Нды құнарландырғыш және қоспалар шығынын есептеу

Ұнның тәуліктік шығыны 1 тонна дайын өнім шығаруға кететін ұнның шығымын өнім мөлшеріне көбейтіп анықтайды. 1 тонна макарон өнімдерін өндіруге кететін ұн шығымының нормасы өнімнің әр сорты мен әр түрінің олардан басқа жұмыртқа, томат, сүт және басқа қоспалар қосылып жасалған жіне төменгі ылғалдылықта жұмыртқа құнарландырғышы және басқада қоспалар қосылып жасалған макарон өнімдерінің жоспарлы ұн шығымы мына формуламен есептеледі.

Н_ұжш= З_т + У_у+ Б_у

Мұнда, Н_ұжш- 1 тонна өнімге қажет ұнның жоспарлы шығымы, кг

З_т- 1 тонна өнімге қажет ұнның технологиялық шығымы,кг

У_у- 1 тонна өнімге кететін ұнның жоспарлы ескерілген шығымы ( ұнның ылғалдылығы 14,5 болса, ескерілетін шығындар 2-4кг болады)

Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы   Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Жетекшісі: Байысбаева.М.П.   Б_у- 1 тонна өнімге қажет жоспарлы қамтамасыз шығын ( ұнның ылғ 14,5 болса, қамтамасыз шығын 1,2-2 кг )   Шикізаттардың технологиялық шығыны мына формуламен есептелінеді. З_т=100-W_өнім /100-W_ұн*1000 W_өнім –өнімнің ылғалдылығы,% (12,8- 13) W_ұн – ұнның ылғылдылығы,% (14,5 )   З_т= 100-13/100-14,5*1000=1018 кг/т Осыдан, Н_ұжш= 1018+3+2=1023кг/т=1,023 т/т   Ұнның тәуліктік шығыны төмендегідей есептеледі. М_тәул=Р_{қ.қ өнім}*Н_ұжм+ Р_{ж.ұ.өнім}(Н_ұжм-С)   М_тәул= 86,4*1,023=88,39 Қиыршық ұн: 88,39 – 100 х =57,45 т/тәу Х - 65   Жартылай қиыршық ұн: : 88,39 – 100 х =30,9т/тәу Х - 35     Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні Технологиялық бөлім Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаева.М.П.   5.7 Шикізаттың минуттық шығынын есептеу   Ұнның сағаттық шығыны былай есептеледі: М_сағ= М_тәу/ 24. I. Қиыршық өнімдер үшін : М_сағ = 57,45/24=2,39т/тәу II. Жартылай қиыршық үшін:: М_сағ= = 30,9/24=1,28т/тәу   Ұнның минуттық шығыны: М_мин= М_сағ/60, т/мин I. Қиыршық үшін : М_мин =2,39/60=0,04т/мин II. Жартылай қиыршық үшін: М_мин= 1,28/60=0,02т/мин     Қамыр илеуге қажет судың минуттық шығыны: М_су=G_c-М _мин   М_су- судың минуттық шығыны, т/мин G_c- жартылай фабрикаттың саны, т/мин М _мин- ұнның минуттық шығыны, т/мин   G_c =М_мин (100-W_ұн /100-W_қ ) W_ұн -14,5% , W_қ- 28-32% ;     I. Қиыршық үшін : G_c=0,04* ( 100-14,5/100-30) =0,05т/мин М_су= 0,05-0,04=0,01 т/мин   II. Жарт қиыршық үшін: G_c= 0,02*( 100-14,5/100-30)=0,024 т/мин М_су=0,024-0,02= 0,004т/мин.   Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні Технологиялық бөлім Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаев М.П.   Сонымен, қиыршық үшін қамыр дайындауға қажетті шикізаттың минуттық шығыны : Ұн- 0,05 т/мин Су- 0,01т/мин Қысқа жарт қиыршық үшін қамыр дайындауға қажет шикізаттардың минуттық шығыны: Ұн- 0,024т/мин Су- 0,004т/мин.   5.8 силосты – елек бөлімін есептеу. Өндірісте ұнды елегіштен өткізу үшін пирамидалы барабан « Бурак » маркалы елек қолданылады. Електің өнімділігі мына формуламен есептелінеді: Q=F*q F- електің бетінің ауданы q- 1м² електің өнімділігі , т/сағ ( бидай ұнын елегенде q = 2-3 т/сағ) Пирамидалы барабаны бар (60 айн/мин) елек бетінің ауданы 1,5 м² електің бидай үшін өнімділігі.   Q= 1,5*3=4,5 т/сағ Електің пайдалану коэффиценті: n = М_сағ/Q <1 М_сағ- ұнның сағаттық шығыны, т/сағ   Қиыршық ұн: : n= 2,39/4,5=0,5<1 Жартылай қиыршық ұн: n= 1,28/4,5=0,28<1   Өндірістік силостардың санын есептеу: N= М_сағ n/G Мұндағы, М_сағ- ұнның сағаттық шығыны n- ұн қоры (n=2-4 сағ) G- силостың сиымдылығы.   Қиыршық ұн: N₁= 3290*4/1500=8,8=9силос Жартылай қиыршық ұн: N₂= 1280*4/1500=3,4=3силос Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні Бет Оындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаева М.П.     Жалпы силос саны: N_ж= 9+3=12 силос   ХЕ-63В-2,9 силосын таңдаймыз. Габариттері: диаметрі 1500, биіктігі 1655мм. Ұзын өнімдерді өндіру кезінде елек 18% қолданады, яғни екі линияға бір елек қоюға болады. Қысқа өнімдерді өндіру кезінде елек 13%-ке қолданылады, яғни екі линияға бір елек қоюға болады.   5.9 ұнды қоймаға салу және қойма ауданын есептеу Жобаланатын макарон фабрикаларында ұнды қапсыз сақтаудың ашық және жабық түрлері қарастырылуы керек. Негізгі силостардың сиымдылығы ұнның фабрикаға 7 тәулік сақтаудың қажеттілігін ескереотырып есептейді.   М_апта= М_тәу* 7= 88,39*7=618,7т/тәу   Қиыршық ұн: М_қ= 57,45*7=402,15 т/тәу Жартылай қиыршық ұн: М_ж.қ= 30,9*7=216,3 т/тәу 6. өндірістің технологиялық сызбасының сипаттамасы Макарон өнімдерін шығару процесі төменгі сатылардан тұрады: - Шикізат пен суды дайындау - Шикізат пен суды өлшеу - Қамыр илеу - Қамырды қысып сығымдау, престеу - Өнімдерді қалыптау - Өнімдерді бөлу - Тұрақтандыру , суыту - Жіктеу, сорттау және қаптау - Оларда сақтау 1. Ұнды қабылдау және сақтау, оны өндіріске дайындау.   Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаева.М.П.       Макарон фабрикасында ұнды қапсыз сақтау қоймасы жобаланған. Ұн фабрикаға жүк көтергіштігінің әрқайсысы 3,5 т,жалпы сиымдылығы 12,8 м³ екі цистернадан тұратын автоұнтасымалдағыштар арқылы жеткізіледі.( К-1040-27) Ұнды қапсыз сақтау қоймасының сиымдылығы 7 тәуліктік ұн қорына есептелген. Ұн бункерлерден роторлық қоректендіргішпен силосты-елек бөліміне де, ол жерде бірінші « Бурат» типіндегі елекке түседі. Ары қараай қоректендіргішпен аралық шынаққа, одан кейін аввтоматты порциялық таразыға түседі. Енді өлшенген ұнның мөлшері таразы астындағы бункерлерге түседі. Ұнды металл қоспаларынан тазарту үшін, елек барабанынан төгу көрсеткішіне өту жолында магниттік ұстағыш орнатылған. Таразы астында бункерден пневмотранспортпен құбырлар арқылы ұн өндірістік шанаққа беріледі. Өндірістік шанақтардан ұн шнекпен мөлшерлегішке түседі де, одан престің илегіш бөліміне түседі.   Макарон фабрикалары көбінесе суық су құбырлар арқылы келетін үлкен қалаларда орналасқан ,сондықтан ол суды пайдаланған жөн. Макарондық қамырды илеуге арналған су келеді. 2.Қысқа өнімдердін өндіруге арналған өнімділігі тәулігіне 10 тонна құрайтын « Бюлер» фирмасының автоматты ағынды желісі. Қысқа өнімдерді өндіруге арналған Швейцарияның « Бюлер» фирмасының желісіне шнектік макарондық пресс « Кобра-К» таспалы транспортерлары бар екі штамптаушы машина бастапқыда аздап кептіруге арналған құрылғы , шнекті ковшты элеватр, жайғышы бар. Бастапқы кептіргіш, соңғы кептіргіш, 7 тәрізді шнекті ковшты элеватр, бункерлерді толтыруға арналған таспалы транспорторы бар және тұрақталған дайын өнімді қаптауға, беруге арналған таспалы транспортері бар тұрақтандырғыш – жинақтаушы , кептіру режимін автоматты реттеу жүйесі және электроқондырғыш кіреді. Оның габаритті размерлері ұзындығы 5400 мм, ені 4300мм, биіктігі 5900мм. «Бюлер» фирмасының шнектік макарондық пресі желінің өнімділігіне байланысты орнатылады. Шнек диаметрі 125 мм, қадамы 75мм, шнектің минутындағы айналым саны 20 және 23. Тробатто макарон өнімдерін бастапқы кептіру процесінде жабысып қалмау үшін ең алғаш аздап кептіруге арналған. Кептіргіш ауаның температурасы 38°С және салыстыомалы ылғалдылығы 50%. Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні Технологиялық бөлім Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаева.М.П.     Бұл желіде бар камераға біріккен екі тробатто ТМ-5 орнатылған. Ауа айнымалы 1800м²/сағ, ыстық су шығыны 2500л/сағ. Алғаш аздап кептіру ұзақтығы 2-3 мин, ылғыл мөлшері 2-3%. Ортақ қуаты 4,7 кВт 6 электроқозғаушысы бар. бірінші кептіруден кейін өнімдер тробаттодан шнекті ковшты элеватор арқылы ( 4,40х 0,40м) бастапқы кептіргішке « Интел 9/9» келіп түседі, одан шнекті ковшты элеватор арқылы ( 6,30х 0,40) соңғы кептіргішке « телек 15/11» келіп түседі. Әрі қарай өнімдер z- тәрізді элеватормен қозғалмалы таспалы транспортер арқылы жинақтау мен тұрақтандыруға арналған шанақтарға келіп түседі.   Желіде 8 шолақ орнатылған. Олардан макаронды алуға арналған таспалы транспортерлар арқылы (11х 0,30 м) қысқа өнімдерді арналған « Зомбани» фирмасының машиналары тобына қаптауға бағытталған.   Қысқа өнімдерді кептіру параметрлері: 8-кесте

Кептіру қондырғылары	Кептіргіш ауаның параметрлері	Шикі өнім жоғ.тасы қабатты қалыңд мин артық емес	Кептіру ұзақтығы кем емес	Кептіргіш қондырғының соңында ылғ,%
Темп, t°С	Ылғал, %
Тробатто   Бас. Кептіру   Соңғы кептіру   тұрақты	40-50   45-50   -	50-70   65-74   -	-       -	2-3мин   30 мин   7 сағ   -	27-28   20-23   13,9-13,5

Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні Технологиялық бөлім Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаева.М.П.     2. Ұзын макарон өнімдерін өндіруге арналған өнімділігі тәулігіне 14 тонна құрайтын «Б6-ЛМГ» фирмасының автоматты ағынды желісі Б6-ЛМГ, Б6-ЛМВ желісінен жоғарырақ өнімділікпен, ұзындылығымен және массасымен ерекшеленеді. Б6- ЛМГ желісінде қуаты күштірек пресс Б6-ЛПШ-2000 орнатылған. Сонымен қатар , бұл желігі екі өзі өлшегіш, бастапқы және соңғы кептіргіштер тұрақтандырғыш жинақтаушы өнімдерді алу мен кесуге арналған машина, бастундарды қайтаруға арналған механизм, электроқондырғы , кептіру режимін автоматты реттеу жүйесі кіреді. Өнімдерді кесу мен алу машинасы бастундарды кепкен өнімдерден бастунға және оларды 250 мм-ден кесуге қажет болғанда қолданылады. Машина өнімдері бар бастундармен босаған бастундардың қозғалуына арналғын екі параметрді шынжырлы транспортердан тұрады. Бұл линия Б6-ЛМБ линиясына өзінің жұмыс өнімділігінің жоғарлығымен айрықшаланады. Онда 4 кептіргіш камера, ол камераларда үлкен , тұрақтандыру және жинау камерасында ұзын шынжырлы транспортер қойылған. Басқа машина және жабдықтар Б6- ЛМВ линиясымен бірдей. Оның пресі Б6-ЛМБ пресімен салыстырғанда минутына айналу саны көбірек, ал секунтына 40 мм дейін сығымдап макарон шығарады. Осы шыққан макарондар өзімен-өзі иленіп, 30 сек бір рет толып , 15 сек бір рет будақтары кептіргіш камераға жеткізіледі. Өзінен- өзі илену және бастапқы кептіру процесі Б6-ЛМБ линиясымен бірдей , яғни бастапқы кептіретін зонада бастундар шынжырлы транспортер арқылы жылжиды. Және онда ауа жоғарыдан төмен қарай жылжиды. Бастапқы кептірудің мерзімі будақтардың 15 сек бір будақ келіп жетуіне байланысты. 730х15:60=180 мин =3 сағ тең. осы уақыттың ішінде макаронның ылғалдылығы 20% дейін төмендейді.   Кептіргіш ауаның сипаттамасы - Төменгі зонада t- 35° С , ылғ 70% кептіру қабілеті 11,67г/кг (құрғақ затқа есептегенде). - Жоғарға зонада , t- 40° С, ылғ 75% кептіргіштік қабілеті 13,22 г/кг (құрғақ затқа есептегенде). Ақырғы кептіргіш камерада 400 В бастуы қойылған онда макаронның ылғалдылығын кептіру уақыты 400 В х 15: 60=1000мин= 16 сағ 40 мин. оның ішінде макаронды кептіру зонасында болатын уақыты 4 сағат 40 минут, ал ылғалдылықты бір қалыптастыру 12 сағатқа созылады. Кептіретін ауаның температурасы жоғарғы кептіру камерасында t- 45° С, ылғ 80%, кептіру қабілеті 14,4 г/кг күйінде келіп енеді. Міне ,осы жағдайда линияның жұмыс өнімділігі 1000кг/сағ тең. Тұрақтандыру және жинақ камерасындағы транспортерден әрқайсына 651-ден барлығы 3906 бастуы орналасқан. Бұл тәулігіне 15,6 т дейн макарон кептіріп шығару мүмкіндігін береді.   Өзг. Пар. Аты-жөні Қолы Күні Технологиялық бөлім Бет Орындаған Түзелханова А.Ә.     Қабылдаған Байысбаева.М.П.                  

Дайын өнімдерді қаптау және ыдыстың қажеттілігін есептеу.9-кесте Қаптау ыдыстарының аттары Целофан пакеттер Қор саны, кг Қор сыимд, кг 0,5     0,5     0,5     0,5       Өнім саны, кг   Картонды қораптар Қор саны, кг Қорап сиымд, кг                   Өнім саны, кг   Гофрланған жәшік Қорап саны, кг           Қор сиымд, кг             Өнім саны, кг               Дайын өнімнің жалпы саны,кг       Қапталатын өнім атауы Күндізгі ауысым: 1.Қысқа өнімдер а)Рожки б)Вермешель Нәтижесі: 2.Штампталған өнімдер: а)Ракушки б)Бантик Нәтижесі: Кешкі ауысым: 1.Қысқа өнімдер а)Рожки б)Вермешель Нәтижесі:: 2.Штампталған өнімдер: а)Ракушки б)Бантик Нәтижесі: Барлығы:
Өзг.	Пар.	Аты-жөні	Қолы	Күні	Технологиялық бөлім	Бет
Орындаған	Түзелханова А.Ә.
Қабылдаған	Байысбаева.М.П.
Қаптаушылардың жалпы саны Қаптаушы жұм/н істейтін жұм/р саны Целофан пакет 3,6 1,8 1,8 3,6 3,6 1,8 1,8 3,6 3,6 1,8 1,8 3,6 3,6 1,8 1,8 3,6   Картон қорап 0,54 0,27 0,27 0,54 0,54 0,27 0,27 0,54 0,54 0,27 0,27 0,54 0,54 0,27 0,27 0,54   Гофр. қорап     0,648 0,324 0,324 0,648     Өнімді қаптауға қ/т шығын норм Целофан пакет                   Картон қорап                   Гофр. қорап                   Қапталатын өнім саны, кг Целофан пакет Картон қорап Гофр. қорап             Өнд.ө. ж.саны, кг/тәу Қапталатын өнімнің атауы Күндізгі ауысым: 1.Қысқа өнімдер а)Рожки б)Вермешель Нәтижесі: 2.Штампталған өнімдер: а)Ракушки б)Бантик Нәтижесі Кешкі ауысым: 1.Қысқа өнімдер а)Рожки б)Вермешель Нәтижесі : 2.Штампталған өнімдер: а)Ракушки б)Бантик Нәтижесі: Барлығы: Буып, түю бөлімінің штаты10-кесте
Өзг.	Пар.	Аты-жөні	Қолы	Күні	Технологиялық бөлім	Бет
Орындаған	Түзелханова А.Ә.
Қабылдаған	Байысбаева.М.П.

Дайын өнімдерді сақтау қоймасын есептеу Қапталған өнімдерді қоймаға салу және дайын өнім қоймасының ауданын есептеу. Дайын өнім қоймасының ауданы мына формуламен анықталады: П=Ртәу*z / n Ртәу- әр өнімнің тәуліктік өнімділігі, z-өнімді қоймада сақтау мерзімі, тәу (10тәу) n-1м2 ауданға түсетін жүктеме нормасы, т (0,4т)   П=43,47*10 / 0,4=1086,75п/тау Эк= 1086,75
Өзг.	Пар.	Аты-жөні	Қолы	Күні	Технологиялық бөлім	Бет
Орындаған	Түзелханова А.Ә.
Қабылдаған	Байысбаева.М.П.

Қолданылған әдебиеттер: 1. «Макарон өнімдері технологиясы бойынша курстық жоба методикалық нұсқау» Жұмабекова З.Ж. Алматы 1998ж. 2. «Макарон өнімдерінің технологиясы» З.Ж.Жумабекова, Б.Отыншиев Республика баспа кабинеті Алматы 1997ж. 3. «Технология макаронных изделий» Н.И.Назаров издательство «Пищевая промышленность» Москва 1978ж.
Өзг.	Пар.	Аты-жөні	Қолы	Күні	Технологиялық бөлім	Бет
Орындаған	Түзелханова А.Ә.
Қабылдаған	Байысбаева.М.П.