Балаларды тәрбиелеуде отбасының ролі
Кеңестік қоғамда жас өспірім ұрпақты тәрбиелеу ерекше қамқорлықтағы міндет болып табылады.Оның табысқа жетуі мемлекеттік тәрбие мекемелерінде,жанұядада және жұртшылық арқылы жүжеге асырылатын қоғамдық тәрбиенің тәрбиелік ықпалының бірлігі мен үйлестілігіне байланысты.Бұл бірліктің негізі-жан-жақты және жарасты дамыған,қоғамға пайдалы,Отанға берілген азаматтар қалыптастыратындай етіп жаңа ұрпақты тәрбиелеуде мемлекет пен жанұяның мүдесінің толық сәйкес келуі.
Қоғамдық тәрбиенің жетекші ролі жағдайында қоғам қоғам мен отбасы тәрбиесінің бірлігі аса маңызды партиялық және мемлекеттік құжаттарда тұжырымдалған коммуністік тәрбие жүйесінің басты принциптерінің бірі болып табылады. «Халыққа білім берудің коммунистік жүйесі,-делінген КПСС бағдарламасында,-балаларды қоғамдық тәрбиелеуге негізделеді.
Балаларға отбасының тәрбиелік ықпалы оларға қоғамдық тәрбие берумен барған сайын тығызырақ ұштастырылуға тиіс»
Қоғамдық тәрбиенің жетекшілік ролі мынаған байланысты.баланы тәрбиелеу өз қатарларының ұжымында жүжеге асырылыды,бала онда қоғадық мінез-құлықтың алғашқы дағдыларын үйренеді.,ондағы тәрбие ғылыми негізделген сипатта болады,арнайы құрылған педагогикалықортада өтеді және кәсіби тұрғыдан дайындалған мамандар жүзеге асырады.
Қоғамдық тәрбиенің жетекші ролін мойындау баланың жеке басын қалыптастырудағы отбасының орасан зор маңызын тіпті де кемітпейді.Отбасы-қоғамның алғашқы ұясы,жаңа адам сол ұяда дүниеге келеді.бұл шағын әлеуметтік топ-бала үшін алғашқы өмір мектебі.Ата-ана оның бірінші ұстазы және тәрбиешісі.Жаңа қалыптасатын жеке адамға оның ықпалы күші айрықша зор.Ата-ананың балаға әсерінің негізі олардың перзентіне деген қалтықсыз сүйіспеншілігі,талапкершілікпен ұштасқан қамқорлығы болып табылады.Осы сүйіспеншілік пен қамқорлыққа бала ата-анасына мейлінше бауыр басу және сүйіспеншілік сезімімен,олардың артықшылығы мен беделін мойындаумен,барлық нәрседесолардан өнеге алуға,солар сияқты болуға ұмтылумен жауап қайырады.Отбасы әсерінің күші баланың тәрбиелік ықпалға көнгіштігіне,оның еліктегіштігіне байланысты.
Кеңес мемлекеті ата-аналардың тәрбиелік ролін олардың қоғамдық және азаматтық маңызды міндеті ретінде жоғары бағалайды. «КСРО азаматтары,-КСРО негізгі заңында 66-статьясында,балалар тәрбиесінеқамқорлық жасауға,оларды қоғамдық пайдалы еңбекке тәрбиелеуге,кеңес қоғамының лайықты мүшелері етіп өсіруге міндетті.Балалар ата-анасына қамқорлық жасап оларға көмек көрсетуге міндетті».
Әсіресе кішкене балаларды тәрбиелеуде отбасының көмегі айрықша зор.,ата-ананың басшылығымен олар қоршаған дүние туралы бастапқы ұғымдарды меңгереді.
Кеңес отбасыларында балалардың Отанға деген сүйіспеншілігін адамгершілік мінез-құлқының негіздерін қалыптастыру жөніндегі кеңес қоғамының талаптарына сәйкес балаларды ойдағыдай тәрбиелеудің оңды тәжірибесі жинақталған.Алайда сәбилерді тәрбиелеуде елеулі қателіктерге жол беретін отбасылар да кездеседі,мұның өзі ондай балалардың одан арғы дамуына теріс әсер етеді,аса күрделі қайта тәрбиелеу проблемасын туғызады.Бұл қателіктердің негізгі себебі ата-аналардың педагогикалық мәдинетінің жеткіліксіз дәрежесі болып табылады.Өз баласын жақсы адам,келешек азамат етіп тәрбиелесем деген құр ниет-бұл әлі аз.Сол тәрбиені жүргізе білу керек.
Тәрбие ғылымы мен өнерін меңгеруде ата-аналарға кім көмектесуге тиіс.Бұл жұмыста мектепке дейінгі мекемелердің педагогтары маңызды роль атқарады.Отбасы мен балалар бақшасында балаға тәрбиелік ықпал жасауда бірлік пен өзара ынтымақ орнатуға ұмтыла отырып,олар ата-аналарды педагогикалық біліммен қаруландыгуды,оларға практикалық көмек көрсетеді.Н.К.Крупскаяның«Біздің мектепке дейінгі мекемелерімізде берілетін қоғамдық тәрбиені...ана жүрегі кеңес ісі үшін лүпілдей соғатын отбасы тәрбиесімен ұштастыру адамдардың тамаша ұрпағын өсіріп шығарады»деген даналық ақыл кеңесін басшылыққа ала отырып,тәрбиешілер отбасымен үлкен жұмыс жүргізеді,қоғамдық және отбасылық тәрбиенің бірлігіне жетуге күш салады.