Ашық экономикадагы is, lm қисықтары
Валютаның нақты құнсыздануында (е пақты айырбас бағамының өсуі) ішкі тауарлар арзандайды, ал импортты тауарлар қымбаттайды. Сәйкесінше, экспорт X көбееді, ал импорт Z қысқарады. Нәтижесінде таза экспорт өседі.
Ел ішіндсгі өндірістің өсуі Z импортты ынталандырады, яғни нмпорттың У табысына тэуелділігі оң болады. Ал, экономикалық белсенділік сыртқы әлемде экспортты өсіреді, яғни экспорт Ү* сырткы әлемдегі ендіріс көлеміне овды тәуелді болады. Бұл жерде сыртқы әлемге катысты айнымалылар ж_үлдызшамен белгіленеді, осылайша,
импорт Z = Z(ε,Y),
- +
экспорт X = X(ε, У*).
+ +
Таза экспорт, яғни экспорт пен импорттың айырмасына тен шама пакты айырбас бағамы мен сыртқы олемдегі шығарылымиап оңды тәуелділікте болады жэне ел ішіндегі шыгарылымга тсріс тәуелділікте болады.
NX=NX(ε,Y,Y*)
Ашық экономикадағы игіліктер нарықтарындағы тепе-теңдік шарты келесідей көрініс табады:
(6.1) |
Ү=С(Ү-Т)+ І(r) +G+NX(e, Ү, Ү*).
Бұл тендік ашык экономика үшін Ү-r диаграммасында IS қисығын аныктайды. Сызықтык жағдайда игіліктер нарығындағы тепе-теңдік шартын қарастырайық. С=Со+ с(Ү-Т) тұтыну болсын, бұл жердегі с - тұлынуға шекті бейімділікті білдіреді, инвестициялық функция I=а-br, импорт Z= h — de + gY, экспорт X=S+fe+vY*. Бұл жердегі барлық
коэффициенттер оң сандар. импортқа шекті бейімділік болады. Ол опім бірлігін өсіргендегі импорттың қандай шамаға өсіретінін көрсетеді. Онда (6.1) тендігі келесІдей корІніс табады:
C0+C(Y-T)+a-br+G+s+fε+νY*-h+dε-𝐠Y
Бүл теңдікті табысқа қатысты шешетін болсақ келесідей сызықтық жагдайда IS қисығының тендеуін аламыз:
Жоғарыдағы формуладан IS қисығьшың теріс икемі бар екенін көреміз.
Y=fIS(r, G, Т, ε, Y*)
- + - + +
Мемлекетгік иіығындардың G өсуі, е нақты айырбас бағамының өсуі, шетелдегі Q* шығарылымның өсуі IS қисығын оңға жылжытады, ал салықтарының Т өсуі қисықты солға жылжытады (6.3 сурет)
IS
6.3 сурет. Ашық экономикадагы ISқцисығы
Келесі жағдайды ескеріп кеткен жөн дсп көреміз, яіііі тұтыну тек Ү-Т бар табысынан ғаңа емес, сонымен қатар болашақта күтілетін (Ү-Т)e табысына да байланысты болгілі» Инвестициялар көлеміне МРfК капиталдың шекті өнімділігі әсер етеді.
сурет-6.4 Ашық экономикадағы LM моделі
LM Мқисыгы жабық экономикада сияқты болады, яғни бул кисықтың көлбеуі оң болады және ол келесідей тэуелділікпоң беріледі:
Сызықтық жағдайда бұл теңдік келесідей болады:
Бұл жердегі k жэне п коэффициенттері оң. М/Р нақты ақшалай қалдықтардың өсуі кезінде LM қисығы оңға жылжиды, ал кысқарған кезде солға жылжиды (6.4 сурет).
IS, LM қисықтарын бір диаграммада көрсетейік. (6.5 сурет). Олардың қиылысуы V пайызының ішкІ тепе-тендів койылымын анықтайды. Бірақ бұл қойылым ашык экономикадгі лсұмыс істемеуі мүмкін, себсбі оган сьгртқы әлем өзінің эсеріи тигізеді