Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары.

Электростатикалық өріс электр зарядтардан пайда болып уақыт бойынша өзгермейтін өріс. Қозғалмайтын электр зарядтарының тудыратын өрісі уақыт бойынша өзгермейді және электрстатикалық өріс деп аталады.

Электрстатикалық өріс кернеулігі

Қазіргі күнгі көзқарасқа сәйкес электр зарядратының өзара әсерлесуі өріс арқылы болады. Кез келген зарядалған дене өз төңірегінде өріс туғызады. Ол өрістің бар екендігіне оған енгізілген өте аз мөлшерлі Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru «сыншы зарядқа» күштің әсер етуі арқылы көз жеткізуге болады. Өрістің бар екендігін анықтауға қолданған заряд сыншы деп аталған. Өріс тарапынан әсер етуші күштің Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru өріске енгізілген зарядтың шамасына Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru қатынасын электр өрісінің кернеулігі деп атайды:

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru . (11.6)

Егер өріс көзінің заряды Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru болса, онда Кулон заңына сүйене отырып, (11.6) өрнегін былай жазуға болады:

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru (11.7)

немесе скаляр түрінде өріс кернеулігі

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru . (11.8)

Ал егер өріс туғызушы заряд бірнеше нүктелік зарядтардың жүйесі болса, қорытқы өріс кернеулігі әрбір нүктелік заряд кернеулігінің векторлық қосындысына тең болады:

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru , (11.9)

мұндағы Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru - өрістің қарастырылып отырған нүктесі мен Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru заряд арасындағы қашықтық. Бұл өрнек электр өрістеріне суперпозиция принципін қолдануға болатындығын көрсетеді. Бұл принцип бойынша зарядтар жүйесі туғызатын қорытқы электр өрісі берілген нүктеде әр заряд туғызатын электр өрістерінің геометриялық қосындысына тең болады.

Электр өрісі күш сызықтары теріс зарядтан басталып, оң зарядтан аяқталады. Күш сызықтары - әрбір нүктесіне жүргізген жанама сол нүктедегі кернеулік векторының бағытымен сәйкес келетіндей түрде электр өрісіне жүргізілген сызықтарды айтады.

53-СҰРАҚ

Электростатикалық өріс кернеулік вектрының ағыны. Вакуумдағы электростатикалық өріс үшін Остроградский Гаусс теоремасы.

Тұйық бет арқылы өтетін кернеулік векторының ағыны деп осы бетті тесіп өтетін электр өрісі кернеулік векторының осы беттің ауданына скаляр көбейтіндісіне тең шаманы айтамыз.

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru Электр өрісі біртекті болған жағдайда электр өрісінің кернеулік векторының ағыны келесі формуламен анықталады: Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru мұндағы: Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru - тұйық беттің ауданы, Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru - осы ауданға тұрғызылған нормаль вектор.  

Кез келген өрістер үшін келесі формула қолданылады:

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru

мұндағы: Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru элементар Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru аудан арқылы өтетін кернеулік векторының ағыны. Кез келген Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru аудан арқылы өтетін Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru кернеулік векторының ағыны:

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru

Нүктелік зарядтың электр өрісінің кернеулік векторының ағынын табайық.

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru Радиусы Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru -ге тең тұйық сфералық беттің центрінде заряды Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru -ға тең нүктелік заряд орналассын. Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru . Нүктелік зарядтың кернеулік векторы Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru екенін ескерсек Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru

Вакуумдегі электр өрісі үшін Остроградский-Гаусс теоремасы:

Тұйық бет арқылы өтетін кернеулік вектордың ағыны осы бет қамтитын зарядтың шамасына тура пропорционал болады.

Электростатикалық өріс. Элстат.өріс кернеулігі. Кернеуліктің күш сызықтары. - student2.ru

Наши рекомендации