Сделать перевод одного из диалогов на выбор (но со вторым как следует разобраться)
ДИАЛОГИ:
1.
A: Konser saat kaçta?
B: Dokuzda
A: Ahmet de gelecek mi?
B: Belki gelir
A: yağmur yağabilir. Şemsiyeni al
B: Şemsiyem odamda yok. Seninkini alabilir miyim?
A: Tamam
B: kazağım da pis. Seninki nerede?
A: Benimkini şimdi yıkadım ama Ayşe’ninkini alabilirsin
B: Ayşe döndü mü?
A: Hayır
B: geç kaldım. Onu bekleyemem
A: o seni bulur, bekleme
B: tamam, hoşçakal
A: görüşürüz
2.
A: Hesabı ödedim. Paketim nerede?
B: Buyurun efendim!
A: teşekkürler. Aaaaa! Bu benim paketim değil. Ben etek satın almadım
B: Hayır efendim. Bu sizinki
A: Hayır, benimki değil. Ben elbise aldım
Tezgâhtar paketi alır ve gider. İki dakika sonra başka bir paketle geri döner.
B: özür dilerim. Bu paket sizinki
Diğer paketi de başka bir kadına verir.
B: Bu paket de sizinki. Etek mi satın aldınız?
C: Evet
B: Tamam, buyurun
Перепишите эти предложения в вопросительной форме, используя вопросительные слова в скобках
1. Dün arkadaşımla şirkete gittik (nereye)
2. İki gün önce onu gördü (ne zaman)
3. Geçen hafta hastaneye yeni bir doktor geldi (kim)
4. Evde uzun bir ip bulduk (ne)
5. Kadın büyük bir sandalyede oturdu (nerede)
6. O mektubu bilgisayarla yazdım (nasıl)
7. Kapının önünde birçok çiçek vardı (ne)
8. İyi bir ev bulduk (kim)
3. Дайте краткие положительные и отрицательные ответы на эти вопросы
1. Kahvaltı ettiniz mi?
2. Geçen yıl tatile gittiler mi?
3. Duş yaptı mı?
4. Bu lokantada yemek yedik mi?
5. Adını deftere yazdın mı?
6. Onun adını unuttular mı?
7. Arkadaşımla tanıştınız mı?
8. Pasaportumuzu gösterdik mi?
9. Bir ses duydun mu?
10. Dişlerini fırşaladı mı?
Используйте вместо притяжательных прилагательных притяжательные местоимения
Пример: bu benim elbisemdir
Bu elbise benimkidir
1. Şu onların bahçesidir
2. Bu benim fotoğraf makinemdir
3. O sizin ilacınızdır
4. O senin mayondur
5. Bu onun paketidir
6. Şunlar bizim kravatlarımızdır
Переведите на русский язык
1. Avukat ofiste değildi ama belki yarın gelir
2. Geçen hafta nerede kaldılar?
3. Bu mayo sizinkidir
4. Bu odayı temizlemedim ama seninkini temizledim
5. Buraya nasıl geldin? Bisikletle geldim
6. Bizim ütümüz çalışmıyor. Onunkini kullanabilir miyim?
7. Kapının önündeki adam belki Hasan’dır.
8. Onların kitaplarını okudun mu? Şimdi bizimkileri okuyabilirsin.
Переведите на турецкий язык
1. Ты видела нашу? Да, вчера видела
2. Он совсем не помнил мое имя, но помнил твое
3. Дай твой, пожалуйста. Мой очень дешевый
4. Может быть они могут остановиться в этом доме
5. Возможно, она убежала
6. Когда она показала фотографии?
7. Сколько туристов было в музее вчера?
8. У него нет белой рубашки. Возможно он купит через 2 или 3 часа.
Оценка: 6х3=18+5=23 балла
Урок 60
НОВЫЕ СЛОВА. TABİİ, ELBETTE, NİÇİN, NEDEN, İÇİN
| Söz vermek | обещать | söz veriyorum, yarın geleceğim |
| Dokunmak | трогать, дотрагиваться | o paraya dokunma |
| Tabii, elbette | конечно, естественно | elbette (tabii) onu kullanabilir |
| Götürmek | нести, везти, повести | defterleri fabrikaya götürdü |
| взять с собой | Bizi tiyatroya götürecek | |
| Niçin, neden | почему, зачем, отчего | neden (niçin) burada oturuyorsun? |
| Çünkü | потому что, так как | niçin durakta bekliyorsun? |
| Çünkü arkadaşım gelecek | ||
| Kalabalık | толпа, наличие большого кол-ва народа | Posatne bugün çok kalabalıktır |
| Bankanın önünde büyük bir kalabalık var | ||
| Vücut | тело | doktor çocuğun vücuduna baktı |
| Gülmek | смеяться | arkadaşlarım bana güldü |
| Ağlamak | плакать | bebek çok ağlıyor |
TABİİ, ELBETTE
Эти два слова турецкого языка выражают усиление утвреждения. Переводятся на русский язык – конечно, естественно. Оба эти слова часто употребляются в разговорной речи. Они могут использоваться как в начале, так и в конце предложения. В письменной неофициальной речи иногда можно встретить написание слова tabii как tabi.
Tabii onunla konuşacağım конечно, я с ним поговорю
Tabii seni oraya götürür конечно, она возьмет тебя туда
Elbette o resime dokunabilirsin конечно, ты можешь потрогать ту картину
Elbette orası kalabalık olacak конечно, там будет много народа
Bu odada çalışabilir tabii он, конечно, может заниматься (работать) в этой комнате
Japonca öğrenebiliriz tabii конечно, мы можем выучить японский
Bu evde oturdu (yaşadı) elbette конечно, он жил в этом доме
Adem iyi bir doktor elbette Адем хороший врач, конечно
NİÇİN, NEDEN
Когда мы желаем выснить причину какого-либо действия, работы или события, следует использовать одно из этих двух слов. Оба являются вопросительными словами, а значит в предложении категорически не нужны вопросительные частицы.
Neden evdesin? Почему ты дома?
Neden hastaneye gidiyor? Почему он идет в больницу?
Neden bebek ağlıyor? Почему ребенок плачет?
Neden bankanın önü kalabalıktır? (neden bankanın önünde kalabalık var?) Почему перед банком толпа?
Niçin bu paketi ofise götürüyorsunuz? Почему вы несете этот пакет в офис?
Niçin üzgünsünüz? Почему вы грустны?
Niçin Pazar günü geliyor? Почему она приезжает в воскресенье?
Niçin hesabı ödeyeceğiz? Почему мы оплатим счет?
Konser neden geç başladı? Почему концерт начался поздно?
Çocuklar neden güldüler? Почему дети засмеялись?
Doğum günümü niçin unuttun? Почему ты забыл мой день рождения?
Neden evde değilsin? Почему ты не дома?
Hemşire neden ilaç vermiyor? Почему медсестра не дает лекарство?
Niçin bu paketi ofise götürmüyorsunuz? Почему вы не несете этот пакет в офис?
Niçin mutlu değilim? Почему я не счастлив?
Neden bizimkini almıyorsun? Почему ты не берешь нашу?
Предложения, являющиеся потенциальными ответами на эти вопросы, обычно начинаются со слова çünkü, которое переводится на русский язык – потому что.
Niçin bu paketi ofise götürmüyorsunuz? Почему вы не несете этот пакет в офис?
Çünkü çok ağırdır потому что он очень тяжелый
Hemşire neden ilaç veriyor? почему медсестра дает лекарство7
Çünkü çocuk çok hastadır потому что ребенок очень болен
Niçin hesabı ödemiyorsun? Почему ты не оплачиваешь счет?
Çünkü param yok потому что у меня нет денег
Neden arkadaşına telefon ettin? Почему ты позвонил своему другу?
Çünkü ona bir şey söyledim потому что я кое-что сказал ему
Niçin bizimkini kullanıyorsun? Почему ты пользуешься нашим?
Çünkü bizimki eskidir потому что наш старый
Niçin duş yapmıyor? Почему он не принимает душ?
Çünkü su yok потому что воды нет
Neden bu akşam birahaneye gelmiyorlar? Почему они не приходят в пивной бар сегодня вечером?
Çünkü çok meşguller потому что они очень заняты
İÇİN
В прошлых уроках мы неоднократно рассматривали употребление этого послелога.
При использовании после глаголов это слово указывает на цель действия.
Dişlerini fırçalamak için banyoya gitti он пошел в ванну чтобы почистить зубы
Eve gitmek için şirketten çıktı она вышла из офиса, чтобы идти домой
Televizyon seyretmek için koltuğa oturacak чтобы посмотреть телевизор он сядет в кресло
Fotoğraf çekmek için bahçeye gidiyor она идет в сад (во двор), чтобы фотографировать
Также мы рассматривали употребление этого слова с существительными и личными местоимениями. Существительное стоит в именительном падеже!
Ayşe için для Айше
Çocuk için для ребенка
İşadamı için для бизнесмена
Oda için для комнаты
Doktor için для доктора
Okul için для школы
При использовании послелога с личными местоимениями, они обязательно принимают форму притяжательности.
Ben – benim için для меня
Sen – senin için для тебя
O – onun için для него/нее
Biz – bizim için для нас
Siz – sizin için для вас
Onlar – onlar için* для них
Местоимение onlar является исключением. Оно не принимает притяжательную форму.
Karısı için для его жены
Oğlu için для ее сына
Arkadaşın için для твоего друга
Babanız için для вашего отца
Doğum günüm için для моего дня рождения
İşadamı için bir mektup var для бизнесмена есть письмо
Oda için bir halı satın aldık мы купили ковер для комнаты
Konser için bu elbiseyi giyebilirsin для концерта ты можешь надеть это платье
Yaz için bir mayo alacağım для лета (на лето) я куплю купальник (плавки)
Tatil için ne yapacaksın? Что ты будешь делать для каникул?
Benim için bir kilo elma al купи для меня кило яблок
Senin için ne yaptı? Что он сделал для тебя?
Onun için hiç paket yok для него нет никакого пакета
Bizim için bir gazete alabilir misin? Ты можешь купить для нас газету?
Sizin için burada bekledik мы ждали здесь ради вас
Onlar için bir şarkı söyledim я спела песню для них
В некоторых из вышеприведенных предложений можно вместо слова için прибавить к существительному суффиксы падежа направления.
Anneme bir elbise aldım я купила платье моей маме
İşadamına bir mektup var бизнесмену есть письмо
Odaya bir halı satın aldık мы купили ковер в комнату
Çocuğa bir oyuncak al купи ребенку игрушку
Doktora yemek hazırladı она приготовила еду доктору
Bana bir kilo elma al купи мне кило яблок
Sizi burada bekledik мы здесь ждали вас
Arkadaşıma bir çay yaptım я сделала чай моему другу
Домашняя работа
Сделать перевод текста
Слова к тесту:
Cemile женское имя
Beyhan женское имя
Halil мужское имя
DOĞUM GÜNÜ PARTİSİ
Dün benim doğum günümdü. Evdeydim. Annemle beraber yemek yaptım. Pastayı da ben yaptım. Arkadaşlarım geldi. Biz oturduk, konuştuk, müzik dinledik, yemek yedik.
Arkadaşlarım benim için hediye aldılar. Şimdi yeni bir çantam, elbisem, eteğim, kazağım ve mayom var.
Partiye beş arkadaşım geldi. Onlardan birinin adı Cemile’dir. Onunla aynı üniversitedeydik. Şimdi çalışmıyor. Evde. Küçük bir kızı var.
Beyhan İtalya’da çalıştı ama şimdi Türkiye’de. Onun da bir kızı var. orada İtalyanca öğrendi. Şimdi bir rehberdir.
Halil ve Ahmet öğretmendir. Onların çocuğu yok. Aynı okulda çalışıyorlar.
Güzel bir gündü. Arkadaşlarım geç gittiler. Bir ay sonra Beyhan’ın doğum günüdür. Onların evine gideceğiz.
2. Сделайте упражнение в соответствии с примером:
Пример: O senin bavulun. Bavulum arabadadır
O senin bavulun. Benimki arabadadır
1. Şu sizin defterinizdir. Defteri çantadadır
2. O benim arabamdır. Araban evin önündedir
3. Bu bizim diş macunumuzdur. Diş macununuz banyodadır
4. Bu ev Ahmet’indir. Fatma’nın evi şuradadır
5. O senin köpeğindir. Köpeğimiz bahçededir
6. Bu bizim dükkanımızdır. Onların dükkanı burada değildir
3. Придумайте самостоятельно ответы на вопросы, чтобы они начинались со слова çünkü. Обратите особое внимание на времена в вопросах:
Пример: niçin orada bekliyorsun? (arkadaşım gelecek – мой вариант ответа)
Çünkü arkadaşım gelecek
1. Neden evde değildin?
2. Niçin yarın geliyor?
3. Niçin odayı temizleyeceğiz?
4. Niçin dün gelmedi?
5. Neden burada duruyorsunuz?
6. Neden ona telefon etmediniz?
4. Сделайте упражнение в соответствии с примером
Пример: kızıma bir çanta aldım
Kızım için bir çanta aldım
1. Bana bir elbise verdiler
2. Ona bir mektup geldi
3. Bize bir pasta yaptılar
4. İşadamına otelde bir oda hazırladılar
5. Sana kütüphaneden bir kitap alacağım
6. Oğluna bir ev buldu
5. Поставьте эти предложения в указанное в скобках время:
1. Bizi fabrikaya götürecek (geçmiş zaman)
2. Hastanede büyük bir kalabalık vardı (şimdiki zaman)
3. Televizyondaki filme güldük (şimdiki zaman)
4. Uçaktan indik ve pasaportumuzu gösterdik (gelecek zaman)
5. Odalarını temizlediler ( geniş zaman с конструкцией -ebilmek)
6. Adamlar müzede fotoğraf çekmiyorlar (geçmiş zaman)
Переведите на русский язык
1. Bizim için bir odayı hazırabilir misiniz?
2. Oğlu için bazı kitaplar aldı
3. Neden yarın bize gelmiyorsunuz?
4. Niçin ona güldün?
5. Bebek neden çok ağladı? Çünkü yemek istedi
6. Elbette bu evde kalabilirsin
7. Yeni okulumuz için sıralar geldi
8. Söz vermeyin
Переведите на турецкий язык
1. Он, конечно, умеет читать
2. Мои волосы грязные. Не прикасайся к ним
3. Почему она путешествует с вами?
4. Почему ты здесь ждешь? Потому что банк закрыт
5. Не плачь. Он обещал, но туда тебя с собой не возьмет
6. Они купили новый дорогой автобус для фирмы
Оценка 7х3=21+5=26 баллов