HTML-документінің құрылымы
HTML тілі туралы жалпы түсінік
Интернетке түрлі қызметтердің жиынтығы әсер етеді. Солардың бірі ең көп тараған қызметтер қатарына Web (World Wide Web(бүкіләлемдік өрмекші)) енеді. Web – тораптардағы құжаттардың негізгі форматы HTML болып табылады. HTML (Hyper Text Maker Language) ағылшын тілінен аударғанда мына мағынаны білдіреді: гипермәтінді белгілеу тілі.
Гипермәтін – бұл қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне екпінді элемент орналасқан мәтін түрі.
HTML тілінің құрылымы
<HTML>
<HEAD> <TITLE>құжат тақырыбы</TITLE> </HEAD>
<BODY>
Жаттұлғасы
</BODY>
</HTML>
Кµп жаѓдайларда HTML документтердіњ таќырыптары болады. Олар <Hn></Hn> тегтер арќылы жасалады, n–ніњ орнына 1-ден 6-ѓа дейін сан жазамыз. Осы тегтер ортасына текстімізді орналастырсаќ, сізге белгілі кµлемді таќырып шыѓады.
<H1>Таќырып</H1>
<H2>Таќырып</H2>
<H3>Таќырып</H3>
<H4>Таќырып</H4>
<H5>Таќырып</H5>
<H6>Таќырып</H6>
Ал енді жања абзацќа шыѓару ‰шін <P>, ал жања жолѓа шыѓу ‰шін <BR> тэгі жазылады. Б±л тэгтерді жабу керек емес. Єрине, егер Сіз <P> тэгінде ALIGN абзацты т‰зеу элементін ќолданбасањыздар:
<P ALIGN=LEFT>Сол жаќ шетке т‰зеу</P>
<P ALIGN=CENTER>Ортаѓа келтіру</P>
<P ALIGN=RIGHT>Оњ жаќ шетке т‰зеу</P>
Ал текстке ќалыњ, курсивті, сызыќты жєне т.с.с. т‰р беру ‰шін, оны сай келетін тэгтер ортасына жазу керек:
| <B>Ќалыњ текст</B> |
| <I> Курсивті </I> |
| <U> Асты сызылѓан </U> |
| <STRIKE> |
| <SUP> Жоѓарѓы индекс </SUP> |
| <SUB> Тµменгі индекс </SUB> |
Кейбір тегтер белгілі бір параметрлермен ќолданыла алады немесе ќолдану тиіс, олар ашылѓан тэг элементтерінде жазылады (бір тэгте бірнеше параметр беруге болады). Мысалы, ашылып жатќан <FONT> тэгініњ (</FONT> жабылатын тег жазылу тиіс) бірнеше арибуттары болуы м‰мкін:
SIZE — шрифттіњ µлшемін береді (стандартты шрифт µлшемі -«3»). Текстті <FONT SIZE=n></FONT> тэгтерініњ ортасына ќойсаќ (б±л жердегі n — цифр) Сіз оѓан керекті µлшем бересіз:
<font size=»1″>Мысал 1</font>
<font size=»2″> Мысал 2 </font>
<font size=»3″> Мысал 3 </font>
<font size=»4″> Мысал 4 </font>
<font size=»5″> Мысал 5 </font>
<font size=»6″> Мысал 6 </font>
<font COLOR=»white»>Красный</font>
<font COLOR=»#FF0000″>Красный</font>
Сонымен т‰с туралы басынан айтып кетейік. <BODY> тэгініњ ішіне BGCOLOR параметрін жазып жєне оѓан т‰с атын немесе оныњ 6 орынды кодын беру керек. Берілген екі мысал бетті ќызыл т‰спен бояйды.
<BODY BGCOLOR=»RED«>(т‰стіњ аты ќолданылѓан)
<BODY BGCOLOR=»#FF0000«>(т‰с 6 орынды кодпен берілген)
Сурет.
HTML документіне сурет салу ‰шін келесі ќ±рылымды жасау керек. (толыќ кµрсетілген):
<IMGSRC=»Сурет аты» BORDER=»0» ALIGN=»түзеу» WIDTH=»Ені» HEIGHT=»Биіктігі» HSPACE=»1-орын ќалу» VSPACE=»2-орын ќалу» ALT=»с±ќпат«>
Кестелер
Кестелерді ќолдана отырып, бірнеше баѓана ќ±руѓа жєне суреттіњ фон мен ‰йлесуін сєндірек етіге болады т.с.с.
Кесте <TABLE> ашылатын тегімен басталып </TABLE> тегімен аяќталады.
<TABLE> тегінде мынадай атрибуттары болуы м‰мкін:
Кестенің құ рлымын біліп алу ‰шін, ќарапайым мысалды алып ќарайыќ:
Ескеру: Берілген мысалда кестеніњ ені ќолдан берілген (WIDTH=»200″ пиксель), біраќ пайызбен берген ыњѓайлы, себебі б±л жаѓдайда терезеніњ кµлеміне ќарай µзгеріп отырады. | М±ндай кесте былай жасалады: <TABLE BORDER=»2″ WIDTH=»200″ BGCOLOR=»#00FF00″> <TR> <TD>1 ±яшыќ</TD> <TD>2 ±яшыќ</TD> </TR> <TR> <TD> 3 ±яшыќ</TD> <TD> 4 ±яшыќ</TD> </TR> </TABLE> |
Кестеде таќырып орналасуы м‰мкін, ол <CAPTION></CAPTION> тегтерініњ ортасында орналасады. Ол міндетті т‰рде <TITLE> тегінен кейін орналасу керек. Таќырыпќа ALIGN атрибутын ќолдануѓа болады, ол кестеде орналасуын аныќтайды:
TOP — таќырып кестеніњ жоѓарѓы жаѓыныњ ортасына жазылады.
LEFT — таќырып кестеніњ жоѓарѓы жаѓыныњ сол жаќ шетіне жазылады.
RIGHT — таќырып кестеніњ жоѓарѓы жаѓыныњ оњ жаќ шетіне жазылады.
BOTTOM -таќырып кестеніњ тµменгі жаѓыныњ ортасына жазылады.
Ал енді кестеніњ жолдары мен ±яшыќтары туралы. Кестеніњ жолдары <TR> тегімен басталады жєне </TR> тегімен жабылады, ал єрбір ±яшыќ <TD> тегімен басталып </TD> тегімен аяќталады.
Тізімдер.
Нµмірленген тізім:
Б±л жаѓдайда тізімніњ єрбір элементтіњ алды автоматты т‰рде нµмірленіп шыѓады. Нµмерленген тізім <OL> тегінен басаталып, </OL> тегімен аяќталады. Мысалы:
| <OL> <LI> Бір <LI> Екі <LI> ‡ш <LI> Тµрт <LI> Бес </OL> | 1. Бір 2. Екі 3. ‡ш 4. Тµрт 5. Бес |
<OL> тегініњ мынадай параметрлері болуы м‰мкін:
TYPE — санау т‰рі:
A — ‰лкен латын єріптері
a — кіші латын єріптері
I — ‰лкен рим цифрлары
i — кіші рим цифрлары
1 — кєдімгі цифрлар
Келесі мысалда тізім ‰лкен рим саныныњ сегізінші цифрінен басталып нµмерленген:
| <OL TYPE=»I» START=»8″> <LI> Сегіз <LI> Тоѓыз <LI> Он <LI> Он бір <LI> Он екі </OL> | 8. Сегіз 9. Тоѓыз 10. Он 11. Он бір 12. Он екі |
Номерленбеген тізім:
Номерленбеген тізім ‰шін єдетте тізімдегі элементті белгілеуге маркерді ќолданады. Ал маркердіњ т‰рін, зањ бойынша, ќолданушы тањдайды.
Номерленбеген тізім <UL> тегімен ашылып, </UL>тегімен жабылады. Тізімдегі єрбір элемент <LI> тегімен басталады. Мысалы:
| <UL> <LI> Бір <LI> Екі <LI> ‡ш <LI> Тµрт <LI> Бес </UL> |
|
<UL> тегі µзіне TYPE параметрін ќоса алады. Оныњ disc, circle, square деген белгілері бар.
| <UL TYPE=disc><LI> disc </UL> |
|
| <UL TYPE=circle><LI> circle </UL> |
|
| <UL TYPE=square><LI> square </UL> |
|
.
Нравится
Проблемы со скачиванием? (нажмите на ссылку)
Тағы рефераттар
- Униполярлы өрістік транзисторлар
- Америка және ағылшын оқулықтарындағы әлеуметтану пәні
- МҰНАЙМЕН ЛАСТАНҒАН ТОПЫРАҚТЫ МИКРОАҒЗАЛАР КӨМЕГІМЕН ТАЗАРТУ
- Ғарышқа математикамен бірге балабақшадағы ашық сабақ
- Мүлік иесі қайтыс болғаннан кейін мұраға алу құқығын қалай рәсімдеуге болады?
Жарияланған бөлімі: Құқық, азаматтық құқық, қылмыстық құқық, заңтану
Мысалы:
HTML
HTML тілін британ ғалымы, Тим Бернерс-Ли 1986-1991 жылдары Женев (Швейцария) Еуропалық ядерлік зертеу орталығында жасалынған болатын.HTML алғашында, ғылыми және техникалық документацияларды халық арасында алмастыруға арналған тіл ретінде жасалған. HTML көмегімен әдемі жасалған документті оңай және тез жасауға болады. Құрамының өзгеруінен басқа HTML-ға гипермәтіндерді оқу қасиеті қосылған. Бейнематериалдық қасиеттер сосын қосылған.
Браузерлер
HTML тіліндегі белгісі бар (бұндай документтер әдетте .html немесе .htm форматтында болады ) тексттік документтер форматталған түрде көрсететін арнайы бағдарламаларымен өңделеді. Бұндай бағдарламаларды веб-шолғыштар немесе браузерлер дейді, және әдетте олар пайдаланушының талаптарын ыңғайлы интерфейс және оларды көрумен қамтамасыз етеді. Қазіргі кездегі ең атақты веб-браузерлер: Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Internet Explorer және Safari.
Нұсқалары
HTML 0.9
RFC 1866 — HTML 2.0, стандарт ретінде таңылған 22 қыркүйектен 1995 жылдан бері;
HTML 3.2[1] — 1997 жылғы 14 қаңтарда;
HTML 4.0[2] — 18 желтоқсан 1997 жылғы;
HTML 4.01[3] (басты және маңызды өзгерістер) — 24 желтоқсан 1999 жылғы;
ISO/IEC 15445:2000[4] (ISO HTML деп аталатын, HTML 4.01 Strict нұскасы бойынша жасалған) — 15 мамыр 2000 жылғы.
HTML 5[5] — 28 қазан 2014 жылғы;
HTML 5.1 19 желтоқсан 2012 жылғы.
HTML-документінің құрылымы
HTML-документті таңбалауға арналған тег-ті тіл. Кез келген HTML тіліндегі документ элементтер жиынтығын көрсетеді, және әр элементтің басы мен соңы арнайы тег арқылы белгіленеді. Одан басқа, элементтердің арнайы қасиеттері бар атрибуттары бола алады(мысалы,font-элементінің түсі немесе шрифт өлшемі). Атрибуттар ашылып жатқан тег-тің ішіне жазылады. HTML-документінің фрагменттерінің мысалдары: