Зертханалық жұмыс
Осындылы, орташа және шектік табыс және шығын функциялары
Q- фирма өндіретін өнім көлемі болсын, р – бір өнім бағасы болсын, R (Q) =р(Q)·Q –табыс, С- шығын, П=R-С – екі түрлі рыноктық структураның табысы: нағызконкуренця және монополия.
Нағыз конкуренция
Нағыз конкуренция кезінде өнім бағасы шығарылатын өнім көлемінен тәуелді емес, рынокпен анықталады және тұрақты болады, яғни р(Q)=р - const , онда R(Q) =р ·Q. Бұл функция сызықты болғандықтан табыс графигі координаталар басынан өтетін түзу. Шығынның типтік функциясы өнім көлемі аз болғанда табысқа қарағанда тез өседі.
Табыс, шығын және кіріс функциялары сәйкесінше келесі формулалармен берілсін: , , П(Q)=R(Q)-C(Q)
1) Табыс, шығын және кіріс функциялары графиктерін салу
Бұл функциялардың графиктерін салу үшін Excel–ге бастапқы Q мәндерін енгізу керек сурет 1 келтірілген, ал В3, С3 және D3 ұяшықтарында осы функциялардың формулаларын жаз. Тышқанныңсолжағыменавтотолтыруарқылынәтижелерін В4:В21, С4:С21, D4:D21 бағандарынатолтыр.
а) R(Q) функциясыныңграфигін салу үшінтышқанныңсолжағыменА3:В21 аралығынбелгілепаламыз, жәнекелесікомандалардыорындаймыз:
Диаграмма ® точечная ® вид 3-й - Далее ®Далее®Далее® Готово
б) С(Q) функциясының графигін салу үшін диаграмма салу обылысын тышқанның сол жағымен ерекшелеп ®оң жағымен контекстік менюді шақырамыз:
Исходные данные…®
Добавить: Ряд2 ®
- Значения Х: А3:А21;
- Значения У: С3:С21®
в)Сол сияқты П(Q) үшін ® Добавить: Ряд3 ®
Бір суретте үш график аламыз және оларға атын жазуға болады:
- название диаграммы: табыс, шығынжәнекірісграфиктері(нағыз конкуренция)
Сурет 1
2) Орташажәнешектіктабыс, шығынжәнекірісфункцияларыныңграфиктерін салу
Табыстымаксималдауесебіншешуде фирма екісалыстырмалыкөрсеткішқолданылады: табыс, шығысжәнекірістіңорташажәнешектіккөрсеткіштері. Орташашамашығарылатынбірөнімніңбірлігініңсәйкескөрсеткішінкөрсетеді, ал шектік – сәйкескөрсеткіштіңөсімшесінкөрсетеді. Егерорташатабыс орташашығыннанасыпкетсе, ондафирмағакірістүседіжәнеоғанөнімшығарутиімді. Егершектіктабыс шектікшығыннанасыпкетсе, ондафирмағаөндірістіарттырутиімді, яғниөнімкөлемінарттырукерекжәнекерісінше.
Орташашығын - {=C4/A4}формуласыбойыншаесептеледі, шектікшығын - {=(C4-C3)/5} формуласыбойыншаесептеледіжәненәтижелері Лист 2 келесібетінің В4:В21 және С4:С21 ұяшықтарыненгізіледі.
4. нүктесінанықтауүшін:
СервисàПоиск решения àУстановить целевую ячейку - D3=В3-С3;
· Равной «минимальному значению»;
· Изменяя ячейки: таңда - А3;
· Выполнить à результаты поиска решения.
5. нүктесінанықтауүшін
СервисàПодбор параметра… àУстановить в ячейке - D3;
· Значение: 0;
· Изменяя значение ячейки: таңда А3; ОК.
Осы амалдардыорындаунәтижесінде = 40,84 шығады.
6. нүктесінанықтауүшін
СервисàПоиск решения àУстановить целевую ячейку - D3=В3-С3;
· Равной «максимальному значению»;
· Изменяя ячейки: таңда А3;
· Выполнить à результаты поиска решения.