Дәріс. Әлсіз магнитті кендерді бөлгіштер

Әлсіз магнитті кендерді бөлгіштер.Бұларда магнит өрісінің кенрнеуін жоғары ету мақсатымен тек тұйық электромагнит жүйелері қолданылады.

Олар валикті, роликті және дискалы бөлгіштерге бөлінеді. Валикті және роликті бөлгіштер құрғақ күйде және сулы ортада да байытуға қолданылады . ал дискалы бөлгіштерде кен тек құрғақ күйде байытылады.

Екі валикті бөлгіштің схемалық көрінісі 4 суреттекелтірілген. Магнит жүйесі электромагниттен (сыртқы өткізгіш орамымен (2) қапталған темір өзек (3) тұрады. Магнит полюстері (4) ортасына тесіктері бар ойымды етіп жасалған. Ойым беттерінде шығыңқы бұдырлар бар.

Осы ойым үстеріне беттерінде шеңберлі шығыңқы бұдырлары бар айналмалы валиктер орналасқан. Валик және полюс бұдырлары айқасқан түрде болады. Соның нәтижесінде өрістің әрекеттілігі күшейтіледі және өріс тұйықталады.

1– бөліп түсіргіш; 2 –өткізгіш орам; 3 – темір өзек; 4 –магнит полюстері; 5 – валик; 6,7 – шығару тесіктері

4 сурет – Екі валикты магнитті бөлгіштің схемалы көрінісі

Бастапқы кен құрғақ не пульпа түрінде түсіргіш воронка арқылы науашықтармен валиктер астына түседі. Магнитті түйіршіктер валик бұдырларына тартылып, магнит өріс зонасынан шыққан жерде салмақ күшімен не сумен шайылып магнитті фракцияларға арналған қабылдағыштарға (6) жыйналып шығады. Магнитсіз түйіршіктер полюс тесіктер (7) арқылы шығады, қабылдағыштарға түседі.Валиктер диаметрі 300-380мм, ал ұзындығы 1000-2500 мм болады. Магнит өрісінің кернеуі 1200-1350 кА/м, валиктердің минутіне айналу жылдамдығы 90-ға жетеді.

Тек кұрғақ түрде байытуға дискалы бөлгіштер қолданылады (5-сурет). Электромагнит жүйесінің (4) полюстері горизонталь жазықтықта орналасқан. Қатар орналасқан әр екі полюс үстіне біраз қашықтықта төңкерілген тарелка пішінді айналмалы темір дискалар (3) орнатылған. Соның нәтижесінде магнит өрісі түйыкталады.

Бастапқы кен бункерден барабанды түсіргіш (1) арқылы тербелісті лотоққа (2) түсіріледі (не оның орнына ленталы конвейер болуы мүмкін). Магнитті түйіршіктер дискалар(3) астынан өткенде олардың шетіне тартылып жабысады. Дискалар диаметрі лоток жалпақтығынан үлкен. Соған байланысты олардың щығыңқы шеттеріне магнит өрісі әсер етпейді. Диск шетіне тартылған магнитті түйіршіктер магнит өріс зонасынан шыққан кезде салмақ күшімен құлап магнитті өнім қабылдағыштарына (б) түседі. Магнитсіэ түйіршіктер лотоктың екінші шетінен шығып өз қабылдағышына (5) жиналады. Дискалы бөлгіштердің өнімділігі төмен. Олар негізінде басқа әдістермен алынған концентраттардың сапасын жоғарылату максатымен қолданылады.

Сипатталған магнитті бөлғіштерден басқа кейінгі кезде әлсіз магнитті кендерді байыту үшін жоғары градиентті бөлгіштер жасалды. Олар әсіресе өте ұсақ ұнтақталған, байытылу дәрежесі төмен әлсіз магнитті материалдар үшін қолданылады.

Конструкциялары сулы ортада байытуға арналған қарсы ағысты ванналы барабанды бөлгіштердің ағысты ванналы барабанды бөлгіштердің құрылысына сәйкес.процестің өзгешелігі сол магнит өрісінің градиентін жоғарылату мақсатымен барабанмен ванна аралығына ұсақ шар түрінде ферромагнитті зат салынады. Олар магнит өрісі зонасында барабан бетіне тартылып тұрады. Бастапқы зат пульпа түрінде ваннаға түскен магнитті түйіршіктер шарлардың бетіне тартылады. Магнитсіз түйіршіктер шар араларымен сырғып, сумен шайылып ваннаның түбіндегі тесіктен шығады.

Шарлар беттеріне жабысқан туйіршіктермен бірге барабан бетіне тартылған күйде онымен бірге козғалады. Барабан беті магнит өрісі зонасынан шыққан кезден бастап (ол барабанның ең жоғарғы нүктесінен басталады) шарлардың барабанға тартылуы доғарылып,тек өз салмақ күштері әсерінде болады.

5 сурет– Дискалы магнитті схемалы көрінісі.

Барабанның одан әрі айналымында шарлар салмағымен құлап ұсақ тесікті тор үстіне түседі. Осы жерде шарлардың бетіне тартылған түйіршіктер ағынды себілген сумен шайылып, тор тесіктерінен өтіп кабылдағышқа түсед, ал шарлар тор бетінен құлай қайтадан барабанмен ванна түбі екі аралығына толады. Сөйтіп шарлар үнемі барабанмен бірге қозғалыста болады. 6-суретте гравитациялық әдіспен алынған концентратты магниттік әдісімен бөлу схемасы келтірілген.

Лисаковск гравитациялық концентраты (дайын)

Кальций оксиді

Көмір

Қоспа

ДомендікҰнтақтау (окалина)

өндеуДайындау

Еріту Металдандыру

Ферромарганец

ГаздарСуыту

Фосфордың,Металдық

глиноземнің Ұнтақтау брикеттер

ванадийдің бейтараптандырылуы

Домендік

өндеу

Ерітіндібөлу Магниттік сепарация

ЕрітіндіҚалдық Екі аралық

(ванадий алуға) өнім Қалдық

ГидролиздікКонцентрат (крица-

бөліну түйіршікті шойын) Қоспа

Темір, марганец оксиді

Тараға салу Fe-71-89%

HCI

Электробалқытқышқа

Агломерация (жиынды

конвертерге алуға)

Агломерация

6 сурет – Лисаковск гравитациялық концентратын технологиялық комплек-стік байыту сұлбасы

6-суретте гравитациялық әдіспен алынған концентратынан алдымен магнитті байыту әдісімен магнит концентраты бөлінеді де, оның қалдығы қосымша ұнтақтаудан кейін электробалқытуға түседі. Сол сияқты сирек кездесетін металл кендерінен гравитациялық әдіспен алынатын кейбір коллективті концентраттар соңынан магнитті және электрлі байыту әдістерімен жеке концентраттарға бөлінеді.

Практикада әртүрлі мақсатпен магнитті бөлгіштерден басқада қосалқы аппараттар қолданылады. Олардаң бір тобы пульпаны магнитті өрістен өткізу арқылы өте тиімсіз байытылатын аса үнтақ түйіршіктерді (шламды) біріктіріп ірілеуге (флокуляция) не керісінше, түйіршіктердің қалдық магнитті қасиетін жою (размагничивание) арқылы флокулаларды ыдыратуға (пептизация) қолданылады. Пульпаны осылай өңдеу көбінде оны қойылдыру, непулъпадан шламды бөлу процестері алдында жүргізіледі. Кейда магнитті өрісте өңдеу флотациялау алдында да колданылады.

Көптеген кен түрлері тек әртүрлі байыту әдістерінің комбинацияларын қолдану арқылы ғана тиімді және конплексті пайдаланады.

Әдебиет: 2 – нег. [148-160]

Бақылау сұрақтары:

1. Магниттік байыту әдісі минералдардың қандай қасиетіне негізделген?

2. Қандай минералдарға магниттік байыту әдісі қолданылады.?

3. Қандай магниттік сепараторлардың түрлерін білесіңдер?

4. Схемалы көрінісін сыз.

5. Негізгі қолданылатын технологиялық схемаларды көрсет.