Хи-квадрат сәйкестік критерийі
критерийі тәжірибелік және теориялық таралулардағы белгінің әртүрлі мәндері бірдей жиілікпен кездесе ме деген сұраққа жауап береді. (тәжірибелік таралу мен теориялық таралу сәйкес келе ме, : екі таралудың арсында айырмашылық жоқ).
Әдістің артықшылығы сонда: «атау» шкаласынан бастап ол кез келген шкалада, берілген белгілердің таралуларын салыстыруға мүмкіндік береді.
-тәжірибелік нәтижесінде алынған деректер мен теориялық модельдің сәйкестік өлшемі.
есептеу үшін келесі формула қолданылады:
.
О – бақыланған белгілердің жиілігі, Е – теориялық жиілік (күтілетін сан).
Критерийге қойылатын шектеулер (қолданылу аясы).
1. Таңдама көлемі жеткілікті үлкен болуы керек: . болғанда критерийі өте жуық мән береді.
2. Теориялық жиілік кестенің әрбір ұяшығы үшін 5 тен кем болмау керек. к – класстар саны.
3. Бар болғаны 2 мәнді қабылдайтын белгілердің таралуларын салыстырғанда міндетті түрде Йейтс түзетуін енгізу қажет.
;
критерийін қолдану реті.
· Бақылау нәтижесінде алынған деректер бойынша орайластық кестесін құру.
· Әрбір қатардағы және әрбір бағандағы нысандар санын есептеу және бұл шамалар нысандардың жалпы санының қандай үлесін құрайтынын табу.
· Нүктеден кейін екі таңбаға дейінгі дәлдікпен күтілетін сандарды – қатарлар мен бағандар арасында байланыс болмаған жағдайдағы әрбір торкөзге түсетін нысандар санын есептеу.
· Бақыланғанжәне күтілетін мәндердің айырмашылығын сипаттайтын шамасын табу. Егер орайластық кестесінің өлшемі 2х2 болса, Йейтс түзетуін қолдану.
· Еркіндік дәрежесінің санын есептеу, мәнділік деңгейін таңдау және кестеден сыни нүктесін табу. Оны кесте бойынша алынған мәнмен салыстыру.
Егер сыни мәннен кіші болса, онда таралулар расындағы айырмашылық статистикалық ақиқат емес.
Егер сыни мәнге тең немесе одан үлкен болса, тараулар арасындағы айырмашылық статистикалық ақиқат.
Иллюстрациялық материал:
«БС2 - Дәріс» Power Point презентациясы.
Әдебиет:
1. Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
2. Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
3. Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
4. И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Бақылау сұрақтары:
1. Жорамалдарды статистикалық тексеру теориясының міндеттерін атаныз.
2. Жорамалдарды тексеру әдістемесі қалай жүзеге асады?
3. Параметрлік критерийлер мен олардың қолданылу жағдайларын атаңыз.
4. Параметрлік емес критерийлер үшін жорамалдарды ұйғарыңыз
5. Ранжирлеу қалай жүзеге асырылады?
6. Келісім критерийлері мен олардың қолданылу жағдайларын атаңыз
Мамандық: Жалпы медицина
Кафедра: Биостатистика және ғылыми зерттеулердің негіздері
Практикалық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
Курс: 3
Пән: Биологиялық статистика
Құрастырған:доцент Аймаханова А.Ш.
аға оқыт. Раманқұлова А.А.
аға оқыт. Исмаилова М.М.
Алматы, 2015 ж.
Кафедра отырысында
талқыланды және бекітілді
№ ___ хаттама ____._____.2015 ж.
Кафедра меңгерушісі_________ Жусупова Б.С.