Ықтық қайнар көздері болып халықаралық актілер табылады.
Құқықтық қатынас құрылымы:+Объект;Субъект;Заңды мазмұн.
Құқықтық қатынастардың жақтардың анықталу дәрежесіне байланысты түрлері:+Салыстырмалы;Абсолютті;Жалпы.
Құқықтық қатынастың объектісі:бағалы қағаздар; заттар; адам өмірі;
Құқықтық құбылыстарды зерттеудің жеке–ғылыми әдістерін көрсетіңіз:нақты әлеуметтанушылық;статистикалық;салыстырмалы құқықтық.
Құқықтық қызмет нысандары бойынша мемлекет органдар бөлінеді:+Құқықшығармашылық;Құқыққолданушылық;Құқық қорғаушылық;
Құқықтық мадақтаудың атқаратын қызметтеріне кірмейді:бақылаушы;коммуникативтік
Құқықтық мадақтаудың мазмұны бойынша: ұйымдастырушы; моральдық; қаржылық-экономикалық
Құқықтық мадақтаудың пайдалану аясы бойынша:өнер
Құқықтық мадақтаудың реттеу пәні бойынша: Қылмыстық атқарушы. Еңбек.
Құқықтық мадақтаудың субъектісі мемлекет болса: президенттік
Құқықтық мәдениет қалыптастыратын факторлар:құқықты білу;санаға сіңіру; құқыққа сәйкес мінез-кұлық
Құқықтық мәдениет қызметі:+Танымдық;Бағалау;Реттеуші.
Құқықтық мәдениет сипатталады:құқықтық тәртіппен; заңдылықпен;сот әділеттілігімен
Құқықтық мәдениеттегі бағалаушылық қызметінің жүйесіне кіреді:азаматтардың өздерінің баға беруі;заңдылықты қорғайтын органдардың жұмысы
Құқықтық мәдениеттегі бағалаушылық қызметінің жүйесіне кіреді:құқықтың салалары;құқықтың қағидалары;құқықтың құрылымы
Құқықтық мәдениеттің сапалы немесе сапасыз екенін білуге болатын қоғамдағы деңгей:бостандық ;демократия ;әділеттілік
Құқықтық мәдениеттің сапалы немесе сапасыз екенін білуге болатын
қоғамдағы деңгей:демократия;әділеттілік
Құқықтық мәдениеттің субъектісіне карай бөлінуі:қоғамдық; топтық;жеке тұлға
Құқықтық мәдениеттің функциялары:
Құқықтық мәдениеттің функциялары:+нормативтік;реттеушілік;танымдылық; тәрбие; Бағалаушылық
Құқықтық мәртебенің түрлері:жалпылама құқықтық мәртебе; жеке тұлғаның құқықтық мәртебесі; арнаулы құқықтық мәртебе
Құқықтық мемлекет қағидалары:+Заң жоғарылығы;Мемлекет пен тұлғаның өзара жауапкершілігі;Мемлекеттік биліктің бөлінуі
Құқықтық мемлекет орнату концепциясына пікір айтып өте зор үлес қосқан атақты ғалымдар:+Ш.Монтескье;И.Кант;Гегель;+Гроций;Спиноза;Дж.Лоок;Д.Дидиро;Ж.Ж.Руссо;Т.Гобс
Құқықтық мемлекеттегі мемлекеттік билік тармақтары:Атқарушы;Сот;Заң шығарушы
Құқықтық мемлекеттің белгілері::+Заңның үстемдігі;Мемлекеттік биліктің тармақтарға жіктелуі;Азаматтық қоғамның орын алуы; Құқықтың басымдылығы;Азаматтардың құқықтық қорғалуы;Заң мен құқықтың бірлігі+Мемлекет пен тұлға арасындағы өзара жауапкершіліктің болуы;Құқықтық мәдениеттің жоғарылығы;Соттардың тәуелсіздігі
Құқықтық мемлекеттің негізгі қағидалары баяндалған шығармалар:+Ш.Л.Монтеське “О духе законов”;Д.Локк “Два трактата о государственном правлении”;И.Кант “Метафизические начала учения о праве”
Құқықтық мінез-құлық түрлері: Әлеуметтік-пайдалы; Маргиналды; Конформистік.
Құқықтық нигилизм (немқұрайлылық):Құқықтың мүмкіншіліктеріне сенбеушілік,құқықтық құнының ,заңдылықтың қадірін төмендету ,құқықтық әлеуметтік және тұлғалық құндылықтарын жоққа шығару; Құқытық мәні мен мазмұнына сенбеушілік,құқықтық құнының ,заңдылықтық қадірін төмендету,тәртіпті ескермеу, аңдамау,құқықтық әлеуметтік және тұлғалық құндылықтарын жоққа шығару.
Құқықтық нигилизм белгілеріне кірмейді:қоғамның құқықтық сана-сезімін дамыту; нормативтік актілердің дұрыс орындалуын қамтамасыз ету
Құқықтық нигилизм: құқықтың құнсыздануы, заңды көзге ілмеу;құқықтың қүші бар екендітіне сенбеу; құқықтың әлеуметтік жеке құндылығын теріске шығару.
Құқықтық нигилизмге ұқсас құқықтық категория:құқықтық демагогия;құқықтық идеализм; құқықтық инфантилизм
Құқықтық нормалар құқықтың саласына қарай бөлінуі:+конституциялық;әкімшілік;азаматтық
Құқықтық нормаларға тән белгілер: Жалпыға міндеттілік.
Құқықтық нормаларға тән емес белгілер:Қоғамдық пікірмен қамтамасыз етілуі; Қатысушылардың жүріс тұрыс ережелері,үлгілер, нормалардың ауызша сипаты, жоғарғы күштің әмірі.
Құқықтық нормаларды қолдану кезеңдері:шешімді жүзеге асыру; кірістің нақты мазмұнымен және жағдайымен танысу, қарым-қатынастың басталуын, субъетілерін анықтау; қатынастың заңды негізін анықтау, анализ жасау, іске заңды баға беру
Құқықтық нормаларды орындау нысандарының өмірге келу себептері:нормативтік актілердің адамдарға әртүрлі әсер етуі;қоғамдағы қатынастардың мазмұны әртүрлі болуы
Құқықтық нормаларды талқылау тәсілдері:функционалдық; Шектелген./Арнайы-юридикалық.
Құқықтық нормаларды іске асыру түрлері норманың мазмұнына қарай орындау:нақты құқықтық қатынастағы нақты норманы орындау;норманың мүдде-мақсатын орындау ; жалпы міндет-қағидаларын орындау
Құқықтық нормалардың мазмұнына қарай бөлінуі:рұқсат беруші нормалар; міндеттеуші нормалар; тыйым салушы нормалар; жалпылама нормалар
Құқықтық нормалардың өзге әлеуметтік нормалардың айырмашылығы:Олар бұзылған ретте салдарының болуымен; Мемлекеттік мәжбүр ету мүмкіндігімен ерекшеленеді
Құқықтық нормалардың элементтері: диспозиция
Құқықтық орнатылымдармен тікелей реттелетін адам құқықтары:Сөз бостандыгы; Әрекет ету түрін таңдау құқығы;Қажетті қорғану құқығы
Құқықтық пайда болуның негізгі теориялар:Табиғи құқық теориясы.
Құқықтық реттеу әдістері:+Көтермелеу;Императивтік;Диспозитивтік.¦сынымдық. Ұсынушы
Құқықтық реттеу механизмінің сатылары:құқықтық қатынастар; құқықтық норма; құқықтар мен міндеттерді іске асыру актілері
Құқықтық реттеу механизмінің элементтері: Құқықтық қатынастар;құқықтық норма; құқық саласы; құқық қолдану актілері
Құқықтық реттеу механизмінің элементтеріне кірмейді:құқықтық институт
Құқықтық реттеу пәні бойынша құқықтық нормалардың түрлері:Еңбек;Қылмыстық;Азаматтық
Құқықтық реттеу тәсілдері: Тыйым;Рұқсат беру; Міндеттеу.
Құқықтық реттеу тәсілдері:міндеттеу;императивті; диспозитивті.
Құқықтық реттеу түрлерге бөлу критерийлері: Құқық саласына байланысты.
Құқықтық реттеудің тетіктері:юридикалық фактілер; юридикалық міндеттер
Құқықтық сана белгілері:құқықтың талаптарын бұлжытпай орындау ; құқықтың дұрыстығына және әділдігіне сену;құқықты түсіну.
Құқықтық сана белгілері:Құқықты сақтауға дағдылану;Құқықтық идеология;Құқықтық психология.
Құқықтық сана деңгейі (білімі бойынша) түрлерге бөлінуі:дербес;топтық;кәсіби;доктриналды құқықтық сана;эмпирикалық құқықтық сана; кәсіби құқықтық сана;дағдылы құқықтық сана.
Құқықтық сана құрылымындағы мінез-құлықтық элементтер:құқықтық себеп(дәлел);құқытық мақсат және іс-әрекетке даярлықта болуы;бұл тұлғаларда қалыптасқан түсініктер мен идеялардың жиынтығы;адамдардың құқытарға қатысын білдіретін түсініктері мен сезімдерінің жиынтығы.
Құқықтық сана құрылымындағы мінез-құлықтық элементтері:Құқықтық себеп (дәлел), құқықтық максат және іс-әрекетке даярлықта болу;Бұл тұлғаларда қалыптаскан түсініктер мен идеялардың жиынтығы; Адамдардың құқықтарға қатысын білдіретін түсініктері мен сезімдерінің жиынтығы.
Құқықтық сана субъектілері бойынша бірнеше түрге бөлінеді:Дағдылы құқықтық сана;Ғылыми құқықтық сана; студенттік құқықтық сана; жасөспірімдік құқықтық сана; отбасылық құқықтық сана;дербес құқықтық сана;қоғамдық құқықтық сана; топтық құқықтық сана; кәдімгі.
Құқықтық сана элементтері: Құқықтық психология;Құқықтық эмоциялар, құқықтық орнатылымдар
Құқықтық сананың деформацияға ұшырауы: құқықтық инфантилизм; құқықтық идеализм; құқықтық нигилизм.
Құқықтық сананың мазмұны бойынша түрлері: Ғылыми; Кәдімгі; Кәсіби.
Құқықтық сананың негізгі функциялары болжамдық; бағалаушылық; реттеушілік; танымдылық.
Құқықтық сананың негізгі функциялары:тәжірибелік жұмыстарды жақсарту;адамдардың сана-сезімін көтеру; халықтың құқықтық білімін арттыру.
Құқықтық сананың субъектілері, әлеуметтік тұрғыдан бірнеше түрге бөлінеді:жеке адамның; ұжымдық
Құқықтық сананың тарихи даму кезеңдері мен типологиясы:ортағасырлар;көне дәуір
Құқықтық тәртіп пен қоғамдық тәртіптің айырмашылықтары:оларда әртүрлі нормативтік негіз бар; генесизі, пайда болуы, эволюциясы бойынша сәйкес келмейді.
Құқықтық тәртіп пен қоғамдық тәртіптің айырмашылықтары:генесизі, пайда болуы, эволюциясы бойынша сәйкес келмейді; оларда әртүрлі нормативтік негіз бар;олар әртүрлі қамтамасыз етіледі.
Құқықтық тәртіптің қазіргі жағдайдағы объективті қажеттілігі:құқықшығармашылықты, құқық қолданушылықты қамтамасыз ету.
Құқықтық тәртіптің кепілдіктері:саяси;материалдық ;моральдық;азаматтық.
Құқықтық тәртіптің қазіргі жағдайдағы объективті қажеттілігі:құқық шығармашылықты, құқық қолданушылықты қамтамасыз ету;қылмыспен күрес жүргізу;адам құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыру.
Құқықтық тетіктерге жатпайды:құқықбұзушылық.
Құқықтық шектеулерді құқық нормасы құрылымының элементі бойынша бөлінуі:санкция ; гипотеза
Құқықтық шектеулерді пәні бойынша бөлу:конституциялық; азаматтық.
Құқықтық шектеулерді түрлерге бөлу критерийлері кірмейді:көлемі бойынша.
Құқықтық ынталандыру құқықтық норманың құрылымы бойынша:Мадақтау.
Құқықтық ынталандырудың түрлерге бөліну себептері:әрекет ету уақыты бойынша; көлемі бойынша
Құқықтық іске асырудың әдіс-тәсілдері:мемлекеттік аппараттың бақылауы арқылы орындалуы,үгіт насихат арқылы нормалардың іске асуы.
Құқықтын феодалдық типі:Құқық дінмен тығыз байланысты, канондық құқық ;Үстем таптың құқықтық идеологиясы заңмен бекітілген; Заңдар қоғамның иерархиясын бекітеді.
Құқықтың әрекет ету аясында адамның жүріс-тұрысы:құқыққа сай емес;юридикалық немқұрайлы;әлеуметтік белсенді;құқыққа сай
Құқықтың белгілері:жүйелігі;формальды анықтылық;нормативтік сипаты;мемлекетпен байланыстылығы.
Құқықтың буржуазиялық типі:Заңдарда табиғи құқық басымдылығы жарияланады.
Құқықтың кұлиеленушілік типінің сипаты:Заң құқықтық теңсіздікті бекітеді және қоғамның бір бөлігі - кұлдарды кандай да құқықтардан айырады;Құқық кұлиеленушілер табының еркін айқын түрде білдіреді.
Құқықтың қағидалары бөлінеді:салалық;салааралық;жалпықұқықтық
Құқықтың қазіргі кездегі анықтамасы: қоғамда қатынастарды реттеуге арналған мемлекетпен тағайындалған және қамтамасыз етілетін, жалпыға міндетті нормалар жүйесі;ресми түрде танылған, жеке және заңды тұлғалардың заңға сүйене отырып әрекет жасау мүмкіндігі; құқық нормаларының жүйеге келтірілген жиынтығы.
Құқықтың қайнар көздерінің түрлері:құқықтық әдет-ғұрып; нормативтік-құқықтық акт;нормативтік шарт
Құқықтың қорғаушы функциясы:Құқыққа қайшы әрекеттерден қоғамдық қатынастарды қорғау; Қоғамға кауіпті әрекеттер жасауға тыйым салу;Құқық бұзушыға қатысты заңды санкция колдану
Құқықтың құлиеленушілік типінің сипаттамасы:заңдарда үстем таптың құқықтық идеологиясы бекітілген;құқық құлиеленушілер табының еркін айқын түрде білдіреді;заң құқықтық теңсіздікті бекітеді және қоғамның бір бөлігі-құлдарды қандай-да құқықтардан айырады;
Құқықтың Марксистік теория:В.И. Ленин;Энгельс; Сталин.
Құқықтың нормативтік актінің негізгі түрі: конституциялық, кодектер, заңдар; ҚР Президент жарлықтары;Қаулылар.
Құқықтың пайда болу жолдары:Мемлекеттің құқық шығармашылығы;Мононормалардың әлеуметтік нормаға айналуы;Сот құқығының қалыптасуы.
Құқықтың пайда болуының марксистік теориясының негізгі идеясы:үстем таптың заңға айналған еркі ;Экономикалық билік етуші топтың еркі;Мемлекеттік билікті ұстаушы негізгі өндіріс құралдарының меншік иелерінің еркі.
Құқықтың пайда болуының негізгі теориялары:Таптық теория; Теологиялық теория
Құқықтың психологиялық теориясының өкілдері:Г.Тард ;Л.Петражицкий;М.Рейснер.
Құқықтың салалық қағидалары:кінәзсіздік презумпциясы
Құқықтың социалистік типi:Зандар мемлекеттік меншік басымдығы мен жеке меншікті жоюды көздейді; Құқық мәжбірлеу және жазалау сипатына ие; Құқық тұрғындардың кедей, шаруа, жұмысшылардың еркін көрсетеді.
Құқықтың тәртіптік кепілдіктері:+моральдық;саяси;материалдық
Құқықтың экзистенциялық теориясы өкілдері:М.Хайдеггер
Құқықшығармашылық субъектілері:өкілетті лауазымды тұлғалар;Президент, парламент;Халық, мемлекеттік органдар.
Құқытық қатынастың құрылымының элементтері: Заңды міндет; Субъектівтік құқық.
Құқытық реттеу тәсілдері: Рұқсат ету;Тыйым салу.
Құқытық сана құрылымындағы мінез құлықтың элементтері: Құқықтық дүниетаным көңіл-күй ауандары ,адамдардың өз қалауындағы нақты болмыстағы бар құқықтар жөніндегі пайымдаулары; Бұл тұлғаларда қалыптасқан түсініктер мен идеялардың жиынтығы;Құқы жөніндегі ғылыми доктриналар.
Құқытың белгілері: Жалпыға міндеттілігі; Нормативтілігі; Мемлекетпен байланыстығы.
Құлиеленуші мемлекеттердің қызметтері:Қаналушылардың қарсылығын басу; Құлиеленушінің меншігін қоргау;Құлдардың қарсылығын басу; Тәртіпті қамтамасыз ету мақсатындағы идеологиялық әсер ету.
Қызметшінің құқықтық нысандары бойынша мемлекет органдары бөлінеді:Құқық шығарушы органдарға;Құқық қорғаушы органдарға
Қызметінің әлеуметтік бағытына, ілімнің идеологиялық бағыттылығына қарай саяси партиялар жіктеледі:+Социал-демократиялық;Либералдық;Консервативтік
Қызметінің құқықтық нысандары бойынша мемлекет органдары бөлінеді:+Құқықшығарушы органдарға;Құқыққолданушы органдарға;Құқыққорғаушы органдарға
Қызметінің құқықтық нысандары бойынша мемлекет органдары бөлінеді: Атқарушы органдарға ;Сот органдарына.
Қылмыс субъектісі:Жеке тұлға;Ақыл-есі дұрыс тұлға;Белгілі бір жас мөлшеріне келген тұлға.
М |
Мазмұнының тереңдігіне қарай құқықтық сана-сезімнің бөлінуі:теориялық; күнделікті
Маңызды қоғамдық қатынастарды реттеуге бағытталған, жоғары заң күшіне ие, ерекше процессуалдық тәртіппен немесе референдум арқылы қабылданатын нормативтік құқықтық актілер: Конституциялық заңдар ;Заңдар
Марксистік тұрғыдан қарағанда тарихтағы мемлекеттер түрлері: құл иеленушілік;социалистік; феодалдық
Материалдық құқық салалары:Еңбек құқығы;Отбасы құқығы;қылмыстық құқық;әкімшілік құқық; конституциялық құқық; азаматтық құқық; процессуалдық құқық;жариялық
Материалдық теріс қылық үшін қолданылады: Заттың құнын өтеу;Келтірілген шығынды өтеуге міндеттеу;Жалақының бір бөлігін ұстап қалу.
Мәдениет жүйесін құқықтық реттеудің, басқарудың негізгі бағыттары:қоғамның құқықтық сана-сезімін дамыту;нормативтік актілердің дұрыс орындалуын қамтамасыз ету;құқықтық шығармашылықты жақсарту
Мәдениеттің мазмұны туралы ғылымда бірнеше пікірлер бар, оларды топқа бөлуге болады:антропологиялық;философиялық
Мемелекет пайда болуының патриархалды теориясының негізгі идеясы:мемлекет жанұяның өсу нәтижесінде отбасынан пайда болады;Әр отбасын патша ретінде рудың ақсақалдары басқару негізінде;Орданы ертеде ру басшылары басқарғаннан.
Мемлекет саяси режиміне байланысты төмендегідей бола алмайды:Шығыстық;Феодалдық;Батыстық.
Мемлекет аппараты қызметінің негізгі құқықтық нысандары:Құқықшығармашылық қызмет;Құқыққорғаушы қызмет;Құқыққолданушы қызмет.
Мемлекет және құқық теориясы ғылымның қай түріне жатады:жалпы-теориялық ғылым; қоғамдық ғылым; әдістемелік ғылым.
Мемлекет және құқық тәріздес күрделі әлеуметтік құбылыстардың құрамдық бөліктері мен элементтері араларындағы байланыстарды, сондай–ақ өзара ықпалдасуын анықтап айқындау арқылы олардың құрлымын білуде қолданылатын әдіс түрі:Жүйелілік; Бір жүйеге келтіру; Жүйелендіру.
Мемлекет және құқық теориясы қағидаларын атаңыз:әділеттілік;демократиялық;құқық пен міндет біртұтастығы.
Мемлекет және құқық теориясы ғылымының функцияларын атаңыз:Теориялық танымдылық; Тәжірибелік- қолданбалы; тәрбиелік.
Мемлекет және құқық теориясы диалектика заңдарын қолданады:біртұтастық және қарама-қайшылықпен күрес;сандық өзгерістерден сапалыққа өту;терістеуді терістеу заңы
Мемлекет және құқық теориясы заң ғылымдарының қай тобына жатады:тарихи–теориялық заң ғылымдар;әдістемелік сипаттағы ғылым; жалпы теориялық ғылым.
Мемлекет және құқық теориясында қолданылатын нақты–әлеуметтану әдістері:Адам бостандықтары мен құқықтарын қорғау; Әлеуметтік қарама -қайшылықты жою; Қарулы қақтығыстардың алдын алу.
Мемлекет және құқық теориясынын жалпы ғылыми тәсілдері:Анализ; Индукция;Синтез
Мемлекет және құқық теориясынын логикалық тәсілдері:Синтез
Мемлекет және құқық теориясының әдіснама жүйесі жіктеледі:+Арнайы ғылыми;Философиялық;Жалпы ғылыми
Мемлекет және құқық теориясының жалпы әдістері:талдау эдісі;сомдау әдісі; функционалдық әдісі
Мемлекет және құқық теориясының жалпы ғылыми тәсілдеріне жатады:+Анализ;Синтез;Индукция;жүйелік;функционалдық;әлеуметтік-эксперимент.
Мемлекет және құқық теориясының жеке ғылымдық әдістері:+Нақты-әлеуметтік;Формальды-заңдық.;Салыстырмалы-құқықтық; статистикалық әдісі
Мемлекет және құқық теориясының жеке ғылыми тәсілдеріне жатады:Математикалық;Әлеуметнамалық;Кибернетикалық;статистикалық;формалды-заңдық;салыстырмалы-құқықтық
Мемлекет және құқық теориясының заңдық ғылымдар жүйесіндегі:Жалпытеориялық;Әдістемелік;Идеологиялық.
Мемлекет және құқық теориясының нақты-әлеуметтік тәсілдеріне жатады:анкета жүргізу;сауал өткізу;сұхбаттасу(интервью алу);бақылау
Мемлекет және құқық теориясының философиялық тәсілдеріне жатады:материализм;диалектика;метафизика;Дедукция;Синтез;Индукция
Мемлекет және құқық теориясының функциялары: Әдістемелік функция; Онтологиялык функция.
Мемлекет және құқық теориясының функциялары:әдістемелік функция;гносеологиялық функция; онтологиялық функция
Мемлекет және құқық теориясының функциялары:Онтологиялық;Әдістемелік;Болжамдық.
Мемлекет және құқық теориясының функциясы: танымдық;тәжірибелі-қолданбалы;тәрбиелік.
Мемлекет және құқықтың пайда болуының "таптық теориясының" өкілдері кім:Маркс, Энгельс, Ленин; И. Сталин;Г. Плеханов.
Мемлекет және құқықтың пайда болуының келісімдік теориясының өкілдері:Гроций;Гоббс;Руссо.
Мемлекет қоғамның саяси жүйесінде:+Егеменділіктің жалғыз иегері болып табылады;Құқықшығармашылық монополиясына ие;Арнаулы аппаратқа ие.
Мемлекет қызметтерін жүзеге асырудың құқықтық нысандары: Құқық колданушылық ;Құқық шығармашылық; Құқық қорғаушылық
Мемлекет қызметтерін орындау тәсілдері: Ынталандыру ; Сендіру;Ерікті
Мемлекет мәні дегеніміз:Мемлекеттің мазмұнын, тарихи мақсаты мен қызмет ету бағытын көрсететін сипаты; Биліктік саяси ұйымдасқан қоғам; Құқықтық заңдарға бағынған көптеген адамдар бірлестігі.
Мемлекет механизмі дегеніміз – ол:мемлекеттік органдардың жүйесі; мемлекет аппаратын ұйымдастыру; мемлекет қызметін басқару.
Мемлекет механизміне жатады:Мемлекеттік органдар;Ұйымдастырушылық және қаржылық құралдар, мәжбірлеу күші;Мемлекеттік қызметкерлер.
Мемлекет механизмінің құрылымына кіреді:Мемлекеттік органдар;Мемлекеттік мекемелер;Мемлекеттік қызметкерлер.
Мемлекет механизмінің қызмет және ұйымдасуының қағидаларын көрсетіңіз: адам мен адамзат бостандықтары; демократиялық қағидасы; билік тармақтарының бөліну қағидасы.
Мемлекет міндеттерін атқару мақсатында құрылған мемлекеттік органдар мен мекемелердің және олардың жұмысын қамтамасыз ететін құралдардың жиынтығы:Мемлекет механизмі;Мемлекеттік аппарат; мемлекеттік органдар.
Мемлекет нысаны элементтері:Басқару нысаны;Саяси режим;Мемлекеттік құрылым нысаны;қоғамды басқару.
Мемлекет пайда болуын түсіндіретін келісім /шарт/ теориясының мәні неде:мемлекет бірге өмір сүру үшін біріккен адамдардың ерікті келісімінің нәтижесінде пайда болады;Билік халыққа тиесілі, алайда ол мемлекет басшысына берілген және халақ бақылауы тисті;шартты негізде өз бостандықтарының, өз билігінің бір бөлігін мемлекетке береді.
Мемлекет пайда болуының келісім (табиғи) теориясының өкілдерін атаңыз: Ж–Ж. Руссо; А.Радищев; Д.Дидро.
Мемлекет пайда болуының материалистік (таптық) теориясының авторларын атаңыз: К. Маркс; Ф. Энгельс; В. И. Ленин.
Мемлекет пайда болуының негізгі теорияларын атаңыз:теологиялық;Нәсілдік;Келісім (шарт).
Мемлекет пайда болуының психологиялық теориясының авторлары кім:Петрожицкий, Фрезер, Тард;З. Фрейд;М. Ковалевский.
Мемлекет пайда болуының теологиялық теориясының мәні неде:мемлекет құдайдың еркімен, жоғарғы сана әмірімен пайда болады;қандай да болсын билік – құдайдан;ай жарықты күннен алса, король билікті шіркеуден алады.
Мемлекет пен құқықтың пайда болуын түсіндіретін келісім теориясының өкілдерін көрсетіңіз:Гроций, Гоббс, Руссо, Радищев;Д. Локк;Ж. Руссо.
Мемлекет пен құқықтың пайда болуын түсіндіретін материалистік теорияның өкілдері:К.Маркс;Ф.Энгельс;В.И.Ленин
Мемлекет саяси режиміне байланысты бола алмайды:республикалық
Мемлекет типологиясына қатысты негізгі көзқарастар:Технократиялық;Формациялық (тарихи);Өркениеттік.
Мемлекет типі бола алады:Социалистік;Феодалдық;Құлиеленушілік
Мемлекет түрлерінің барлығына ортақ функция:ішкі;Сыртқы;ел қорғанысы.
Мемлекетке өзіне тән белгілері;Салық жүйесінің болуы
Мемлекетпен белгіленген жалпыға мүшеге жүріс-тұрыс ережелер жүйесі;Құқықтық нормалар; Орындалуы мемлекеттің мәжбурлеу күшімен қамтамасыз ету ережелер;Заңдарда көрініс тапқан ережелер
Мемлекеттерді жіктеудегі формациялық әдістің негізгі өлшемі:қоғамдық–экономикалық формациялардың ауысуы; Әлеуметтік- экономикалық факторлар; Қоғамның дамуының табиғи-тарихи сипаты.
Мемлекеттерді жіктеудің әдістерін көрсетіңіз: Формациялық; Өркениеттік; хронологиялық, генетикалық, діни.
Мемлекеттерді жіктеудің өркениеттік әдісіне сәйкес мемлекет типтерін анықтаңыз:Көнешығыс мемлекеттері;ортағасырлық мемлекет;Қазіргі заман мемлекеті.
Мемлекеттерді жіктеудің таптық әдісіне сәйкес мемлекет типтерін атаңыз:социалистік;Феодалдық елдері;Буржуазиялық елдері.
Мемлекетті басқаруда әкімшілік қызметтегі еркіндікті жоққа шығаратын кепілдіктер жүйесі:Үкіметтің өкілдік органдар алдындағы жауаптылығы;Мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғаларының тәртіптік, азаматтық-құқықтық және қылмыстық жауаптылығы;Импичмент
Мемлекеттік билік органдарына жатады:Парламент;Президент;Маслихаттар.
Мемлекеттік аппарат қызметінің қағидалары: Жариялылық;Демократиялық; Заңдылық
Мемлекеттік аппарат қызметінің қағидалары:Биліктің тармақтарға бөліну;Азаматтың құқықтарының артықшылығы;Демократиялық
Мемлекеттік аппараттың құқықты іске асыру процесіне кірісу себептері:егерде мемлекеттік ресми орган кіріспей субъектілердің қарым-қатынасы басталмайтын болса; егерде қатынастағы субъектілердің құқығы мен міндеттерін орындау барысында кедергі пайда болса
Мемлекеттік билік дегеніміз – ол: адам еркіне сендіру және мәжбүрлеу әдістерін қолдану арқылы әсер етудің заңды жолы; мәжбірлеу аппаратына негізделе отырып,мемлекеттік функциаларды жүзеге асыратын қарым- қатынастар жүиесі; басқару мен мәжбірлеуді жүзеге асыратын арнайы аппараты бар.
Мемлекеттік билікті жүзеге асыру әдіс–тәсілдерінің жиынтығы:Саяси режим; Демократиялық; антидемократиялық.
Мемлекеттік билікті тармақтарға жіктеу қағидасының негізгі мақсаты:Саяси бостандықтарды бекіту;Заңдылықты қамтамасыз ету;Биліктің бір топтың қолында шоғырлануына жол бермеу
Мемлекеттік биліктің ел ішіндегі басымдылығы (үстем болуы) және елден тыс аумақтағы тәуелсіздігінен көрініс табатын мемлекеттің белгісі: Мемлекет егемендігі;Мемлекет тәуелсіздігі;Мемлекет бір тұтастығы.
Мемлекеттік биліктің тармақтарға жіктелу қағидасына байланысты мемлекеттің қызметтері бөлінеді:Сот;Атқарушы;Заң шығарушы
Мемлекеттік биліктің ішкі және сыртқы тәуелсіздігін көрсететін мемлекет белгісі:мемлекеттік егемендік; мемлекетті қорғау; адамдардың бостандықтарын қорғау.
Мемлекеттік егемендік қағидаларыІшкі істерге араласпау;Аумақтың бірлігі және ажырағысыздығы;Аумақтық шекараға қолсұғылмаушылық.
Мемлекеттік құрылым нысаны бойынша біртұтас елдер:Франция;Қазақстан;Жапония
Мемлекеттік құрылым нысанының түрлерін көрсетіңіз:Одақтар; Федерация; Конфедерация.
Мемлекеттік құрылымына байланысты мемлекеттер бөлінеді:Конфедерация;Біртұтас;Федерация
Мемлекеттік қызметті жүзеге асыру нысанына қарай мемлекет органдары бөлінеді:Өкілдік органдарға;Атқарушылық органдарға;Бақылаушы-қадағалаушы органдарға
Мемлекеттік мәжбүрлеу күшімен қамтамасыз етілген, орындауға қажетті жүріс-тұрыс:Заңи міндет; Құқықтық нормаға сай міндет;Заңға сәйкес міндеттеу.
Мемлекеттік мәжбүрлеуді жүзеге асыру мүмкіндігі шаралары тән әлеуметтік норма:заңи ұстанымдар,талаптар;құқық нормасы;нормативтік құқықтық актілерде көрініс тапқан ережелер
Мемлекеттік мәжбүрлеумен сипатталатын әлеуметтік норма:құқық нормасы ; Нормативтік құқықтық актілерде көрініс тапкан ережелер
Мемлекеттік органдар қызметтерінің құқықтық нысандары бойынша бөлінуі:құқық қорғаушылық
Мемлекеттік органдар қызметтерінің ұзақтық сипаты бойынша қандай түрлерге жүктеледі:Тұрақты органдар; Уақытша органдар; Тұрақты және уақытша органдар.
Мемлекеттік органдардың билікті бөлу қағидасына сәйкес түрлері:атқарушылық;заң шығарушылық;соттық.
Мемлекеттік органдардың өз міндеттерін орындауын қоғамдық бақылау нысандары:Референдум;Депутаттардың сайлаушылар алдында есеп беруі;Сұраныстар жүргізу
Мемлекеттік органның (сот немесе әкімшілік) нақты іс бойынша қабылдаған шешімі осындай ұқсас істерді шешуде жалпыға бірдей міндетті болып шығатын құқық нысаны:Сот прецедент; Әкімшілік прецедент; Сот немесе әкімшілік прецедент.
Мемлекеттік органның құқықтық норманы қолданудағы функциялары:нормативтік актілерді қолдану арқылы қоғамдағы қатынастарды реттеп, басқару; нормалардың дер уақытында icкe асуын қорғау; нормалардың орындалуын қамтамасыз ету
Мемлекеттік функция дегеніміз не: Мемлекеттің мәні мен оның әлеуметтік маңызын көрсететін қызметінің басты бағыттары;мемлекеттің қызметінің негізгі бағыттары, олардың мәні мен мақсатынан көрініс табады;Мемлекеттің мәніне тәуелді, оның өзгеруіне сай өзіде өзгереді.
Мемлекеттік функцияларды жүзеге асырудың құқықтық нысандарын атаңыз: құқықшығармашылық; Құқыққорғау; Құқыққолдану.
Мемлекеттін негізгі белгілері:Көпшілік жария билігінің болуы;Тұрғындарының аумақтық ұйымдастырылуы
Мемлекеттін ішкі функциялары:әлеуметтік;экономикалық
Мемлекеттің атқару органдарына жатады:Үкімет;Министрліктер;Ведомстволар
Мемлекеттің әлеуметтік функцияларын атаңыз: кедейлікпен, жұмыссыздықпен күресу;Қоғамдағы байлықты халыққа әділетті бөліп беру; ҚР азаматтарын жалақымен, зейнетақымен қамтамас ету.
Мемлекеттің құқыққа тигізетін ықпалы қандай: мемлекет құқық нормаларына ресми түсіндірулер береді; мемлекет құқықтың орындалуын қамтамасыз етеді; мемлекет құқықтың жүйесін қалыптастырады.
Мемлекеттің құрылымдық нысанының элементтері:федерация; унитарлық;конфедерация
Мемлекеттің міндетті белгілерін атаңыз:Басқару аппаратының болуы; Құқығының болуы;Салық жүйесінің болуы.
Мемлекеттің негізгі белгілері:Егемендігінің болуы; Тұрғындарының аумақтық ұйымдастырылуы; Көпшілік жария билігінің болуы;
Мемлекеттің өркениеттік типінің басты өлшемдері:ұлттық; мәдени
Мемлекеттің пайда болуын құдайдың еркімен байланыстыратын теория:теологиялық;барлық билік құдайдан;шіркеудің мемлекет бсқарудағ орны.
Мемлекеттің пайда болуының шарттық теориясының өкілдері:Г.Гроций;Т.Гобсс;Б.Спиноза
Мемлекеттің сыртқы қызметтері: Әлемдік экономикаға кіру; Халықаралық қақтығыстарды болдырмау; Геосаяси қызметтер;Басқа мемлекеттермен ынтымақтастық;екі жақты пайдалы қарым-қатынас калыптастыру;мемлекетаралық саяси ынтымактастықты дамытып, жаксарту ;дүниежүзілік ғаламдық мәселелерді реттеп, іске асыру; Қорғаныс;Дипломатиялық; бейбіт тәртіп сақтау.
Мемлекеттің функцияларын орындау тәсілдері: Болжау; Жоспарлау, сендіру.
Мемлекеттің функциясын жүзеге асырудың құқықтық нысандары: құқықты орындаушылық
Мемлекеттің функциясын жүзеге асырудың негізгі нысандары:заң шығарушылық;соттық
Мемлекеттің функциясын жүзеге асырудың негізгі нысандары:Идеологиялық; Саяси; Әлеуметтік.
Мемлекеттің ішкі қызметтері: Әлеуметтік;Экономикалық;Идеологиялық;Саяси;экологиялық
Монархиялық басқару нысанының түрлерін көрсетіңіз:Шектелген; Өмір бойы; Өкілдік.
Монархияның белгілері: Мемлекеттік билік бір адамның қолында болады ;Билік қатал тәсілдер арқылы жүргізіледі ;Билік мұрагерлік жолмен беріледі
Монархияның түрлері:Шексіз;Конституциялық;Дуалистік
Мононормалардың белгілерін атаңыз: Негізінен ауызша тарайды;Адамдар арасында қарым – қатнас арқылы;Әдет- ғұрып, жоралар.
Мононормалардың түрлерін атаңыз:Әдет–ғұрып нормалары; Діни нормалар;Ритуал.
Мораль белгілері:Бағалаулы сипатқа ие, ішкі психологиялық тетіктер арқылы әрекет етеді;Қоғамдық санада болады, қоғамдық пікір күшімен қамтамасыз етіледі; Әділеттілік пен әділетсіздік, жақсылық пен жамандық тұрғысынан адамдардың жүріс-тұрысын реттейтін нормалар мен қағидалар жүйесі
Мұсылмандық құқықтық жүйесіне кіретін мемлекеттер:Пәкістан
Мына анықтама қандай ұғымға қатысты «Әдістер жүйесі, зерттеу тәсілдері мен айлаларының жиынтығы, олар туралы ілім»:әдіснама; статистикалық; талдау.
Мына анықтама мемлекетті түсінудің қандай концепциясына сәйкес келеді «Мемлекет – бір таптардың екінші таптарды жаныштау машинасы, аппараты»:таптық көзқарас;мемлекет пайда болуын таптың пайда болуымен байланысты;коммунизм пайда болғанда таптар болмайды.
Міндеттеу
Н |
Нақты заңды іс бойынша қабылданған шешім болып табылатын құқықтың кайнар көзі: Ұқсас істер бойынша қабылданатын шешімдер үшін үлгі болатын нақты сот шешімі.
Нақтылы-әлеуметтік әдіске тән тәсілдер:эксперимент; бақылау;анкеттеу
Нормативтік құқықтық акт:Жалпыға міндетті заң нормалары бар ресми кұжат; Құқық нормалары бар, құқық шығарушы өкілетті органдардың құжаттары; Ерекше тәртіпте қабылданған ресми акт
Нормативтік құқықтық актілерге жататын құқықтың қайнар көздері: Заң;Конституция, қаулы
Нормативтік құқықтық актілердің әрекеттілігінің бөлініуі: Кеңістік бойынша; Тұлғалар бойынша; уақыт бойынша.
Нормативтік теория өкілдері:Г.Кельзен;Штаммлер;Новгородцев
Нормативтік-құқықтық актілерді жүйеге келтіру түрлері:консолидация;инкорпорация;кодификация
О |
Оқиға:жер сілкінісі; өрттің шығуы;табиғи өлім.
Органикалық теорияның өкілдері:Г.Спенсер;А.Шеффле;Р.Вормс
Өз дамуында өркениеттің өтетін кезеңдері:+Локальды;Ерекше;Қазіргі; дамыған;орта;нашар;Өткен.
Өкілді орган заң шығарумен қатар үкіметті құру және оны бақылау функцияларын атқаратын республикалық басқару нысанының түрі: Парламенттік республика; Президенттік республика;Аралас республика.
Өнегелік нормаларды бекітеді:адамдар;халық;қоғам
Өркениеттер мен олардың мемлекеттілігін типке бөлу кезінде қолданылатын негіздер:Хронологиялық; Генетикалық; Діни
Өркениетті қоғамда мемлекеттің қай функциясы негізгі болуы тиіс:адам құқықтарын қоғау;құқық қолдану актілерін шығару;мемлекетті қорғау; адам мүдделері мен құқықтарын қорғау; рухани әлеуметтік – экономикалық ; локальды.
Өркениеттік құқық типтері: халықаралық құқықтық жүйелер; ұлтаралық құқықтық жүйелер; ұлттық құқықтық жүйелер.
Өркениеттің ерекше түріне жататындар:Үнділік;Қытайлық;Исламдық
Өркениеттің түрлері:Батыс европалық;Шығыс-европалық;Локальді; Жергілікті;Дамушы
П |
Парламенттік республикалық басқару нысаны орнаған елдерді атаңыз:Индия;Турция;Италия;Германия.
Партиялар болуы мүмкін:мемлекеттік-патриоттық ;таптық; ұлттық
Патриархалдық теория өкілдері:Н.Михайловский; Р. Фильмер
Президенттік басқару нысанындағы елдерді көрсетіңіз:Қазақстан Республикасы;Франция; РФ.
Процессуалдық теріс қылық:сотқа келмеу; тергеушінің жауап алуына келмеу
Р |
Ресми талқылау түрлері:нормативтік; соттық
Ресми талқылаудың бөлінуі:легалды
Республика Конституциясының 1-бабына сәйкес Қазақстан Республикасы өзін жариялаған:Зайырлы; Демократиялық;Құқықтық
Республикалық басқару нысаны белгілері:Сайланбалық;Мерзімдік;Сайлаушыларға бағыныштылық
Республикалық басқару нысаны орнаған елдерді көрсетіңіз: Қазақстан;АҚШ;РФ;ГФР;Италия;Сауд Арабиясы;Ұлыбритания;Жапония.
Республикалық басқару нысанының түрлерін көрсетіңіз:Президенттік;Парламенттік;Аралас.
Республиканың белгілері:Мемлекет басшысы сайлау арқылы келеді;Мемлекет басшысы белгілі бір мерзімге келеді;Мемлекет басшысымен қатар жоғарғы өкілетті орган болады; сайланбалы басшысымен қатар жоғары өкілетті орган болады;мемлекет басшысы белгілі бір мерзімге келеді;мемлекет басшысы сайлау арқылы келеді
Республиканың түрлері:Президенттік;Аралас;Парламенттік;Демократиялық
Роман-германдық құқықтық отбасының қайнар көздері:Заңдық прецедент;Нормативті актілер;Құқықтық әдет-ғұрып техникалық нормалар; Құқықтың кайнар көзі болып заңдар табылады .
Романо-германдық құқықтық жүйеге жататын елдер:Франция;Ресей;Қазақстан;Германия.
Романо-германдық құқықтық жүйенің өзіне тән ерекшеліктері:құқықтық жүйенің жариялық және жеке болып бөлінуі;мемлекетте міндетті түрде ең жоғарғы күші бар Конституцияның болуы
Рудың белгілерін атаңыз:Ру мүшелері бір–бірімен туыс; Ортақ шаруашылық жүргізеді;Ру ішіндегі қатынастар мононормалармен реттеледі.
С |
Салалық заң ғылымдарына жатады:Азаматтық құқық;Қылмыстық құқық;Конституциялық құқық;жер құқығы;прокурорлық кадағалау;экологиялық құқық.
Салааралық заң ғылымдары:жер құқығы;экологиялық құқық
Санкция құқықтық норманың элементі ретінде:Құқықтық нормалар бұзылған жағдайда пайда болатын жағымсыз салдар;Норма талаптар іс-жүзіне асырылмауының заңнамада көрсетілген қорытындысы
Саяси билікке қатысуына қарай саяси партиялар жіктеледі:Билеуші;Легалды (ресми);Оппозициядағы
Саяси жүйе құрылымы:Қоғамның саяси ұйымы;Саяси сана;Саяси тәжірибе
Саяси жүйенің институционалды бағыты:саяси партиялар; әлеуметтік-экономикалық ұйымдар
Саяси жүйенің бағыттары:идеологиялық
Саяси жүйенің компоненттері:Қоғамның саяси ұйымы;Саяси сана;Саяси қатынастар
Саяси жүйенің негізгі функциялары:қоғамды саяси интеграциялау;қоғам дамуының мақсатын анықтау;саяси процестердң реттеу;саяси идеология; саяси сана
Саяси жүйенің реттеуші бағыты:құқық; саяси нормалар;әдет-ғұрып.
Саяси жүйенің элементтеріне кіреді: саяси сана;құқықтық нормалар.
Саяси жүйесінің негізгі элементтері:Саяси мәдениет; Саяси құрылыс;саяси іс-әрекет.
Саяси жігерлігіне, саяси ортадағы орнына қарай саяси партиялар жіктеледі:+Оңшыл;Солшыл;Орташыл
Саяси режиміне байланысты мемлекеттер бөлінеді:Демократиялы;Тоталитарлы;Либералды
Саяси режимінің сипатына қарай саяси партиялар жіктеледі:Демократиялық;Авторитарлық;Тоталитарлық
Саяси іс-әрекет және құқықтық нормалар:қоғамдағы конституция ; қалыптасқан немесе қабылданған тәртіп ережелері ; саяси қатынастарды реттейтін тәсілдер
Сот билігінің негізгі функциялары: Қорғаушылық;Әділсот;Бақылау-қадағалау
Соттармен шығарылатын құқықтың қайнар көздерінің белгілері:Сот прецеденттері түрінде құрылады;Соттармен нақты істер бойынша қабылданады.
Социалистік құқықтық жүйенің бөлінуі:+азиялық социалистік елдердің құқықтық жүйесі;кеңестік құқық жүйесі;еуропалық социалистік құқықтық жүйесі.
Социалистік мемлекеттердің қызметтері:тәртіпті қамтамасыз ету мақсатындағы идеологиялық әсер ету;құлдардың қарсылығын басу;құлиеленушінің меншігін қорғау;Мемлекеттің, қоғамның және жұмысшылардың мүдделерін қорғау;Әлеуметтік қызметтер;Экономикалық қызметтер
Субъективтік құқықтың алдындағы негізгі мүдде-мақсаттар:қатынастың күрделі мақсатын толық орындау; көрсетілген іс-әрекетті дұрыс орындау;көрсетілген міндеттердің дұрыс орындалуын қамтамасыз ету.
Субъектілердің жүріс-тұрысының еркіндігі құқықтық реттеу әдісі ретінде тән:халықаралық жеке құқыққа;азаматтық құқыққа;кәсіпкерлік құқыққа.
Субъектілердің норманы іс жүзіне асыру іс-әрекеттерінің бөлінуі:қолдану;орындау
Субъектісіне қарай құқықтық мәдениеттің бөлінуі: жеке тұлға ; топтық;қоғамдық
Судья құқық жүйесіндегі құқықты шығарушы: Англо-саксондық; Англо-американдық
Т |
Тepic қылықтың түрлері:халықаралық құқық бұзушылық
Табиғи құқықтық теориясының өкілдері:Ж.Ж.Руссо;Д.Локк;Ш.Л.Монтескье+ Г.Гроций;Т.Гобсс;Ж.Ж.Руссо
Тарихи теория өкілдері:Густав Гуго; Фридрих Пухта
Тарихи-материалистік іліммен анықталатын мемлекеттің пайда болуының басты себептері мен факторлары+Еңбектің қоғамдық бөлінісі;Жеке меншіктің пайда болуы;Қоғамның таптарға бөлінуі.
Тәртіп болу үшін құқықтық реттеу тетіктері:жеңілдіктер; мадақтау
Тәртіптілік теріс қылық байланысты:әскери, қызметтік, өндірістік
Тәртіптілік теріс қылықтар үшін қолданылады:лауазымы бойынша төмендету;ескерту;сөгіс.
Тәсілдері бойынша құқық нормаларын талқылауға кірмейді: шектетілмеген;шектелген;кеңейтілген.
Тәуелсіз мемлекеттердің белгілі–бір ортақ мақсатқа жету үшін уақытша біріккен одағы:Конфедерация; Достастық ; Одақ.
Теорияда адам және азаматтардың құқықтары мен бостандықтары топтастырылады:Саяси, жеке;Саяси, экономикалық;Жеке, әлеуметтік-экономикалық, саяси.
Теріс қылықтың түрлері:тәртіптік құқық бұзушылық ;әкімшілік құқық бұзушылық ;азаматтық құқық бұзушылық
Техникалық ережелерді қамтамасыз ететін нормалар.
Техникалық нормалар бөлінеді:экологиялық; агрономиялық; санитарлық-гигиеналық.