Сабақттар түрі және оларды жүргізу кестесі
Оқу-әдістемелік кешені
5B070600 «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау» мамандығы үшін «Күрделі жағдайларда ұңғымаларды бұрғылау» пәні бойынша
АЛМАТЫ, 2011
5В070600 «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау» мамандығы бойынша Қ.И. Сәтпаев атындағы ҚазҰТУ студенттері үшін «Күрделі жағдайларда ұңғымаларды бұрғылау» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешені
Құрастырушы – Ратов Б.Т., Алматы: КазҰТУ, 2011.
Андатпа
5В070600 «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау» мамандығының студенттері үшін «Күрделі жағдайларда ұңғымаларды бұрғылау» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешені берілген пән бойынша студенттердің материалдарды өзіндік игеруге мүмкіндік береді. ОӘК ҚР ГОСО талаптарына, маманның мамандандырылған сипаттамасына, 5В070600 «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау» мамандығының типтік және жұмыс оқу жоспарларына сәйкес шығарылған.
Оқу әдістемелік кешен пәннің оқу бағдарламасынан, дәрістер конспектісінен, студенттің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік материалдардан, әдебиеттер тізімінен, глоссарийден және бақылау сұрақтарынан құралған.
© Қ.И. Сәтпаев атындағы Қазақ Ұлттық
Техникалық Университеті, 2011.
ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ – SYLLABUS
1.1 Оқытушы туралы мәліметтер:
Сабақ жүргізетін оқытушы – Ратов Боранбай Товбасарович, доцент, техника ғылымдарының докторы.
Байланысу мәліметтері: 257-70-57, ішкі. 70-57.
Кафедрада сабақ беру уақыты – кестеге сәйкес.
Пән туралы мәліметтер
Атауы: «Күрделі жағдайларда ұңғымаларды бұрғылау»
Кредиттер саны – 3
Сабақты өткізу орны: Қ.И. Сәтпаев атындағы ҚазҰТУ, Г және МГІ И, ҰБТ және Т кафедрасы
1 кесте. Оқу жоспарынан жазба
| Курс | Семестр | Кредиттер | Бақылау түрі | |||||
| Дәрістер | Тәжірибелік сабақтар | ОСӨЖ | СӨЖ | Барлығы | ||||
| Емтихан |
1.3 Пәннің пререквизиттері: Физика, ұңғымаларды бұрғылау, бұрғылау үрдісінің теориялық негіздері
1.4 Пәннің постреквезиттері:пәннің мәні, дипломдық жобалау.
1.5 Қысқаша сипаттамасы:
Ұңғымаларды бұрғылау, пайдалы қазбалар кенорынның барлау және пайдаланудың маңызды әдісі болып келеді. Апаттардың нәтижесінде бұрғылау жұмыстарының құны біршама өсіп, өнімділігі мен сапасы төмендейді, ал апатты жоюға көп уақыт пен қаражат кетеді. Осыған байланысты бұрғылау жұмыстары бойынша маман апаттар мен күрделіктер түрлерін, оның себептерін, алдын ала болжау және жою әдістерін, сонымен қатар апаттармен күресу үшін қолданатын заманауи техникалық құралдарын білу қажет. Берілген курсты оқу нәтижесінде студент осы мәселелерді шешу үшін білім, тәжірибе және икемділікке ие болады.
Сабақттар түрі және оларды жүргізу кестесі
2 кесте
| Бақылау түрі | Жұмыс түрі | Тақырып | Әдебиеттер, бет | Тапсыру уақыты, апта |
| Кезекті бақылау | 1 зерт. | Жұтылу қабатында салыстырмалы қысымды  анықтау | Қосм. 3. б 4-5 | |
| 2 зерт. | Бұрғылау кезінде қалыпты циркуляцияны қамтамасыз ететін бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын  анықтау | Қосм. 3. б 6-7 | ||
| 3 зерт. | Бұрғылау ерітіндісінің жұтылуын жою үшін қажетті тампонажды сұйықтықтың мөлшерін есептеу | Қосм. 3. б 8-9 | ||
| 4 зерт. | Бұрғылау таужыныстарын және опырылған бөлшектер жер бетіне толық шығарылып жатқанын тексеру | Қосм. 3. б 10-11 | ||
| 5 зерт. | Қажетті концентрацияда  ерітіндіні алу үшін 1  тұзды қышқылға қажетті су мөлшерін анықтау | Қосм. 3. б 12-13 | ||
| 6 зерт. | Жұтылу кезінде қалыпты циркуляцияны қамтамасыз ететін бұрғылау ерітіндінің тығыздығын анықтау | Қосм. 3. б 14-15 | ||
| 7 зерт. | Компрессор шығаратын ауаның шығының және бұрғылау ерітіндісі аэрациялану дәрежесін анықтау | Қосм. 3. б 16-17 | ||
| 8 зерт. | Гельцементпен жұтылуды жою кезінде бентонитті саз бен цементтің салмақтық шығының анықтау | Қосм. 3. б 18-19 | ||
| Аралық | 1 мод. | 1 – 7 дәріс | ||
| 2 мод. | 8 – 15 дәріс | |||
| Қорытынды | Емтихан |
Дебиеттер тізімі
Негізгі әдебиеттер
1. Ратов Б.Т. «Күрделі жағдайларда ұңғымаларды бұрғылау», Алматы., Эверо, 2007 г.
2. Пустовойтенко И.П. «Предупреждение и методы ликвидации аварий и осложнений в бурении», М., Недра, 1987 г.
3. Элияшевский И.В. Типовые задачи и расчеты в бурении. М.: Недра 1982
4. Пустовойтенко И.П. Предупреждение и ликвидация аварий в бурении. М.: Недра, 1988
5. Гончаров А. Е., Винниченко В. М. Пособие бурильщику и мастеру по предупреждению и ликвидации аварий и осложнений при разведочном бурении. М.: Недра, 1987
Осымша әдебиеттер
1. Ивачев Л.М. «Борьба с поглощениями промывочной жидкости при бурении геологоразведочных скважин», М., Недра, 1982 г.
2. Городнов В.Д. «Физико-химические методы предупреждения осложнений в бурении», М., Недра, 1982 г.
3. Коломоец А.В. «Предупреждение и ликвидация прихватов в разведочном бурении», М., Недра, 1985 г.
4. Кудряшов Б.Б., Яковлев А.М. «Бурение скважин в мерзлых породах», М., Недра, 1983 г.
5. Сурикова О.А., Курочкин Б.М., Алексеев М.В. и др. «Предупреждение и ливидация осложнений в трещиноватых породах», М., ВНИИОЭНГ,1985 г.
6. Пустовойтенко И.П., Сельващук А.П. «Справочник мастера по сложным буровым работам», М., Недра, 1983 г.
7. Ветров А.К. Аварии при колонковом бурении и способы борьбы с ними. М.: Госгеолтехиздат 1963
8. Ганджумян Р.А. Практические расчеты в разведочном бурении. М.: Недра, 1986
9. Коломоец А.В. Предупреждение и ликвидация прихватов в разведочном бурении
10. Самотой А.К. Прихваты колонн при бурении скважин. М.: Недра, 1984
11. Справочное руководство мастера геологоразведочного бурения. Л.: Недра 1983