Практикалық сабақ 11 Анықталмаған интеграл және интегралдаудың негізгі әдістері
Есеп 1.
Есеп. .
Есеп.
Есеп. .
Есеп .
Есеп. Есепте
Ауыстыру арқылы Онда , , ның орына .Онда
Есеп. Есепте
Полагаем Тогда , , и в качестве можем взять . Следовательно
.
Есеп. Вычислить .
Бөліктеп и нт егралдау . Тогда , и поэтому . с , имеем . Онда
.
Есеп. Есепте .
2 және 3 ең кіші ортақ еселегі 6. Онда ауыстыру еңгіземіз Онда және .
Есеп. Есепте ауыстыру арқылы . Онда , және . Онда ,
.
Есеп
Әдебиеттер
Ефимов А. В., Демидович Б. П. Сборник задач по математике, ч. 1, 2. М., «Наука», 1986, (с. 322-334)
Бақылау сұрақтар
- Интегралдардың кестесі.
- Бөлшектеп интегралдау формуласы.
- Дифференциалға еңгізу.
- Дифференциал және оның қасиеттері.
Практикалық сабақ 12 Рационал функцияны интегралдау
Есеп. Есепте .
Бөлімінің түбірлері – , и . Онда және рационалдық функцияны жиктеуге болады
.
Ортақ бөлімге келтіргенде
.
Коэффициенттерін жинағанда
Табамыз .
Сонда ,
.
Есеп Есепте .
Бөлімінің түбірлері – 1 еселі и 3еселі. Онда бөлшекті жіктейміз
.
Орьақ бөлімге келтіргенде
.
Жақшаны ашқанда
.
Сонда,
.
Әдебиеттер
Ефимов А. В., Демидович Б. П. Сборник задач по математике, ч. 1, 2. М., «Наука», 1986, (с. 335-336)
- Рационал бөлшекті қарапайым бөлшектерге жиктеу 1 жағдай.
- Рационал бөлшекті қарапайым бөлшектерге жиктеу 2 жағдай .
- Рационал бөлшекті қарапайым бөлшектерге жиктеу 3 жағдай .
Практикалық сабақ 13 Тригонометриялық және иррационал функцияларды интегралдау
Есеп. Ауыстыру арқылы есептейміз. Онда дифференциал , және жанадан интеграл . Сонда
.
Есеп . Ауыстыру арқылы есептейміз. Онда Жанадан интеграл . Сонда,
.
Есеп . . Ең кіші ортақ еселегі 2 және 4 ол 4 тең. Сондықтан ауыстыру еңгіземіз Онда және
Пример.
Есепте
Есеп. .
Бірінші жағдайға келеді. Мұндағы дәрежесі тақ сан.Интеграл астындағы функцияға ауыстыру еңгіземіз . Онда дифференциал , Онда
.
Есеп . .
МЫна интегралды универсалдық ауыстыру арқылы есептейміз . Онда , , , Интегралға қойғанда
.
Есеп Интегралды есепте .
Төртінші жағдайға келеді и Интегралға ауыстыру еңгіземіз . Тогда , , . Интегралға қойғанда болады
Әдебиеттер
Ефимов А. В., Демидович Б. П. Сборник задач по математике, ч. 1, 2. М., «Наука», 1986, (с.340-344)
Бақылау сұрақтар
- Универсалдық қай жағдайда еңгізеді?
- Дәрежелері жұп болса қандай әдісемнен шешеді.
- Ең болмағанда біреуі тақ болса қандай әдісемен шешеді?
- Тригонометриялық ауыстыруыны қай жағдайларда пайдаланамыз.
Практикалық сабақ 14 Анықталған интеграл. Анықталған
Есеп . Бірінші жағдай .
Мысал . .
Мысал . . .
Мысал . Есепте . Ауыстыру ,
. Онда бөлшектеп формуласын пайдаланып
.
Мысал . Есепте . Ауыстыру ,
. Онда және бөлшектеп формуласын пайдаланып
.
Мысал . Есепте Ауыстыру Онда ,
.
Мысал . Жинақтылығын зертте .
Есептегенде
. Онда интеграл жинақты болады
Әдебиеттер
Ефимов А. В., Демидович Б. П. Сборник задач по математике, ч. 1, 2. М., «Наука», 1986, (с.344-354)