Дәріс сабақтарының мазмұны
Азақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты
“Бекітемін”
ОжДҚж проректоры
______Б.Д.Искакова
«_____»______20___ж
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Стилистика»пәні бойынша
Мамандығы 5В011900 – «Шетел тілі: екі шетел тілі»
Арқалық, 2016
Құрастырушы: Оскина М.С. аға оқытушы, педагогика ғылымдарының магистрі
Аңдатпа
Типтік бағдарламада стилистика әдеби тілдің стильдік жүйесі ішінде сөйлесім мақсатына сәйкес тілдік бірліктердің қолданысы туралы ғылым түрінде қаралады. Курс стилистиканың пәні мен нысаны, фонетикалық, лексикалық, фразеологиялық, грамматикалық экспрессивті құралдар мен стилистикалық тәсілдер туралы, сонымен қатар, функционалды стильдер туралы тараулардан тұрады. Бағдарлама отандық және шет ел филологиясындағы қазіргі негізгі бағыттары мен мәтін лингвистикасындағы ғылыми зерттеулерді есепке ала отырып жасалды.
Оқу-әдістемелік кешен «Стилистика» пәнінен педагогика және филология факультетінің студенттеріне арналған / Құраст. Оскина М.С.,
Арқалық: АрқМПИ баспасы________б.
Құрастырушы: Оскина М.С. аға оқытушы, педагогика ғылымдарының магистрі
Қазақ тілі, орыс тілі практикалық курсы және шетел тілдері кафедрасы
Мамандығы : 5В011900 Шет тілі: екі шет тілі
Оқу нысаны Күндізгі
____________________________________________________
(ҚР МЖМБС, типтік бағдарламаның толық атауы, бекіткен күні және ұйым атауы, ОӘБ және пән индексі)
Кафедра мәжілісінде ұсынылды 20 __ ж. “___” _______№____ хаттама
Кафедра меңгерушісі Б.Б.Айтжанова
Факультеттің ҒӘК отырысында мақұлданды: 20____ ж. «____» ______ № ____ хаттама.
ҒӘК төрағасы М.С. Оскина
Келісілді:
Факультет деканы А.К.Калиев
Институттың ҒӘК отырысында мақұлданды: 20____ ж. «____» ______ № ____ хаттама.
ОӘБ бастығы А. С. Антаева
Азақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты
“Бекітемін”
ОжДҚж проректоры
______Б.Д.Искакова
«_____»______20___ж
Педагогика және филологияфакультеті
Қазақ тілі, орыс тілі практикалық курсы және шетел тілдерікафедрасы
ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Пән атауыСтилистика
Мамандығы:5В011900 – Шетел тілі: екі шетел тілі
Несие саны | |
Курс | 4 к, 3 к., 3ж |
Семестр | |
Емтихан (семестр) | |
Дәріс (сағат) | |
Тәжірибелік сабақ (сағат) | |
Студиялық сабақ (сағат) | - |
Зертханалық сабақ (сағат) | - |
СӨЖ (сағат) | |
ОСӨЖ (сағат) |
Арқалық, 2016
1. Оқытушы туралы мәлімет:Оскина М.С.
2.Пәннің пререквизиттері: Практикалық фонетика, практикалық грамматика, лексикология, тіл тарихы.
3. Пәннің постреквизиттері: Шетел тілін арнайы мақсатта оқыту, Шетел тілін академиялық мақсатта оқыту.
4. Пәнді оқытудың мақсаты:Курстың негізгі мақсаты – стилистика саласында кәсіби құзыретті қалыптастыру: студенттерге тілдің стилистикалық құралдары туралы, стилистикалық талдаудың әдістері туралы теориялық білім беріп,қатысым мақсатына жету үшін әр түрлі тәсілдерді орынды қолдану дағдылары мен қабілеттерін қалыптастыру болып табылады.
5. Пәнді оқытудың міндеттері:
Шет тілдерінің стилистикалық жүйесі мен функционалды стильдерінің қазіргі қалпының сипаттамасы;
Тілдің стилистикалық көркемдегіш кұралдары мен тәсілдердің мәтіндегі қызметін анықтауға қажетті білім деңгейін қамтамасыз ету;
мәтінді тұтас оны құрастырушы әдіс-тәсілдермен түсінуге үйрету;
студент бойында мәтінге стилистикалық талдаудың дағдысы мен қабілетін қалыптастыру;
әр түрлі жанрдағы мәтіндерді талдау мен түсіндіруде стилистикалық категориялар туралы білімді пайдалана алу қабілеті мен дағдысын қалыптастыру
6. Пән бойынша студенттердің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар (оқу нәтижелері, құзыреттілікке қойылатын талаптар)
Нақты пәнді оқыту нәтижесінде келесі құзыреттіліктер қалыптастырылуы қажет:
құзыреттіліктердің сипаты
Студент пәнді меңгеру нәтижесінде:
Білуге:
Стилистиканың ғылым ретіндегі анықтамасы, стиль ұғымы, функциональды стиль, стильдің әр түрлі түсіндірілуі; қазіргі тіл біліміндегі норма ұғымы, оқитын тілінің стилистикалық нормаларын білуі;
Қабілетті болуға:
Білікті болуға: функционалды стиль түрлерінің жіктелуі, олардың коммуникативтік мақсаттары мен қызмет ету саласын анықтау;
әртурлі жанрдағы мәтіндердің құрылымдық және стилистикалық ерекшеліктері.
7. Пәннің қысқаша мазмұны: Стилистика курсы студенттердің оқып жатқан тілінің фонетикасы, практикалық және теориялық грамматикасы, лексикологиясы, фразеологаясы салалары бойынша алатын теориялық біліміне сүйеніп, тіл теориясы мен практикасы бойынша жүргізілетін пәндер жүйесін қорытындылайды.
8. Пәннің тақырыптық-күнтізбелік жоспары:
№ | Тақырыптың атауы | Дәріс | Тәжірибелік сабақ | Студиялық сабақ | Зертханалық сабақ | СӨЖ | ОСӨЖ |
1-модуль | |||||||
1.1 | Кіріспе. Стилистика пәні мен міндеттері. Стилистиканың негізгі тараулары. Стилистиканың басқа ғылымдармен байланысы. Стилистика, сөйлеу мәдениеті және риториканың өзара байланысы. Стилистика және мәтін лингвистикасы. Отандық және шет ел тіл білімінде стилистиканың негізгі даму бағыттары. | ||||||
1.2 | Стилистиканың негізгі ұғымдары. Норма категориясы және оның стилистикадағы ролі. Норма типологиясы. Тілдік варианттылық және оның әр түрлі лингвистикалық деңгейде пайда болуы. "Стиль" ұғымының анықтамасы. Сөйлеудің тілдік құралдары. Стилистикалық тәсілдер. Сөйлеу мәдениетінің нормативті, қатысымдық және этикалық деңгейлері. | ||||||
1.3 | Лексико-фразеологиялық көркемдеу құралдары және стилистикалық тәсілдер. Сөздің нақтылығына, мәнерлілігіне, сенімділігіне жету үшін лексикалық бірлік таңдаудың маңызы. Сөздік құрамының әр түрлі қабаттары терминдер, көнерген сөздер (архаизм), неологизм (жаңа сөздер), жаргондар, диалектілер, басқа тілден енген сөздердің стилистикалық қолданылуы. Үйренетін тіл сөздігінің стилистикалық жіктелімі: стилистикалық бейтарап және стилистикалық байлаулы лексика. Синонимдік қолданыстар: стилистикалық синоним, контекстуалдық синоним тізбектері. | ||||||
1.4 | Сөзжасамның көркемдегіш құралдары.Стилистикалық құралдар және тәсілдер, олардың жіктелімі және қызметі. Эпитеттер, олардың жіктелімі және стилистикалық қызметі. | ||||||
2-модуль | |||||||
2.1 | Грамматикалық көркемдегіш кұралдар және стилистикалық фигуралар. Морфологияның стилистикалық мүмкіндіктері. Синтаксистің стилистикалық мүмкіндігі. Сөйлем құрылымының өзгеруі. Синтаксистік фигуралар және олардың стилистикалык қызметі. Мәтіннің лингвостилистикалық сипаттамасы. | ||||||
2.2 | Фонетикалық көркемдегіш құралдар және стилистикалық тәсілдер. Фонетикалық құралдардың көркемдеуші қызметі және оның әр түрлі салада және ситуациялық қарым-қатынастағы заңдылық-тары мен қалыптасуы. Айту стилі. Сөйлеу стилі дыбыстық аспектісінің мәтіндегі көрінісі. Дауыс ырғағының стилистикалық қызметі. | ||||||
2.3 | Графикалық құралдардың қызметі. Пунктуация, типографиялық көркемдегіш құралдар. Стилистикалық құралдардың мәтін жасаушы қызметі. | ||||||
Барлығы |
Дәріс сабақтарының мазмұны
Модуль
Дәріс 8 сағат, тәжірибелік сабақ 8 сағат, СӨЖ 22 сағат
№ 1 дәріс
Тақырыбы:Кіріспе. Стилистиканың негізгі ұғымдары.
Жоспары:
1. Стилистика пәні мен міндеттері. Стилистиканың негізгі тараулары.
2. Стилистиканың басқа ғылымдармен байланысы. Стилистика, сөйлеу мәдениеті және риториканың өзара байланысы.
3. Стилистика және мәтін лингвистикасы. Отандық және шет ел тіл білімінде стилистиканың негізгі даму бағыттары.
4. Стилистиканың негізгі ұғымдары. Норма категориясы және оның стилистикадағы ролі. Норма типологиясы.
5. Тілдік варианттылық және оның әр түрлі лингвистикалық деңгейде пайда болуы.. Сөйлеу мәдениетінің нормативті, қатысымдық және этикалық деңгейлері.
Дәріс
Тақырыбы:Лексико-фразеологиялық көркемдеу құралдары және стилистикалық тәсілдер.
Жоспары:
1. Сөздің нақтылығына, мәнерлілігіне, сенімділігіне жету үшін лексикалық бірлік таңдаудың маңызы.
2. Сөздік құрамының әр түрлі қабаттары терминдер, көнерген сөздер (архаизм), неологизм (жаңа сөздер), жаргондар, диалектілер, басқа тілден енген сөздердің стилистикалық қолданылуы.
Дәріс
Тақырыбы:Лексико-фразеологиялық көркемдеу құралдары және стилистикалық тәсілдер.
Жоспары:
1. Үйренетін тіл сөздігінің стилистикалық жіктелімі: стилистикалық бейтарап және стилистикалық байлаулы лексика.
2. Синонимдік қолданыстар: стилистикалық синоним, контекстуалдық синоним тізбектері.
Дәріс
Тақырыбы:Лексико-фразеологиялық көркемдеу құралдары және стилистикалық тәсілдер.
Жоспары:
1. Сөзжасамныц көркемдегіш құралдары.
2. Стилистикалық құралдар және тәсілдер, олардың жіктелімі және қызметі.
3. Эпитеттер, олардың жіктелімі және стилистикалық қызметі.
Модуль
Дәріс 7 сағат, тәжірибелік сабақ 7 сағат, СӨЖ 18 сағат
Дәріс
Тақырыбы:Грамматикалық көркемдегіш кұралдар және стилистикалық фигуралар.
Жоспары:
1. Морфологияның стилистикалық мүмкіндіктері.
2. Синтаксистің стилистикалық мүмкіндігі.
3. Сөйлем құрылымының өзгеруі.
4. Синтаксистік фигуралар және олардың стилистикалык қызметі.
5. Мәтіннің лингвостилистикалық сипаттамасы.
Дәріс
Тақырыбы:Фонетикалық көркемдегіш құралдар және стилистикалық тәсілдер.
Жоспары:
1. Фонетикалық құралдардың көркемдеуші қызметі және оның әр түрлі салада және ситуациялық қарым-қатынастағы заңдылықтары мен қалыптасуы.
2. Сөйлеу стилі дыбыстық аспектісінің мәтіндегі көрінісі. Дауыс ырғағының стилистикалық қызметі.
Дәріс
Тақырыбы:Графикалық құралдардың қызметі.
Жоспары:
1. Пунктуация, типографиялық көркемдегіш құралдар.
2. Стилистикалық құралдардың мәтін жасаушы қызметі.