Магниттелінгіштік. Магнит өрісінің кернеулігі. Зат ішіндегі магнит өрісі үшін толық ток заңы

Гаусс теоремасы. Магниттелген заттардың өрісінің өткізгіштік токтардың өрісі сияқты көздері болмайды. Сондықтан Гаусс теоремасы вакуумдегі өрістегідей өзгеріссіз жазылады

. (16.3)

Сондықтан векторының сызықтары барлық жерде үздіксіз болады.

векторының циркуляциясы туралы теорема. Магнетиктерде циркуляция векторы өткізгіштік токтармен қатар магниттелу токтарымен анықталады

. (16.4)

Осы өрнектерді ескеріп алатынымыз

. (16.5)

Интеграл астындағы шама

(16.6)

магнит өрісінің кернеулігі деп аталады. Бұл шаманың физикалық мағынасы жоқ, оның көмегімен біртексіз ортадағы магнит өрісінің теңдеулерін ыңғайлы түрде жазуға болады.

векторының циркуляция теоремасы: тұйықталған контур бойымен алынған векторының циркуляциясы осы контурмен шектелген өткізгіштік токтардың алгебралық қосындысына тең

. (16.7)

Тәжірибеден магниттелу векторы магнит өрісінің кернеулігіне тура пропорционал , мұндағы - заттың магнит қабылдағышы.

шамасы оң және теріс шама болуы мүмкін.

Осы қатынастарды пайдаланып, және векторларының арасындағы

(16.8)

байланысты анықтауға болады.

Парамагнетиктер үшін , диамагнетиктер үшін . Диа- және парамагнетиктерде бірден аз ғана өзгерісте болады, сондықтан бұл магнетиктердің магниттік қасиеттері айтарлықтай күшті болмайды.

Барлық магнетиктер магнит қабылдағыштарына және оның таңбаларына қарай үш топқа бөлінеді:

Прамагнетиктер - сыртқы магнит өрісі мен өздік магнит өрістері бағыттас болып, магнит қабылдағышы және аралығында жататын, температураға байланысты өзгереді. Парамагнетиктерге мынандай заттар жатады: , сілтілер т.б.

Диамагнетиктер- сыртқы магнит өрісі мен өздік магнит өрістері қарама-қарсы болып, және аралығында жатады, температураға байланысты емес. Диамагнетиктерге мына заттар жатады: инертті газдар, , су, шыны т.б.

Ферромагнетиктер- , , және температураға байланысты өзгереді. Диамагнетиктерге мына заттар жатады: темір, никель, кобальт т.б.

Ферромагнетиктердің магнит қабылдағыштығы сыртқы өріс кернеулігіне байланысты.

Екі магнетик шекарасында орындалатын шарттар

Орталардың шекарасында магнит өрісінің екі және векторлық сипаттамаларының бағыттары мен шамалары секірмелі түрде өзгереді. Бұл векторлар үшін шекаралық шарттар электр өрісіндегідей қорытылып шығарылады және төмендегі формулалармен өрнектеледі

(16.9)

және векторларының құраушылары үшін алынған екі диэлектрик шекарасындағы шекаралық шарттар бұл векторлардың сызықтары сынатынын, нәтижесінде бұрышының өзгеретінін көруге болады (16.2 суретті қара).