Ар көшкіні кезінде өзін-өзі құтқару жолдары
Қыс мезгілінде жолға шығар алдында ауа-райы болжаушылардың хабарын тыңдап, ауа-райы өзгерістерін ескеріңіз. Жолға шығар алдында ауа-райын біліп алыңыз. Боран адамдардың өміріне өте қауіпті.
Қарлы бұрқасынға автокөлікпен тап болған кезде көлікті тоқтатыңыз, тоқтаған жеріңізді ашық түсті матамен белгілеңіз. Автокөліктің жалюзиін толығымен жауып қойыңыз, қозғалтқышты радиатор жағынан жабыңыз. Көлікті желге қаратып орналастырыңыз. Жанармайды үнемдеңіз, пешті үздіксіз қоспаңыз. Автокөліктің қар астында қалу қаупі туындағанда сіздің салон ішінде қамалып қоймауыңыз үшін есіктердің бірін белгілі бір уақыт сайын ашып, жиналған қарды итеріп тұрыңыз. Қар астында қалған автокөлікте қатты жаурасаңыз да қозғалтқышты қоспаңыз. Қозғалтқыштың жұмысы кезінде бөлініп шығатын газдар автокөліктің салонына жиналады, ол сіздің өміріңізге ең сұрапыл аяздан да қауіпті.
Кез келген жүргізушіге қыста қажет болатын заттар мыналар: терезе жууға арналған қатпайтын сұйықтық – бұл сұйықтықты қысқы дөңгелекке ауысқаннан бастап өзіңізбен бірге алып жүру керек; шынжырлар сізге қалың қардан шығуыңызға көмектеседі. Қалың қардан шыққаннан кейін оларды алып тастаған дұрыс, өйтпеген жағдайда дөңгелекке зақым келтіруі мүмкін; шығыр немесе сапер күрекшесі – екеуі де сіздің қардан шығуыңызға көмектеседі; жылы көрпе, аяқ киім және басқа да киімдер жылынуыңызға септігін тигізеді.
Егер жылынғыңыз келсе сыртқа шығып, түтін шығатын түтікшенің алдын газ көліктің астына емес ауаға тарап кететіндей етіп қардан тазартыңыз. Шығар алдында беліңізді жіппен байлап алыңыз. Өйткені, адам өзінің үйінен немесе көлігінен шыққанда қарлы боранның салдарынан бағытынан адасып, сенделіп мерт болған оқиғалар көптеп кездеседі.
Егер Сіздің көлігіңіз жолда өшіп қалса, саспаңыз, бағытыңызды, тұрған орныңызды, елдімекенге дейінгі қашықтықты және сол сияқты жайларды байқаңыз. Егер сіз көмек күтпек болып шешсеңіз ұйықтамауға тырысыңыз. Одан әрі жүруге шешім қабылдасаңыз жолдың жиегімен жүріп отырыңыз, өйткені онда қар аз болады және бағытты ұстауға көмектеседі.
Тәжірибе көрсеткендей бірінші адамның беті, қолы, аяғы үсиді. Санаулы минуттар ішінде қатты үсік шалуы мүмкін. Көбіне үсу байқалмай қалады. Сондықтан құлақтың, мұрынның, иек, бет ұштарының аяқ астынан ағара бастағанын байқасаңыз жаныңыздағы адамдарға бұл туралы айтыңыз.
Егер сіз қатты боранда жаяу қалсаңыз, қар басқан айдалада қардан қорғаныш жасауға еш мүмкіндік болмаған жағдайда, биік, мықты тұрған заттың ығына тығылып, қарды тоқтаусыз жан-жаққа лақтырып, аяқ астындағы қарды таптап тұру керек. Осылай біртіндеп бораннан жіңішке ор- қорғаныш пайда болады.
Қиын жағдайда құрғақ қардың астына түгелдей кіруге болады, ол үшін жылы киімдерді киіп, арқаңызды желге қаратып, полиэтилен пленканы немесе ұйықтайтын қапшықты жамылып, қолыңызға ұзын таяқ алып өзіңізді қардың жабуына мүмкіндік беру керек. Бұл жағдайда, кез-келген уақытта қардың құрсауынан шығып кету үшін қармен толтырылған ауа кіретін тесікті таяқпен үлкейтіп отыру керек.
Боранды тұрған күйде күтуге болмайды. Ерте ме кеш пе бағыттан айырылып, шаршайсыз, ал демалуға отырғанда үсіп қалуыңыз мүмкін.
Қар-қорғанышқа отырар алдында бағытты біліп, анықтап алу керек. Егер сіз ашық жерде болсаңыз, аяқ астына елді мекенді бағыттайтындай етіп тірек тастаңыз, бұл кейін қарды қазып бағытты анықтау үшін қажет. Мұндай белгіні қар қорғаныштың ішіне де тастауға болады.
Есте сақтаңыз: қарлы боран кезінде биік қарлы үйінділердің себебінен жергілікті жер сыртқы көрінісін өзгертуі мүмкін, егер сіз бағытты алдын ала біліп алмасаңыз, кейін білу қиынға соғады.