушы заттардың техногендік ағыны
####Ауыл шаруашылығының қарқынды химиялануы
####Улану сипаты
@@
$$$$Химиялық заттардың уыттылығын бағалаудағы зерттеулер әдістері:
####Өткір
#### Әлсіз
####Күштілігі жоғары
####Мардымсыз
#### Созылмалы
####Орташа қауіпті
####Баяу әсер ететін
#### Әдейі улану
@@
$$$$Удың таралуына ықпал ететін факторлар:
####Улану сипаты
#### Әдейі улану
####Тірек мүшелері арқылы
####Өндірістік улану
#### Қан, лимфо айналымдардың жылдамдығы
####Күштілігі жоғары
####Мардымсыз
#### Созылмалы
@@
$$$$Ксенобиотиктердің ағзадан шығарылуы:
####Бауыр арқылы
#### Тер бездерімен
####Ас қорыту жолымен
####Сілекей бездермен
#### Бүйрек арқылы
####Өт арқылы ішек жолымен
####Орташа қауіпті
####Баяу әсер ететін
@@
$$$$Канцерогенді заттар туғызатын ауру түрлері:
####Бас сақинасы
####Саркома
####Хлоракие
####Гипертония
#### Миокард
####Тірек мүшелері арқылы
####Өндірістік улану
#### Қан, лимфо айналымдардың жылдамдығы
@@
$$$$Канцерогенділігі жағынан полициклді ароматтық көмірсулар бөлінеді:
####Активтілігі шамалы
####Активті
####Қауіпсіз
####Зиянсыз
#### Бейтарап
####Активтілігі жоқ
####Хлоракие
####Гипертония
#### Миокард
@@
$$$$Биогеохимияның міндеттері:
####Жануарлар систематикасын зерттеу
#### Тірі ағзалардың морфологиялық және анатомиялық құрылымын зерттеу
####Адам – организмдер – қоршаған орта жүйесіндегі химиялық айналымды зерттеу
####Табиғи құбылыстарды зерттеу
#### Жай заттардан органикалық заттардың түзілуін зерттеу
####Вулкан әрекетінің нәтижесінде газдардың бөлінуімен
####Биосфераның тірі затындағы биогендік процестердің жүруін
####Антропогендік әсердің болмауын
@@
$$$$Атмосфера эволюциясының дамуы байланысты:
####Вулкан әрекетінің нәтижесінде газдардың бөлінуімен
#### Биосфераның тірі затындағы биогендік процестердің жүруімен
####Атмосфера шығуының жермен қатысы жоқ
####Атмосфера шығуының гидросферамен қатысы жоқ
#### Антропогендік әсердің болмауымен
####Литосфера, гидросфера компоненттерімен газдардың химиялық әсерімен
####Жануарлар систематикасын зерттеу
#### Тірі ағзалардың морфологиялық және анатомиялық құрылымын зерттеу
@@
$$$$Мұхиттардың шығуына сәйкес келетін жағдайлар:
####Сұйықтықтың аз көлемде болуы
#### Стандартты температура мен қысым жағдайында заттар сұйық болмау керек
####Төменгі жер бедерінің болуы
####Мұхиттарды толтыратын элементтер көп болуы
#### Сұйықтықтың үлкен көлемде болуы
####Химиялық элементтер миграциясының болмауы
#### Химиялық элементтердің кеңістік өзгерісінің тоқтауы
####Химиялық элементтердің уақыттық өзгерісінің болмауы
@@
$$$$Биосфераның негізгі компоненттері:
####Биокостық зат, пестицидтер, өлі зат
#### Тірі зат, тірі заттан пайда болған органогендік-минералдық және органикалық өнімдер, биокостық зат
####Тірі зат, биогендік зат, биокостық зат
####Тірі зат, биогенді зат, тірі ағзалардың тірі емес ағзалармен әрекеттесуі нәтижесінде түзілетін минералдық заттар
#### Тірі ағзалардың тірі емес ағзалармен әрекеттесуі нәтижесінде түзілетін минералдық заттар, тыңайтқыштар
####Сұйықтықтың аз көлемде болуы
#### Стандартты температура мен қысым жағдайында заттар сұйық болмау керек
####Төменгі жер бедерінің болуы
@@
$$$$Биогенді заттарға жатады:
####Тас көмір, жанғыш газ, мұнай
#### Минералды заттар, тас көмір, микроорганизм
####Апатит, қарапайым микроорганизмдер
####Мұнай, тірі зат, биокосты зат
#### Гумус, битум, торф
####Тас көмір, сапропель, орман төсеніші
####Төменгі жер бедер қабаты
@@
$$$$Химиялық элементтер миграциясына әсер ететін ішкі факторлар:
####Иондардың ерекшеліктері
#### Сілтілі-қышқылды жағдайы
####Тірі организмдердің тіршілік әрекеті
####Қысым
####Су режимі
####Элементтің пішіні
####Элементтің химиялық қасиеті
#### Минералды заттар, тас көмір, микроорганизм
@@
$$$$Адамдардың шаруашылық әрекеттерінен көміртегінің биологиялық айналымының артуы нәтижесінде:
####Климаттың салқындауы артады
#### Атмосферада көміртегінің қос тотығы артады
####Адамдар мен жануарладың тыныс алу жағдайы төмендейді
####Екіншілік өнім кемиді
#### Минералды заттар, тас көмір, микроорганизм
####Адамдар мен жануарлардың тыныс алу жағдайлары артады
####Атмосферада көміртегінің қос тотығуы кемиді
####Органикалық заттар түзілу процесі артады
@@
$$$$Азот қосылыстарының биологиялық трансформациялануын жүзеге асырмайтын процестер:
####Аммоний ассимиляциясы
#### Нитрификация
####Фотолиз
####Денитрификация
#### Биоиндикация
####Аммонификация
####Элементтің пішіні
####Элементтің химиялық қасиеті
@@
$$$$Аридті экожүйедегі бар айналымы:
####Өсімдік қалдықтарының минералдануы жүрмейді
####Тұзды көлдердің көбеюі элементтердің булануын арттырады
####Аридті жағдайда топырақтағы бор 30 мг/кг улы емес
####Биогеохимиялық активтілігін арттырады
####Өсімдік қалдықтарының минералдануы артады
####Адамдар мен жануарладың тыныс алу жағдайы төмендейді
####Екіншілік өнім кемиді
#### Минералды заттар, тас көмір, микроорганизм
@@
$$$$Күкірттің табиғаттағы айналымына қатысатын металлдардың сульфидтері:
####Қорғасын сульфиді
#### Магнии сульфиді
####Кальций сульфиді
####Алюминий сульфиді
####Калий сульфиді
####Нитрлеуші
####Күкірт сульфиді
####Марганец, аллюминий
@@
$$$$Металлдардың еріген формаларының кездесетін жерлері:
####Педосферадағы органикалық заттар
#### Ну ормандардағы ағаш жапырақтарында
####Автомобиль түтіндері
####Ақаба сулар
#### Планетаның тірі организмдері
####Жанғыш заттар
####Жер асты сулар
####Өсімдік қалдықтарының минералдануы артады
@@
$$$$Қаланың ескі ауданындағы парктер мен саябақтардың топырағында автомагистрал бойындағы топыраққа қарағанда қорғасынның көп болу себебі:
####Тазарту жұмыстары үнемі жүруінен
#### Автокөліктерден қорғасынның бөлінбеуінен
####Автомагистралдар бойында қорғасын көп болады
####Гумустың аз болуынан
#### Автомагистрал бойындағы топырақтардың катион алмасу сыйымдылығының төмен болуынан
####Қорғасынның тез арада оттегімен тотықсыздануынан
####Автомагистрал топырақтары өте күшті қышқыл болуынан
#### Химиялық элементтің атом ядросының қарапайымдалуыан, элементтің кларкі артады
@@
$$$$Жер қыртысында химиялық элементтердің таралу заңдылықтары:
####Химиялық элементтің атом ядросының күрделенуінен, элементтің кларкі артады
#### Химиялық элементтің атом ядросының қарапайымдалуыан, элементтің кларкі артады
####Жер қыртысында атомдық салмағы мен реттік саны бойынша тақ элементтер басым
####Кларк-Вернадский заңдылығы бойынша химиялық элементтер жартылай қамтылған
#### Жер қыртысында атомдық салмағы мен реттік саны жұп элементтер басым
####Химиялық элементтің атом ядросының күрделенуінен, элементтің кларкі кемиді.
####Қорғасынның тез арада оттегімен тотықсыздануынан
####Химиялық элементтердің уақыттық өзгерісінің болмауы
@@
$$$$Литосфера эволюциясы байланысты:
####Темір, темір сульфиді, кейбір ұшқыш заттарды сіңірген тең салмақты конденсаттың түзілуімен
#### Заттардың сұйық күйде болуымен
####О2-нің өте жұқа қабат ретінде атмосфераның жоғарғы қабатында жинақталуымен
####Микроағзалардың белсенді тіршілік етуімен
#### Молекулалық азоттың артуымен
####Молекулалық азоттың кемуімен
####Химиялық заттың концентрациясы
#### Тұрмыста қолданылуы
@@
$$$$Экотоксиканттардың химиялық классификациясы:
####Дәрілік препараттар
#### Органикалық заттар
####Тұрмыста қолданылатын химиялық заттар
####Әскери уландырғыш заттар
#### Өндірістік улар
####Пестицидтер
####О2-нің өте жұқа қабат ретінде атмосфераның жоғарғы қабатында жинақталуымен
####Микроағзалардың белсенді тіршілік етуімен
@@
$$$$Заттардың ағзаға улы әсер беретін жағдайлар:
####Химиялық заттың концентрациясы
####Тұрмыста қолданылуы
####Химиялық заттың физикалық құрамы
####Химиялық заттың өзгерістері
#### Химиялық заттың ену жолы
####Заттың химиялық құрылымы
#### Өндірістік улар
####Пестицидтер
@@
$$$$Санитарлық-гигиеналық нормативтер:
####Тұрмыстық нормативтер ШРК
#### Ұйымдастырушылық нормативтер
####Заңдылық нормативтері
####Терминология нормативтері
#### Зиянды химиялық заттардың ШРК
####Радиацияның ШРК
####Биологиялық заттектердің ШРК
####Өндірістік улануға арналған нормативтер
@@
$$$$Токсиканттардың орташа эффективті дозасын есептеу әдістері:
####Першиннің әдісі
#### Бериалдын әдісі
####Либихтің әдісі
####Алексеенка әдісі
#### Кербер әдісі
####Чигаркин әдісі
####Бернес және Шлюссердің әдісі
####Кларк-Вернадский заңдылығы
@@
$$$$Табиғи биогеохимиялық элементтер циклінің өзгеруіне әсер ететіндер:
####Химиялық элементтер миграциясының болмауы
#### Химиялық элементтердің кеңістік өзгерісінің тоқтауы
####Химиялық элементтердің уақыттық өзгерісінің болмауы
####Әртүрлі химиялық элементтердің миграциялық мүмкіндігінің артуы
#### Ластаушы заттар ағынының азаюы
####Ластаушы заттардың техногендік ағыны
####Ауыл шаруашылығының қарқынды химиялануы
####Органикалық қосылыстардан атмосфералық газдардың түзілуі
@@
$$$$Биосфераның негізгі концепциялары:
####Эволюциялық
#### Математикалық
####Биогеохимиялық
####Биометриялық
####Химиялық
####Географиялық
####Геометриялық
####Методологиялық
@@
$$$$Биосферада тірі заттардың атқаратын функциялары:
####концепциялық
#### диалектикалық
####методологиялық
####энергетикалық
####метофизикалық
####болжамдық
####аксиологиялық
####эволюциялық
@@
$$$$Биосфераның құрылымдық компоненттері ретінде әртүрлі геохимиялық тұрғыдан маңызды заттыр:
####Бағалы зат
#### Бояғыш зат
####Ерекше зат
####Биоөлі зат
####Өлі зат
####Тірі зат
####Орта қалыптастырушы
####Қоректік
@@
$$$$Биосфераның сипаттамасы:
####Элементарлық
#### Экологиялық
####Күшті күн энегиясының ағымы
####Судың көп мөлшерде болуы
####Орта қалыптастырушы
####Қоректік
####Өлі зат
####Тірі зат
@@
$$$$«Тіршіліктің өздігінен пайда болу» теориясы таралған ежелгі мемлекеттер:
####Ежелгі Египет
#### Ежелгі Грекия
####Иран
####Үндістан
####Ежелгі Рим
####Кушан
####Оңтүстік Африка
#### Үндістан
@@
$$$$«Күрделі молеклалық қосылыстардың түйілуінің негізгі кезеңдері:
####Органикалық қосылыстардан атмосфералық газдардың түзілуі
#### Судағы бейорганикалық элементтердің пайда болуы
####Бейорганикалық элементтенден нәруыз бен ДНҚ-ның түзілуі
####Ауадағы биогенді элементтердің түзілуі
####Күрделі органикалық қосылыстардың-мономерлердің түзілуі
####Бейорганикалық элементтерден қарапайым органикалық қосылыстардың түзілуі
####Мономерлерден күрделі биополимердің түзілуі
####Биополимерлерден РНҚ-ның түзілуі
@@
$$$$Строматолиттердің табылған аймағы:
####Оңтүстік Африка
#### Үндістан
####Батыс Австралия
####Ява аралы
####Олдувай шатқалы
####Таяу Шығыс
####Ежелгі Рим
####Кушан
@@
$$$$Биогеохимиялық айналымдар:
####Зат айналымы
#### Энергия айналымы
####Химиялық элеметтердің тірі организмдердің қатысуымен тасымалдануы және өзгеруі
####Тұйық айналым
####Өлі заттар айналымы
####Физикалық айналымы
####Ылғал
####Жылу
@@
$$$$Ламарк көрсеткен тіршіліктің пайда болу факторы:
####Жарық
#### Ауа
####Ылғал
####Жылу
####Қысым
####Химиялық элеметтердің тірі организмдердің қатысуымен тасымалдануы және өзгеруі
####Тұйық айналым
####Өлі заттар айналымы
@@
$$$$Құрлық жануарларын ылғалға қатысты төмендегідей топтарға бөледі:
#### Гидрофилдер
#### Ксерофиттер
####Гитрофиттер
####Гидатофиттер
####Склерофиттер
####Суккуленттер
####Өлі заттар айналымы
####Гигрофиттер
@@
$$$$Организмдегі биохимиялық процесінің бағыты:
####Организмнің физикалық құрамынанықтайды
#### Биолгиялық процестерді зерттейді
####Организмнің химиялық құрамын анықтайды
####Организмдегі қоретік заттарды ыдыратады
####Организмдегі биохимиялық қосылыстардың бір түрден екінші түрге айналу жолдарын зерттейді
####Тіршілік әрекетіне арқау болатын химиялық құрылымдарды, процестерді зеттейді
####Күрделі органикалық қосылыстардың-мономерлердің түзілуі
####Бейорганикалық элементтерден қарапайым органикалық қосылыстардың түзілуі
@@
$$$$Органикалық заттардың түзілуі:
####Фотосинтез
#### Синтездік жолмен
####Хемосинтез
####Физикалық реакциялар арқылы
####Биогенді жолмен
####Ылғал
####Жылу
####Қысым
@@
$$$$Биохимиялық тұрғыда жануарлардың адамға жақын түрі:
####Шимпанзе
#### Орангутан
####Дельфин
####Ит
####Аю
####Коала
####Горила
####Қасқыр
@@
$$$$Қой организміндегі биохимиялық өзгерістер, төл организмдегі зат алмасу процесін ұсынған ғалым:
####Ж. Жұмалиев
#### Б. Ергеш
####Р. Қонаева
####Ө. Танмұхаметов
####М. Айтқожин
####Е. Ертаев
####З. Сейітов
#### Ж. Жатқанбаев
@@
$$$$В.И. Вернадский бойынша биосфераның негізгі қасиеттері:
####Физикалық құрылымы
#### Жарық
####Массалар жиынтығы
####Судың құрамы
####Температура
####Қысым
####Өлі заттар айналымы
####Гигрофиттер
@@
$$$$В.И. Вертандский бойынша биосфера денегіміз:
###Тірі организмнің дене массасы
####Үлкен аймақта тіршілік ететін және өзара байланыста болатын особьтарының түрі
####Белгілі бір ареалда бірлесіп бірге тіршілік ететін, алуан түрлердің жиынтығы
####Қоршаған ортамыздағы тірі заттардың таралған аймағы
####Зат айналымды қолдайтын, кез келген тірі организмдер мен бейорганикалық компоненттер жиынтығы
####Тірі организмдердіңбір-бірімен және қоршаған ортамен бай
#### Биосфераның тұрақтылығын бұзады
####Организмлегі биохимиялық қосылыстардың бір түрден екінші түрге айналу жолдарын күшейтеді
@@
$$$$Биосферада зат айналымы жүзеге асырылды:
####Экологиялық
#### Жасандық
####Антропогендік
####Физикалық
####Әлеуметтік
####Биологиялық тірі ағза
####Трификалық тізбек
####Консумент
@@
$$$$Ноосфера көз қарасы бойынша адам:
####Биологиялық тірі ағза
####Трификалық тізбек
####Консумент
####Саналы жәндіктер
####Қаңқұмар
#### Жел
####Жануар
####Өсімдік
@@
$$$$Биосфераға антропогендік ғаламдық әсері:
####Тіршілік әрекетіне арқау болатын химиялық құрылымдарды, процестерді зерттейді
#### Биосфераның тұрақтылығын бұзады
####Организмлегі биохимиялық қосылыстардың бір түрден екінші түрге айналу жолдарын күшейтеді
####Биосфераны жақсартады
####Организмнің алуантүрлілігін сақтайды
####Органикалық заттардың пайда болуы
####Газдың түзілуі
####Биологиялық полимерлердің түзілуі
@@
$$$$Тірі ағзалардың құрамында ең көп кездесетін элементтер:
####Қола
#### Көміртек
####Темір
####Сынап
####Стронций
####Оттек
####Сутек
#### Консумент
@@
$$$$Биосферада қалыпты жүреді:
####Топырақ
#### Жел
####Жануар
####Өсімдік
####Ауа
####Жасуша
####Саналы жәндіктер
####Қаңқұмар
@@
$$$$Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы қазіргі кездегі көзқарас бойынша «биопоэз» теориясының кезеңдері:
####Мембраналы құрылымдар мен алғашқы ағзалардың пайда болуы
####Атмосфералық ауа құрамының қалпына келуі
####Биологиялық мономерлердің абиогендік жолмен пайда болуы
####Нәруыздың пайда болуы
####Органикалық заттардың пайда болуы
####Газдың түзілуі
####Биологиялық полимерлердің түзілуі
####Бейорганикалық заттардың пайда болуы
@@
$$$$Вернадскийдің костант заңы бойынша:
####Көмірқышқыл газы мен оттегінің жеткілікті мөлшері
#### Тірі организмдердің саны тұрақты шама
####Биосфераның белгілі бір тұрақтышамасы
####Қолайлы температура
####Биосфераның тірі затының мөлшері тұрақты шама
####Қолайлы климат
####Биосферадағы тірі жүйелер организмдердің жиынтығы
####Биологиялық полимерлердің түзілуі
@@
$$$$Адамзаттың пайда болуымен биосфераның өзгеру сатылары: