Бұл теңдеулер дәрежелік қатары бар империкалық теңдеулер
7. Жеке таза заттың энтальпиясының (ішкі энергиясының) температураға тәуелділігі. Энталпия өзгерісі тәжрибе жолымен оңай анықталады. LT жүйенің изотермиялық ұлғаю жылуы бұл теңдеудегі қосылғыштaрдың бірі молекулалардың бір біріне тартылу күштерін сипаттайтындықтан ол ішкі қысым д.а екіншісі Р сыртқы қысым д.а Сv тұрақты көлемдегі жылу сыйымдылық . ішкі энергия қысым Р мен температураға Т тәуелді деп алатын болсақ
CP тұрақты қысымда жүйенің температурасын бір градусқа котеру ушін жұмсалатын жылуды корсетеді. СV мен hT көлем мен температура , ал Ср мен hT қысым мен температура өзгергенде төменгі теңдеуге бағынады.
T ж.е Р тәуелсіз айнымалылар сондықтан жоғарыдағы теңдеудегі диф.ң алдындағы коэф.ді
Деп олардың арасындағы қатынастарды таптық.
8.Химиялық процестің жылу эффектісінің температураға тәуелділігі. Химиялық процестің жылу эффектісінің температуралық коэффициенті, оның таңбасы және физикалық мағынасы. Реакцияның жылу эффетісі температураға тәуелді. Бұл тәуелділікті табу үшін Qv мен Qp беретін өрнектерді тұрақты көлемде не қысымда температура бойынша дифференцияланады: Qv=U2-U1,Qp=H2-H1.
Бұларды дифференциялағанда:
( Qv/ T)v( U2/ T)v-( U2/ T)v=Cv2-Cv1
( Qv/ T)=( H2/ T)p-(( H1/ T)p=Cp2-Cp1
Мұндағы Cv мен Ср тұрақты көлемде не тұрақты қысымдағы мольдік жылу сыймдылықтар. 1 немесе 2 деген индекстер реакцияға қатысатын алғашқы не соңғы заттар үшін алынған. Төменгі реакция үшін: аА-bB dD+eE жылу сыйымдылықтың өзгерісі:
Cp=dCp,D+eCp,E-eC,E-aCp,A-bCp,B
Не жалпы түрде жазатын болсақ:
Cp= iCp, шық.зат- iCp, түссіз зат
iCp, шық.зат-реакция нәтижесінде шыққан заттардың жылу сыймдылықтарының қосындысы;v i-осы заттарға сәйкес стехиометриялық коэфитценттер; iCp,түссіз зат-реакцияға түскен заттардың жылу сыймдылықтарының қосындысы;vi-оларға сәйкес стехиометриялық коэфитценттер.Осы теңдеуді келтірілген химиялық реакция үшін жазатын болсақ:
( Qv/ T)p= T)p= iCp= Cp
Бұл Кирхгоф теңдеуі д.а.Ол Т1 температура мен Т2температура аоалығында жылу эффетісінің температураға байланысын көрсетеді. Т2температурада жылу эффектісін есептеу үшін жанаға теңдеуді интегралдаймыз: 2= 1+ iCpdT
Бұл теңдей бойынша жылу эффетісінің Т2температурағы мәнін табу үшін оның бастапқы Т1 температурдағы мәні белгілі болу кк.және де жылу сыйымдылықтың температураға тәуелділігін Т1және Т2аралығында білі қажет.Сонымен реакция жылу эффетісінің әр түрлі температурдағы мәндерін анықтау үшін бірнеше әдістер қолданамыз.
1. Т – температурада жылу эффетісі мына теңдеу бойынша анықталады: r,T= + dT
Температура 0K ден T дейін алынатын болса мағынасы тек интегралдау тұрақтысы болып алынады.
r,298+ Cp(T-298)
Бұл теңдеуде температураның мәндері 298К–де Т–ға дейін алынған. Жылу сыйымдылықты тұрақты, яғни температураға тәуелсіз деп интегралдау тұрақтысы орнына реакцияның 298К–де жылу эффетісінің мәні қойылады.
3. Жылу сыйымдылықтың орта мәндерін Cp пайдаланып есептеу. Жылу сыйымдылықтың әр турлі температуралар аралығындағы орта мәндері химиялық анықтамаларда келтірілген.Оларды қолданғанда жылу эффетісі мына теңдеу арқылы жазылады: r,298+ (T-298)
4. Жылу сыйымдылықтың тәжірибе жүзінде анықталған температуралық тәуелділіктерін қолдану.бұл тәуелділіктер жоғарыда көрсетілген математикалық қатарлармен беріледі. Осы кезде Т – температурадағы жылу эффетісі:
5. Химиялық анықтамықтарда энтальпияның жоғары температурадағы мәндері төменгі айырымдар түрінде келтіреді: