Р қылмыстық кодекс
Ж
3. ҚР 1997 жылы 16 шілдеде қабылданған заң
Р қылмыстық кодекс
4.ҚР-да мемлекеттік билік тармағы қалай бөлінген.
(заң шығарушы, атқарушы, сот билігі )
2-топ:
1.ҚР конституциясы қай жылы, қашан қабылданды
(1995 ж 30 тамыз )
2.Әркімнің өмір сүруге құқығы бар.ҚР Конституциясының нешінші бабында көрсетілген. (15 бап 1 тармағы )
3.Білім туралы заң қашан қабылданды ( 2007 ж 27 шілде )
4.ҚР Баланың құқықтары туралы заң қашан қабылданды,неше тарау, неше баптан тұрады.
(2002 ж 8 тамыз, 10 тарау 53 бап )
3-топ:
1.Республиканың бүкіл аумағында тікелей қолданылатын ең жоғары заңдық күші бар құқықтық акт қалай аталады (конституция )
2.Конституция бойынша қарулы күштердің жоғарғы бас қолбасшысы болып табылатын лауазымды тұлға.
(Президент )
3.Мәжілістің тоғыз депутатын сайлайды.
(Қазақстан халықтарының ассамблеясы)
4. ҚР азаматтары қанша жастан бастап судья бола алады.
( 25 жас)
4-топ:
1. ҚР Президентінің кезекті сайлауын хабарлайтын орган. (мәжіліс )
2. Жергілікті атқарушы органдарды басқаратын лауазымды тұлға. (әкім )
3. Конституция бойынша мемлекеттің қорғауында болады.
(ана мен бала )
4. Неке және отбасы туралы заңы (2007 ж 27.07 )
2 тапсырма « Жалғасын тап»
1-топ:
o ары таза жігіттің ( жаны таза )
o қылмысы жаманды құдай табады (жүрісі жаманды ит қабады )
o тура биде туған жоқ (туғанды биде иман жоқ )
o ұрлық түбі (қорлық )
2-топ:
o тәртіпке бас иген құл болмайды(тәртіпсіз ел болмайды )
o тәрбиелі (тәртіптің құлы )
o жақсы тәртіп әдетке айналса ырыс
(жаман тәртіп әдетке айналса қырсық )
o Біреуге ор қазба -...(өзін түсерсін )
3-топ:
o Қылмыскер кісіден қорықпайды (ісінен қорқады)
o Дау бітімі төрешіден болмас (айтушыдан болады)
o Ер жігіттің мойнында (қыл арқан шірімес )
o Өтіріктің құйрығы... (бір тұтам )
4-топ:
o Сөз шынына тоқтайды (пышақ қынына тоқтайды)
o Дау мұраты (біту )
o Жігіттің құны жүз жылқы (ары мың жылқы )
o Қолыңмен істегенді -...(мойнынмен көтер )
3 тапсырма « Сөз шебері»
Бұл кезеңде сайыскерлер таңдаған еркін тақырыптары бойынша өз пікірлерін ортаға салады.
1. Отбасындағы балалар құқығы
2. Ата-аналардың міндеттері мен құқықтары
3. Заң және әділдік
4. Жасөспірім және заң
5. Жастар және еңбек
6.«Жақсы бала сүйініш , жаман бала күйініш.»
7.«Атаңа не қылсаң алдыңа сол келер»
8.«Ұяда не көрсең ұшқанда соны ілерсің.»
9.Қазақ халқындағы мұрагерлік ұғымы
10.Адам құқықтары конституцияда.
4 тапсырма Заңды білу-парыз. (Заңды оқы, өз ойынмен айт)
1 – бап
Бала сипаттамасы.
18 жасқа толмаған жеткіншек бала деп саналады. Ал кейбір жағдайда жергілікті ұлттық заңдар бойынша кәмелеттік жас одан ерте көрсетілуі мүмкін.
2 - бап
Дискриминацияны, яғни зорлық – зомбылықты болдырмау.
Барлық құқық барлық балаға бірдей тарайды. Мемлекет баланы зорлық – зомбылықтың барлық түрінен қорғауға және оның құқығын қорғау үшін тиісті шараларды қолдануға міндетті.
3 – бап
Бала құқығын анағұрлым толық қамтамасыз ету.
Балаға қатысты жасалатын барлық іс - әрекет оның мүддесін толық көлемде ескеруі қажет. Егер ата – ана немесе басқа тұлға балаға керекті қамқорлықты көрсете алмаса, онда бұл жауапкершілікті мемлекет өз мойнына алуы тиіс.
4 - бап
Құқықты іске асыру.
Мемлекет осы Конвенцияда көрсетілген құқықтарды жүзеге асыру үшін қолдан келгеннің барлығын жасауы керек.
5 – бап
Отбасындағы тәрбие және бала қабілетінің дамуы.
Мемлекет баланың жан – жақты дамып келе жатқан қабілетін ескере отырып, оның тәрбиесі жолында ата – аналар мен кеңейген отбасылардың құқығы мен жауапкершілігін құрметтеуі тиіс.
6 - бап
Өсу мен даму.
Әрбір бала өмір сүру құқығына ие және мемлекет оның өсуі мен дамуын қамтамасыз етуге міндетті.
7 – бап
Есім мен азаматтық.
Бала дүниеге келген соң өзіне есім алуға құқылы. Бала сондай - ақ азаматтық алуға, мүмкіндігі барынша өз ата – анасын танып білуге, олар тарапынан қамқорлық көруге құқылы.
8 - бап
Жеке тұлғалықты сақтау.
Мемлекет баланың өзіндік қайталанбас тұлғалылығын сақтауға, тіпті керек болған жағдайда оның негізгі қасиеттерін қайтадан қалпына келтіруге міндетті. Ал негізгі қасиеттердің қатарына есім, азаматтық және отбасылық қарым – қатынас жатады.
9 – бап
Ата – анадан ажырау.
Бала өз мүддесіне қарама – қайшы келетін жағдайда ғана болмаса, ата – анасымен бірге тұруға құқылы. Сондай – ақ бала ата – анасының екеуінен немесе біреуінен ажыраған жағдай да олармен байланыс жасап тұруға құқылы.
10 - бап
Отбасының қосылуы.
Бала мен ата – ана отбасын біріктіру немесе өзара қарым – қатынастарын нығайту мақсатында кез – келген елден шығын өз еліне келуге құқылы.
11 – бап
Заңсыз орын алмастыру және оралмау.
Мемлекет ата – ананың немесе үшінші бір жақтың баланы шет елде заңсыз ұстап тұруына болмаса ұрлауына жол бермеуге және бұл жағдайда тиісті шаралар қолдануға міндетті.
12 - бап
Баланың көзқарасы.
Бала өз ойын, пікірін еркін жеткізуге құқылы және балаға қатысты мәселелерді шешу барысында бұл пікірлерге тиісті назар аударылуы лайық.
13 – бап
Пікір айту еркіндігі.
Бала қандай шекара болмасын өз ойларын ашық жеткізуге, ақпарат алуға, сондай – ақ ақпараттарды, идеяларды беруге, таратуға құқылы.
14 - бап
Ой, ар – намыс және дін бостандығы.
Ата - ананың балаға тиісті деңгейде жетекшілік етуі барысында мемлекет сол баланың ой еркіндігін, ар – ұяты мен дінін құрметтеуге міндетті.
16 - бап
Жеке өмір сүру құқығын сақтау.
Балалар өздерінің жеке, жанұялық және отбасылық өміріне қол сұғушылар еттерін қайтадан қалпына келтіруге міндетті. Ал негізгі қасиеттердің қатарына есім, азаматтық және отбасылық қарым – қатынас жатады.
79 - бап. Кәмелетке толмағандарға тағайындалатын жаза түрлері.
1. Кәмелетке толмағандарға тағайындалатын жаза түрлері:
• Айыппұл;
• Белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру;
• Қоғамдық жұмыстарға тарту;
• Түзеу жұмыстары;
• Қамау
• Бас бостандығынан айыру болып табылады.