Для студэнтаў i курса групы бр-11

Пытанні да экзамену

па дысцыпліне «Гісторыя беларускай літаратуры»

для студэнтаў I курса групы БР-11

спецыяльнасці «Беларуская мова і літаратура. Руская мова і літаратура»

1. Старажытная літаратура: перыядызацыя, вытокі, паэтыка, тэматыка.

2. Узнікненне славянскага пісьма. Дзейнасць Кірыла і Мяфодзія. Тыпы кніг.

3. Біблія як помнік сусветнай літаратуры.

4. Патрыстыка і дыдактычная літаратура ранняга Сярэднявечча. Патэрык.

5. Апокрыфы. Жыціі святых. «Жыціе Аляксея, чалавекаБожага».

6. Познеэліністычны раман. «Александрыя»: асаблівасці новай інтэрпрэтацыі вядомага сюжэта.

7. Хроніка як жанр. «Хроніка Георгія Амарталы», «Хроніка Іаана Малалы», «Гісторыя іудзейскай вайны Іосіфа Флавія»).

8. Познеэліністычныя аповесці: «Аповесць пра Трою», «Аповесць пра Варлаама і Іасафа».

9. Арыгінальная літаратура ранняга Сярэднявечча. Жанравая сістэма, пропаведзі, агіяграфія.

10. Кірыла Тураўскі. «Жыціе Кірылы Тураўскага».

11. К. Тураўскі «Прытча пра душу і цела»: ідэйны змест, праблематыка.

12. Клімент Смаляціч: біяграфія, царкоўная і палітычная дзейнасць, літаратурная спадчына.

13. Агіяграфія. Узнікненне першых агіяграфічных твораў на старажытнай Русі. «Жыціе Феадосія Пячорскага».

14. «Жыціе Ефрасінні Полацкай»: праблема аўтарства, змест, структура, вобраз асветніцы ў творы.

15. Патэрыкі. «Кіева-Пячорскі патэрык». Хаджэнні: спецыфіка жанру.

16. Летапісанне. Нестар. «Аповесць мінулых гадоў»: гісторыя напісання, асноўны змест, праблематыка і кампазіцыя.

17. «Слова пра паход Ігара»: адкрыццё і вывучэнне помніка, праблема аўтарства, гістарычныя факты і падзеі ў творы.

18. Літаратура позняга Сярэднявечча. Станаўленне даўняй літаратуры. Дзейнасць мітрапаліта Кіпрыяна.

19. Грыгорый Цамблак: літаратурная і грамадская дзейнасць.

20. Рэлігійныя аповесці. «Аповесць пра трох каралёў», «Пакуты Хрыста».

21. Арыгінальная літаратура позняга Сярэднявечча. Павучальнае і ўрачыстае красамоўства. Г. Цамблак. Свецкае красамоўства. «Пахвала Вітаўту».

22. Агіяграфічныя творы позняга Сярэднявечча. Хаджэнні. «Хаджэнне Ігнація Смаляніна».

23. Летапісы позняга Сярэднявечча. «Летапісец вялікіх князёў літоўскіх»: структура, змест.

24. Беларуска-літоўскі летапіс 1446г.: змест, структура.

25. Рэнесанс і яго спецыфіка ў Беларусі. Адраджэнне ў беларускай культуры і літаратуры.

26. Рэфармацыйны рух: сутнасць, прадстаўнікі.

27. Ф. Скарына, факты біяграфіі.

28. Сацыяльна-філасофскія погляды Ф. Скарыны.

29. Новалацінская паэзія. Ян Вісліцкі, біяграфічныя звесткі. Паэма «Пруская вайна».

30. М. Гусоўскі. Факты жыцця і творчасці. Шлях ад паляўнічага да паэта-лацініста.

31. Паэма «Песня пра зубра»: гісторыя стварэння, сэнс назвы, жанравая спецыфіка, ідэйны змест.

32. Беларускамоўная паэзія. Андрэй Рымша. Біяграфія. Верш «Храналогія». Эпіграмы.

33. С. Будны: лёс, грамадская і асветніцкая дзейнасць, погляды.

34. С. Будны «Катэхізіс». Прадмова да «Катэхізіса». Роля С. Буднага ў развіцці культуры і літаратуры.

35. В. Цяпінскі. Звесткі пра жыццё і дзейнасць. Евангелле. Прадмова.

36. Станаўленне жанру гістарычнай хронікі. «Хроніка Вялікага княства Літоўскага і Жамойцкага».

37. «Хроніка Быхаўца» – шэдэўр даўняй беларускай літаратуры.

38. Гісторыка-мемуарная літаратура. Ф. С. Кміта-Чарнабыльскі. «Допісы».

39. Мікалай- Крыштоф Радзівіл Сіротка. «Перагрынацыя, або Паломніцтва ў Святую Зямлю».

40. Перакладная белетрыстыка. Раман «Трыстан і Ізольда» ў еўрапейскіх літаратурах.

41. Барока як стыль. Асаблівасці літаратуры Барока. М. К. Сарбеўскі – тэарэтык і практык Барока.

42. Літаратура ранняга Барока. Творчасць С. Рысінскага. Польскамоўная паэзія (Ян Бенядыкт Пратасовіч, Тамаш Яўлевіч).

43. Сімяон Полацкі. Навучальна-асветніцкая дзейнасць.Паэзія С.Полацкага.

44. М. Сматрыцкі. Звесткі аб жыцці. «Трэнас».

45. Летапісанне. «Баркулабаўскі летапіс».

46. Гісторыка-мемуарная літаратура. А. Філіповіч «Дыярыуш».

47. Гісторыка-мемуарная літаратура: вытокі і эвалюцыя мемуараў. Ф. Еўлашоўскі як мемуарыст.

48. Парадыйна-сатарычная проза. «Прамова Мялешкі», зварот да традыцый народнай смехавой культуры.

49. «Ліст да Абуховіча»: грамадзянскі пафас твора.

50. Палемічная літаратура, прычыны ўзнікнення царкоўнай палемікі. П. Скарга «Жыціі святых»: роля зборніка ў літаратурным працэсе.

51. Літаратурна-асветніцкая дзейнасць І. Марахоўскага, В. Руцкага.

52. Літаратура позняга Барока.А. Белабоцкі. Факты жыцця і творчасці.

53. Гістарычная хроніка. «Магілёўская хроніка»: традыцыі славянскага летапісання.

54. Сатырычная проза. «Прамова русіна», «Прамова русіна аб нараджэнні Хрыста».

55. Развіццё драматургіі. Інтэрмедыя. ( «Іван і царкоўны стораж», «Чорт Асмалейка», «Селянін і студэнт»).

56. Асветніцтва ў беларускай культуры і літаратуры. Станаўленне лірычных жанраў.

57. С.Русецкая «Авантуры майго жыцця»: спецыфіка жанру, вобраз навагрудскай лекаркі Саламеі.

58. Тэатр Беларусі (школьны, прыдворны, аматарскі, народны).

59. Батлейка. З гісторыі станаўлення.

60. К. Марашэўскі «Камедыя»: ідэйны змест, ідэі асветніцтва.

61. Творчасць пісьменнікаў XVIII ст. (А. Нарушэвіч, Ф. Карпінскі).

62. М. Карыцкі. Жыццё і дзейнасць.

63. Ф.У. Радзівіл. Дзейнасць па адраджэнні Нясвіжскага тэатра. Літаратурная спадчына.

Складальнік старшы выкладчык кафедры філалогіі Л. У. Урбановіч