Предложения нереального условия
Урок 23
Артикли si и sang
Артикль siиспользуется при именах собственных, всегда ставится перед ними и указывает, что говорящие и слушающие собеседники хорошо знакомы с тем лицом, о котором идет речь, вносит определенный стилистический оттенок, имеет покровительственный, иногда даже фамильярный характер. Имена собственные в сочетании с артиклем si никогда не используются как обращения.
Bu sini sebentar, kawan si Omas datang. − ‘Подойди на минутку сюда, мама, пришел приятель Омаса’.
Si Marhum pendapatannya sedikit.− ‘У Марxума небольшие доходы’.
Артикль si используется в сочетании с производными существительными с префиксом peN-:
| si penerima ‘адресат’ |
| si pengirim ‘отправитель’ |
| si pendengar ‘слушатель’ |
| si perokok ‘ курильщик’ |
Артикль si может употребляться перед нарицательными существительными для стилистического переноса названия в целях большей выразительности:
| si panjang ‘ долговязый’ |
| si jenggot ‘бородач, борода (как обращение)’ |
| si kumis ‘усатый’ |
В этом случае существительные обозначают лицо по какому-то его признаку, характерной черте.
Артикль si свободно сочетается с прилагательными, иногда с производными глаголами, выполняя функцию субстантиватора:
| si buta’слепой’ |
| si sakit ‘больной’ |
| si miskin ‘бедняк’ |
| si gemuk ‘толстяк’ |
| si manis’ красавица’ |
| si berhutang ‘должник’ |
| si terdakwa ‘обвиняемый’ |
Артикль sang служит для выражения почтительного отношения говорящего к лицу, о котором идет речь, и используется перед существительными, обозначающими богов, царственных персон, высоко почитаемых и уважаемых лиц, государственный флаг:
| sang dewa ‘бог’ |
| sang raja ‘раджа’ |
| sang guru ‘учитель’ |
| Sang Waktu ‘Время’ |
| Sang Dwiwarna / Sang Merah Putih ‘государственный флаг Индонезии’ |
Артикль sang употребляется для персонификации существительных со значением предметности, небесных светил, животных:
| sang harimau ‘досточтимый/ почтенный тигр’ |
| sang kancil ‘высокоуважаемый канчиль’ |
| Sang Nasib ‘Судьба’ |
| Sang Surya 'Красное Солнышко’ |
Артикль sang в сочетании с названиями лиц имеет иронический оттенок (sang suami ‘муженек’, sang pencuri ‘достопочтенный вор’) и никогда не сочетается с собственными именами.
Предложения нереального условия
В предложениях нереального/маловероятного условия говорящему известно, что условие не соответствует или противоречит истинному положению дел. Значение нереализованного следствия выражатся так же, как значение следствия в будущем: либо контекстуально, либо с помощью показателя akan. Для выражения значения маловероятного/нереального условия наряду с такими союзами, как kalau, jika, jikalau (книжн.) используются и союзы apabila/ bila/ bilamana ‘когда, если, если бы’.
Различаются варианты с разной временной отнесенностью условия или следствия.
1. Условие и следствие относятся к настоящему временному плану. Тогда в зависимой части предложения может использоваться показатель masih, а в главной части akan.
Jika seandainya ibu masih ada akan aku lari ke hadapannya. – ‘Если мама была бы жива, я бы прибежал бы к тебе’.
Ini tidak mengapa kalau istriku dalam keadaan sehat.− ‘Это было бы ничего, если бы жена была здорова’.
2. Условие во временном плане относится к прошлому, а следствие к настоящему. В таком случае в зависимой части может использоваться показатель baru.
Sekarang kalau bukan baru disunat, pasti dia lari ikut sama anak. – ‘Если бы только что он не прошел обряд сунат, он обязательно бы убежал вместе с тобой’.
3. Условие и следствие во временном плане относятся к прошлому.
В зависимой части предложения возможно лексическое указание на прошлое, а в главной части значения предшествования моменту может подчеркиваться показателями sudah, telah:
Kalau semalam ditangkap, mungkin dia sudah tertangkap. – ‘Если бы вчера была облава, то возможно, он был бы уже схвачен’.
Kalaulah dia dulu senang menyanyi, istrinya tentu sudah pernah mendengarnya. – ‘Если бы прежде он любил петь, то его жена, конечно, слышала бы его пение’.
Значения предположительности и предшествования моменту речи могут не выражаться, особенно при наличии модальных глаголов:
Ia sesungguhnya adalah bidadari, kalau saja muka itu dapat membebaskan diri dari kemurungan. – ‘Она действительно была бы небесной красавицей, если бы только лицо ее могло освободиться бы от мрачного выражения’.
Одновременность условия и следствия в прошлом может выражаться без подчеркивания к настоящему моменту, но с показателем предположительности akan в главной части, либо с подчеркиванием предшествования настоящему. Тогда в главной части используются показатели sudah, telah.
Jika aku ada keberanian, aku telah tembak mati Ontong. – ‘Был бы я смел, я бы застрелил бы Онтонга’.
По соотношению временных планов условие, содержащееся в зависимой части предложении с apabila, чаще предшествует следствию или одновременно с ним. В главном предложении обычно используется показатель предположительности/ предшествования действия akan:
Apabila keadaan mengizinkan, tahun depan saya akan meneruskan kuliah. − ‘Если обстоятельства позволят, то я бы в следующем году продолжил бы обучение’. При вражении нереального условия, относящегося, в частности, к прошлому, также обычно используется akan:
Apabila dia sendiri seorang politisi itu, pasti dia akan berpikir. –‘Если бы он сам был из этих политиков, то он, несомненно, призадумался бы’. В начале главного предложения или перед сказуемым главной части могут стоять словы, выражающие разные степени уверенности в необходимой связи условия и следствия: tentu ‘конечно’, mungkin ‘возможно’, kiranya ‘вероятно’. Условие и следствие могут иметь отнесенность к прошлому.
Jika aku dapat kembali, tentu aku akan kembali kepadamu. − ‘Если бы я смог вернуться, конечно, я вернулся бы к тебе’.
Сочетания kecuali bila, kecuali kalau, terkecuali apabila
Сочетания kecuali bila, kecuali kalau, terkecuali apabila 'разве что' означают, что следствие имеет место только при данных условии. В главной части предложения могут быть использованы отрицания.
Apel akan tetap dilaksanakan, terkecuali apabila ada perubahan acara yang mendadak. –‘Смотр будет по-прежнему постоянно проводиться, разве что неожиданно произойдут изменения в программе’.
Aku tak punya hak untuk menolak, kecuali kalau berani memutuskan hubungan keluarga. –‘Я не вправе отказаться, разве что решусь разорвать родственные узы’.
Teks 1Tenaga kerja
Bangsa Indonesia sedang giat membangun. Tenaga, pikiran dan dana dicurahkan untuk menyusun masyarakat baru yang lebih baik, adil dan makmur. Keadilan dan kemakmuran tidak turun seperti hujan dari langit. Kita harus bekerja keras untuk mendapatkannya. Semua orang yang sudah dewasa dan belum terlalu tua merupakan tenaga kerja yang dapat dikerahkan.
Tenaga kerja kita banyak sekali: berpuluh-puluh juta. Tiap tahun bertambah. Tetapi sayang penyebarannya tidak merata. Jawa, Bali, dan Lombok penuh padat, sedang pulau-pulau lain jarang penduduknya. Tenaga kerja di Jawa, Madura, Bali dan Lombok berlimpah-limpah, di pulau-pulau lain hanya sedikit yang dapat dikerahkan. Akibatnya, pembangunan tidak dapat dilakukan dengan merata. Itulah sebabnya mengapa diusahakan sebagian penduduk keempat pulau di atas pindah ke pulau-pulau lain. Di tempat kediamannya yang baru mereka dapat mengerjakan sawah, ladang, kebun, membuat jalan, berusaha dan bekerja di pelbagai lapangan.
Jumlah yang banyak saja belumlah memadai. Mutupun penting juga. Untuk pembangunan kita memerlukan tenaga kerja yang terlatih, trampil, dan ahli dalam bidangnya: pertanian, pertambangan, perikanan, keuangan, administrasi, permesinan, pelistrikan, pengecoran besi, pembuatan kapal dan lain-lain. Tukangpun harus terlatih dan trampil pula. Tukang sepatu, tukang jahit, tukang kayu, tukang las, tukang bubut dll.
Bagaimana memperoleh tenaga kerja yang terlatih, trampil dan ahli? Tentu saja dengan pendidikan melalui pendidikan sekolah dan luar sekolah. Sekolah sekarang berusaha membekali murid dengan ilmu pengetahuan juga ketrampilan dan keahlian tertentu, yang langsung dapat digunakan dalam masyarakat. Bermacam-macam kursus pun didirikan orang: kursus mengetik, menjahit, membuat roti, memperbaiki mesin. Perusahaan pun melatih karyawannya supaya dapat bekerja dengan lebih baik. Dengan bimbingan pemerintah ketrampilan petani dan nelayan ditingkatkan.
Orang yang tidak mempunyai keahlian dan tidak terlatih bekerja, akan susah mencari pekerjaan. Akhirnya dapat menjadi penganggur. Penganggur menjadi beban masyarakat, dan hidupnya susah. Oleh karena itu pemerintah mendirikan pusat-pusat latihan. Di sini dilatihkan beberapa ketrampilan sehingga orang dapat mencari pekerjaan yang sesuai.
Demikianlah dalam pembangunan ini kecuali dana, kita memerlukan banyak tenaga kerja, penyebaran tenaga kerja yang merata di seluruh Indonesia.
Kosakata
| berlimpah-limpah − в изобилии; в чрезмерной роскоши berusaha − зд.заниматься предпринимательством bimbingan − руководство, наставление karyawan −1) работник, сотрудник 2) трудящийся 3) служащий kediaman − жилье; местожительство keuangan − финансы kursus memperbaiki mesin −автослесарные курсы membekali - снабжать, обеспечивать, снаряжать mengerahkan (kerahkan) −1) собирать или мобилизовать кого-л 2) направлять 3) использовать, применять mengetik (ketik)− печатать на пишущей машинке merata −1) ровный, плоский 2) равномерный menjahit −шить kursus membuat roti − хлебопекарные курсы mutu−качество nelayan−рыбак pelbagai = berbagai pelistrikan− электрификация pembuatan kapal − кораблестроение pengecoran besi −литейное производство permesinan − машиностроение tukang jahit − портной tukang kayu−плотник tukang las −сварщик tukang bubut−токарь tukang sepatu – сапожник рadat −1) плотный, компактный 2) переполненный |
Teks 2Usia 12 Tahun Hadapi 42 Pecatur
Bogor Kompas.com
Arif Abdul Hafiz (12), peraih gelar Fide Master, menghadapi 42 pecatur tingkat SD-SMP-SMA pada kegiatan catur simultan di Sekolah Alam Mutiara, Bojong Gede, Kabupaten Bogor, Sabtu.
Kegiatan itu sekaligus menandai peresmian Sekolah Catur Benteng Pajajaran di Sekolah Alam Mutiara. Hingga setengah lawan gugur, belum ada yang menaklukkan Arif. Perlawanan sengit ditujukkan Salwa (8), juara 1Kejurda Catur Jabar 2011.
Arif mulai belajar main catur sejak usia enam tahun. “Kami memasang target, ia bisa meraih gelar Grand Master internasional sebelum usia 15 tahun. Susanto Megaranto dulu meraih gelar itu pada usia 17 tahun”, tatar Endar Sakti Lubis, pelatih Arif, yang juga menyandang gelar Master Nasional.
Menurut dia, permainan catur mengajarkan anak sabar, tekun, teliti, dan disiplin sehingga layak diajarkan sejak dini. Tidak hanya mengejar prestasi, tetapi juga membentuk karakter anak.
Kosakata
| catur – шахматы grand master −гроссмейстер kegiatan catur simultan – сеанс одновременной игры Kejurda=Kejuaraan daerah pecatur − шахматист peraih gelar – получивший звание sekaligus –олновременно, сразу tatar – зд.наставлять, поучать |
| Ingatlah memasang target – ставить задачу membentuk karakter – воспитывать характер perlawanan sengit – упорное сопротивление mengejar prestasi – добиваться успеха sejak dini – заблаговременно |
Teks 3Garry Kasparov akan menjadi juara dunia catur ke-13?
Kendati masyarakat soviet lebih banyak mengharapkan agar Anataly Karpov bisa mempertahankan gelar juara catur dunia, tetapi rupa-rupanya sang penantang Garry Kasparav tidak menghiraukan hal itu.
Dalam pertarungan partai ke-13 di mana Kasparov dalam posisi dan materi kurang menguntungkan, di hadapan sekitar 1 000 penonton, mengatakan angka ke-13 membawa keberuntungan baginya. Nyatanya memang ia memenangkan partai itu dengan memaksakan suatu permainan remis. Dan kedudukan tetap sama kuat 6 ½ - 6 ½.
Kasparov yang dilahirkan tgl 13 April 21 tahun yang lalu itu setelah partai ke-13 berkesudahan remis dengan serius mengatakan akan menjadi juara dunia yang ke-13. Seperti diketahui, Karpov adalah juara dunia yang ke-12.
Sampai dengan partai ke-18 dari 24 partai yang akan dipertandingkan dalam kejuaraan dunia Catur sekarang ini, Kasparov sudah unggul 9 ½ - 8 ½. Tercatat, dalam tiga kali mempertahankan gelar, juara bertahan Anatoly Karpov belum pernah ketinggalan angka, seperti kini terjadi. Ketika menghadapi Korschnoi tahun 1978 dan 1981, kedudukan sama hanya terjadi sekali, selebihnya Karpov unggul sampai menang.
Anatoly Karpov muncul sebagai juara dunia tahun 1978 karena pecatur Amerika Serlkat Robert Ficher tidak mau bertanding sesuai dengan ketentuan FIDE.
Menghadapi Karpov tahun 1984 dari 48 partai yang menyita waktu 6 bulan itu, Kasparov sempat tiga kali menang berturut-turut, namun Karpov unggul 5 - 3. Waktu itu hasil remis memang tidak dihitung. Karena telah memakan waktu selama 6 hulan FIDE membatasi pertandingan hanya 24 partai seperti sekarang.
Grand Master Lincoln Lucena dari Brasil berpendapat, pemenang akan banyak ditentukan oleh perbaikan posisi di pertandingan berikutnya yaitu pada enam partai sisa.
Sementara itu grandmaster kenamaan, ahli teori Raymand Keene dari Inggris, menilai permainan Kasparov lebih kreatif dan inovatif. Menurut Raymond, istirahat kedua yаng diambil Kasparov Sabtu lalu, digunakan sang penantang menyesuaikan situasi psikalogis baru. Juga untuk memperkuat langkah pembukaannya dan pегеnсаnааn taktik permainannya.
Apabila dalam enam partai sisa Kasparov sampai unggul dua angka, sudah dapat dipastikan ia akan menjadi juara walaupun 24 partai pertandingan belum selesai.
Tetapi apabila sebelum ke-6 partai sisa itu selesai, Karpov bisa menyamakan kedudukan, harapan Kasparov untuk menjadi juara dunia akan menjadi tipis.
Sesuai dengan ketentuan kejuaraan dunia ini, apabila selama 24 partai berkesudahan 12 - 12 dengan hasil remis dihitung maka Karpov tetap juara dunia. Kasparov harus unggul 12 1/2 - 11 1/2 untuk bisa menjadi juara dunia.
Kosakata
| ahli teori−теоретик |
| berkesudahan − закончиться |
| bertahan−1) выдерживать, выносить 2) удерживаться, сохраняться |
| bertanding −соревноваться, состязаться |
| berturut-turut −1) следовать один за другим 2) без перерыва, подряд |
| Brasil − Бразилия |
| hadapan − перед; передняя сторона |
| inovatif − инновационный |
| kejuaraan −первенство, чемпионат kenamaan − известный |
| kendati − хотя, хотя бы, даже если; несмотря на |
| ketentuan − 1) определенность, ясность 2) положение, тезис |
| kreatif −творческий |
| langkah − 1) шаг 2) шаг, поступок 3) мера 4) спорт. ход |
| materi − 1) материал 2) сведения, данные 3) предмет, вопрос |
| memaksakan (paksakan) − навязывать |
| mempertahankan − 1) защищать, оборонять 2) отстаивать, защищать |
| mempertandingkan - 1) сравнивать, сопоставить 2) соперничать, сталкивать |
| menentukan (tentukan)−1) определять, устанавливать 2) определяющий, решающий |
| menghitung −считать, подсчитывать |
| menyita ( sita) −конфисковать |
| pembukaan −открытие, открывание; спорт. начало, дебют |
| pemenang − победитель |
| penantang −1) соперник 2) претендент |
| perbaikan−улучшение; исправление, правка; починка, ремонт |
| psikologis − психологический |
| remis − ничья |
| rupa-rupanya − по-видимому; все же, все-таки |
| sang − артикль |
| selebihnya −1) остаток, излишек 2) остальная часть, остальное |
| sisa −1) остаток, остатки 2) объедки 3) пережитки |
| unggul −1) отличный, превосходный 2) побеждать, быть первым |
| Ingatlah juara bertahan − действующий чемпион tiga kali menang berturut-turut − выиграть три раза подряд menyita waktu−занимать столько-то времени memakan waktu −занимать столько-то времени harapan menjadi tipis −слабая надежда juara dunia −чемпион мира berkesudahan remis −закончиться ничейным результатом |
Teks 4Ruangan tamu
Bila ruangan tamu anda luas, anda dapat menatanya dengan meletakkan sebuah sofa di sudut ruangan tersebut. Letakkan sebuah buffet pada tengah ruangan. Di atas buffet anda letakkan beberapa perhiasan porselen dan sebuah jambangan bunga hidup pada sudut ruangan yang masih kosong.
Pada meja tamu dapat anda letakkan sebuah karangan bunga dari bunga hidup yang diawetkan atau sejenis bunga segar. Bila kursi sofa anda mempunyai bangku senyawa dengan kursi tersebut, letakkan sejenis lampu hias dan beberapa hiasan dari keramik. Bila ruangan anda berAC pilihlah sejenis tanaman yang tahan berAC.
Catlah dinding anda dengan warna yang serasi. Buatlah sejenis gorden jendela dengan kain yang tipis dengan rumbai-rumbai pada pinggirannya.
Bila ruangan anda yang besar masih kelihatan kosong maka anda dapat meletakkan dua jenis kursi tamu atau taman kecil.
Kosakata
| bangku − скамья, скамейка |
| berAC − с кондиционером |
| buffet− буфет для посуды |
| jambangan − вазон, цветочный горшок |
| karangan bunga −1) букет цветов 2) венок |
| perhiasan − украшение |
| senyawa − 1) слитые воедино 2) сложный, составной |
Dialog
Dialog I
Ibu: Tuti, bangun! Hari sudah siang. Ayo bangun!
Tuti: Pukul berapa sih, bu, sekarang? Kelihatannya kok masih pagi?
Ibu: Ара? Masih pagi? Hari sudah siang, ayo cepat bangun!
Tuti: Mana pakaian seragamnya, bu?
Ibu: Itu, sudah di kamar mandi. Jangan lupa bersihkan juga kukumu, ya? Nanti dimarahi ibu guru, kalau kukumu kotor.
Tuti: Ia, bu. Bu, tolong jalinkan rambut saya, bu.
Ibu: Ah, sudah besar, kok masih minta ditolong. Sini ibu jalinkan.
Tuti: Habis sukar sih, bu. Pakai pita yang kuning aja, bu.
Ibu: Yang kuning itu ndak cocok dengan bajunya. Yang merah saja. Nah sudah selesai. Sudah sikat gigi, belum?
Tuti: O, ya, lupa, bu.
Ibu: Ayo ke sana, sikat gigi. Sesudah itu cepat pakai sepatu dan makan di kamar makan.
Tuti: Baik.bu.
Ibu: Tuti, kenapa susunya tidak kau habiskan?
Tuti: Saya nggak senang sih. Masa harus dihabiskan, bu? Nanti saya kegemukan, bu.
Ibu: Memangnya kamu gemuk? Ya, sudahlah, tidak usah.
Tuti: Mana uangnya untuk jajan?
Ibu: Ini nih, lima perak.
Tuti: Masa cuma lima perak. Tambah dong. Yang untuk jajan besok, kasi aja sekarang, bu.
Ibu: E, sudah cukup itu. Jangan terlalu banyak jajan. Nanti kamu nggak mau makan di rumah. Yang kemaren bapak berikan, mana?
Tuti: Yang bapak berikan itu, kan uang untuk buku tulis? Lima perak nggak bisa beli kue mangkok, bu.
Ibu: Sudahlah. Ambil yang tiga perak di atas meja itu. Ayo, baik-baik di sekolah dan hati-hati naik sepeda, ya? E, salam sama bapak dulu di kamar depan.
Tuti: Baik, bu.
Kosakata
| jajan – сладости |
| kegemukan−слишком толстый; располнеть |
| menjalin −1) плести, заплетать 2) переносн. завязывать |
| pakaian seragam − форменная одежда, школьная форма |
Dialog 2
Tuti: Bu, Tuti sudah pulang, bu. Selamat siang, bu.
Ibu: O, Tuti. Selamat siang! Taruh sepedanya di belakang rumah, lalu cuci tanganmu.
Tuti: Baik, bu.
Ibu: E, Tuti, mengapa pakaianmu? Sobek lagi?
Tuti: Habis si Tati narik-narik saja sih, bu. Jadi kesangkut ke pagar, bu.
Ibu: Kenapa kamu main-main di depan pagar halaman sekolah itu? Kan sudah berkali-kali ibu katakan, jangan main-main dekat pagar berduri itu?
Tuti : Si Tati yang ngajak, bu. Dia kan kawan saya?
Ibu: Kenapa kamu mau saja? Sudahlah, cepat ganti pakaian. Lain kali kalau pulang sekolah, harus langsung ke rumah, ya?
Tuti: Baik,bu.
Ibu: Bersihkan kakimu itu. Aduh kotornya! Jangan lupa cuci tangan, ya?
Tuti: Baik, bu. Sesudah makan, Tuti ke rumahnya Tati, ya, bu?
Ibu: Tidak boleh! Kamu harus menyelesaikan pekerjaan rumahmu dulu.
Tuti: Kan bisa nanti malam saja?
Ibu: Nanti malam kita pergi ke rumah paman Kohar. Ada pesta di sana nanti.
Tuti: Aduh, buku-bukunya ketinggalan di sekolah, bu. Baru saya ingat.
Ibu: Tuti, Tuti! Kamu ini terlalu. Sudah pakaianmu sobek, buku-bukumu ketinggalan di sekolah lagi! Lailah anak ini. Sudahlah, suruh bibi ke sekolah mengambilnya.
Tuti: Baik, bu.
Kosakata
| berduri – с шипами |
| kesangkut = tersangkut – зацепиться за что-либо |
| Lailah anak ini – Господи, что за ребенок |
| narik-narik = tarik-tarik |
| ngajak = mengajak |
| sobek − рваный, порванный |
Dialog 3
Bahar: Li, kak Halim akan datang kemari. Tadi saya menerima surat darinya.
Ali : Bila ia akan datang?
Bahar: Hari Sabtu. Jadi tiga hari lagi.
Ali : Berapa hari ia akan tinggal di sini?
Bahar: Tiga atau empat hari. Dapatkah engkau nanti menemani saya mencarikan hotel baginya?
Ali : Buat ара mencari hotel? Kakakmu dapat tinggal di kamar kita dan kita dapat tidur di ruang tengah. Kita dapat meminjam dipan dari Bu Sumantri untuk tempat tidur kita.
Bahar: Kак Halim minta dicarikan kamar di hotel, karena ia datang bersama isterinya. Agaknya mereka akan merasa kurang bebas di rumah pemondokan kita ini.
Ali : Tidak mudah mendapat kamar di hotel di Jakarta karena semua selalu penuh dengan orang-orang langganan tetap. Selama Jakarta masih kekurangan rumah, hotel-hotel akan tetap ditempati oleh penyewa-penyewa.
Kosakata
| agaknya − по-видимому |
| langganan − 1) подписчик 2) клиент 3) постоянный житель (напр., в отеле) |
УПРАЖНЕНИЯ К ДИАЛОГАМ