Дәріс 13. <Қаржылық ><жоспар ><және ><қаржы ><стратегиясы

1. ><Фирманы ><қаржымен ><қамтамасыз ><ету ><және ><жоспарлаған ><мерзімде ><ақша ><ресурста><рын ><тиімді ><пайдалану><><><.

2. Инвестициялық жобалардың тиімділік көрсеткіштері.

3. Бизнес - жоспар жағдайында мүмкін болатын қауіп-қатердің көрсеткіштері.

1) ><Фирманы ><қаржымен ><қамтамасыз ><ету ><және ><жоспарлаған ><мерзімде ><ақша ><ресурста><рын ><тиімді ><пайдалану><><><.

><Қаржы ><жос><пары ><төмендегідей ><есеп ><беру, ><жоспарлау ><құжаттары ><болғанда ><ғана ><сапалы ><жасалады:>

<1." ><Оперативтік ><жұмыс ><жоспары ><(есеп ><беру) ><фирманың ><әрбір ><кезеңдегі ><іс-қимылыныда ><нәтижесін ><көрсетеді, ><сонымен ><қатар ><әрбір ><тауар ><мен ><мақсатта ><нарықтардың ><өзара ><байланысын ><білдіреді. ><Ол ><маркетинг ><қызметі ><арқылы ><әзірленеді.>

2. <Өндіріс ><тауарларының ><пайдасы ><мен ><шығыны ><туралы ><жоспар ><(есеп ><беру) ><бойынша ><фирманың ><әр ><тауардан ><қанша ><түсім ><(пайда) ><та><батыны ><не ><таппайтыны ><айқыңдалады. ><Бұл ><құжатты ><экономикалық ><қызмет ><мамандары ><жасайды.>

3. <Ақша ><қаражаты ><қозғалысының ><жоспары ><(есеп ><беру) ><фирма ><қызметінде ><ақшаның түсуі ><мен ><жұмсалу ><үдерісін ><көрсетеді. ><Ол ><фир><маның ><төлем ><қабілеттілігін ><айқындайды ><және ><фирманың ><қаржы ><қызметі ><арқылы ><әзірленеді.>

< ><4. ><Баланстық ><есеп ><беру ><фирманың ><есепті ><мезгіліндегі ><үнемдеу ><және ><қаржы ><жұмысының ><қорытыңдысын ><көрсетеді. ><Мұны ><бас ><есепші ><дайындайды.>

<Бұл ><есеп ><беру-жоспарлау ><құжаттарында ><жоспарланған ><(1-5 ><жыл><ға) ><және ><есеп ><беру ><кезеңінде ><нақтыланған ><көрсеткіштер ><көрсетіледі. ><Осылардың ><негізінде ><өңдірістің ><қаржы ><ресурстарына ><талдау ><жасала><ды ><және ><қаржыландыру ><көзі ><табылады. ><Фирманың ><қаржыландыру ><жағдайының ><тиімділігін ><көрсететін ><негізгі ><көрсеткіштер ><мыналар:>

- <пайдалылық ><және ><табыс ><деңгейі ><кәдімгі ><әдістемелермен ><анық><талады;>

- <фирманың ><төлем ><қабілетгілігі ><міндеттемелер ><(қарыздар) ><бойын><ша ><төлеудегі ><қолма-қол ><ақша ><ағынымен ><(кассадағы ><және ><есеп ><айыры><су ><шотындағы ><ақшамен, ><банкноттармен, ><қазнашылық ><билеттермен) ><сипатгалады;>

- <фирманың ><қаржылық ><тұрақтылығы ><активтер ><(экономикалық ><ресурстар, ><меншік) ><және ><пассивтер ><(міндеттер, ><берешектер) ><балансы><мен ><сипатталады, ><халықаралық ><стандарттар ><негізінде ><құрылады. ><Бұл ><құжат ><фирманың ><таза ><бағасын ><және ><өнімділігін ><көрсетеді.>

<Халықаралық ><тәжірибеде ><фирманың ><қаржы ><жағдайын ><талдауда ><қаржы ><коэффициентінің ><мынандай ><үш ><санаты >қолданылады:

1 Жойылу (өтімділік) және несиені өтеу қабілетінің коэффициенті кәсіпорынның ағымдағы жағдайын және оның қаржылық сенімділігін;

2. Тиімділік коэффициенті активтерді қолдануды, басқарушының ағынды бақылап, қорды жұмсай білуін сипаттайды.

3. Пайдалылық коэффиценті фирманың табыстылығьщ және оның жұмсалымын көрсетеді.

Қаржы стратегиясының басты мәселесі — инвестиция көздерін көсіпкерлер, банктер және инвесторлар) тауып таңдау. Тәжірибеде іньін әр түрлі нүсқалары кездеседі:

- қаржы ресурсын акциялар шығару арқылы алу (ірі жобаларды ске асырудың алғашқы кезеқінде қаржыланудың ең көп тараған және өзгеден артық түрі). Акционерлік капитал кәдімгі және артықшы-лыкты (привилегиялық) акция шығару жольшен қалыптасады;

- борышқорлық қаржыландыру (коммерциялық банктерден үзақ иерзімді несие алу, мемлекеттік қүрылымдардан несие бөлінуі, шетеддік инвестициялар, ипотекалық несие, борышқорлық міндетгемені дербес орналастыру). Бұл нұсқаны таңдаған кезде несие нарығындағы несие беру жағдайымен (несиені төлеу мөлшерлемесі, борышқорлық міндетгеме мерзімінің өтуі, несиеге қызмет көрсету) санасу қажет;

- лизингілік қаржыландыру (мысалы, лизингілік компания тауар дайындаушыдан қажетті негізгі қүралдарды сатып алып, өнеркөсіпке уақытша қолдануға жалға береді).

Өзіндік және қарызға алган капитал ақшаның тегіс мелшерінің көлемін жабуға жобаның ксз келген уақыт кезеңінде жеткілікті болуы тиіс.

Әрбір қаржылаңдыру жобасы қолданылуы бойынша бағалануы жөне ссептелінуі тиіс. Мысалы, жүмыс істеп жатқан байырғы фирмалар өндірісті кеңейту жөніндегі жобаларын несие арқылы қаржылануды артық көреді (банктер мұндай фирмалардан несие үшін мөлшерлемені көбейіуді талап етпейді, өйткені төуекелділігі үлкен емес), ал жаңа Фирма құруға немесе техникалық жаңалықты өткізуге арналған жоба қаржыландыру көзі ретіңде акционерлік капитал (серіктестер мен акционерлерден алынған қаражат) тиімді болады.

<Стратегиялық ><жоспар ><жасау ><кезіңде ><әр ><түрлі ><жолдар ><мен ><әдістер ><қолданылады. ><Олар: ><стратегиялық ><мақсатқа ><сәйкес ><келетін ><қысқа ><мерзімдік ><тактика, ><жоспарды ><орындау ><саясаты ><(бәріне ><ортақ ><жөне ><тең ><мүмкіндіктер ><беру), ><іс-қимыл ><жүргізу ><төртібі ><(процедура) ><және ><тап><сырмаларды ><орындау ><ережелері. ><Стратегиялық ><жоспарды ><іске ><асыру ><және ><оның ><орындалуын ><бақылау ><кезінде ><басқару ><орындары ><әр ><түрлі ><тапсырмалар ><мен ><өкілеттік ><кұқықтар ><беру ><жолдарын ><жане ><жауапкершілік ><міндеттерін ><дұрыс ><анықтаулары ><қажет. ><