P,V; T,S ЖӘНЕ H,S – ДИАГРАММАЛАРЫНДАҒЫ СУ БУЫНЫҢ КҮЙІНІҢ ӨЗГЕРУ ПРОЦЕСТЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ БЕЙНЕЛЕУ.

Изохоралы процесс (1.19,а-сурет).PV-диаграммасында изохоралы процесс (1-2-3) ординат осіне паралельді қатарлы түзумен кесіндімен бейнеленеді, ал Ts –диаграммасында процесс қисық сызықпен (1-2-3) бейнеленеді. Ылғалды бу аймағында изохораның дөңестігі жоғары бағытталған (1-2 сызығы), ал қыздырылған бу аймағында – төмен бағытталған (2-3 сызығы). hs –диаграммасында изохора (1-2-3) дөңесі төмен бағытталған қисық сызықпен бейнеленеді.Изобаралы процесс (1.19,б-сурет).PV-диаграммасында изобаралы процесс көлденең сызықпен бейнеленеді, қайсысында ылғалды бу аймағында сонымен қатар бір мезгілде изотермалы процесті бейнелейді (1-2-3). Ts – диаграммада ылғалды бу аймағында изобара көлденең түзу сызықпен бейнеленеді (1-2), ал аса қыздырылған бу аймағында – дөңесі төмен айналдырылған қисық сызықпен (2-3) көрсетілген. hs –диаграммасында қаныққан бу аймағында изобара шекаралық су және бу сызықтарында қилысатын түзу сызықпен (1-2) көрсетіледі, ал аса қыздырылған бу аймағында – дөңесі төмен бағытталған қисық сызықпен (2-3).Изотермалы процесс (1.19,в-сурет).PV-диаграммасында ылғалды бу аймағында изотермалы процесс көлденең түзу сызықпен (1-2) бейнеледі. Қаныққан бу үшін бұл процесс изобарамен дәл түседі. Аса қыздырылған бу аймағында процесс абцисса осіне дөңесі бағытталған қисық сызықпен (2-3) бейнеленеді. Ts – диаграммасанда изотермалы процесс көлденең кесіндімен (1-2) бейнеленеді. hs – диаграммасында ылғалды бу аймағында изотерма изобарамен сәйкес келеді және иілген сызық (1-2) болады, ал аса қыздырылған бу аймағында изотерма дөңесі төменге бағытталған қисық сызықпен (2-3) бейнеленеді.Адиабатты процесс (1.19,г-сурет).Pv – диаграммасында адиабатты процесс қисық сызықпен (1-2-3) бейнеленеді, ал Ts және hs – диаграммаларында адиабатты процесс тік түзу сызықтармен сипатталынады (1-2-3).

71.НАҚТЫ ГАЗДАРДЫҢ ЖӘНЕ БУЛАРДЫҢ АҒЫСЫНДАҒЫ ЕРЕКШЕЛІКТЕР.Нақты жағдайларда ағын мен арна қабырғасының арасындағы үйкелесісті ескеру керек. Сондықтан газдың нақты жылдамдығы барлық уақытта теориялық жылдамдықтан аз болады, бұл азаюды ескеру үшін жылдамдық коэффициенті қолданылады . Жылдамдық коэффициенті ц_жыл деп – газдың нақты жылдамдығының W_н теориялық жылдамдыққа W_т қатнасын айтады. ц_жыл= немесе w_н= ц_жылw_т.Қазіргізамандасоплолардынжылдамдықкоэффициентімынадайшектерде _жыл =0,95…0,98.1.20-суретте будыңтурақтынақтыадиабаттыұлғаю процесі h-Sдиаграммадакөлденеңсызықшасызықпен 1-2’, алтеориялықұлғаю процесі тік сызықпен 1-2 бейнеленген. Егерағынжылдамдығысынақтыжылдамдықтантөменболса, ондамынаформуламенесептейді.ω ₂=44,72 , (1.6.18).мұндағыh₁жәнеh^/₂-дің мәнін су буыныңкестесіненнемесеh, S – диаграммасынананықтаймыз. Р₁менt₁сызықтарыныңқиылысунүктесіh₁-ді анықтайды, алнүкте 1 арқылыөтетін тік сызықтыңизобармен Р₂қиылысунуктесі 2 h₂-ні анықтайды.