II. Ауыз суының сапасын бағалау бойынша жағдайлық есептер
1. Су тасымалдау жүйесіне берілтін судың сапасы туралы қорытынды беріңіз:
иісі-2 б
дәмі, ауызда қалатын дәмі-2 б
түстілігі- 20 градус
құрғақ қалдығы-340 мг/л
хлоридтер- 84 мг/л
сульфаттар- 154 мг/л
темір- 0,03 мг/л
жалпы кермектілігі- 5,5 ммоль/л
нитраттар- 3,0 мг/л
фтор-0,75 мг/л
хлор қалдығы- 0,5 мг/л
микробтар саны-40
жалпы және термотолерантты ішек таяқшасы түріндегі бактериялар және колифагтар- 100 мл суда жоқ
меншікті альфа активтілігі- 0,5 Бк/л
2. Орташа климат зонасындағы ауыз судың сапасы туралы қорытынды беріңіз:
иісі-2 б
ауызда қалатын дәмі-3 б
түстілігі-10 градус
лайлығы+0,5 мг/л
құрғақ қалдығы-1400 мг/л
хлоридтер -520 мг/л
сульфаттар - 900 мг/л
жалпы кермектілігі- 15 ммоль/л
темір -0,3 мг/л
мыс -0,5 мг/л
фтор -1,0 мг/л
микробтар саны -30
жалпы және термотолерантты ішек таяқшасы түріндегі бактериялар және колифагтар -100 мл суда жоқ
3. Су үлестіретін жүйеге берілетін судың сапасы туралы қорытынды беріңіз:
иісі және дәмі- 1б
түстілігі -10 градус
лайлығы - 1 мг/л
кермектілігі-5 ммоль/л
құрғақ қалдығы- 800 мг/л
хлоридтер -300 мг/л
сульфаттар -430 мг/л
фтор-1,0 мг/л
қорғасын-0,04 мг/л
кадмий-0,005 мг/л
жалпы және термотолерантты ішек таяқшасы түріндегі бактериялар және колифагтар- 100 мл суда жоқ
4.Су тасымалдау құбырларындағы судың сапасы жөнінде қорытынды беріңіз:
иісі, дәмі -2 б
түстілігі- 25 градус
құрғақ қалдығы-800 мг/л
хлоридтер-400 мг/л
сульфаттар-180 мг/л
темір -0,5 мг/л
жалпы кермектілігі- 7,1 ммоль/л
нитраттар-10 мг/л
фтор-0,9 мг/л
хлор қалдығы-0,7 мг/л
микробтар саны-30
жалпы және термотолерантты ішек таяқшасы түріндегі бактериялар және колифагтар- 100 мл суда жоқ
меншікті альфа активтілігі- 0,15 Бк/л
5. Ыстық климаттық зонадағы артезиан суының сапасы жөнінде қорытынды беріңіз:
иісі-2 б
ауызда қалатын дәмі-3 б
түстілігі-10 градус
лайлығы-0,5 мг/л
құрғақ қалдығы-1200 мг/л
хлоридтері-350 мг/л
сульфаттары-600 мг/л
темір-0,5 мг/л
мыс-1,5 мг/л
жалпы кермектілік-10 мг/л
фтор-1,0 мг/л
микроб саны-30
жалпы ішек таяқшасы түріндегі бактериялар 100 мл суда - 2
термотолерантты ішек таяқшасы түріндегі бактериялар 100 мл суда - 2
Тақырып №9. Топырақты санитарлық-гигиеналық бағалау -3 сағат
Мақсаты: Топырақтың санитарлық-гигиеналық және эпидемиологиялық маңызы және елді мекендерді тазарту жүйелері туралы түсінік беру, санитарлық жағдайдың көрсеткіштері бойынша топырақтың ластану және қауіптілік дәрежесін бағалауды және осы мәліметтерді өз жұмысында пайдалану жөніндегі білімді қалыптастыру.
Міндеттері:
- Топырақтың құрамы мен қасиеттерінің гигиеналық маңызы жөніндегі білімді қалыптастыру;
- Биогеохимиялық аумақтар, эндемиялар жөнінде білімін қалыптастыру;
- санитарлық дәрігердің іс әрекеті жөнінде білімін қалыптастыру (сынама алу принципі);
- Топырақтың механикалық құрамы мен санитарлық жағдайының мәліметтеріне сүйеніп жер учаскесінің емдеу мекемелерін орналастыруға жарамдылығын бағалау жөніндегі білімді қалыптастыру;
- Топырақтың табиғи химиялық құрамы мен сипаттамасын, оның жаснды химиялық ластануының қарқындылығын ескере отырып геохимиялық эндемиялар даму мүмкіндігін бағалау жөніндегі білімді қалыптастыру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Топырақтың гигиеналық маңызы.
2. Топырақтың санитарлық жағдайының көрсеткіштері.
3. Топырақтың табиғи химиялық құрамымен, химиялық және биологиялық ластануымен байланысты болатын аурулардың алдын алу бойынша шаралар.
4. Елді мекендерді тазарту әдістері
Сабақ беру және оқыту әдістері:кіші топтарда жұмыс істеу – жағдайлық есептерді шешу
Әдебиеттер:
Негізгі:
1. Гигиена /Под ред. Акад. РАМН Г.И.Румянцева. –М.:ГЭОТАР Медицина.2000.- С.176-196.
2. Пивоваров Ю.П., Королик В.В., Зиневич Л.С. Гигиена и основы экологии человека.- Ростов н/Д: «Феникс».2002.-109-125.
3. Гурова А.И.,. Горлова О.Е. Практикум по общей гигиене. М.: Изд-во университета дружбы народов, 1991.- С. – 60-62.
Қосымша:
1. Габович Р.Д., Познанский С.С., Шахбазян Г.Х. Гигиена. Киев: Высшая школа, 1984- С. - 86-106.
2. Гончарук Е.И., Габович Р.Д., Гарковый С.И. и другие. Руководство к лабораторным занятиям по коммунальной гигиене. М.: Медицина, 1990.- С. 216-278.
3. Неменко Б.А, Кенесариев У.И.Коммунальная гигиена . –Алматы:НИЦ «Ғылым», 2003. – С.209-246.
4. Румянцев Г.И. с соавторами. Общая гигиена. М.: Медицина, 1990.- С. – 140-154.
5. Румянцев Г.И., Вишневская Е.П., Козлова Т.А.. Общая гигиена. М.: Медицина, 1985.- С. – 133-140.
Бақылау: