Азақстанда астық өсіруге рұқсат етілген және кең тараған сорттар
А
Асбұршақ тұқымдарында амин қышқылдары теңдестірілген белок мөлшері:А) 20-23 С) 25-28 В) 30-35
Асханалық қарбыздың 1000 тұқымының массасы:80-90 г. 95-110 г Н) 120-150 г
Астық дақылдарының екінші тобы және дәнді бұршақ дақылдары тұқымдарының қалыпты өнгендеріне мыналар жатады:С) тұқым ұзындығына тең бір тамыршасымен қалыптасқан өскінді тұқымдар Е) қуатты дамыған бір тамыршасымен өскіні бар тұқымдар G) жақсы жетілген, ұрықтың тамыршасымен өскіні бар тұқымдар
Ауа рай жағдайына байланысты күздік бидайды Алматы облысында келесі мерзімде себіледі:В) қыркүйектің 10-13 Д) қыркүйектің 14-16 Ғ) қыркүйектің 17-20
Асбұршақ көптеген дақылдарға тамаща алғы дақыл деп есептеледі:
В) топырақты 50-70 кг/га дейін азот қалдырады Д) тамыр жүйесі қиын еритін фосфаттарды ерітеді Ғ) жасыл тыңайтқыш ретінде пайдаланылады
Асбұршақ сортына және өсіру жағдайларына байланысты өсіп-жетілу кезеңіС) 70-85 Е) 90-100
Н) 120-140
Асбұршақ сорттарына байланысты өсіп-жетілуіне қажетті белсенді температура жиынтығы ºСС)1350-1400 Ғ) 1450-1600 G) 1650-1700
Асбұршаққа жақсы алға дақылдар
С) жақсы тыңайтылған картоп Ғ) тамыр жемістілер G) жақсы тыңайтылған жүгері
Асбұршақ өсімдігінің қоректік заттарға барынша көн қажетсіну кезеңіЕ)бүрлену Ғ) Гүлденудің соңы Н) гүлдену басы
Асбұршақ тұқымдарын ылғалдандыра дәрілеу мерзіміВ) себуден 15-20 тәулік бұрын Д) себуден 24-26 тәулік бұрын G) себулен 27-30 тәулік бұрын
Асбұршақтың ірі тұқымды сорттары үшін салмақтық оңтайлы себу мөлшері, кг/гаА) 240-260 Д) 265-275 Ғ)280-300
Асбұршақтың екі кезеңді (бөлектеп) жинаудың оңтайлы мерзімі
В) бұршаққаптарының 75-77 % сарғайғанда Ғ) тұқымдарының ылғалдылығы 30-40 % жеткенде
Н) бұршаққаптарының 78-80% сарғайғанда
Арпаның негізгі пайдалану бағыттарыА) мал азықтық дақылдар Д) сыра қайнату негізінде Г) жармалық дақыл
Арпа сорттарының пісу мерзіміне байланысты өзгеретін өсіп дамуына қажетті белсенді температура жиынтығыВ)1000-1500 Д) 1550-1800 Ғ) 1900-2000
Арапаның транцпирациялық коффицентіС) 350-370 Е) 380-400
Н) 410-450
Арпаның орташа мерзімде пісетін сорттары:целинни 91.жұлдыз.медикум 85
Арпаның өсіру аймақтары мен өсіру жағдайларына қарай себу мөлшері ( млн/га өнгіш тұқым)
С) 2,5-3,5 Е) 3,6-4,0 Г) 4,5-5,5
Арпа тұқымын ауруларға ( фузарез, қара күйе, бактериялық ж.б) қарсы химиялық:А)видвакс 200 ҒҒ, 34%(1,5-2,0 кг/т) Д) премис 2,5% ( 1,0-1,5 кг/т) Г) раксилл 6% ( 0,4 кг/т)
Арпа егістігінде бірқатар қосжарнақты арамшөптерді құрту үшін және қарасұлыға қарсы қолданылатын гербициттерА) диялен (1,8-2,0 кг/га) Д) октапон (0,8-1,0 л/га) Н) топик 0,80 (0,4 л/га)
А.И.Носатовский деректері бойынша қалыпты жағдайда күздік бидайдың көктеу кезеңінен өтуіне қажетті оң температура жиынтығы
С) 200ºС шамасында Д) 109ºС шамасында Г) 202ºС шамасында
Алматы және Жамбыл облыстарында кәдімгі сұр топырақты жерлерде өсіруге рұқсат етілген және кең тараған қант қызылшасының сорттары мен будандарыА) ялтушковская односелиянная 30Д)георгина
Г) каз СИБ-14
Ауаның температурасы 25-30 ºС болғанда қауын көгі пайда болу күндеріС) 4-5 Е) 6-7Н) 8 күнде
Азық-түліктік мақсатқа жүгері негізінен төмендегідей өнімдер түрінде пайдаланыладыА) ұн, жарма Д) кондитер өнімдері Г) өсімдік майы, қант
Алматы обл. Суару егіншілік жағдайында эрадикан гербицидін енгізбеген танапта жүгері егістігін күту шараларыА) тырмалау
Д) 2,4 Д амин тұзымен (1,2-1,5 кг/га) өңдеу Г) екі қатар аралық өңдеу суару борозданы тілу
Ә
Әрбір 5 қаптан, алайда 10-нан кем емес нүктелік үлгіні сұрыптауға бөлінге бақылау бірлігіндегі қап саныА) 31-100 Д) 101-200 Г) 201-400
Дебиетте арпаны құнарландырылғын жем азыққа бөлектеп жинау тәсілін қолданады
С) өсімдіктер биіктігі 60-80 см төмен болмағанда Е) астық ылғалдылығы 25-30% жеткенде
Б
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты асбұршақ тұқымының өнгіштігі,%В) 95 Ғ) 92 Н) 90
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты асбұршақ тұқымының тазалығы, %А) 99 В)98,8 Е) 96
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты тары тұқымының тазалығы, %В) 99 Д) 98 Е)97
Бидай тұқымының қалыпты өнгендеріне мыналар жатады:А) тұқым ұзындығынын кем емес 2 тамыршысымен дамығын бір өскінді тұқымдар Д) дамығын 3 тамыршасымен ұзын бір өскінді тұқымдар Е) тұқымның ұзын бір өскіні мен 4 тамыршалы тұқымдар
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты кондициялы жұмсақ бидай тұқымының тазалығы, %
А) 99 Д) 98 Ғ) 97
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты кондициялы қатты бидай тұқымының тазалығы, %
А)99 Д) 98 Ғ) 97
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты қарақұмық тұқымының тазалығы,%А) 93 Е)90 Ғ) 87
Бірінші, екінші және үшінші сыныпты тары тұқымының өнгіштігі, %А) 95 Д) 90 Ғ) 85
Барлық алынатын қосымша өнімдердің ( жапырақьар, сағағында, сірнелер) малазықтық құндылығы 5000-ға жуық малазықтық өлшеміді құрау үшін қант қызылшасының 1 га жиналатын өніміВ) 250-260 ц тамыр мен 100-110 ц жапырақ Д) 265-280 ц тамыр мен 120-130 ц жапырақ Ғ) 270-300 ц тамыр мен 135-150 ц жапырақ
Бидайдың өнімділік құрылым элементтері:А) 1 м2 алаңдағы өсімдік саны Д) 1000 дәннің массасы Г) өнімді түптену
Бидайдың гүлдену кезеңіне дейін қауіпті ауру түрлеріне қарсы ( қоңыр тот, септориоз, гельминтоспориоздық теңбілділік ж.б.) қолданылатын химиялық препарат:А) Альто супер 330 (0,4-0,5 л/га) ж.б Е) Рекс 12,5% ( 0,5-0,8 л/га) ж.б Г) Фалькон, 46% (0,4-0,6 л/га) ж.б
Бағдарламаланған астық алуда ерте, орташа және ортадан кеш пісетін жүгері сорттары мен будандарының себу мөлшері 1 га-ға мың дана өнгіш тұқымВ)70-75
Д)65-70 Г) 60
Біржылдық мәдени түрлерінен а.ш. өндірісінде өсірілетін сұлы түрлеріВ) егістік сұлы Е) визиантия сұлысы
Г) құмдық сұлы
В
Ван Жау Му (1993) ұйғарымыншы, мақсарығы жақсы алғы дақылдар:
А) бұршақ Д) картоп Ғ) бидай
Ғ
Ғылыми-зеттеу мекемелерінің деректеріне сәйкес суармалы жағдайда күздік бидай үшін ең қолайлы алғы дақыл:С) жоңышқаның қыртысыЕ) бұршақ дәнді дақылдар Н) сүрлемдік жүгері
Ғылыми деректермен дәлелденгендей және озат шаруашылықтардың тәжірбиесі көрсеткендей, Солтүстік (Павлодар обл 4-аймағынан басқа) және Орталық Қазақстанда жаздық бидайдың оңтайлы себу мерзімі:
Д) 15-20 мамыр Е) 21-25 мамыр Ғ) 26-30 мамыр
Г
Гуцалюк Т.Г. (2006) деректері бойынша, Қазақстаннның оңтүстігі мен оңтүстік-шығысының орташа және жеңіл саздақты құмдауыт топырақты жерлерінде қауын егісіне органикалық және минералдық тыңайтқыштар беру мөлшері (калийден басқа, әсерлә затпен):
В) көң – 20-22 т/га, N-30-40 кг/га, Р- 30-50 кг/га Д) көң- 23-26 т/га, N-45-50кг/га, Р- 60-70кг/га Ғ) көң- 27-30 т/га, N-55-60кг/га, Р-80-90 кг/га
Гордейформе түршесіне жататын жаздық бидай сорты:
А) Безенчукская 139 Д) Оренбургская 10 Ғ) Костанайская 52
Д
Дәнді астық дақылдарын жинауға болмайтын өсіп-жетілу кезеңдері:В) сүттене пісу кезеңі С) балауызданып пісудің басы Е) шашақтану (масақтану) кезеңінде
Е
Егін жинаған кезде тұқымның пісіп-жетілу кезінде мынадай үрдістер жүреді:А) жоғары молекулалы қосылыстардың синтезі аяқталады Е) ферменттердің қызметі әлсірейді С) тұқым қабығының ауа-су өткізгіштігі артады
Елімізде өсіруге рұқсат етілген асханалық қарбыздың сорттары:В) Мелитопольский 142 Е) Роза юга востока Г) Семипалатинский
Ерте картопты қаза бастайтын мерзімі:В) әр бұтаның өнімі 150-160г жеткенде Е) әр бұтаның өнімі 170-180 г жеткенде Г) әр бұтаның өнімі 190-200 г жеткенде
Ерте көктемде бүркеусіз себілетін алқаптарда жоңышқаны себу мерзіміС) сәуір 15-20Ғ) сәуір 21-25Н) сәуір 26-30
Егіншілік мәдениеті жоғары шаруашылықтарда жаздық бидайды тиімді өсіру технологияларыА) ылғал-қор үнемдегіш технологияС) минималды-нольдік технологияҒ) жеміс алмасу ауыспалы егістік танаптарында қарқынды өсіру технологиясы
Егістікте кең тараған сұлы түршелеріС) аристатаЕ) мутикаҒ)ауреа
Ж
Жер шарында арпаның мынадай түр тармақтары кездеседіС) қосқатарлы Е) көпқатарлы Н) аралық
Жинау қарсаңында қант қызылшасы егістігінің дұрыс болған жилігіВ) әр га 90-93 мың/дана Е) әр га 94-96 мың/дана Ғ) әр га 97-100 мың/дана
Жоңышқаның 100 кг піненіндегі сіңімді протеин мөлшеріА) 120-135 г Д) 140-155 г Г) 160-175 г
Жоңышқаның 1000 тұқым массасы, гВ) 1,2-1,6 Е) 1,8-2,1 Н) 2,2-2,6
Жоңышқаның 100-150 ц/га пішен өнімін жинауға қамтамасыз ететін суару нормасыВ) 2500-2750 м3/га
Д) 2800-3100 м3/га Ғ) 3150-3500 м3/га
Жоңышқаны максималды тұқым өнімін жинауды қамтамасыз ететін себу әдісіД) кең қатарлы -45-48 см Е) кең қатарлы 50-55 см Н) кең қатарлы 56-60 см
Жоңышқаны тұқымға бөлектеп жинау мерзіміС) бұршағының 65-68% қоңырланғанда Ғ) бұршағының 69-71% қоңырланғанда Н) бұрщағының 72-75% қоңырланғанда
Жер шарында барынша кең қолданылатын не бидай түрлеріС) жұмсақ бидай Е) қатты бидай Н) Tritikum aes tivum
Жаздық қатты бидайға нашар алғы дақылдарА) кез-келген жылдары – қатты бидайдан кейінВ) қуаңшылықты жылдары – қыртысты топырақта Н) тұқымға өсірілген судан шөбі
Жаздық қатты бидайға жақсы алғы дақылдарА) таза сүрі танабы С) дәнді бұршақ дақылдары Ғ) сүрлемдік жүгері
Жаздық қатты бидай сорттарының ылғалмен қамтамасыз етілуіне байланысты себу мөлшеріД) 2,5-3,0 Г) 3,6-4,0 Н) 3,1-3,5
Жаздық қатты бидай сорттарыД) Целинная 3 С Ғ) Безенчукская 139 Г) Омский рубин
Жаздық бидайдың ортадан кеш пісетін сорттарыА) Эритороспермум 35 Е) сид 88 Ғ) Карагандинская 70
Жаздық бидай егістіні түптену кезеңінде бүркіп қосжарнақы арамшөптерді құртуға бағыттылған гербициттерС) зенкор конби, 73,6% с.п ( 0,4 л/га) Ғ) ларен 60% с.п (8-10 г/га) Н) диален супер 480 (0,5-0,7 л/га )
Жаздық бидай егістігін бүркіп, астық тұқымдасы ( қара сұлы, құс тарысы, көкшіл, жасыл итқанақ) арамшөптерді даму кезінде (3-4 жапырақ) немесе бидайдық түптену кезеңінде құртатын гербицидттер
В) топик 080 ( 0,4-0,5 л/га ) Е)пума супер 100, 10% к.э (0,6-0,9 л/га) Н) пума супер 7,5% э.эм. с (0,8-1,2 кг/га)
Жаздық бидай көгін жолақты астық бүргесінен, сабақ бүргесінен, гессен шыбыны ж.б. қарсы қолданылатын химиялық немесе биологтялық препараттарА) Конфидор,20% с.к (0,06-0,1 л/га) Д) Ариво 25% к.э (0,2 л/га) Г) Би 58 40% к.э ( 1,5 л/га)
Жүгірінің түр тармақтарыВ) Кремнилі Е) тіс тәрізді Г) жарылмалы
Жүгері будандарының жапырақтар саныС) 8-15 Е) 20-30 Г) 32-40
Жүгері мынадай тамыр түрлерін қалыптастырадыС) ұрықтық тамыр
Д) түйін тамыр Г) сүйеніш тамыр
Жүгерінің пісіп-жетілуі үшін ерте, кеш және орташа мерзімде пісетін будандарына қажетті белсенді температура жиынтығы (ºС)
В) 1800 Д) 2200 Е) 2600
Жүгіріні астыққа жинай бастау кезеңіА) сабақтары қарайғанда Д) жапырақтары қарайғанда Г) собықтың сыртқы қауыздары қарайғанда
Жоғары өнім алу үшін картопты орналастырылатын мамандандырылған ауыспалы егістеріВ) сүрі жер – отамалы Е) шөпті отамалы Н) отамалы
Жаздық сұлы сорттарының піс мерзіміне байланысты белсенді температура жиынтығыА) 1000-1500 Е) 1350-1650 Н) 1500-1800
Жаздық сұлының сорттарына өсіру ерекшеліктеріне байланысты транспирациялық коэффицентіД) 500-600 Е) 400-450 Ғ) 460-490
Ө
Өсімдік шаруашылығының ғылым ретінде дамуына үлес қосқан Қазақстандық ғалымдар:А) А.И Бараев, М.К сүлейменов Д) Р.А.Оразалиев, А.А.ЦепенкоҒ) А.Ж.Жұматов, К.М.Мынбаев
Өскіні пайда болғаннан кейін мақсарының гүлдей бастайтын мерзіміД) 60-62 тәуліктен кейінҒ) 63-66 тәуліктен кейінН) 67-70 тәуліктен кейін
Өсе бастағаннан гүлдегенге дейін жоңышқаның әртүрлі сорттарына орта есеппен қажет жиынтық температураС) 800-8300Ғ) 840-8600Н)870-8900
Өсімдіктің жағдайына байланысты жоңышқа тамыр мойыны орналасқан алаңда көтере алатын суықтықтың температурасыА) 15-160 Д)17-180 Ғ)19-200
Өсірілу аймақтарына байланысты (солтүстік, орталық, батыс және шығыс Қазақстан) сұлыны астыққа өсіруге оңтайлы себу мерзіміВ) 31 мамыр-5 маусымЕ)28-30 мамырН)15-25 мамыр
О
Орталық Қазақстанда жаздық бидайдың себу мерзімін анықтайтын негізгі белгілерге жататындарВ)танаптың ластану деңгейіЕ)өсіп-даму кезіндегі жауын-шашынның бөлінуіГ)күзгі бос қыраумен жарақаттану қаупі
Орталық-шығыс Қазақстанның суармалы жағдайында жүгерінің индустриялды өсіру технологиясын енгізгенде терең қопсыту мен топырақты жыртудың пайдасы
А) топырақтың су және ауа режимін жақсартадыЕ)органикалық және минералдық қоректік заттарды айналымға қосадыН) суару және қопсыту санын азайтады
Орташа тәуліктік температура 16-17ºС-дан кем болмағанда ультра ерте пісетін майбұршақ сорттарына белсенді температура жиынтығы (ºС тең)С) 1700-1750Ғ)1800-1850
Н)1900-2000
Орталық Азияда және Оңтүстік Қазақстанда мақта өсірілетін топырақтарВ)сұрЕ)шалғынды сұрН) шалғынды батпақты
Оңтүстік Қазақстан облысында өсіруге рұқсат етілген мақта сорттарыА)киргизский 3Д) С-4727
Ғ) Мақтаарал 4005
Оңтүстік Қазақстан облысының солтүстігінде(Арыс-Түркістан каналы аймағында және Шардара ауданында) мақта тұқымын себу мерзіміС)сәуір 20-22Е)сәуір 23-24
Н) сәуір 25-30
Қ
азақстанда астық өсіруге рұқсат етілген және кең тараған сорттар
В) Рамонский 77Д) Неоспающийся 1
Н) Таловец 50
Қазақстанның оңтүстігінде күздік бидайға 1 ц өнім түзу үшін азот(N), фосфор(Р) және калий(К) (кг) қажет мөлшеріС) N-3,0-3,1, Р-1,0-1,1, К-2,41-2,4 Е) N-3,2-3,3, Р-1,2-1,3, К-2,44-2,46Н) N-3,4-3,5, Р-1,4-1,5, К-2,47-2,50
Қазақстанның солтүстік өңірінде ғылыми мекемелерінің кепілдемелері бйынша күздік бидайдың себу мөлшері (1 га/млн өнгіш тұқым)А) 4,0С)4,5Е)5,0
Қазақстанның солтүстігі, оңтүстігі мен оңтүстік-шығысында бидайға жақсы алғы дақылА) екпе сүр танабыВ)ықтырмалы сүр танабыЕ)таза сүр танабы
Қант қызылшасының тамыржемісі құрамындағы сахароза мөлшеріА)13-15 С)16-17 Е)18-20
Қант қызылшасының 1 жылындағы вегетациялық кезең ұзақтығы.150-155.160-165.166-170
Қант қызылшасының траспирациялық коэффициентіД)240-270Е)280-320Ғ)350-400
Қазақстандық ғалымдарының дерек бойынша фермерлык шаруашылықда 2-3 танапты ауыспалы егістіктерде қант қызылшасына ұсынылған алғы дақыл:майбұршақ.картоп.мақсары
Қант қызылшасына себетін танапта күздікбидайды жинағаннан кейін жылы ауа-райы ұзақ болатын жағдайда жақсартылған топырақты жартылай сүрлеп өңдеу жүйесіВ)дискілі сыдыра жыртқыштармен 7-8 см тереңдікке өңдеуЕ) топырақты 18-20 см тереңдікке тісті тырмамен өңдеуГ) терең жыртуды (30-32 см) қыркүйек айынды жүргізу
Қант қызылшасын себу алдындағы арамшөптермен ластанған топырақты қопсыту мен тырмалаудың тереңдігіС)7-8 смҒ)9-10 смН)тұқым себу тереңдігіне
Қант қызылшасы танаптарында органикалық және минералдық тыңайытқыштарды енгізу мерзіміД)күзде сүдігерді тартардаЕ)егін көгі жыққан соңН)үстеме қоректендіру
Қант қызылшасы танаптарында негізгі минералдық тыңайытқыштарды топырақ климат жағдайларына байланысты гектарына беру мөлшеріА)азот 40-50 кг,фосфор 30-40,калий 45-60С) азот 55-65 кг, фосфор 50-60,калий 65-70Г)азот 80-90кг, фосфор 80-90, калий-85-100
Қант қызылшасы тұқымын себуге дайындау шараларыВ) іріктеу және фракцияларға бөлу Д) ТМД 80% препаратымен дәрілеу Ғ) жылумен өңдеу
Қант қызылшасын арнай сепкішпен себедіД) ССТ-12 А Г) ССТ-12 В Н) ССТ-8 А
Қант қызылшасын суармалы жерлерде өсіргенде өсіп-жетілу кезеңінде күтіп-баптау жұмыстарыА) сиретуден кейін үстеп қоректендіру Е)6-7 рет суару Н) қопсыту жүргізу
Қант қызылшасының тамыр жемісінің жинай бастау белгілеріВ)техникалық пісе бастағанда Е) төменгі жапырақтар сарғаяды Н) толық пісу кезінде
Қант қызылшасын әр суару мөлшеріС)700-750 м3 Ғ)800-850 м3
Н) 860-900 м3
Қант қызылшасының бір өскінді сорттардың нүктелеп сепкенде 1 м қатарға тұқым себу саныА)25-27 Д) 28-30 Г) 31-35 тұқым
Қант қызылшаның тұқымдарын дражерлеу үшін пайдаланылатын заттарВ) көң Е) минералды және бактериялды тыңайтқыштар Г) микроэлементтер, қоспалар