Фрезерлі – роторлы қар тазалағыштар. Жалпы құрылысы.
Роторлы қар тазалағыштар терең қар кҥртіктерді тазалау ҥшін тағайындалған. Олардың жҧмыс органдары ретінде роторлы қҧрылғылар жҧмыс істейді: олар қарды айналып жатқан ротордың қалақтарымен кеседі де, қармап алып, оны жолдың шетіне қарай лақтырады.
Бірроторлы қартазалағыш
Темір жолдар ҥшін бір-; екі- және ҥшроторлы қар тазалағыштар, сондай-ақ фрезерлі-роторлы қар тазалағыштар әзірленген.
Бір роторлы қар тазалағыштар (251-сурет) машинаның алдыңғы бетінде орнатылған диаметрі ҥлкен айналып тҧратын ротор болып табылады. Ротордың айналу білігі жол білігіне параллель. Ротор жоғарғы бӛлігінде шығарылу терезесімен қаптамамен жабылған. Машинаның ҥдемелі қозғалысы кезінде ротор қарлы массивке енеді де, айналмалы қалақтар қарды кесіп, оны шығару терезесіне қарай береді де, сыртқа тебуші кҥштің әсерінен оны лақтырады, яғни бҧл жҧмыс органында қарды ойып алу, қармап алу және лақтыру бір ротормен ғана орындалады.
Екі роторлы қар тазалауышта (252-сурет) жҧмыс ҥдерісі бӛлінген - бір ротор қарды массивтен бӛліп алып, оны қарды лақтыратын екінші роторға 195
береді. Қуаттаушы ротор кӛлденең орналасқан (оның айналу білігі жол білігіне перпендикуляр) қалақты барабаннан тҧрады. Бҧл ротор айналған кезде қарлы жоңқа астыңғы жақтан кесіле бастап, кесілген қар кӛтеріледі де, лақтырушы роторға (бір роторлы қҧрылымдағыдай) келіп тҥседі. Қар қалақтармен шығарылады. Бҧл машина кең қолданысын тапқан жоқ.
252-сурет. Екіроторлы қартазалағыш
253-сурет. Ҥшроторлы қартазалағыш 196
Үш роторлы қар тазалауыш (253-сурет) бір-бірінің ҥстінде орналасқан бір лақтырушы ротормен және екі қуаттаушы ротормен жабдықталған, бҧл алынатын қар қабатының биіктігін арттыруға мҥмкіндік береді. Қуаттауыштар қар легін лақтырушы роторға қарай бағыттайды.
Бір роторлы қар тазалағыштардың ҥлкен бір кемшілігі бар - елеулі маңдай кедергілер туындайды. Оның себебі қар тазалауыш пен локомотивтің ӛтуі ҥшін тік бҧрышты траншея керек, ал қарды алатын ротордың белсенді ауданы домалақ пішінді. Осылайша, траншеяның бҧрыштарындағы және ротордың (кҥпшек) ортасындағы қар кесілмей, пресстеліп, бағыттаушы жазықтықтардың қысымымен роторға қарай ығыстырылады. Сондықтан белсенді кесу ауданы ӛңделетін траншеяның 66% ғана қҧрайды да (34% – пассивті аудан), бҧнымен маңдай кедергінің артуына себепші болады. Осыған байланысты бір роторлы машиналар шығарылмайды. Бҧл кемшілік екі және ҥш роторлы қҧрылғылары бар машиналарда жойылған. Олардағы қуаттаушы қарды ӛңделетін траншеяның бҥкіл ауданы бойынша кеседі.
Кеспелтек роторлы қар тазалағыштарының екінші кемшілігі - олар қарды бір ротормен кеседі және лақтырады. Алысқа қарай лақтыру ҥшін таңдалған ротордың ҥлкен жылдамдығы қажет, сондықтан кесу де осы жылдамдықта жҥзеге асырылады. Екі және ҥш роторлы қар тазалаушы қҧрылғылары бар машиналар қарды әр тҥрлі роторлармен кеседі және лақтырады; қарды кесетін қуаттаушы роторлар сызықтық айналу жылдамдығы лақтырушы роторлармен салыстырғанда, шамамен 2,5 есе кем; демек, оларда қарды кесу ҥшін қажетті қуаттылық кеспелтек
31. Фрезерлі – роторлы қар тазалағыштар. Кинематикалық схемасы.
Кинематическая схема снегоочистителя К-703-ОС-Т
1. Ходоуменьшитель ОС-02.01.000
2. Редуктор цилиндрический ОС-03.06.000-1
3. Редуктор конический ОС-03.07.000-1
4. Редуктор промежуточный ОС-05.02.000
5. Муфта МОМ 2256010-42.30.000Т
32. Фрезерлі – роторлы қар тазалағыштар. Өнімділігінің есебі.
Жаңа түскен қарды тазалау кезіндегі қар тазалағыштардың техникалық өнімділігі
Пт = 3600( Вп – Впер. )·υм, м2/ч,
мұнда Вп – жол жамылғысын тазарту ені, м;
Впер. – қар тазалағыштың шектес өтпелері жабынының ені, м;
υм – қар тазалағыштың жұмыстық жылдамдығы, м/с;
8. Жатып қалған қарды тазалау кезіндегі қар тазалағыштардың өнімділігі
Пт = 3600( Вп – Впер. )·h·υм, м3/ч,
мұнда Вп – жол жамылғысын тазарту ені, м;
Впер. – қар тазалағыштың шектес өтпелері жабынының ені, м;
h – қар жамылғысының қалыңдығы, м;
υм – қар тазалағыштың жұмыстық жылдамдығы, м/с;
33. Фрезерлі – роторлы қар тазалағыштарының жұмыс істеу жолдары.30-ші сурақты қара
34. Қар тиегіштер. Қызметі. Жіктелуі.
Қазіргі уақытта жасалатын қар тиегіштерде жұмыс органының және жалпы алғанда барлық машинаның принциптік сұлбасы бірдей. Бұл машиналар машиналардың алдындағы күректе орнатылатын табан типті қоректендіргіштермен жабдықталған.
Біліктен қоректендіргіш табандарымен бөлінген қар оны көлік құрал-дарына ауыстыратын қырнауышты конвейерге беріледі. Қоректендіргіш дискіден, теңгергіштен және табаннан тұрады (1, а-сурет). Дискіде теңгергіш осі эксцентрлік орналасқан. Соңғысы өзінің П-тәрізді ойығымен күрекке бекітілген бағыттаушы төрткілшеге кіреді. Теңгергіш диск айналғанда – тербел-мелі, ал қоректендіргіш табаны қармаушы қозғалыстар жасайды.
Қар тиегіш машиналар автомобильдердің тораптары мен агрегаттарынан жасалған арнайы шассилерге немесе тиеушінің арнайы жабдығын ең жақсы түрде орналастыратындай, конструкцияларының түрін өзгертетін автомобиль-дер шассиіне жинақталған.
35. Қар тиегіштер. Жалпы құрылысы.
Д-566 қар тиегіші. Оның арнайы жабдығы автомобиль және трактор тораптары мен агрегаттары пайдаланылып жасалған, өзі жүретін шассиге жинақталған. Машинаның арнайы жабдығы екі қоректендіргіші бар күректен, жебеден, конвейерден, жұмыс органдары жетектерінің механизмдерінен, гидрожүйеден және машинаны басқару жүйесінен тұрады. Өзі жүретін шасси өз кезегінде рамадан, алдыңғы және артқы көпірлердің моторлық қондырғы-сынан, берілістер қорабы кіретін жетек механизмдерінен, тарату қорабынан, жүріс азайтқыштан, тежеу жүйесінен, басқару жүйесінен және жүргізушінің кабинасынан тұрады. Қозғалтқыш қондырғысы ретінде салқындату, қоректен-діру жүйелері және ілініс муфтасы бар Д-50 қозғалтқышы пайдаланылған. Берілістер қорабы үш жылдамдықты; қуаттың екі таңдалуы бар: жұмыс органдарының жетегі және тарату қорабы үшін. Жонғыш қоректендіргіш екі жартыдан тұрады.
Олардың әрқайсысы спиралінің оң және сол бағыты бар екі жақтан кіретін таспалы жонғышты білдіреді. Қоректендіргіштің ұзақ мерзімділігін жоғарылату үшін жонғыш таспасының сыртқы жағында тістері бар жиналмалы тозуға төзімді жапсыр-малар бекітілген. Жонғыштың таспасы радиал орналасқан кронштейндердің көмегімен құбыр білігіне бекітілген, ол жонғыш қабығының бүйірлік жақтарында орнатылған шарикті мойынтіректерге сүйенетін цапфалармен қосылған. Бұл жақтар жонғыштың қабыққа қатысты орнатылуын реттеуге мүмкіндік береді.
Қабық өзінің төменгі бөлігінде шаңғымен жабдықталған, олармен жұмыс органы жол төсеміне сүйенеді. Шаңғының қалпы қапқа қатысты өзгеруі мүмкін, нәтижесінде жонғыштың биіктігі жол төсеміне қатысты реттеледі. Цилиндр құраушы түріндегі қабықтың артқы қабырғасының материалдың қоректендіргіштен конвейерге өтуіне арналған келте құбыры бар саңылауы бар. Қабықтың оң бүйірлік қабырғасы онда жонғыш жетегінің бағалы берілісі орналастырылған, пісіру картері түрінде орындалған.
Таспалы конвейер рамасы топсалы қосылған екі бөліктен тұрады. Рама-ның төменгі жағы жонғыштың қабығымен қосылған. Төменгі раманың жоғар-ғы бөлігінің сырғалық тесігі бар, олармен ол раманың жоғарғы бөлігі сияқты, шасси лонжерондарында орнатылған кронштейнде топсалы бекітілген.