Иініштің түрлері
Иінішті өңдеу және оны бұйыммен біріктіру
Иініштің түрлері
Иініш – иықтық және белдік бұйымның жоғарғы бөлігінде орналасқан бөлшек.
1. Иініш пішініне қарай түзу, сопақ және фигуралы.
2. Иінішті бұйыммен қайып тігу, бастыра тігу, жапсырма және бедер
тігіспен біріктіреді.
3. Иініштер қиылған және бұйыммен тұтас пішілген болады.
Бедер тігістері немесе күрделі қатпар тұтас бөлшекте орындалғандай, тұтас пішілген бұйымдағы иінішті өңдеуде солай атқарылады.
4. Иініштер қырсыз және қырлы болады. Қырсыз иінішті бұйыммен
біріктермес бұрын, негізгі бөлшектерде бүкпе, бедер, қатпар, бүрме және т.б. өңделеді. Қырлы иініштер астармен бірге және олсыз болады.
3.3.2 Қырсыз иініштерді бұйыммен біріктіру
Операция атауы | Операцияны орындаудағы техникалық шарттар | Сурет |
1. Түзу және сопақ иінішті бұйыммен біріктіру 1.1. Қайып тігісімен біріктіру 1.1.1. Негізгі бөлшекке иінішті көктеу | Иініштің бөлшегін және негізгі бөлшекті бет жағымен ішке қаттап салады. Қиықтарды теңетіреді. Иініште тіке көктеу инешаншымдарымен көктейді = 1,5 – 2,0 см6 тігістің ені - 0,9 см. | |
1.1.2. Иініштің сыруы | Ені 1 см тігіспен иінішті иінішпен сыру | |
1.1.3. Сыру тігісінің өңделуі | Тігісті біртіре, айыра үтіктеу, бастыра тігу, айыра тігу | - |
1.2. Бастыра тігу тігісімен біріктіру | Иінішті қайып және сырып тігеді. Тігісті иінішке біріктіре үтіктеп, бастыра тігеді. Кеңдіктің ені бастыра тігу тігіснің түріне байланысты болады: ашық немесе жабық қиық. Өңдеу жолағының ені тең 0,5- 0,7 см қосымша. | |
1.3. Жабық қиықпен жапсырма тігісті біріктіру 1.3.1. Өңдеу жолағының ені 0,5 см астам болмауы керек | Негізгі бөлшекте иініштің сыру сызығын белгілейді. | |
Иініште төменгі аймығының сызығын белгілейді | ||
Біріктіре үтіктеу немес сызықтың төменгі аймағын белгіленген сызыққа көктеп алып, сопақ жиекте тігістің кеңдігін айырып үтектейді немес бұрыштап ояды. | ||
Иінішті негізгі бөлшекке беткі жағымен үстіге қарай қояды. Сызықтарды негізгі бөлшекте иінішті төменгі аймағымен теңестіреді; көктеп, бастыра тігеді тігі ені 0,1- 0,5см | ||
1.3.2. Өңдеу жолағының ені 0,5 см астам болмауы керек | Негізгі бөлшекте иініштің сырып тігу сызығын белгілейді. Иініштің төменгі қиығына қарай әдіпті пішеді. Әдіп ені тең өңдеу жолағының еніне 1,0 – 1,5 см қосу. Әдеп пен иінішті бет жағымен ішке қаратып біріктіреді, қиықтарды теңестіреді және иініштің төменгі жиегін тігіс ені 0,5 -0,7 см көктейді. | |
2. Фигуралық иінішті бұйымдармен қосу және өңдеу 2.1. Сырып тігу кезіндегі иініштің тігіс ені 0,2 см аспауы керек | Түзу және сопақ иініштерді біріктіру жапсырма тігісі арқылы орындалады. Иіннің бұрышындағы кеңдіктің өңдеуі тігісінің ерекшелігі: ішкі бұрыштарды тігіске 0,2 см жетпей кесу; материалдың қасиетіне қарай сыртқы бұрыштарды қатпарлап қояды. | |
2.2. Сырып тігу кезіндегі иініштің тігіс ені 0,2 см аспауы керек 2.2.1. Жұқа және сетінегіштік маталарда иініштің сыртқы бұрыштарын өңдеу | Иініштің төменгі жағына сызық белгілейді. Иініштің бұрыштар ені 0,5 – 0,7 см болатындай етіп қайып тігеді. Қалғанын қиып тастайды, қайып тігісін айыра үтектейді. | |
Иініштің беткі жағынан қарай бұрыштарын аударады, түзейді, қосып үтіктейді. | ||
2.2.2. Қалың сетінегіштік емес маталарда иініштің сыртқы бұрыштарын өңдеу | Кеңдікте бұрышты қиып тайтайды және қиықтарын алшақ тігіспен теріс жағынан біріктіреді. Сосын бұрышын айналдырады. | |
2.2.3. Иініштің ішкі бұрыштарын өңдеу | Әдіппен бұрыштарды жөрмеуді, қосымша немесе негізгі матадан иініш бұрышының пішіні бойынша пішіп, ақырында ол иініште белгіленген сызыққа ішкі қиық 0,1 – 0,2 см өтеді. Әдіптің көлденең қиықтарын ішке қарай бүгеді. Тігістер бұрышта беттеседі 0,1 см жетпей жолаққа. | |
Әдіпті ішкі жағына қарай бүгеді. Негізгі матаның жиегіне бұрышты айналдыра көктеп, қосып үтіктейді | ||
2.3. Фигуралы иінішті бұйыммен біріктіру | Фигуралы иінішті бұйыммен жапсырма тігіспен біріктіреді. | − |
Ескертпе | Фигуралы иініштер әдіппен өңделуі мүмкін, иініш пішіні бойынша пішілуі және жапсырма тігіспен бұйымға біріктірілуі | − |