Жұмыстың орындалу реті.
Киімдегің көзбояушылық әсерлердің психологиялық және физиологиялық тұрғыда анықтау үшін теориялық негізді оқып шығып, көзбояушылық әсерлердің физикалық қасиеттеріне және адамға эмоциялық әсер етуі мен киім кию мақсатына байланысты гигиеналық талаптарына көңіл бөлу.
Түстердің калористік қасиеттерін оқып шығып, негізгі хроматикалық және ахроматикалық түстерді анықтау, яғни түстердің қанықтылығын ,ашықтылығын , контрастылығын және тональдылығын.
Мода журналындағы киім түстерінің қасиетін зерделеу.
Мода журналынан әйелдер мен балалар киімінің моделін таңдаңыз. Олардың түстерінің шешімдері мынадай болуы керек:
А) Суық және жылы түстерді айқындау.
Б) Өлшем мен салмағын көрсету.
В) Адамға эмоциялық әсер етуін айқындау.
Г) Қоршаған ортаны сезіну.
Д) Ұлттық салттың ерекшеліктері.
Таңдап алынған модельдің эскизін суреттеңіз.
Түстердің қасиеттерін пайдалана отырып, модельдің эскизін дайындау.
Түрлі түсті қаламды және акварель краскасын пайдалана отырып, альбомға киім модельінің эскизін шығармашылық тұрғыда дайындау. Мына тапсырмалар бойынша:
а) Хроматикалық түстегі
б) Ахроматикалық түстегі (10,11- суреттер).
в) Хроматикалық және ахроматикалық түстердің үйлесімі бойынша.
Бір түстің гаммасы бойынша:
Модельдің эскизін талдаңыз, мінездемесіне, модельдің эскизін дайындауда түстерге көңіл аударыныз.
Орындалған жұмысқа есеп беру.
Біткен жұмысты талдау. Қорытындылау.
Жұмыстың соңында зерделенген және шығармшылық жұмысқа талдау жасау. Жұмысшы дәптерге қазіргі заманғы әйелдер мен балалардың киімдерінің модасының негізгі бағыты жайында және стилі, пішімі, фасоны, жайында қорытынды жасау.
Бақылау сұрақтары.
- Ахроматикалық түстерге қандай түстер жатады?
- Жылы және суық түстер дегеніміз не?
- Спектрде негізгі неше түр бар?
- Хроматикалық түстерге қандай түстер жатады?
- Қазіргі сән ағымында қандай түстер орын алып отыр?
10- сурет 11-сурет.
Практикалық жұмыс №5
Ансамбльдің құру заңдылықтары негізінде тұтастық композицияның жасау принциптері
Мақсаты:Киім формасының көлемді кеңіңстіктегі қасиетімен элементтерін анықтап, оның көркемдік шешімін зерделеп, киім моделін ансамбльді құру заңдылығы негізінде құрастыруда алған білімді пайдалана білу.
Жұмысқа тапсырма.
5.1.1.Теориялық бөлімін оқып шығу.
5.1.2. Мода журналы мен танысып, киім формасымен оның жеке бөліктерін композиция заңдылығы бойынша жіктеп, силуэтін анықтау.
5.1.3 Жеке бөліктерімен бөлшектерінің көлемін өзгерту арқылы киім формасын жасау (3- эскиз салу).
5.1.4. Киім бөліктерінде сызықтар мен сәндеулерді қолдана отырып киім формасын өзгертіп қабылдау бойынша 3 киім моделін бейнелеу.
Теориялық бөлім.
Костюм – адамға басты назар аудара отырып, образды тұрғыда шешілген ансамбль. ОНың ішінде, ансамбль: киімді аяқ киімді, шашаты, гримді, тағыншақтарды бірегейлендіреді және белгілі бір пайдалы эстетикалық функцияны атқарады.
Киім материалдық тыс жүйе, адам денесіндегі жасанды жамылғы, ол табиғаттың сыртқы қоршаған әсерлерінен сақтап және жеке адамның кейіпін, дәуірдің көрінісін бейнелейді.
Әдебиеттерге шолу жасау нәтиежесінде композицияның негізіг заңдылықтары мен ережелеріне мыналар кіретіндігі анықталды:
1. Композициядағы барлық құралдар киімнің қолдануына сай келіп оны айқындай түсуі қажет.
2. Композициядағы барлық элементтері мен бөліктері бір-біріне мөлшерлес әрі өлшемдес болуы қажет.
3. Міндетті түрде композициялық орталық болуы тиіс.
4. Композиция тұтас болуы қажет.
Бірінші заңдылыққа байланысты бірнеше ережелерді атап өтуге болады, бірінші ереже: киімнің қолдануына байланысты оның формасының сай келуі әрі біртұтас үйлесімділігінде. Мысалы, шомылуға арналған киім денеге қынамалы болып, тұлға формасын айқындап тұратын формаға ие болса, адамның суда жүзуіне ыңғайлы болады, ал керісінше төсек киімінің формасы кең, қимыл қозғалысқа ыңғайлы етіп, ауа өткізгіш материалдан тігіледі. Сонымен киімнің практикалық маңыздылығы арта түседі.
Екінші ереже: Киімнің қолданылуы мен формасына материалының сай келуін суретші – модельер алдын- ала ойластыру қажет. Мысалы жоғарыда айтылған шомылуға арналған киім денеге қынамалаы болуы қажет дедік, осы форманы шығару үшін біз созылмалы, су өткізгіш химиялық талшықтан жасалған материалды пайдаланамыз.
Көп қыртыстанатын матадан қынамалы формалы, шаршаулы, бүрмелі көйлек немесе қатпарлы белдемшелерді жасауға болмайды, мұндайда көп қыртыстанбайтын матаны пайдаланған жөн. Тез қыртыстанатын матадан жеңсіз, жағасыз, етегі кең, қарапайым формалы киімдерді тігуге болады. Дегенімен қазіргі уақытта ғылым мен техниканың өркендеуі нәтиежесінде тоқыма өндірісінде түрлі жоғары сапалы, Әрі түрлі
қасиетке ие материалдар шығарылуда Осы материалдарды қолдануда,дайындалатын киім моделінің тұтыну мақсатына орай киім матасының сай келуін ескеріп, оны дұрыс пайдалана білуді қажет етеді.
Үшінші ереже: Киімнің формасының және матасының, тұтыну мақсатына орай сәндеу элементтерінің сай келуі.Киімді композициялауда кез-келген сәндеу элементтерін қолдануда, оның түрі мен атқаратын ролін айқындау қажет, яғни сәндеу элементтері матаның қасиетіне, фактурасына киімнің қолднаылуына және формасына қайшы келмеуін ескеру қажет.Мысалы нәрестелердің мақта матасыннан тігілген жейдесіне жеңіл кесте немесе жұмсақ тоқыма бау, таспа бауларды қолдану арқылы киімнің көркемдік шешімін табуға болады.
Жазғы ыстық аптапта киетін киім матасы салқын болатын кенеп немесе мақта материалдарын қолданамыз, Бұл маталардан тігілген киімдерге кесте, мережка немесе аппликация, баспа суреттер, таспа баулар, тоқыма бауларды қолдану арқылы киімнің композициялық шешімділігін, тұтастығын нашарлатып, киімнің қолдануына кері әсер етеді, оған мысал, оқушының мектеп формасына шетелдік эстрада әншілері мен түрлі тақырыптық суреті бар апликация мен баспа суреттерді қолдануға болмайды.Бұл жерде , әрбір сынып оқушыларының жас ерекшелігіне сай олардың қызығуы мен мақсаттарын ескере отырып бастауыш, орта буын, жоғары сынып оқушыларына арнап маңызды тақырыпқа ие эмблемалар қолдану арқылы оның көркемдік шешімін арттырамыз.
Ажетті құралдар.
Альбом, су-бояу, қылқалам, қара қалам, өшіргіш, журналдар мен суреттер, эскиздер.