Ағзаға қажетті негізгі қоректік заттар
Кафедра: Ішкі аурулар
СӨЖ
Тақырып: 1. Анемиялық синдром. Анықтамасы. Этиологиясы мен патогенезі. Жіктемесі. Клиникалық көріністері. Диагностикасы. В12 тапшылықты анемиясының, теміртапшылықты анемиясының, апластикалық анемияның, гемолитикалық анемияның емдеу принциптері. Геморрагиялық диатездер.
Вариант 1. Адам ағзасындағы темір алмасуының кестесі.
Орындаған: Абдугалиев Қ.Н
Курс: 4
Топ: ЖМ11-032-1к
Факультет: Жалпы Медицина
Абылдаған: Шамшидинова М.А
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Темір элементінің рөлі денсаулық үшін өте зор. Егер темір жетіспесе, баршамызға белгілі анемия немесе қан аздық ауруы пайда болады. Бұл элементтің ағзадағы тәуліктік мөлшері 11-30 мг. Адам қанында 3 г жуық темір бар. Оның мөлшері көрсетілген шамадан төмен болса, қанның қызыл клеткасының, яғни, гемоглобиннің түзілуі нашарлап, тыныс алу функциясы төмендейді. Темір ағзаға сырттан түседі, тамақтың құрамындағы темір ионы он екі елі ішектің жоғарғы бөлігінде қанға сіңеді. Темірдің ағзаға дүрыс сіңбеуі асқазандағы тұз қышқылының жетіспеуінен немесе темірдің белокпен байланысының нашарлауынан болады.
1.Макроэлементтер (оттек, сутек, көміртек, азот, фосфор, күкірт, кальциий, магний, натрий және хлор); ағзадағы мөлшері 10% — дан жоғары болады.
2. Микроэлементтердің (йод, мыс, мышьяк, фтор, бром, стронций, барий, кобальт) ағзадағы мөлшері 10%-15%.
3. Ультрамикроэлементтер — сынап, алтын, уран, торий, радий және т.б. Олардың ағзадағы мөлшері 15% — дан төмен.
Әр түрлі жасушалар мен ағзалардың түзілуі мен өмір сүруі үшін қажетті элементтер биогенді элементтер болып табылады.Тіршілік үшін маңыздылығына қарай химиялық элементтерді үш топқа бөледі:
1.Тіршілікке қажетті элементтер. Олар адам ағзасында үнемі болады және ферменттер, гормондар, дәрумендер құрамына кіреді : H, O, Ca, N, K, P, Na, S, Mg, Cl, C, I, Mn, Cu, Co, Fe, Zn, Mo, V. Олардың жетіспеушілігі адамның қалыпты өмір сүруін бұзады.
2.Қосымша элементтер. Бұл элементтер жануар мен адам ағзасында болады: Ga, Sb, Sr, Br, F, B, Be, Li, Si, Sn, Cs, Al, Ba, Cl, As, Rb, Pb, Ra, Bi, Cd, Cr, Ni, Ti, Ag, Th, Hg, V, Se. Олардың биологиялық маңызы осы уақытқа дейін толық зерттелмеген.
3.Өте аз элементтер. Адам және жануар ағзаларынан табылған, мөлшері және биологиялық маңызы белгісіз.(1)(2)
Негізгі бөлім
Ағзаға қажетті негізгі қоректік заттар
Негізгі қоректік заттар | Тәуліктің мөлшері | Негізгі қоректік заттар | Тәуліктің мөлшері |
Белоктар Майлар | 85г 102г | Көмірсулар | 380-400г |
Минералды заттар | |||
Кальций Марганец Молибден Магний Темір Мыс | 800 мг 5-10 мг 0,5 мг 400 мг 14 мг 2 мг | Кобальт Фосфор Хром Фторидтер Йодтар | 0,1-0,2 мг 1200 мг 2-2,5 мг 0,5-1,0 мг 0,0-0,2 мг |
Витаминдер | |||
В1 (тиамин) В2 (рибофлавин) В6 (пиридоксин) В9 (фолацин) В12 (цианкобаламин) | 1,7 мг 2,0 мг 2,0 мг 200 мкг 3 мкг | С (аскорбин қышқылы) А (ретинол) Е (токоферол) Д (кальцийферол) РР (ниацин) | 70 мг 1000мкг 10 мг 2,5 мкг 19 мг |
Сау адамның ағзасындағы темірдің алмасу схемасы
(3) (5)
Қорытынды
Темір мына тағамдардың құрамында кездеседі:
-Бүйрек, бауырда
-Жұмыртқаның сарысында
-Шабдалы, айвада
Темірдің ағзада қалыптыдан жоғары болғандағы клиникалық көрінісі:
-Тәбеттің төмендеуі
-Жүрек айну
-АҚҚ төмендеуі
-Іш өту
-Бүйректің қабынуы
-Бастың айналуы (4)
Пайдаланылған әдебиеттер:
· Скурихин И.М., Шатерников В.А. Как правильно питаться. —М.: 1986.(1)
· Тагидиси Д.Г., Алиев С.Д. Микроэлементы и здоровье. Х 1979.(2)
· Хьюз М. Неорганическая химия биологических процессов. — М: Мир, 1983.(3)
· Сеитов З. С. Биохимия. — Алматы, 2000.(4)
· http://bono-esse.ru/blizzard/Lab/Anemia/obmen_Fe.html (5)