Stosunki polsko-niemieckie za Piastów

Za panowania Piastów Polska graniczyła na zachodzie z Niemcami, państwo których składało się z księstw feudalnych i od 962 roku wchodziło w skład odnowionego przez Ottona I Cesarstwa Rzymskiego. W stosunkach z zachozdim sąsiadem dochodziło do konfliktów i do współpracy, do wojen i do małżeństw.

Pierwszy władca Polski Mieszko I chrześcijanizował Polskę w 966 roku, w wyniku czego uzyskał przychylność Cesarstwa, stosunki księcia polskiego z Cesarstwem układały się bardzo dobrze, nie było najazdów. Kontakty te przejawiały się w różnych aspektach. Były to mieszane małżeństwa pomiędzy Piastami i Piastównami a dynastami niemieckimi jak też w sojuszach, kontaktach dyplomatycznych i kościelnych.

Po raz pierwszy konflikt Polski z Niemcami przypada na 963 r., kiedy niemiec Wichman oraz z pogańskimi Redarami najechał na Polskę. Wichman, wróg króla Ottona I, wystąpił nieoficjalnie przeciw Mieszkowi (bez wiedzy Ottona), uważanemu w tym czasie za przyjaciela Ottona I. Mieszko w tym samym czasie zagrożony kolejnym najazdem poddał się władzy Ottona I. Układ z Ottonem był zawarty na dobrych warunkach dla Mieszka. W roku 967 Wichman ponownie najeżdża na ziemie Mieszka wraz z Wolinanami. Ponosi klęskę i sam ginie, jego śmierć nie prowadzi do zmiany wzajemnych stosunków cesarza i Mieszka. Kolejną prywatną ekspansją feudałów niemieckich na Polskę był najazd margrabiego Hodona. Został on pokonany przez Mieszka w bitwie pod Cedynią w 972 roku. Na zjeździe w 973 roku w Kwedlinburgu Otton stronniczo rozstrzygnął spór. Wziął w obronę pobitych feudałów niemieckich, a od Mieszka zażądał jako zakładnika jego syna Bolesława. Wkrótce Otton I umarł, a Mieszko nie uznał jego następcy Ottona II. Zawarł sojusz z rywalem nowego króla, z Henrykiem księciem Bawarii w 974.

Po pobiciu Czechów w 978, w 979 miała miejsce pierwsza wyprawa cesarska na Polskę. Nie przyniosła sukcesów.

Pierwszym małżeństwem Piastów z dynastami niemieckimi było małżeństwo Mieszka I z Odą, córką margrabiego Marchii Północnej Dytrykaw 979 lub 980 roku. Pokój był bardzo potrzebny Niemcom. Po śmierci Ottona II w 983 roku Mieszko ponownie wraz z Czechami i Obdorytami nie uznał nowego władcy Ottona III. Popierali oni ponownie kandydata do korony niemieckiej Henryka -księcia Bawarii. Jednak już w 985 roku Mieszko przerzucił się do obozu Ottona III, zażegnując tym samym niebezpieczeństwo cesarskiej wyprawy na Polskę. Mieszko do końca swojego panowania pozostał wierny Ottonowi III.

W roku 983 lub 984 syn Mieszka I, Bolesław zawarł małżeństwo z córką margrabiego Miśni, Rydgada. Wiązało to Mieszka jeszcze bardziej z Niemcami.

Po Mieszku I na tronie zasiadł jego syn-Bolesław Chrobry, w tym czasie cesarzem był Otton III. Księcia polskiego i niemieckiego władcę łączyła przyjaźń, było zawato małżeństwo pomiędzy córką Chrobrego Regelinda a Hermanem margrabią Miśni,drugacórka Chrobrego Matylda była żoną Otto ze Schweinfurtu, księcia Szwabii. Stosunki za czasów panowania Ottona III układały się bardzo dobrze. W 1000 r. Cesarz niemiecki przybył z pielgrzymką do Gniezna na grób św. Wojciecha. W czasie zjazdu gnieźnieńskiego Cesarz wyraził zgodę na koronację Bolesława oraz uznał go „bratem i współpracownikiem” w próbie realizacji Cesarstwa uniwersalnego. Jednak po śmierci Cesarza w 1002roku i wschodzeniu na tron Henryka II stosunki Polski z sąsiadami pogorszyłysię. Efektem były wojny polsko-niemieckie, które miały miejsce w latach 1002-1018 i były podzielone na trzy etapy. W latach 1002-1005 wojskom polskim udało się zająć Łużyce, Milsko i Miśnię(1002rok). W roku 1003 Chrobry zajął Czechy, Morawy i Słowację. Odmówił złożenia Cesarzowi Henrykowi II hołdu z Czech i po interwencji niemieckiej stracił wszystkie te ziemie na mocy pokoju pod Poznaniem. Kolejnym etapem wojen były lata 1007-1013, wtedy to Chrobry ponownie zajął Milsko i Łużyce. Ta faza wojen polsko-niemieckich została zakończona w 1013roku pokojem w Merseburgu, na mocy którego ziemie miały pozostać w rękach Bolesława. Ostatni etap walk w latach 1015-1018 był zakończony pokojem w Budziszynie, dzięki któremu Polska zyskała Łużyce, Milsko, Morawy oraz pomoc wojsk niemieckich w wyprawie na Ruś Kijowską(przyłączenie Grodów Czerwieńskich). W roku 1025 Bolesław Chrobry na łożu śmierci koronował się na króla.

Po śmierci ojca w 1025 roku królem koronuje się Mieszko II,który był żonaty z Rychezą, córką Herenfrieda Ezona, palatyna lotaryńskiego. W roku 1028 Mieszko II zorganizował wyprawę na Saksonię. Za jego panowania dochodzi do walk między braćmi. Mieszko II zostaje wygnany z kraju, władzę przejmuje Bezprym. Rządził krótko jednak w czasie swego panowania odsyła insygnia królewskie do Cesarza niemieckiego. W roku 1032 do kraju powraca Mieszko II i morduje brata. Umierając w 1034 roku spotęgował zamieszki w kraju.

Do władzy przy pomocy Henryka III dochodzi Kazimierz Odnowiciel.

Po Kazimierzu Odnowicielu nastały czasy panowania Bolesława Śmiałego zwanego też Szczodrym, który w latach 1058, 1060, 1063 interweniował na Węgrzech, w latach 1070-1072 zaatakował niemieckiego sprzymierzeńca-Czechy. Polityka Bolesława Śmiałego ukazywała stanowczą niechęć do Cesarstwa, co potwierdzają wszelkie poczynania władcy, który w sporze między Cesarstwem a papiestwem poparł papieża, dzięki czemu w 1076 roku koronował się na króla, odzyskując tym samym insygnia królewskie, niegdyś odesłane przez Bezpryma.

Władysław Herman był zupełnym przeciwieństwem starszego brata. Zrzekł się korony i poparł Cesarza Henryka IV w sporze o inwestyturę. Był żonaty z Udytą Marią, córką cesarza Henryka II.

Za czasów panowania Bolesława Krzywoustego (jego małżonką była Salomea, córka hrabiego Bergu), z powodu odmówienia przez nowego władcę złożenia Niemcom hołdu lennego i trybutu, a także nie uznał praw Zbigniewa, cesarz Henryk V zaatakował Polskę w 1109 roku. Wojna ta została zakończona niepowodzeniem Niemców i zamordowaniem Zbigniewa. Podczas zjazdu w Merseburgu w 1135 roku Bolesław Krzywousty złożył hołd lenny dla Cesarza z Pomorza Zachodniego, co najprawdopodobniej dało dla władcy polskiego poparcie cesarza Lotara III w sprawie arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.

Stosunki polsko-niemieckie w czasach monarchii wczesnopiastowskiej były dość burzliwe, lata współpracy przecinały okresy wojen i najazdów.