Зақымдалу (бұзылу) –деп іске жарамды объектінің жұмыс атқару қабілеттілігін сақтай отырып бұзылу жағдайы
Істен шығу – объектінің жұмыс істеу қабілеттілігінің жойылып, тоқтап қалуын көрсететін уақыт. Істен шығудың пайда болуына қарай кенеттен, біртіндеп, кезектесетін, функционалдық, параметрлік болаты туралы жоғарыда айтылған.
22. Сенімділіктің негізгі терминдері және олардың анықтамалары (төзімділік, сақталулық және жұмыс істеу мерзімі). Төзімділік – объектінің жұмыс істеу қабітеттілігін техникалық күту мен жөндеуге қажетті үзілістерді ескере отырып шектік күйге жеткенше сақтау қасиеті
Сақталулық – объектінің үздіксіз сақтау кезінде сақталынып іске жарамдылығы мен жұмыс істеу қабілетін сақтау мен тасымалдау мезгілінде сақтау қасиеті.
Жұмыс істеу мерзімі – объектінің пайдалануға берілген кезінен бастап, жөндеуден кейінгі қолдану уақытын ескере отырып шектік күйге жеткендегі календарлық ұзақтылығы.
23. Кездейсоқ шамалар дегеніміз не? Ал кездейсоқ шама дегеніміз зерттеу жүргізгендігі нәтижелердің қабылдайтын мумкіндік мәні, ол мәні алдын ала белгісіз және кездейсоқ жағдайларға тәуелді
24. Вейбулл заңы. 3.2 Вейбулл заңы
Техникалық жүйелердің сенімділігін бағалауда кең тараған таралымдардың бірі болып Вейбулл заңы саналады. Ол швед математигінің атымен аталған заң да, заң Вейбулл материалдардың кедергісін зерттегенде қолданған.
Кездейсоқ шаманың берілген участкідегі кезігу ықтималдығы
, (3.7)
бұл жерде а, в және с – таралым параметрлері, олар келесі шарттарды қанағаттандырулары керек:
, , .
а – параметрі масштабтың сипаттамасы, в – пішіннің сипаттамасы, с – ығыcудың сипаттамасы болып келеді.
25. Вариациялық қатар дегеніміз не? Вариациялық қатар деп таралым функциясымен кездейсоқ шаманың Х іріктеуін өсу тәртібі бойынша орналасқан түрін айтады. Вариациялық қатар кездейсоқ шаманың сандық белгісінің өзгеруін сипаттайды
26. Ақпарат жинаудың мақсаты мен міндеттері.
27.Машина сенімділігін бағалау. Көліктік техниканың пайдалану сенімділігі турулы ақпараттарды жинап және өңдеудің нәтижесінде келесі мәселелер шешілуі тиіс:
- іскежарамсыздық пен істен шығудың себептерін табу;
- машина сенімділігін шектейтін (лимитизарующий) жүйелерді, элементтерді айқындау;
- машина мен оның элементтерінің нормаланатын көрсеткіштерін тағайындап, түзету;
- пайдалану жағдайы мен іс істеу тәртібінің машина сенімділігіне әсерін анықтау;
- қор бөлшектерінің шығынын нормалап, жөндеу циклінің структурасын және техникалық күту мен жөндеулерді жүргізу кезеңдерін негіздеу;
- машина мен оның элементтерінің сенімділігін жоғарлатуға арналған шаралардың техникалық биімділігін анықтау.
28. Сенімділік көрсеткіштерінің функционалдық тәуелділіктері.
29. Кездейсоқ шамалардың таралым заңы Кездейсоқ шамалардың таралым заңы деп кездейсоқ шамалардың мүмкіндік мәндері мен олардың тиіс ықтималдықтарын байланыстыратын қатынасты айтады
30. Кездейсоқ шамалар дегеніміз не?
31. Кездейсоқ шамаларды нәтижелері бойынша өңдеу
32. Үздікті және үздіксіз шамаларды қалай өңдейміз?
33. Дискреттік кездейсоқ шаманың десперсиясы Дискреттік кездейсоқ шаманың десперсиясы деп шашылуды айтады.
,
34. Вариациялық қатар және оны өңдеу Вариациялық қатар деп таралым функциясымен кездейсоқ шаманың Х іріктеуін өсу тәртібі бойынша орналасқан түрін айтады Бірінші кезеңде бұл реттелмеген сандарды ретке келтіру қажет, мысалы мән көрсеткішінің ұлғаюына қарай. Таралым заңдылығын анықтау үшін көрсеткіш мәні кем болмауға тиіс, вариациялық қатарды топтастырып, оларды интервалдарға бөледі де, бірнеше операцияларды бірінің соңынан бірін орындайды: алдымен іріктеудің мардымды және мардымсыз мәндерін анықтайды, арақашықтық (интервал) - өзара бір-біріне тең кіші-арақашықтықтарға бөлшектелінеді. Әрбір кішіарақашықтардың шамасы
.
35. Келісу критериялары. Қабылданған гипотезаның дұрыстығын айқындайтын шарттар жиынтығын келісу критериясы деп түсінеді.Қатенің екі түрі болу мүмкін: дұрыс гипотезаны қабылдамау және кері гипотезаны қабылдау. Бірінші жағдайда қатені қаталардың бірінші тегіне жатқызады да оны әрпімен белгілейді, ал екінші жағдайда қатені қаталардың екінші тегіне жатқызып, -деп белгілейді.
Ны келісу критериясының маңыздылық деңгейі деп атайды. (1- ) шамасын қате гипотезаны қабылдамау ықтималдығы дейді де, ол критерияның қуатын сипаттайды.
36. Пирсонның келісу критериясы. Бұл критерияның кең пайдалануы оның қолдану жеңілдігімен дәйектемеленіп, кез-келген таралымның келісу шартын тексеру үшін қолданады. Эмпирикалық мәліметтер арақашықтық бойынша топтастырылады да, бақылаудың күткен санымен салыстырылады. Осы салыстыру негізінде критерия есептелінеді. Оның жуықтама таралымы болады, тек сол жағдайда, егер кездейсоқ шаманы сипаттайтын модель дұрыс таңдалынып алынса. 11.006-74 ГОСТ бойынша - критерийді қабылдау үшін іріктеу саны 100-ден кем болмауы керек
37. Пирсонның критериясы бойынша тексеру тізбегін жүргізу. 1. Кездейсоқ шамалардың х бақылау нәтижесін олардың өсу мәніне қарай орналастырады ;
2. Арақашықтықтың енін h анықтайды да, мәндерін 7.1 кестесіне кіргізеді:
.
3. Кестенің бірінші графасына арақашықтықтың нөмері, екінші және үшінші графаларға арақашықтықтың шектері, ал төртіншіге – жиелігі жазады;
38. Мизестің - келісу критериясы. Бұл критерий Пирсонның критериясымен салыстырғанда бір қатар артықшылығы бар. Мизестің критерий көмегімен бақылау нәтижелерін толығырақ пайдалануға болады, үйкені таралымның анықталған заң қатарында болуы кездейсоқ шаманың барлық мәндері арқылы тексеріледі.
39. Колмогоровтың критериясы. Таралымның эмпирикалық фукциясын және теоретикалық функциясын құрып, алдын-ала таралым заңын болжайды. Гипотезаны тексеру Д – мөлшерінің көмегімен жүргізеді
40. Кездейсоқ шамалар, іріктеу, эксперименттердің саны: әрқайсысына анықтама бер.
41. Келісу критерийлерін ата, не үшін олар қолданады? Пирсонның келісу критериясы Мизестің - келісу критериясы.
42. Интервалдардың төменгі және жоғарғы шектері қалай анықталады?
43. Күрделі жүйелер және сипаттамалары. Күрделі жүйе деп берілген функцияны атқаруға міндеттелген объектіні айтамыз. Ол (объект) өз алдына белгілі бір функцияны атқаратын және жүйенің басқа элементтерімен өзара әсер ететін элементтерге бөлшектелуі мүмкін.
44. Жүйе элементтерінің өзара сенімділік таралымыМашинаның пайдалануы тиімді болу үшін оның сапасы мен сенімділігі жоғары болуы қажет. Сенімділіктің көрсеткіштері машина пайдалану мен іс атқару жағдайларына тәуелді болып келеді. Өздерінің атқаратын міндеттеріне байланысты, кез-келген машина функциясын атқара келе жұмыстық жүктеменің, температураның, қоршаған ортаның әсерлерін жұмыс үрдісін орындағанда қабылдайды
45. Күрделі жүйелердің сенімділігі қалай анықталады? Күрделі жүйе болып машина өз алдына – электровоз, экскаватор, автомобиль немесе олардың бөлінген тораптары: трансмиссиясы, редукторы, жүк көтеру механизмі және т.б. болуы мүмкін. Олардың сенімділігін бағалау келесі мәселелердің бірі болып саналады, өйткені күрделі жүйелер, әсіресе оның структурасы, тағайындауы және басқару жүйесі, өзіне тән қасиеттермен тағайындауы және басқару жүйесі, өзіне тән қасиеттермен айқындалады.
46.Машинаның элементтері қалай қосылады?
47.Параллель қосылған элементтердің сенімділігі Элементтердің параллельді қосылған жүйесі істен шығады тек сол жағдайда ғана, егер жүйедегі элементтердің барлығы істен шықса. Элементтердің істен шығуы бір-бірінен тәуелсіз болғандықтан, жүйенің сенімділігі келесі түрде анықталады.
48.Тізбектеп қосылған элементтердің сенімділігі , (5.1)