Медициналық мақсаттағы бұйымдарды дезинфекциялау
| Дезинфекциялау әдісі | Дезинфекция режимі | Қолданылуы | Дезинфекциялау шарттары | ||
| Температура, Цельсий градуспен (бұдан әрі - 0С) | Шоғырлану, пайызбен (бұдан әрі - %) | Дезинфекциялау уақыты, минутпен | |||
| Қайнату: дистильденге н суда; Дистильденген сумен қоса екі көмір қышқылды натрий (ас содасы) | 2,0 | 30 | Шыныдан, металдан, термиялық тұрақты полимерлі материалдардан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін | Суға толық батыру | |
| Булау: Булау стерилизаторында немесе дезинфекциялау камерасында жүргізіледі | Шыныдан, металдан, резеңкеден, латекстен, термиялық тұрақты полимерлерден жасалған бұйымдар үшін | Стерильдеу қораптарына салынады | |||
| Ауамен: Құрғақ ыстық ауамен ауа стерилизаторында жүргізіледі | Шыныдан және металдан жасалған бұйымдар үшін | Науаларда орамасыз жүргізіледі | |||
| Химиялық: Шыны, пластмасса немесе эмальды ыдыста жүргізіледі | Препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес | Шыныдан, тоттануға төзімді материалдан, полимерлі материалдардан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін | Ерітіндіге толық батыру |
Ескертпе:
Химиялық тәсілмен дезинфекциялаудан кейін бұйымдар дезинфекциялық құралдың иісі толық кеткенге дейін ағынды сумен жуылуы тиіс.
Қайнату және булау әдісімен дезинфекциялау кезінде полимерлі материалдардан жасалған бұйымдар дәкеге оралуы тиіс.
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және
жүргізуге қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
5-қосымша
Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу алдында өңдеу
№ 1 кесте
| Өңдеу жүргізу кезіндегі процестер | Ерітіндінің бастапқы температурасы0С | Ұстау уақыты, минутпен |
| 1. Дезинфекциялау аяқталған соң ММБ-ы ағынды сумен шайылады | 0,5 | |
| одан кейін: жуу заты ерітінділерінің біріне толық батырылған кезде малынады | 20 – 50 | |
| 2. Жөкенің немесе мақталы-дәке тампонының көмегімен әр бұйымды жуу ерітіндісімен жуу | 0,5 | |
| 3. Ағынды сумен шаю | 10,0 | |
| 4. Тазартылған сумен шаю | 0,5 | |
| 5. Кептіру шкафында ыстық ауамен кептіру | Ылғал толық кеткенге дейін |
Жуу ерітіндісін дайындау
№ 2 кесте
| Компоненттердің атауы | Дайындауға арналған компоненттер саны | Қолданылуы |
| 1. Жуу заты Ауыз су | 3 грамм (бұдан әрі – гр) 1 литрге дейін | Механикаландырылған тазалау кезінде (ағынды әдіс, жөкемен жуу, ультрадыбысты пайдалану) қолданылады |
| 2. Жуу заты Ауыз су | 1,5 гр 1 литрге дейін | Механикаландырылған тазалау кезінде ротациялау әдісімен қолданылады |
| 3. Жуу заты Ауыз су | 5 гр 1 литрге дейін | Қолмен тазалау кезінде қолданылады |
| 4. Сутегі тотығы ерітіндісі 27,5%. Жуу заты Ауыз су | 17 гр 5 гр 1 литрге дейін | Механикаландырылған тазалау кезінде (ағынды әдіс, жөкемен жуу, ультрадыбысты пайдалану) және қолмен тазалау кезінде қолданылады |
| 5. Жуу заты 0,8%. Ауыз су Жуу заты 1,6 % Ауыз су | 8 миллилитр (бұдан әрі – мл) концентрат 1 литрге дейін 16 мл концентрат 1 литрге дейін | Қолмен тазалау кезінде қолданылады |
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және
жүргізуге қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
6-қосымша
Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу әдістері Химиялық стерильдеу әдісі (химиялық препараттардың ерітінділері)
№ 1-кесте
| Стерильдеу агенті | Стерильдеу режимі (температура, ұстау уақыты) | Бұйымдардың атауы | Стерильдеу жүргізу шарттары |
| Дезқұралдың ерітіндісі | Препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес | Полимерлі материалдардан , резеңкеден, шынылардан, тоттануға төзімді металдардан жасалған бұйымдар үшін ұсынылады | Бұйымды ерітіндіге толық батырған кезде жүргізіледі, содан кейін бұйым стерильді сумен жуылады. Стерильденген жаймалар төселген стерильді ыдыстағы стерильденген бұйымды сақтау мерзімі – 3 тәулік. |
1. Стерильдеу процесінде ерітінділердің температурасы ұсталмайды.
2. Дезинфекциялау ерітіндісіне бұйымдарды батыру үшін шыныдан, пластмассадан жасалған немесе эмальмен қапталған ыдыстар пайдаланылуы тиіс.
Бумен стерильдеу әдісі (жоғары қысымдағы қаныққан сулы бу)
№ 2-кесте
| Стерильдеу режимі | Қолданылуы | ||
| Стерильдеу камерасындағы будың қысымы, кг/см2 | Стерильдеу камерасындағы температура, 0С | Ұстау уақыты, минутпен | |
| Номинальды мәні | Номинальды мәні | Қолмен, жартылай автоматты және автоматты басқару кезінде | |
| 0,20 шекті ауытқу 0,02 (2,0 ауытқу плюс-минус 0,2) | 132 плюс-минус 2 | Тоттануға төзімді металдардан, шыныдан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін ұсынылады | |
| 0,11 шекті ауытқу 0,02 (1,1 ауытқу – плюс-минус 0,2) | 120 плюс 2 | Резеңкеден, латекстен және жекелеген полимерлі материалдардан жасалған (тығыздылығы жоғары полиэтилен, поливинилхлорид - пластикаттар) бұйымдар үшін ұсынылады. |
1. Стерильдеуді сүзгісіз стерильдеу қораптарында немесе сүзгісі бар стерильдеу қораптарында немесе бөзден не пергаменттен, қаптама қағаздан, ылғалға төзімді сіңдірілмеген қаптама қағаздан, Е маркалы автоматтардағы өнімдерді орауға арналған қағаздан, булау стерилизаторында бекемделген қағаздан жасалған екі қабатты жұмсақ орамада жүргізеді.
2. Сүзгісі бар қораптарда стерильденген бұйымдарды сақтау мерзімі – жиырма тәулік, қалған орамада – үш тәулік.
Ауамен стерильдеу әдісі (құрғақ ыстық ауа)
№ 3-кесте
| Стерильдеу режимі | Қолданылуы | |
| Стерильдеу камерасындағы жұмыс температурасы, 0С, номинальды мәні | Стерильдеуде ұстау уақыты, минутпен, номинальды мәні | |
| 180 (плюс 2; минус 10) | 60 (плюс 5) | Металдардан, шыныдан және силикон резеңкеден жасалған бұйымдар үшін ұсынылады |
| 160 (плюс 2; минус 10) |
1. Стерильдеуге құрғақ бұйымдар жатады. Стирильдеуді сіңдірілмеген қаптама қағаздан, ылғалға төзімді қаптама қағаздан, Е маркалы автоматтардағы өнімдерді орауға арналған қағаздан, аса берік орама қағаздан, бекемделген қағаздан, бекемделген екі қабатты қағаздан жасалған орамада немесе ауа стерилизаторында ашық ыдыста орамасыз жүргізеді.
2. Орамасыз стерильденген бұйымдар стерильдеуден кейін тікелей, оралған түрінде үш тәулік ішінде пайдаланылады.
Бромды метил бар этилен тотығы қоспасымен (бұдан әрі – БТ) және этилен тотығымен, формальдегид ерітіндісінің буларымен химиялық (газбен) стерильдеу әдісі
№ 4-кесте
| Стерильдеу агенті | Газ дозасы, миллиграмммен | Стерильдеу режимі | Ылғалдылығы | Экспозиция уақыты | Бұйымдар | ||
| плюс 180 температурадағы газ қысымы | Стерильдеу температурасы, 0С | ||||||
| смІ секундта килограммен | Сынап бағанасының миллиметрі | ||||||
| Салмағы бойынша 1:2,5 ара қатынасындағы БТ қоспасы | 0,65 | 35 плюс-минус 5 | Кемінде 80% | 240 плюс-минус 5 | Оптика, кардиостимулятор лар үшін | ||
| 0,65 | 55 плюс-минус 5 | 240 плюс-минус 5 | Полимерлі материалдардан, шыныдан, металдан жасалған бұйымдар үшін | ||||
| 0,65 | 55 плюс-минус 5 | 360 плюс-минус 5 | Тігу аппараты бар пластмасса магазиндері үшін | ||||
| Этилен тотығы | 0,55 | кемінде 18 | 960 плюс-минус 5 | Полимерлі материалдардан, шыныдан, металдан, жасалған бұйымдар үшін | |||
| (формальдегид) бойынша ерітінді 16 % формалин | 75 плюс-минус 5 | 96% | 300 плюс-минус 5 | Резеңкеден, полимерлі материалдардан, металдан, шыныдан жасалған бұйымдар үшін | |||
| Аппаратта формальдегидтің шоғырлануы бар этил спиртіндегі формальдегид ерітіндісінің 40 % буы – дециметрге шаққанда 150 миллиграмм (бұдан әрі - мг/дм) | 80 плюс-ми нус 5 80 плюс-ми нус 5 | 180 плюс-минус 5 120 плюс-ми нус 5 | Полимерлі материалдардан, резеңкеден, пластмассадан жасалған бұйымдар үшін. Металдан және шыныдан жасалған бұйымдар үшін |
1. Стерильдеуді қалыңдығы 0,06 – 0,2 миллиметр екі қабатты полиэтилен пленкадан жасалған орамада, пергаментте, сіңдірілмеген қаптама қағазда, ылғалға төзімді қаптама қағазда, Е маркалы автоматтардағы өнімдерді орауға арналған қағазда, бекемделген орама қағазда, стационарлық газ стерилизаторларында екі қабатты бекемделген қағазда, микроанаэростатта, портативті аппаратта жүргізеді.
2. Полиэтилен үлдірден жасалған орамадағы стерильді бұйымдарды сақталу мерзімі – бес жыл, қалған орамада – жиырма күн.
3. Стерильдеуден кейін бұйымдарды желдетілетін үй-жайда шыны мен металдан жасалған бұйымдар үшін бір тәулік ішінде, резеңке мен пластмассадан жасалған бұйымдар үшін – бес-он үш тәулік, сілемейлі қабықшалармен, тіндермен, қанмен жанасатын (отыз минуттан артық) бұйымдар үшін – он төрт тәулік, балалар үшін пайдаланылатын полимерлі материалдардан жасалған бұйымдар үшін – жиырма бір тәулік ұстап тұру тиіс.
4. Формалин буымен стерильдеу стационарлық арнайы стерилизаторларда жүргізіледі. Стерильдеу режимі аяқталуы бойынша формалин қалдықтарын бейтараптандыру уақытын алпыс минут уақытқа ұстай отырып аммиакпен бейтараптандыру жүргізілуі тис.
Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және
жүргізуге қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
7-қосымша