Праверка дамашняга задання. 3. Арфаграфічная хвілінка

3. Арфаграфічная хвілінка

Настаўнік загадвае загадку: невялікі жвавы звярок з доўгім пушыстым хвастом.

Дзеці чытаюць тэкст, устаўляюць літары, знаходзяць асабовыя займеннікі і вызначаюць іх склон.

У вавёркі зухаватай

запыта..ся ў лесе я:

— Дзе, вавёрка, твая хата?

— У яліне дуплаватай

хата ..ёплая мая.

— Ты ж не жала, не касіла,

а ўжо хутка лістапа..!

— Я ж арэха.. нанасіла,

я грыбо.. сабрала шмат!

4. Хвілінка чыстапісання

Вучні прапісваюць спалучэнні літар:

Зз ззз зЛзЛзЛ

зя за зл зн

Затым па лексічным значэнні адгадваюць слова: шэры лясны звярок, які хутка скача, мае маленькі хвост і доўгія вушы. Падбіраюць аднакаранёвыя словы да слова заяц і запісваюць іх, разбіраюць па саставе і замяняюць займеннікамі.

Пісьмо па памяці

Дзеці чытаюць тэкст, а потым запісваюць па памяці.

Злой зімою зайцу зябка,

Мерзне вуха, мерзне лапка.

Знайсці ў філвордзе назвы звяроў лесу.

З	У	Б	Р	С	А	В	А
Я	С	А	Л	М	Б	А	Р
	А	Р	Е	Я	А	В	С
Ю	Р	Ы	Н	Д	Б	Ё	У
Л	О	С	Ь	З	В	Р	К
Я	К	А	В	І	Е	К	А
Л	І	С	А	К	Д		Ь

Фізкультхвілінка

Раз-два, раз-два!

Не схіляйся, галава!

Раз, два, тры, чатыры!

Смела, весела і шчыра!

Хто адважны, той здаровы!

Хто за мною? Хто чарговы?

5. Слоўнікавая работа

На дошцы запісаны словы з памылкамі. Вучні павінны іх выправіць.

Чісціня, баляріна, гораджане, сікунда, бірэт, поштальён, дылегацыя, памошнік.

Вывучэнне новага матэрыялу

Праблемныя пытанні

• Якую часціну мовы часцей за ўсё замяняе займеннік?

• Як пішуцца прыназоўнікі з назоўнікамі?

Выконваецца практ. 80. Вучні робяць вывад аб правапісе прыназоўнікаў з назоўнікамі і займеннікамі, свой вывад параўноўваюць з правілам на с. 44 падручніка.

Пытанні ізаданні

• У тэксце расказваецца пра крата ці апісваецца, як ён выглядае?

• Змест тэксту можна перадаць адным ці некалькімі малюнкамі?

• Які гэта тэкст?

• Як трэба адносіцца да гэтай жывёлы?

Самастойная работа

Практ. 81.

Практ. 82 (выконваецца з каменціраваннем).

7. Замацаванне ведаў

Вучні чытаюць верш і тлумачаць сэнс выдзеленага сказа.

Сябравалі

Змалку ўтрох

Дзіма, Яша і Цімох.

Праўда ў прымаўцы гучыць:

Іх вадою не разліць!

Гутарка "Скажы мне, хто твой сябар"

У гутарцы дзеці выкарыстоўваюць прыказкі пра сяброўства, якія падабралі дома.

Самастойная работа

Выконваецца практ. 83. Вучні ў парах праводзяць узаемаправерку.

8. Падвядзенне вынікаў

• Як змяняюцца займеннікі?

• Як пішуцца займеннікі з прыназоўнікамі?

9. Дамашняе заданне:практ. 85, правіла на с. 44.

БЕЛАРУСКАЯ МОВА

Тэма: Навучальны пераказ

Мэты:адпрацоўваць уменні складаць план, падрабязна перадаваць змест тэксту.

1. Арганізацыйны момант

2. Паведамленне тэмы і мэты ўроку

Праца над тэкстам

¾ Паслухайце тэкст. Дайце яму загаловак. (Сумная гісторыя)

Стаялі халодныя асеннія дні.Дрэвы ўжо страцілі свой убор, толькі вецер кружыў апошні адзінокі ліст.

Калісьці гэты ліст быў сакавіта-зялёны. Ён тады не кружыўся па свеце, а сядзеў на галінцы побач з маладой румянай вішанькай.Ёнкахаў яе ўсім сэрцам.

А потым шчасце яго абарвалася. Вішанька раптоўна знікла.

Станавілася ўсе халадней, і ўсе лісце з дрэва абляцела. Толькі наш лісцік заставаўся на галінцы.Ёнчакаў,што вішанька вернецца.

Вецер вырашыў дапамагчы сябру шукаць вішаньку. Ен дзьмухнуў мацней, і яны паляцелі. 3 таго часу наш лісцік кружыцца, блукае па свеце. Ён зусім змарнеў і стаміўся, але ўсе яшчэ шукае сваю вішаньку.

Паводле Л. Куземчанкі

Падзел тэксту на часткі. Падбор загалоўкаў да кожнай часткі:

ü Кружыць апошні ліст

ü Гісторыя кахання

ü Вішанька знікла

ü Лісцік шукае сваю вішаньку

Слоўнікавая работа: у кожнай частцы знайсці апорныя словы і словазлучэнні.

Сэнсава-граматычная работа

Тлумачэнне значэннящ слоў і выразаў

Тлумачэнне напісання слоў

Пераказ кожнай часткі тэксту паводле плана.

Пераказ тэксту цалкам адным вучнем. (Папярэджванне памылак.)

4. Запіс пераказу ў сшыткі

5. Рэфлексія

БЕЛАРУСКАЯ МОВА

Тэма: Ужыванне займеннікаў у мове

Мэты:фарміраваць уменне пазбягаць паўтораў у мове, выкарыстоўваючы асабовыя займеннікі; практыкаваць у правільным ужыванні ў мове ўскосных склонавых формаў асабовых займеннікаў; выхоўваць павагу і любоў да людзей.

1. Арганізацыйны момант

Настаўнік выкарыстоўвае метад "Вітанне".

— Я вітаю тых:

ü хто сёння з задавальненнем ішоў у школу;

ü хто трывожыўся з розных прычын;

ü у каго добры настрой;

ü хто любіць вучыцца;

ü хто хоча атрымаць на ўроку добрую адзнаку;

ü хто ведае, як пішуцца прыназоўнікі з займеннікамі.

2. Арфаграфічная размінка

Вучні чытаюць верш У. Місуна "Родныя рукі", устаўляюць прапушчаныя літары і тлумачаць правапіс.

Я ласкай сагрэты,

П..шчотай тваёю.

Ты ясн.. сонца,

Што рана ..стае.

I робяць усе

Для мяне з любоўю

Р..дныя рукі,

Мама, твае.

Пытанні і заданні

• Чаму матуліны рукі самыя ласкавыя?

• Як трэба адносіцца да мамы?

• Назавіце займеннікі, вызначце асобу і лік займеннікаў.

3. Хвілінка чыстапісання

Вучні прапісваюць на розных радках: м М Мм мы ма ям

Марыя матуля мара

Лексічная работа

Дзеці знаходзяць у слоўніку тлумачэнне слова мара. Падбіраюць аднакаранёвыя словы.

4. Замацаванне ведаў

У кожнага вучня на парце ліст з тэкстам:

Дзядуля спазняўся на аўтобус. Ледзь зайшоў дзядуля ў салон, як дзверы зачыніліся. У аўтобусе было многа дзяцей. Дзеці спачатку не заўважылі дзядулю. Дзе б прысесці? Тут адзін хлопчык убачыў старога. Хлопчык ускочыў і прапанаваў старому свае месца. Слаўны хлопчык. Ветлівы. Вось каб усе такія!

Вучні замяняюць назоўнікі займеннікамі. Высвятляецца, хто з дзяцей робіць так, як гэты хлопчык.

Фізкультхвілінка

Работа ў парах па картках

Замяніць займеннікі, што ў дужках, як таго патрабуе сэнс. Скласці і запісаць 2—3 сказы з гэтымі словазлучэннямі. Правесці ўзаемаправерку.

Сябраваў з (яна), напісаў аб (ён), шумеў над (мы), расказаў аб (ты), прыязджаў да (я), дзякаваў (яна), клапаціўся пра (ён).

Дзеці ўспамінаюць, якія займеннікі адносяцца да 1, 2, 3-й асобы адзіночнага і множнага ліку. Потым настаўнік называе словы, а вучні замяняюць іх займеннікамі: сябар, сяброўка, кацяня, вучні.

Самастойная работа

Падабраць замест займеннікаў у дужках адпаведныя назоўнікі.

Кожную восень (яны) ляцяць у вырай. I хоць доўгая і небяспечная (яна), затое там цёпла і ёсць корм. Кожную вясну іх кліча роднае (яно). Суровы, але родны (ён) даражэйшы за ўсё.

Для даведак: журавы, дарога, гняздо, край.

Адзін вучань на дошцы запісвае займеннікі, якія сустракаюцца ў тэксце, у слупок (разам з прыназоўнікамі), а астатнія — у сшытках. Вызначаюць іх склон.

Я пайшоу гуляць на двор. Там хлопчыкі гулялі ў хакей. У мяне не было клюшкі. Мой сябар Дзіма даў мне сваю і прапанаваў пагуляць. Хлопчыкі паглядзелі на мяне і згадзіліся. Са мной у адной камандзе гулялі Саша, Толя і Рыгор. Калі скончылася гульня, пра мяне гаварылі з павагай. I гэта недарэмна, таму што я забіў аж чатыры шайбы!

(у) мне

(на) мяне

(са) мной

пра мяне

Гульня "Хто я?"

На стале настаўніка стаіць скрынка. У ей ляжаць папяровыя сняжынкі. На кожнай запісаны займеннік у якім-небудзь склоне. Трэба вызначыць асобу, лік і склон займенніка, паставіўшы яго ў пачатковую форму.

Яе, табе, мной, яму, намі, яго, вас, аб ей, нам, вамі, цябе.

Работа ў парах

Практ. 84 вучні выконваюць па радах:

1-шы рад спісвае 1 абзац;

2-гі рад — 2 абзац;

3-ці рад — 3 абзац.

Пытанні-жарты

• Якія два займеннікі ўтвараюць назоўнік, што псуе дарогі? (Ямы)

• 3 дапамогай якіх трох займеннікаў і прыстаўкі па-рукі стануць чыстыя? (Памытыя)

• 3 дапамогай якіх займеннікаў можна ўтварыць дзеяслоў, падобны да папярэдняга? (Вымытыя)

• Прачытайце рыфмаванку, выпішыце займеннікі, вызначце асобу, лік і склон.

Ён, яна, яны і мы

елі смачныя бліны.

Мне, табе, ей і яму

Далі зноў па аднаму.

Шчыры дзякуй кажам мы

за сняданак, за бліны.

Затым дзеці складаюць рыфмаванку самі.

Я спяваў, ты... (танцаваў).

Я чытаў, а ты... (пісаў).

Я спытаў, ты... (адказаў),

Словы сэнсам я звязаў.

Мы гулялі, рыфмавалі
I займеннікі назвалі.

5. Падвядзенне вынікаў

• Як пішуцца прыназоўнікі з займеннікамі?

• Якую ролю ў сказе выконваюць займеннікі?

6. Рэфлексія

Закончыць фразу:

Займеннік — гэта...

Мне спадабалася...

Я хацеў бы яшчэ раз...

7. Дамашняе заданне:практ. 79. Падрыхтаваць адказы на пытанні рубрыкі "Што мы ведаем?" на с. 46.

Для даведак: журавы, дарога, гняздо, край.

БЕЛАРУСКАЯ МОВА

Тэма: Замацаванне вывучанага. Папераджальны дыктант.

Мэты:сістэматызаваць веды пра займеннік; адпрацоўваць уменні пісаць тэкст пад дыктоўку, прымяняць атрыманыя веды на практыцы; фарміраваць арфаграфічную пільнасць; развіваць маўленне вучняў.

1. Арганізацыйны момант

Прапануюцца карысныя парады на ўрок:

ü Прымяняй веды, якімі валодаеш.

ü Не саромейся папрасіць дапамогі.

ü Не спыняйся на дасягнутым.