СтуденттердіҢ оҚу жетістіктерін баҚылау мен баҒалауҒа арналҒан материалдар
Тест тапсырмалары
І нұсқа
1. Когнитивтік ғылымдардың қайнар көзі болып табылатын бағыттар қандай?
А) логикалық, лингвистикалық, психологиялық, нейрофизиологиялық;
В) логикалық, когнитивтік, әлеуметтік, философиялық;
С) когнитивтік, психологиялық, лингвистикалық, логикалық;
Д) логикалық, лингвистикалық, нейрофизиологиялық; философиялық;
Е) әлеуметтік, философиялық, логикалық, лингвистикалық.
2. Когнит сөзінің беретін мағынасы не?
А) ұғым; В) білім; С) сөздік; Д) түйсік.
3. Дәріптелген эталонды үлгі қалай аталады?
А) схема; В) фрейм; С) сценарий; Д) прототип.
4. Когнитивтік жүйе бөлшектері қалай аталады?
А) есте сақтау; В) концептуалдық құрылым; С) концепт; Д) символ.
5. Когнитивтік бірлік қалай аталады?
А) концепт; В) прототип; С) когнит; Д) метафора.
6. Когнитивтік лингвистикада қолданылатын білімдік процестердің бірін көрсетіңіз.
А) талдау; В) есте сақтау; С) оқу; Д) жазу.
7. Когнитивтік лингвистиканың қалыптасып, дамуына үлес қосқан ғалымдардың бірі.
А) Рамстедт; В) Л.В. Щерба; С) Дмитриев; Д) В. Радлов.
8. Қазақ тіл білімінде тілдік құрылымдық сатыны анықтаған қай ғалым?
А) А. Байтұрсынұлы; В) А. Ысқақов; С) Қ. Жұбанов; Д) С. Аманжолов.
9. Тезаурус деген не?
А) аударма сөздік; В) түсіндірме сөздік; С) лексиканы түгел қамтитын сөздік; Д) сөздің этимологиясын қарастыратын сөздік.
10. Нақты заттардың қасиеттері мен қатынастары туралы белгілі ситуациялардың беретін білімінің адам санасындағы құрылымы қалай аталады?
А) сценарий; В) концепт; С) логика; Д) фрейм.
11. Сан алуан, сан тарапты нәрсені біртұтас күйінде қабылдату қызметін не атқарады?
А) фрейм; В) концепт; С) гештальт; Д) сценарий.
12. Концепт бойынша: Ішкі жан дүниенің жуасып, бұйығуы қалай аталады?
А) жалығу; В) жабығу; С) құлазу; Д) түңілу.
13. Когнитивтік лингвистикадағы мағыналық парадигма нешеу?
А) 5; В) 2; С) 3; Д) 4.
14. Ішкі бірлігі, ішкі тұтастығы бір дүниелерден, терең негізді семиотикалық жасалымдардан құралып, сол арқылы жеке адамның сана бітімін айқындайтын жүйе не деп аталады?
А) құндылық; В) сезімталдық; С) саналылық; Д) білімділік.
15. Когнитивтік лингвистиканың термині емес.
А) фрейм; В) семантика; С) тезаурус; Д) фонология.
16. Тілдік бірлікті когниттік тұрғыда қарастыру немен байланысты?
А) адамның қоршаған әлемді қабылдауымен байланысты;
В) тілді грамматикалық тұрғыда талдауымен байланысты;
С) терең білімді болуымен байланысты;
Д) терминологиялық аппараттарды меңгеруімен байланысты.
17. Когнитивтік лингвистика қай принциптерге сүйенеді?
А) ауырдан жеңілге принципі;
В) антропоцентризм және семантикоцентризм принципі;
С) жеңілден ауырға принципі;
Д) эстетикалық принцип.
18. Когнитивтік лингвистика пәнінің міндетіне жатады.
А) Когнитивистика саласын қазіргі тіл білімінің жаңа бағыты ретінде тану;
В) тілді грамматикалық тұрғыдан талдау;
С) тілдік бірліктерге әлеуметтік тұрғыдан анализ жасау;
Д) тілдік бірліктерді тарихи тұрғыдан қарастыру.
19. Когнитивтік лингвистиканың басты мәселесі ... ... ... ... ұғымдарының ара қатынасын, мәнін ашу.
А) Тіл → сезім→ ойлау→қиялдау;
В) тіл → ойлау→таным→шынайылық;
С) тіл → ойлау→таным → қабылдау;
Д) тіл → сезім→ ойлау→ қабылдау.
20. «Тіл мен ойлау өте жақын» деген пікірді қолдаушы бағыт.
А) Менталингвистикалық;
В) паралингвистикалық;
С) бихевиористік;
Д) когнитивтік.
21. Фрейм терминін енгізген кім?
А) Виноградов; В) Л.В.Щерба; С) М. Минский; Д) Мещанинов.
22. Метафораны когнитивтік феномен деп таныған ғалымдар кімдер?
А) Менгес, Бетлинг; В) М.Джонсон, Дж.Лакофф;
С) Рамстедт, Корш; Д) Ч.Филлмор, М.Блэк.
23. Когнитивтік тұрғыда метафора неше фрейм арасында жүргізілетін шартты әрекет?
А) 3; В) 4; С) 2; Д) 1.
24. Когнитивтік лингвистиканың негізгі мәселесінің бірі.
А) Таңбаның түрлері мен типтері;
В) тілдік бірліктерді талдау;
С) фонология мәселесі;
Д) психикалық құбылыстардың берілуі.
25. «Тағдыр» концептісі өрісінің сөздерін атаңыз.
А) Тағдыр, үлес, бақыт, жазмыш;
В) тағдыр, тіл, жағдай, қайғы;
С) сыбаға, жеребе, ойлау, бақыт;
Д) тағдыр, тіл, ойлау, таным.
26. Ретсіздік, аномалия, жөнсіздік, кездейсоқтық қай концептіні құрайды?
А) ғалами; В) реттілік; С) хаос; Д) тәртіпсіздік.
27. Когнитивтік лингвистиканы зерттеуге негіз болатын тілдік материалды көрсетіңіз.
А) көркем әдебиет мәтіні; В) жаргон сөздер;
С) кірме сөздер; Д) тіл мен сананың ара қатысы.
28. Ойлау—қандай категория?
А) логикалық; В) философиялық;
С) филологиялық; Д) психологиялық.
29. Қозғаушы сана әрекетін қоздырушы күш қалай аталады?
А) объект; В) объект-субъектілік күш;
С) объект-денотат; Д) субъект.
30. Заттың образдық бейне суреттеріне не жатады?
А) ұғымдық бейне мен дыбыстық бейне;
В) көркем шығармадағы бейне;
С) салынған суреттегі бейне;
Д) көркем фильмдегі бейне.
31. Тіл мен ойлау арасындағы тығыз қатынастың нәтижесінде қалыптасатын адамзаттың танымдық, ғылыми, мәдени тәжірибесін танытатын ғылым .. . деп аталады.
А) мәдениеттану; В) психолингвистика;
С) әлеуметтік тілтаным; Д) когнитивтік лингвистика.
32. Когнитивтік категорияларды анықтаңыз.
А) Ес, семантикалық қорытынды, түсіну, жоспарлау;
В) сөз таптары, етістік, дискурсты басқару, ойлау;
С) сөйлем, грамматикалық, есте сақтау, семантикалық қорытынды;
Д) сөз, сөз мағынасы, ойлау, аналитикалық тәсіл.
33. Когнитивтік лингвистика тілді қай тұрғыдан зерттейді?
А) Семантикалық, грамматикалық;
В) морфологиялық білім жинау;
С) білім жинау, қолдану және оны түсіну моделін құру;
Д) лексика-семантикалық мағынаны анықтау.
34. Тілдік-құрылымдық сатының жоғары формасы не?
А) Тіл дәлдігі; В) тіл шеберлігі;
С) мақсатты стиль; Д) коммуникативтік сана.
35.Тілдік-құрылымдық саты А. Байтұрсыновтың қай еңбегінде баяндалған?
А) «Тіл-құрал»; В) «Қырық мысал»; С) «Әдебиеттанытқыш»;
Д) «Тіл қисыны».
36. «Бейне, құрылым, біртұтас форма» деген мағынаны білдіретін сөз.
А) Фрейм; В) гештальт; С) сценарий; Д) тезаурус.
37. Дара тұлға, эмоция, ішкі қажеттілік не арқылы өтеді?
А) Фрейм; В) гештальт; С) сценарий; Д) тезаурус.
38. Мысал өлеңнің апатты кезеңі қашан көрінеді?
А) Шығарманың басында; В) шығарманың ортасында;
С) шығарманың аяғында; Д) шығарманың қорытынды тұсында.
39. «Шырылдауық шегірткенің» апатты кезеңі қай жолдан көрінеді?
А) Селкілде де, билей бер!;
В) Қайтсын қолы тимепті;
С) Қызықпен жүріп жазды алды;
Д) Күз болған соң кетті күй.
40. Лингвистикалық гештальт теориясының авторы кім?
А) Дж. Лакофф; В) М.Джонсон; С) Ч.Филлмор; Д) М.Блэк.
41. Түпсіз үрей, түпсіз ой, түпсіз қасірет, түпсіз тұңғиық – терең жан күйлерінің атаулары қандай атаулар?
А) Метафоралық атаулар; В) эпитеттік атаулар;
С) фразеологиялық атаулар; Д) метонимиялық атаулар.
42. Адамды таным шегімен байланыстыратын не?
А) Эмоция; В) ойлау; С) дара тұлға; Д) түйсік.
43. Ішкі бірлігі, ішкі тұтастығы бір дүниелерден , терең негізді семиотикалық жасалымдардан құралып, сол арқылы жеке адамның сана бітімін айқындайтын жүйе ... деп аталады.
А) Мұң; В) құндылық; С) білім; Д) тілдік сана.
44. Мұң үлгісі қайда пайда болды?
А) Жыраулар поэзиясында; В) жазба ақындар поэзиясында;
С) сопылар поэзиясында; Д) зар заман ақындар поэзиясында.
45. Эмоция күйінің ішкі терең процестердің нәтижесінде құрылым түзуі ... деп аталады.
А) Аффект; В) экзистенция; С) гештальт; Д) концепт.
46. Күрделі атаулардағы метафора құбылысы -- ...
А) адамның ойлауы мен танымының нәтижесі;
В) адамның щығармашылық табысы;
С) адамның тіл шеберлігі;
Д) адамның дарындылық қабілетінің нәтижесі.
47. Аталымдардың жасалуындағы тиімді әдіс.
А) акустикалық әдіс; В) ақпараттық әдіс;
С) құрылым арқылы суреттеу;
Д) баяндау әдісі.
48. Когнитивтік тұрғыдан семантика дегеніміз не?
А) Когнитивтік процестердің заттық әлеммен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
В) когнитивтік процестердің ойлаумен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
С) когнитивтік процестердің санамен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
Д) когнитивтік процестердің қабылдаумен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым.
49. Сөз мағынасын когнитивтік тұрғыдан қарастыруға не жатады?
А) Сөз мағынасын тура мағынада қарастыру;
В) заттар мен құбылыстар арасындағы ұқсастықтарды анықтау;
С) сөз мағынасының атауыштық мәнін анықтау;
Д) сөз мағынасын ойлаумен байланыстыру.
50. Үніңді өшір, оқжылан.
Жас тілеуін жалмаған.
Оқжылан – троптың қай түрі?
А) Метонимия; В) метафора; С) синекдоха; Д) теңеу.
51. Сөйлеушінің тілдік моделінде көрініс табады.
А) Уәж, мән, құндылық; В) сөз, мағына, сөйлем;
С) сөз мағынасы, ойлау, аналитикалық тәсіл.
Д) сөз таптары, етістік, дискурс.
52. Поэтикалық мысалда жан күйі қандай бағытта болады?
А) Бір бағытта; В) көп бағытта;
С) қарама-қарсы бағытта; Д) бытыраңқы бағытта.
53. «Қарға мен түлкінің» апатты кезеңі, шарықтау шегі қай фразада көрінеді?
А) Басы айналды қарғаның; В) Ірімшік жерге салп етті;
С) Қу кетті, іс бітті; Д) Қарға қарқ етті.
54. Бейне тудыруға бейімді етістік шағын атаңыз.
А) Келер шақ; В) өткен шақ; С) ауыспалы осы шақ;
Д) ежелгі өткен шақ.
55. Таным процесінің қозғаушы күші не?
А) Ішкі терең қажеттілік; В) түйсік пен сезім;
С) білімділік; Д) ой мен қабылдау.
56. Ішкі ниет қалай аталады?
А) Гештальт; В) энтелехия;
С) фрейм; Д) дискурс.
57. Сана әрекетінің сөйлеу әрекетімен байланыс схемасын көрсетіңіз.
А) Елес→ ой→тіл; В) ұғым→ой→тіл;
С) ой→ ұғым→тіл; Д) ой→ ес→ тіл.
58.Тіл табиғатын тануға қатысы жоқ ғылым саласы.
А) психология; В) антропология;
С) логика; Д) химия.
59. Когнитивтік лингвистиканың практикалық маңызы неде?
А) Тілдің грамматикалық тұлғаларын меңгертуде;
В) тілдік бірлік семантикасын танытуда;
С) тілдік бірліктің дыбысталуын меңгертуде;
Д) сөйлем құрылысын меңгертуде.
60.Метафораны когнитивтік бағытта қарастырған кім?
А) Н.Оралбаева; В) Б.Қасым;
С) Ғ.Қалиев; Д) Р.Сыздықова.
ІІ нұсқа
1. Тіл мен ойлау арасындағы тығыз қатынастың нәтижесінде қалыптасатын адамзаттың танымдық, ғылыми, мәдени тәжірибесін танытатын ғылым .. . деп аталады.
А) мәдениеттану; В) психолингвистика;
С) әлеуметтік тілтаным; Д) когнитивтік лингвистика.
2. Когнитивтік категорияларды анықтаңыз.
А) Ес, семантикалық қорытынды, түсіну, жоспарлау;
В) сөз таптары, етістік, дискурсты басқару, ойлау;
С) сөйлем, грамматикалық, есте сақтау, семантикалық қорытынды;
Д) сөз, сөз мағынасы, ойлау, аналитикалық тәсіл.
3. Когнитивтік лингвистика тілді қай тұрғыдан зерттейді?
А) Семантикалық, грамматикалық;
В) морфологиялық білім жинау;
С) білім жинау, қолдану және оны түсіну моделін құру;
Д) лексика-семантикалық мағынаны анықтау.
4. Тілдік-құрылымдық сатының жоғары формасы не?
А) Тіл дәлдігі; В) тіл шеберлігі;
С) мақсатты стиль; Д) коммуникативтік сана.
5.Тілдік-құрылымдық саты А. Байтұрсыновтың қай еңбегінде баяндалған?
А) «Тіл-құрал»; В) «Қырық мысал»; С) «Әдебиеттанытқыш»;
Д) «Тіл қисыны».
6. «Бейне, құрылым, біртұтас форма» деген мағынаны білдіретін сөз.
А) Фрейм; В) гештальт; С) сценарий; Д) тезаурус.
7. Дара тұлға, эмоция, ішкі қажеттілік не арқылы өтеді?
А) Фрейм; В) гештальт; С) сценарий; Д) тезаурус.
8. Мысал өлеңнің апатты кезеңі қашан көрінеді?
А) Шығарманың басында; В) шығарманың ортасында;
С) шығарманың аяғында; Д) шығарманың қорытынды тұсында.
9. «Шырылдауық шегірткенің» апатты кезеңі қай жолдан көрінеді?
А) Селкілде де, билей бер!;
В) Қайтсын қолы тимепті;
С) Қызықпен жүріп жазды алды;
Д) Күз болған соң кетті күй.
10. Лингвистикалық гештальт теориясының авторы кім?
А) Дж. Лакофф; В) М.Джонсон; С) Ч.Филлмор; Д) М.Блэк.
11. Түпсіз үрей, түпсіз ой, түпсіз қасірет, түпсіз тұңғиық – терең жан күйлерінің атаулары қандай атаулар?
А) Метафоралық атаулар; В) эпитеттік атаулар;
С) фразеологиялық атаулар; Д) метонимиялық атаулар.
12. Адамды таным шегімен байланыстыратын не?
А) Эмоция; В) ойлау; С) дара тұлға; Д) түйсік.
13. Ішкі бірлігі, ішкі тұтастығы бір дүниелерден , терең негізді семиотикалық жасалымдардан құралып, сол арқылы жеке адамның сана бітімін айқындайтын жүйе ... деп аталады.
А) Мұң; В) құндылық; С) білім; Д) тілдік сана.
14. Мұң үлгісі қайда пайда болды?
А) Жыраулар поэзиясында; В) жазба ақындар поэзиясында;
С) сопылар поэзиясында; Д) зар заман ақындар поэзиясында.
15. Эмоция күйінің ішкі терең процестердің нәтижесінде құрылым түзуі ... деп аталады.
А) Аффект; В) экзистенция; С) гештальт; Д) концепт.
16. Күрделі атаулардағы метафора құбылысы -- ...
А) адамның ойлауы мен танымының нәтижесі;
В) адамның щығармашылық табысы;
С) адамның тіл шеберлігі;
Д) адамның дарындылық қабілетінің нәтижесі.
17. Аталымдардың жасалуындағы тиімді әдіс.
А) акустикалық әдіс; В) ақпараттық әдіс;
С) құрылым арқылы суреттеу;
Д) баяндау әдісі.
18. Когнитивтік тұрғыдан семантика дегеніміз не?
А) Когнитивтік процестердің заттық әлеммен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
В) когнитивтік процестердің ойлаумен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
С) когнитивтік процестердің санамен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
Д) когнитивтік процестердің қабылдаумен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым.
19. Сөз мағынасын когнитивтік тұрғыдан қарастыруға не жатады?
А) Сөз мағынасын тура мағынада қарастыру;
В) заттар мен құбылыстар арасындағы ұқсастықтарды анықтау;
С) сөз мағынасының атауыштық мәнін анықтау;
Д) сөз мағынасын ойлаумен байланыстыру.
20. Үніңді өшір, оқжылан.
Жас тілеуін жалмаған. Оқжылан – троптың қай түрі?
А) Метонимия; В) метафора; С) синекдоха; Д) теңеу.
21. Сөйлеушінің тілдік моделінде көрініс табады.
А) Уәж, мән, құндылық; В) сөз, мағына, сөйлем;
С) сөз мағынасы, ойлау, аналитикалық тәсіл.
Д) сөз таптары, етістік, дискурс.
22. Поэтикалық мысалда жан күйі қандай бағытта болады?
А) Бір бағытта; В) көп бағытта;
С) қарама-қарсы бағытта; Д) бытыраңқы бағытта.
23. «Қарға мен түлкінің» апатты кезеңі, шарықтау шегі қай фразада көрінеді?
А) Басы айналды қарғаның; В) Ірімшік жерге салп етті;
С) Қу кетті, іс бітті; Д) Қарға қарқ етті.
24. Бейне тудыруға бейімді етістік шағын атаңыз.
А) Келер шақ; В) өткен шақ; С) ауыспалы осы шақ;
Д) ежелгі өткен шақ.
25. Таным процесінің қозғаушы күші не?
А) Ішкі терең қажеттілік; В) түйсік пен сезім;
С) білімділік; Д) ой мен қабылдау.
26. Ішкі ниет қалай аталады?
А) Гештальт; В) энтелехия;
С) фрейм; Д) дискурс.
27. Сана әрекетінің сөйлеу әрекетімен байланыс схемасын көрсетіңіз.
А) Елес→ ой→тіл; В) ұғым→ой→тіл;
С) ой→ ұғым→тіл; Д) ой→ ес→ тіл.
28.Тіл табиғатын тануға қатысы жоқ ғылым саласы.
А) психология; В) антропология;
С) логика; Д) химия.
29. Когнитивтік лингвистиканың практикалық маңызы неде?
А) Тілдің грамматикалық тұлғаларын меңгертуде;
В) тілдік бірлік семантикасын танытуда;
С) тілдік бірліктің дыбысталуын меңгертуде;
Д) сөйлем құрылысын меңгертуде.
30.Метафораны когнитивтік бағытта қарастырған кім?
А) Н.Оралбаева; В) Б.Қасым;
С) Ғ.Қалиев; Д) Р.Сыздықова.
ІІІ нұсқа
1. Күрделі атаулардағы метафора құбылысы -- ...
А) адамның ойлауы мен танымының нәтижесі;
В) адамның щығармашылық табысы;
С) адамның тіл шеберлігі;
Д) адамның дарындылық қабілетінің нәтижесі.
2. Аталымдардың жасалуындағы тиімді әдіс.
А) акустикалық әдіс; В) ақпараттық әдіс;
С) құрылым арқылы суреттеу;
Д) баяндау әдісі.
3. Когнитивтік тұрғыдан семантика дегеніміз не?
А) Когнитивтік процестердің заттық әлеммен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
В) когнитивтік процестердің ойлаумен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
С) когнитивтік процестердің санамен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым;
Д) когнитивтік процестердің қабылдаумен байланысын түсіндіруші лингвистикалық ұғым.
4. Сөз мағынасын когнитивтік тұрғыдан қарастыруға не жатады?
А) Сөз мағынасын тура мағынада қарастыру;
В) заттар мен құбылыстар арасындағы ұқсастықтарды анықтау;
С) сөз мағынасының атауыштық мәнін анықтау;
Д) сөз мағынасын ойлаумен байланыстыру.
5. Үніңді өшір, оқжылан.
Жас тілеуін жалмаған. Оқжылан – троптың қай түрі?
А) Метонимия; В) метафора; С) синекдоха; Д) теңеу.
6. Сөйлеушінің тілдік моделінде көрініс табады.
А) Уәж, мән, құндылық; В) сөз, мағына, сөйлем;
С) сөз мағынасы, ойлау, аналитикалық тәсіл.
Д) сөз таптары, етістік, дискурс.
7. Поэтикалық мысалда жан күйі қандай бағытта болады?
А) Бір бағытта; В) көп бағытта;
С) қарама-қарсы бағытта; Д) бытыраңқы бағытта.
8. «Қарға мен түлкінің» апатты кезеңі, шарықтау шегі қай фразада көрінеді?
А) Басы айналды қарғаның; В) Ірімшік жерге салп етті;
С) Қу кетті, іс бітті; Д) Қарға қарқ етті.
9. Бейне тудыруға бейімді етістік шағын атаңыз.
А) Келер шақ; В) өткен шақ; С) ауыспалы осы шақ;
Д) ежелгі өткен шақ.
10. Таным процесінің қозғаушы күші не?
А) Ішкі терең қажеттілік; В) түйсік пен сезім;
С) білімділік; Д) ой мен қабылдау.
11. Ішкі ниет қалай аталады?
А) Гештальт; В) энтелехия;
С) фрейм; Д) дискурс.
12. Сана әрекетінің сөйлеу әрекетімен байланыс схемасын көрсетіңіз.
А) Елес→ ой→тіл; В) ұғым→ой→тіл;
С) ой→ ұғым→тіл; Д) ой→ ес→ тіл.
13.Тіл табиғатын тануға қатысы жоқ ғылым саласы.
А) психология; В) антропология;
С) логика; Д) химия.
14. Когнитивтік лингвистиканың практикалық маңызы неде?
А) Тілдің грамматикалық тұлғаларын меңгертуде;
В) тілдік бірлік семантикасын танытуда;
С) тілдік бірліктің дыбысталуын меңгертуде;
Д) сөйлем құрылысын меңгертуде.
15. Метафораны когнитивтік бағытта қарастырған кім?
А) Н.Оралбаева; В) Б.Қасым;
С) Ғ.Қалиев; Д) Р.Сыздықова.
16. Когнитивтік ғылымдардың қайнар көзі болып табылатын бағыттар қандай?
А) логикалық, лингвистикалық, психологиялық, нейрофизиологиялық;
В) логикалық, когнитивтік, әлеуметтік, философиялық;
С) когнитивтік, психологиялық, лингвистикалық, логикалық;
Д) логикалық, лингвистикалық, нейрофизиологиялық; философиялық;
Е) әлеуметтік, философиялық, логикалық, лингвистикалық.
17. Когнитсөзінің беретін мағынасы не?
А) таным; В) білім; С) сөздік; Д) түйсік.
18. Дәріптелген эталонды үлгі қалай аталады?
А) схема; В) фрейм; С) сценарий; Д) прототип.
19. Когнитивтік жүйе бөлшектері қалай аталады?
А) есте сақтау; В) концептуалдық құрылым; С) концепт; Д) символ.
20. Когнитивтік бірлік қалай аталады?
А) концепт; В) прототип; С) когнит; Д) метафора.
21. Когнитивтік лингвистикада қолданылатын білімдік процестердің бірін көрсетіңіз.
А) талдау; В) есте сақтау; С) оқу; Д) жазу.
22. Когнитивтік лингвистиканың қалыптасып, дамуына үлес қосқан ғалымдардың бірі.
А) Рамстедт; В) Л.В. Щерба; С) Дмитриев; Д) В. Радлов.
23. Қазақ тіл білімінде тілдік құрылымдық сатыны анықтаған қай ғалым?
А) А. Байтұрсынұлы; В) А. Ысқақов; С) Қ. Жұбанов; Д) С. Аманжолов.
24. Тезаурус деген не?
А) аударма сөздік; В) түсіндірме сөздік; С) лексиканы түгел қамтитын сөздік; Д) сөздің этимологиясын қарастыратын сөздік.
25. Нақты заттардың қасиеттері мен қатынастары туралы белгілі ситуациялардың беретін білімінің адам санасындағы құрылымы қалай аталады?
А) сценарий; В) концепт; С) логика; Д) фрейм.
26. Сан алуан, сан тарапты нәрсені біртұтас күйінде қабылдату қызметін не атқарады?
А) фрейм; В) концепт; С) гештальт; Д) сценарий.
27. Концепт бойынша: Ішкі жан дүниенің жуасып, бұйығуы қалай аталады?
А) жалығу; В) жабығу; С) құлазу; Д) түңілу.
28. Когнитивтік лингвистикадағы мағыналық парадигма нешеу?
А) 5; В) 2; С) 3; Д) 4.
29. Ішкі бірлігі, ішкі тұтастығы бір дүниелерден, терең негізді семиотикалық жасалымдардан құралып, сол арқылы жеке адамның сана бітімін айқындайтын жүйе не деп аталады?
А) құндылық; В) сезімталдық; С) саналылық; Д) білімділік.
30. Когнитивтік лингвистиканың термині емес.
А) фрейм; В) семантика; С) тезаурус; Д) фонология.
Кто из исследователей дал такое определение понятию "национальная форма": "это вся система народного мышления, нашедшая свое выражение в образах. Она обусловлена своеобразием истории, быта, верований, обычаев, навыков и вкусов каждого народа. Уловить и передать особенности национальной формы на другом языке - это одна из наибольших трудностей, которую должен преодолеть переводчик"{
~Р.Файзуллаева
=П.Скосырев
~А.Д.Шмелев
~А.Вежбицкая
~В.П.Козловский
}
Кто из ученых выделил национально-специфические компоненты культуры, дающие полное представление о его национальном своеобразии?{
~А.Д.Шмелев
~А.Вежбицкая
~С.Г.Тер-Минасова
=Ю.А.Сорокин, И.Ю.Марковина
~И.А.Стернин
}
В какой национальной культуре "время" рассматривается как циклическое, мифологическое, ситуативное, генеалогическое, экологическое?{
~Русской
~Английской
=Казахской
~Немецкой
~Испанской
}
Кто из исследователей ввел понятие «ключевое слово культуры»?{
=А.Д.Шмелев
~А.Вежбицкая
~С.Г.Тер-Минасова
~Ю.А.Сорокин, И.Ю.Марковина
В.П.Козловский
}
Кто из исследователей дал такое определение реалии: слова или сочетания, называющие объекты, характерные для жизни (быта), культуры, социального и исторического развития одного народа и чуждые другому{
~В.Г. Гак
~В.Н. Телия
=С.И. Флорин, С.П. Влахов
~А.И. Федоров
~В.С. Виноградов
}
Кто из перечисленных ниже авторов считал, что реалии являются словами, непереводимыми в переводе?{
~В.С.Виноградов
~В.В. Виноградов
~В.С. Слепович
=А.Д. Швейцер
~В.С. Влахов, И. Флорин
}
К какой группе ономастических слов относятся перечисленные ныне реалии: Oval Cabinet, the Hill, Honest Abe{
~Топонимы
=Антропонимы
~Фитонимы
~Зоонимы
~Гидронимы
}
Какое значение выражают коннотативные реалии?{
~Грамматическое значение
~Лексическое значение
=Оценочное значение
~Денотативное (предметное) значение
~Прямое
}
Кто из ученых рассматривает многозначное слово как единство лексико-семантических вариантов?{
~Л.А. Новиков
~Р.А. Будагов
=И.В. Арнольд
~К.П. Смолина
~Д.Н. Шмелев
}
К какому типу расхождений в семантической структуре слов можно отнести несоответствие в словах «бауыр», «печень», «liver» в разных языках?{
~Расхождение по смысловому объему многозначных слов
~Несовпадение сочетаемостных потенций слов
=Несовпадение дистрибуции многозначных слов
~Несовпадения в переносных значениях слов
~Несовпадения в коннотативных значениях слов
}
Какой эквивалент русского слова «писать» в английском языке вы можете указать:{
=Писать (общее значение) - write
~Писать (музыку) - compose
~Писать (картины ) - paint
~Писать (составлять проект) - design
~Писать (составлять программу) – design
}
Русскому слову «чистый» в английском языке соответствует семь прилагательных (clean-чистый), spotless (незапятнанный); antiseptic (антисептический); neat (опрятный); immaculate (безупречно чистый); bure (чистый); clear (ясный). Укажите, какое понятие выражает данное слово:{
~Родовое, общепонятийное
=Видовое
~Детализированное
~Гипонимическое
~Гиперонимическое
}
В основе компетентного анализа лежат три принципа: 1) описание значений слова как конечного набора элементарных семантических единиц, или компонентов; 2) представление этих компонентов как независимых от конкретных языков универсальных репрезентаций; 3) интерпретация их в качестве компонентов концептуальной системы. Но наиболее часто используются два принципа: 1) значение каждого слова состоит из набора минимальных смысловых элементов; 2) весь словарный состав языка может быть описан с помощью ограниченного числа этих единиц. Какие языковые единицы можно воссоздать при помощи компонентного анализа?{
~Омонимы
=Архаизмы
~Многозначные слова
~Реалии
~Окказионализмы
}
Кто из ученых классифицирует фразеологические единицы по степени семантической слитности, выделяет фразеологические сращения, фразеологические единства, фразеологические сочетания?{
~В.С. Виноградов
=Н.М. Шанский
~В.В. Виноградов
~О.С. Ахманова
~В.И. Кодухов
}
Кем из ученых была дана классификация фразеологических единиц в переводоведении, когда были выделены лексические и предикативные фразеологизмы?{
=В.С. Виноградов
~Н.М. Шанский
~В.В.Виноградов
~О.С. Ахманова
~В.И. Кодухов
}
Какой тип фразеологизмов в переводоведении обладает следующими характеристиками: во-первых, включены в словарный состав языка в качестве аналогов разных частей речи; во-вторых, они характеризуются семантической целостностью, так как каждая единица имеет конкретное значение, которое и реализуется в речи; в-третьих, у рассматриваемых устойчивых единиц есть словесно-выраженная внутренняя форма.{
=Лексические фразеологизмы
~Компаративные фразеологизмы
~Предикативные устойчивые сочетания
~Пословицы
~Поговорки
}
Кто из ученых предложил нижеуказанные способы перевода фразеологизмов:
а) абсолютными эквивалентами
б) относительными эквивалентами
в) совершенно другими лексическими средствами
г) с помощью описательного перевода{
~А.С. Виноградов
~А.В. Федоров
~С.С. Кузьмин
=Т.А. Казакова
~В.С.Слепович
}
Кто из ученых рассматривает синонимы как слова, близкие или тождественные по своему значению, обозначающие одно и то же понятие, но отличающиеся друг от друга либо оттенками значения, либо стилистической окраской, либо обоими признаками?{
=А.П. Евгеньева
~В.Н. Клюева
~Г.П. Галаванова
~А.А. Брагина
~Ю.Д. Апресян
}
Какие связи относятся к соотносительным?{
~Коллокативные
=Корреляционные
~Инклюзивные
~Иерархические
~Связи по противоположности
}
Какие функции синонимов учитываются в основном в процессе перевода?{
~Функция тождества
~Функция дифференциации
~Функция уточнения
=Функция замещения
~Когнитивная функция
}
Какая единица языка сопряжена с научным понятием и выполняет дефинитивную функцию?{
~Синоним
=Термин
~Многозначное слово
~Фразеологизм
~Антоним
}
Кто из ученых говорит о формировании терминологического тезауруса?{
=Ю.Н. Караулов
~Л.К. Жаналина
~У.Ж. Алиев
~И.П. Сусов
~С.Г. Шафиков
}
Кем из ученых дано определение метафоре «как переносу названия одного представления в другую сферу – на другое представление, подобное какой-либо чертой первому или продолжающее какие-либо с ним косвенные аналогии»{
~В.В. Виноградов
~Ф.Н. Буслаев
=Е.Т. Черкасова
~Н.Д. Арутюнова
~Ю.М. Лотман
}
Представителями какого направления метафора используется как инструмент познания действительности?{
~Семантическое
~Психологическое
~Формальное
=Когнитивное
~Функциональное
}
Реализация какой ментальной модели вызывает затруднения в процессе перевода?{
~Вместилище - вместимое
=Целое - часть
~Место действие – результат, событие
~Материал – изделие из него
~Имя собственное – изделие, произведение, имущество
}
Кто из ученых дает такое определение образному сравнению: «образная компаративная структура включает в себя, прежде всего, компоненты выражающие логические элементы сравнения; компонент, выражающий элемент А, иначе «тема»; компонент, выражающий элемент В, иначе «образ» оба эти элемента обычно называют также членами сравнения; компонент, выражающий третий элемент сравнения С, т.е. признак, положенный в основу сравнения «критерий сравнения»?{
~А.А. Потебня
=В.М. Огольцев
~Т. Конуров
~В.А. Маслова
~А.В. Кунин
}
В каком случае при переводе сравнений исходного языка допускаются ошибки?{
~Дословный
~Буквальный
~Пропуск сравнения
=Пропуск реалий в структуре сравнения
~Описательный перевод
}
Какой прием перевода сравнения использован в данном случае: «Қобланды батыр алақандай көзінің қиығымен ханға қарап, ерлік көрсеткен кеуде соғар батырлардың атын атап келіп, сәл кідірген. Кобланды батыр начал перечислять отличившихся в походе батыров, но вдруг замолчал. Неистово покрутил он кончики длинных, до ушей, черных усов. Глаза его, величиной с ладонь, переплетенные красными жилками, уставились на хана»{
=Прием замены сравнений
~Функциональный аналог
~Описательный перевод
~Прием замены сравнения метафорой
~Гиперболизация сравнения
}
Перечисленные ниже признаки: а) малопродуктивны б) ненормативны
в) синхронно-диффузны г) экспрессивны д) не зафиксированы в словаре характеризуют какие слова?{
~Потенциальные слова
=Окказионализмы
~Неологизмы
~Историзмы
~Архаизмы
}
Какие слова исчезают из языка вследствие исчезновения самих понятий?{
~Архаизмы
=Историзмы
~Неологизмы
~Окказионализмы
~Заимствования
}
Кто из ученых говорит о том, что предметом теории перевода является результат переводческой деятельности?{
~С.В. Тюленев
~Ю.В. Пиввуева, Е.В. Двойника
~В.Н. Комиссаров
~Д. Швеццер
= К.М. Абишева
}
Суть какого специализированного метода перевода заключается в сегментации текста и выполнении ряда действий по определенной схеме: 1) определение отрезка текста, который необходимо переработать; 2) сегментация текста, позволяющая выделить в каждом речевом тексте одну, главную информацию; 3) выделение главной информации из каждого речевого сегмента; 4) запись выделенной информации в каждом речевом сегменте; 5) переход от знаков-символов к развернутому тексту{
~А.Д. Швейцер
= Р.К. Миньяр-Белоручев
~З. Харрис
~Ю. Найда
~Т.С. Зевахина
}
Почему что перевод представляет собой вид деятельности?{
~Потому что перевод, как и другие виды деятельности, имеет мотив деятельности
~Имеет субъекта деятельности
~Имеет результат деятельности
= Имеет мотив, цель, установку, определенный набор действий, убъекта, орудия, продукт деятельности
~Имеет субъекта деятельности
}
Кто из ученых определяет текст как «произведение речетворческого процесса, объективированное в виде письменного документа, литературно обработанное в соответствии с этим видом документа произведение, состоящее из названия (заголовка) и ряда особых единиц, например, сверхфразовых единств, объединенных разными типами лексической, грамматической, логической, стилистической связи, имеющее определенную целенаправленность и прагматическую установку»{
~М.М. Бахтин
~Т.М. Дридзе
= Г.Я. Гальперин
~Л.В. Щерба
~Т.А. ван Дейк
}
Кто из ученых дал определение переводу как виду языкового посредничества?{
В.Н.Комиссаров
А.Н.Федоров
~С.В.Тюленев
~ В.Ю.Розенцвейг
~Р.К.Миньяр-Белоручев
}
Кто из исследователей выделяет виды перевода по жанрово-стилистическому критерию, выделяя два вида перевода: художественный и информативный?{
~В.Н.Комиссаров
~.С.Бархударов
~.К.Миньяр-Белоручев
~Т.А.Казакова
= В.В.Сдобников, О.В.Петрова
}
Какая теория перевода опирается на данные компонентного анализа?{
= Семантическая модель перевода
~Трансформационная модель
~Денотативная модель
~Теория закономерных соответствий
~Модель уровней эквивалентности
}
Какая теория перевода акцентирует внимание на достижении нескольких уровней равноценности (уровень цели, уровень сообщения, уровень описания ситуации){
~Семантическая модель перевода
~Трансформационная модель
~Денотативная модель
~Теория закономерных соответствий
= Модель уровней эквивалентности
}
Какая модель исходит из следующего положения: содержание всех языковых знаков отражает какие-то предметы, явления, отношения реальной действительности. Предметы реальной действительности, отражаемые в языковых знаках, называются денотатами. Ситуация в реальной действительности есть совокупность денотатов и отношений между ними.{
~Теория закономерных соответствий
= Ситуативно-денотативная модель
~Денотативная модель
~Трансформационная модель
~Семантическая модель перевода
}
Кто из ученых разрабатывает модель трехфазной двуязычной коммуникации при переводе?{
~Дж.Кэтфорд, В.Г. Гак
~В.Н. Комиссаров
= О. Каде
~Д. Селескович, М. Ледерер
~В.С. Виноградов
}
Кто из исследователей писал, что национально-культурная специфика лексики заключается в том, что в значениях слов имеются компоненты, которые либо отличаются от соотносимых сем в лексических соответствиях языка сравнения по содержанию или по статусу, либо полностью отсутствуют в одной (или нескольких) из сравниваемых семем при наличии их в другой (других)?{
~А.П.Комаров
= В.Г.Гак
~А.Д.Шмелев
~И.А.Стернин, Г.В.Быкова
~Ю.С.Степанов
}
Кто из ученых говорил о лакунах как о "белых пятнах" на семантической карте языка?{
= Ю.С.Степанов
~И.А.Стернин
~К.Темиргазина
~Ю.А.Сорокин
~И.Ю.Марковина
}
Кто из ученых ввел в научный обиход понятие о лакунах как "смысловых скважинах"?{
Ю.С.Степанов
~.А.Стернин, Г.В.Быкова
= Ю.А.Сорокин, И.Ю.Марковина
~З.К.Темиргазина
~.Г.Гак
}
В чем проявляется особенность барьера преинформационных знаний?{
~Незнание культурных стереотипов поведения
= Недостаточный уровень культурно-исторических сведений
~Пробелы в знаниях переводчика
~Неадекватность слов ИЯ и ПЯ
~Незнание особенностей гипонимической или гиперонимической конкретизации слов
}
Какой вид калькирования способствует расширительному употреблению слова?{
= Семантическая калька
~Словообразовательная калька
~Фразеологическая калька
~ Полукалька
~Неточная калька
}
Какие кальки воспроизводят морфологическое строение калькируемых слов?{
= Семантическая калька
~Словообразовательная калька
~Фразеологическая калька
~Полукалька
~Неточная калька
}
К какой группе реалии относятся нижеперечисленные слова: инки, аймара, кечуа, гуарани, майя, ацтеки, арауканы{
~Явления мира природы
~Административные единицы и государственные институты
~ Ономастические
= Этнографические
~Географические
}
Какой народ имеет такую реалию, как «файв – о – клок»?{
~Французский
= Английский
~Русский
~Казахский
~Венгерский
}
Кто из ученых предложил следующие способы перевода реалий, а именно: а) транслитерация или транскрипция; б) создание нового слова; в) использование слова, обозначающего нечто близкое (хотя и не тождественное) по функции к иноязычной реалии; г) обобщенно-приблизительный перевод, при котором слова ИЯ, обозначающие видовые понятия, передаются словами ПЯ, называющие понятия родовое{
~А.В. Федоров
~.С. Виноградов
=И. Влахов,С.П. Флорин
~Ю.А. Сорокин
~Г.Д. Томахин
}
В случае, когда имеются расхождения в грамматических или в синтаксических формах ИЯ и ПЯ, расхождения в традиционном употреблении метафор, какой прием можно использовать при переводе?{
~Прием перестановки
= Структурное преобразование
~Добавление
~Параллельное именование метафорической основы
~Традиционное соответствие
}
Какой вид выразительных средств языка выступает как регулярный механизм вторичной номинации?{
~Метафора
=Метонимия
~Сравнения
~Синонимы
~Фразеологизмы
}
По какой ментальной модели метонимии осуществляется перенос в нижеследующем примере?{
= Вместилище - вместимое
~Целое - часть
~Место действия – результат
~Материал – изделие из него
~Имя собственное – изделие, произведение, имущество
}
Какие значения многозначных слов «мелкий» и «shallow» совпадают при сопоставлении{
~мелкий ручей – shallow streem, мелкий залив - shallow lagoon, мелкая лужа – shallow puddle
~Б) Мелкие корни, мелкая вода (анг)
~В) Мелкая пахота, мелкое судно (русс)
~Г) Shallow wretlins «дыхание»
= Shallow ular «язва» (анг); мелкая морщина (русс)
}
Кто из ученых утверждает, что особую трудность при переводе представляют русские многозначные слова, у которых в английском языке имеется несколько эквивалентов. В этом случае переводчику необходимо дать себе ответ на вопрос: что конкретно выражает то или иное многозначное слово, в каком контексте оно употребляется?{
~В.В.Виноградов
~Л.А. Новиков
~О.С. Ахманова
~В.И. Кодухов
= В.С. Слепович
}
Какой прием перевода фразеологизмов использован в данном случае: free rote (еркін дауыс), general will (баршаның тілегі), нанизывать на нитку (жіпке тізе берді){
~Функциональный аналог
= Калькирование
~Подбор частичных эквивалентов фразеологизма ИЯ в ПЯ
~Описательный перевод
~Перевод при помощи абсолютных эквивалентов
}
Кто из ученых утверждает, что особую трудность при переводе представляют русские многозначные слова, у которых в английском языке имеется несколько эквивалентов. В этом случае переводчику необходимо дать себе ответ на вопрос: что конкретно выражает то или иное многозначное слово, в каком контексте оно употребляется?{
~В.В.Виноградов
= Л.А. Новиков
~О.С. Ахманова
~В.И. Кодухов
~В.С. Слепович
}
Какой способ перевода терминов использован при переводе следующих терминосочетаний: қатты валюта, ақ сері, тірі қаржы{
~Клиширование
= Калькирование
~Транслитерация
~Транскрипция
~Описательный перевод
}
Какая терминологическая ошибка допущена в случае перевода таких терминов: мақсатты сүт (цельное молоко), қыран (майор), қаршыға (лейтенант), алсар (насос){
~Калькирование
~Клиширование
= Использование функционального аналога
~Транслитерация
~Описательный перевод
}
Какой способ перевода сравнений исходного языка используется при замене его в ПЯ перифразами?{
~Прием замены
= Описательный перевод
~Прием подбора денотативых элементов сравнений ИЯ в ПЯ
~Пропуск сравнения
~Семантический аналог
}
Какой прием перевода сравнений использован в процессе перевода данных сравнений: қарақаттай көз – глаза, как смородины; қоңыр қаздай тізбектелген – как перелетные птицы{
~Прием замены
~Описательный перевод
= Прием подбора денотативых элементов сравнений ИЯ в ПЯ
~ Пропусксравнения
~Семантическийаналог
Point to the English neologism created by suffixation{
=showmanship,
~know-how,
~server
~shut-down,
~shuttle
}
Point to the English neologism created by compounding{
~showmanship,
=know-how,
~bangdom,
~shuttle,
~server
}
Transliteration as a translation technique is{
~phoneme-for-phoneme reproduction of the SL lexical unit
~extended explanation
~ translation technique accompanying the word
=reproduction of the combinatory composition of the word
~letter-for-letter reproduction of the SL lexical unit
}
English phrases banking officers, public debt, interest rate containing “translator’s false friends” should be translated as{
~банковские офицеры, публичный долг, интересное суждение;
~офицеры банка, публичный долг, интересное суждение;
~банкующие офицеры, народный долг, интересная ставка;
~офицеры, мечущие банк; общественный долг; ставка процента;
=банковские чиновники, государственный долг, процентная ставка.
}
The norm of translation is:{
~the requirements that must be satisfied by the language of translation
~the whole complex of the requirements that must be satisfied by the translation
=the requirements of the maximum possible semantic similarity of the translation to the original
~zero translation
~general theory of translation
}
The norm of the equivalence of the text is:{
~the requirements that must be satisfied by the language of translation
=the whole complex of the requirements that must be satisfied with the translation
~the requirements with the maximum possible semantic proximity of the translation to the original
~zero translation
~general theory of translation
}
The requirement that must be satisfied by the translation, depending on the reference to a certain functional style, called:{
=genre-stylistic norm of translation
~typological classification of translation
~morphological classification of translation
~syntactical classification of translation
~genre-stylistic classification of translation
}
The norm of the speech of translation is …{
~the requirements that must be satisfied by the language of translation
~the whole complex of the requirements that must be satisfied with the translation
~the requirements of the maximum possible semantic proximity of the translation to the original
=zero translation
~general theory of translation
}
What is a requirement providing the pragmatic value of the translation?{
~the pragmatic aspect (pragmatics) of the translation
~the pragmatic adaptation of the text
=the pragmatic value of the translation
~the pragmatic norm of the translation
~the pragmatic potential of the text
}
The requirements that must be satisfied by translation in connection with the conventional views on the role and tasks of translation activity are:{
=blue-print norm of translation
~concrete norm of translation
~lexical-semantic norm of translation
~conventional norm of translation
~genre-stylistic norm of translation
}
What is the translation provided with pragmatic tasks of the act of the translation on the maximum possible level of the equivalence without the infringement of norms, following genre-stylistic requirements to the text of the certain kind and the correspondence of the conventional norm of translation?{
~adequate translation
~antonymous translation
=literal translation
~informative translation
~adapted translation
}
What is the translation that reproduces the original contents at one of the levels of equivalence?{
~adequate translation
=equivalent translation
~literal translation
~informative translation
~adapted translation
}
What is the translation where only the subject-logical part of the original is reproduced equivalently with possible deviations from the genre-stylistic norm and usage of the TL?{
~free translation
~abridged translation
~precise translation
=transformed translation
~oral translation
}
In what way can we define the translation that reproduces communicatively irrelevant elements of the O, the result of which is violation of the TL norm and usage or distortion (misrepresentation) of the contents of the O?{
=adequate translation
~antonymous translation
~literal translation
~informative translation
~adapted translation
}
What is the translation made on a lower level of equivalence compared with translation that can be achieved in the given conditions of the translation act?{
~free translation
~abridged translation
=precise translation
~transformed translation
~oral translation
}
A minimum unit of the original text that is translated as the whole unity (unit of equivalence, unit of translation) is called…{
~source of information
=source language
~unit of translation
~lexical context
~linguistic context
}
A minimum unit of the original context preserved in the translation is a…{
~unit of equivalence
~unit of correspondence
~unit of discrepancy
~unit of translation
=source language
}
What is the unit of discrepancy (non-equivalence)?{
~a type of lingual mediation
~an element of the contents of the O, that was not rendered or was distorted in translation, or an element of the contents of the O erroneously added in translation.
=linguistic context
~concrete definition
~unit of equivalence
}
The notional (designating, denotative or semantic) information of the translated word is reflected in the:{
=core of the lexical meaning of the word, i.e. its prefix;
~core of the lexical meaning of the word, i.e. its root;
~core of the lexical meaning of the word, i.e. its inflexion;
~core of the lexical meaning of the word, i.e. its suffix;
~sound form of the word
}
For rendering proper names the translator uses:{
=transmission, transliteration and transposition.
~transposition, transliteration and abbreviation
~transformation, transliteration and fusion.
~transcription, transliteration and translation proper.
~transcription, word formation and syntax.
}
The translator’s commentary as a translation technique means{
~phoneme-for-phoneme reproduction of the SL lexical unit
~extended explanation
=translation technique accompanying the word
~letter-for-letter reproduction of the SL lexical unit
~reproduction of the combinatorial composition of the word
}
Identify the method of translation: "Handwriting on the wall" - "зловещеепредсказание, предзнаменование"{
~translator’s commentary
=compensation
~neutralization
~blue-print translation
~functional substitution
}
Identify the technique of translation: "Не did not have much time at his disposal". "Унегооставалосьмаловремени"{
~antonymous translation
=translation conversion
~contraction
~substitution
~compression
}
Transcription as a translation method is{
=translation technique accompanying the word
~extended explanation
~ phoneme-for-phoneme reproduction of the SL lexical unit
~reproduction of the combinatorial composition of the word
~letter-for-letter reproduction of the SL lexical unit
}
Dentify the method of translating the equivalent-lacking lexical units Болмасасұршекпендікигізіп, бойынкездепайдатқаншатоқталмаспын. - Иначенеуспокоюсьия, пока, неизмеривроста, ненаденутнанегосерогокафтанаинепошлютподальше. (М.Ауэзов){
~approximate translation
=descriptive translation
~explanatory translation
~transliteration
~blue-print translation
}
Point to the correct variant of sentence construction for the translation of the English utterance A press-conference was held recently in Moscow:{
~Пресс-конференция недавно в Москве состоялась.
~Недавно пресс-конференция состоялась в Москве.
~Пресс-конференция состоялась недавно в Москве.
=Недавно в Москве состоялась пресс-конференция.
~Пресс-конференция в Москве состоялась недавно.
}
In rendering proper names the following is not usually translated{
~well known toponyms and names of people;
~surnames of historical figures and characterizing names of characters, image-bearing little-known toponyms;
~surnames of historical figures and animals;
=well known toponyms, names of periodicals, names and last names of people;
~little-known toponyms and names of people.
}
Point to the correct variant of rendering the English proper names Graham, Heather, Keath, Stephen, Sean:{
~Грэм, Хезер, Кит, Стивен, Шон;
=Грахэм, Хизер, Кейт, Стефан, Сеан;
~ Грахам, Хеттер, Кис, Стефен, Сеан;
~ Грэхам, Хеттер, Кис, Стефен, Син.
~ Грам, Хеттер, Кис, Стефен, Сеан;
}
In translation of constructions that are one-type in the SL and in the TL, translators use:{
~change of the phoneme order and addition and deletion of words in the sentence.
=change of the morpheme order and addition and deletion of words in the sentence;
~ change of the word order and addition and deletion of morphemes in the sentence;
~ preservation of the morpheme order and addition and deletion of words in the sentence;
~change of the word order and addition and deletion of words in the sentence;
}
To the class of equivalent-lacking lexical units most often belong:{
~ words denoting international notions;
~ words denoting widespread notions;
~ words denoting evaluation notions.
=words denoting abstract notions;