Стандартная адзнака чараўніка 10 страница
Усе заваждаліся, зашамацелі, прысоўваючы да сабе катлы, загрымелі шалямі і гірамі. Ніхто не размаўляў; напруга адчувалася амаль фізічна. Гары бачыў, што Малфой ліхаманкава гартае “Вышэйшае зеллеварэнне”. Відавочна, яму вельмі патрэбен удалы дзень… Гары хутка раскрыў патрапаны падручнік, які яму выдаў Слагхорн.
І адразу абурыўся, убачыўшы, што мінулы ўладальнік змаляваў усю кнігу нейкімі нататкамі; палі былі неадрозныя ад тэксту. Гары прыйшлося нізка нахіліцца над кнігай, каб разабраць, якія патрэбныя інгрэдыенты (нават тут папярэдні ўладальнік нешта пераправіў, а нешта выкрасліў). Ён паспяшаўся да шафы за ўсім неабходным, а прабягаючы назад, бачыў, як Малфой з дзікай хуткасцю рэжа валяр’янавы корань.
Усе пастаянна аглядаліся сябар на сябра; плюс і адначасова мінус зеллеварэння складаўся ў тым, што тут было немагчыма схаваць ад іншых сваю працу. За дзесяць хвілін кабінет напоўніўся сіняватым парам. Герміёна, як водзіцца, апярэджвала астатніх; яе зелле ўжо дасягнула апісанай у падручніку ідэальнай прамежкавай стадыі і ператварылася ў “аднастайную вадкасць чорнапарэчкавага колеру”
Насекшы валяр’яну, Гары зноў схіліўся над кнігай. Яго проста вар’явала, што тэкст ледзь бачны пад ідыёцкімі крамзолямі папярэдняга ўладальніка.Напрыклад, таму чымсьці не спадабалася ўказанне нарэзаць ступафорны боб, і ён напісаў па-над:
Расціснуць плоскім бокам ляха срэбнага нажа, дае больш соку, чым пры наразанні.
- Сэр, вы, мабыць, ведалі майго дзеда, Кабалакса Малфоя?
Гары падняў вочы; Слагхорн як раз праходзіў міма слізэрынскага стала.
- Так, - адказаў Слагхорн, не гледзячы не Малфоя, - і быў засмучаны яго смерцю, хоць, зразумела, нечаканай яе не назавеш. Драконава воспа ў яго веку… - і прайшоў міма.
Гары даволі ўсміхнуўся і зноў сагнуўся над катлом. Малфой відавочна разлічваў на асаблівую ўвагу, а то і на безумоўны фавор, да якога абвык у часы Снэйпа. Але, падобна, зараз, каб выйграць Фелікс Феліцыс, Малфою прыйдзецца спадзявацца толькі на свае здольнасці.
Рэзаць ступафорны боб апынулася вельмі цяжка. Гары павярнуўся да Герміёны:
- Можна ўзяць твой срэбны нож?
Яна нецярпліва кіўнула, не зводзячы вачэй са свайго зелля, усё яшчэ цёмнапурпурнае, хоць па інструкцыі яму даўно належыла здабыць лілаватае адценне.
Гары націснуў на боб плоскім бокам ляза і ўразіўся колькасці соку, які той імгненна выпусціў. Нават незразумела, як такі зморшчаны боб столькі ўмясціў. Гары хутка выліў сок у кацёл і з здзіўленнем убачыў, што зелле неадкладна набыла загаданы ліловы колер.
Незадаволенасць папярэднім уладальнікам падручніка адразу уляцела. Гары, напружана жмурачыся, стаў учытвацца ў наступныя ўказанні. Аўтар падручніка рэкамендаваў мяшаць зелле супраць гадзіннай стрэлкі, пакуль яно не стане празрыстым як вада. А былы ўладальнік раіў пасля кожных сямі памешванняў супраць гадзіннай стрэлкі адзін раз мяшаць па гадзіннай. Што, калі ён мае рацыю і тут?
Гары памяшаў супраць гадзіннай стрэлкі, затаіў дыханне і адзін раз крутануў лыжкай па гадзіннай. Уздзеянне было неадкладным: зелле зрабілася светла-ружовым.
- Як ты гэта робіш? – патрабавальна спытала Герміёна. Яе твар расчырванеў, валасы з-за пару ўсталі дыбам, але зелле не жадала змяняць колер.
- Памяшаў адзін раз па гадзіннай…
- Не, не, у кнізе сказана “супраць”! – абурана перабіла яна.
Гары паціснуў плячамі і працягнуў сваё справа. Сем разоў супраць гадзіннай, адзін раз па гадзіннай, сем супраць, адзін па…
Рон, які стаяў насупраць, ціха, але бесперапынна лаяўся; варыва ў яго катле нагадвала вадкі саладкакорань. Гары агледзеўся. Ні ў каго зелле не было такім светлым, як у яго. Ён таемна ўзрадаваўся, чаго на зеллеварэнні з ім раней ніколі не здаралася.
- Час… выйшаў! – абвясціў Слагхорн. – Спыніце мяшаць, калі ласка!
Слагхорн павольна пайшоў паміж сталамі, уважліва даглядаючыся да змесціва катлоў. Ён нічога не казаў, толькі зрэдку прынюхваўся або дзесьці памешваў. Нарэшце ён дабраўся да стала Гары, Рон, Герміёны і Эрні. Прыгнечана ўсміхнуўся пры выглядзе смалістай вадкасці ў катле Рона. Затрымаўся над сіне-зялёнай жыжкай Эрні. Ухваляльна кіўнуў зеллю Герміёны. Потым зірнуў у кацёл Гары, і па яго твару разлілося здзіўленае захапленне.
- Чыстая перамога! – закрычаў Слагхорн на ўсё падзямелле. – Выдатна, выдатна! Святое неба! Гары, відаць, што ты ўспадкаваў талент сваёй маці, наша Лілі была майстрыца па зеллях! Што ж, прашу, атрымлівай – бутэлечка Фелікс Фелікцыса, як абяцана! Выкарыстай яе з толкам!
Гары саўгануў бутэлечку з залацістай вадкасцю ва ўнутраную кішэнь. Ён выпрабоўваў дзіўную сумесь эмоцый: захапленне, таму што слізэрнцы былі ў шаленстве, і засмуэнне, таму што Герміёна знервавалася. Рон папросту ачмурэў.
- Як табе атрымалася? – шэптам спытаў ён у Гары на выхадзе з падзямелля.
- Павезла, мабыць, - адказаў Гары; Малфой знаходзіўся зусім блізка.
Урэшце, як толькі яны селі за грыфіндорскі стол і Гары адчуў сябе ў бяспецы, ён распавёў сябрам праўду. З кожным яго словам твар Герміёны ўсё больш камянеў.
- Бачу, ты лічыш, што я змахляваў? – засмучана спытаў ён.
- Гэта ж не было ў прамым сэнсе тваёй працай, - суха вымавіла яна.
- Ён усяго толькі прытрымліваўся іншым інструкцыям, - умяшаўся Рон. – Гэта магло скончыцца правалам. Але Гары рызыкнуў, і рызык сябе апраўдаў. – Рон цяжка ўздыхнуў. – Слагхорн мог даць гэты падручнік мне, так не жа, мне дастаўся зусім чысты, на якім ніхто нічога не пісаў. На яго, праўда, ванітавалі, судзячы па старонцы пяцьдзесят два, але…
- Пачакайце, - сказаў нечы голас над левым вухам Гары і ён нечакана адчуў той жа кветкавы пах, што і ў падзямелле Слагхорна. Гары азірнуўся і ўбачыў Джынні, якая толькі што падышла. – Я дакладна ўчула? Так, Гары?
Яна глядзела злосна, устрывожана, і Гары адразу зразумеў, што маецца ў выглядзе.
- Глупства, - супакоіў ён, панізіўшы голас. – Гэта ж не дзённік Рэддла. Звычайны стары падручнік з нечымі надпісамі.
- Але ты зрабіў тое, што ўказана?
- Проста скарыстаўся падказкамі на палях, Джыні, самамі звычайнымі…
- Джыні права, - Герміёна адразу напружылася. – Гэта яшчэ трэба праверыць. Нейкія дзіўныя адпісы… Хто ведае?
- Гэй! – абурана крыкнуў Гары, убачыўшы, што яна выхапіла з яго заплечніка “Вышэйшае зелеварэнне” і паднесла да яго чарадзейную палачку.
- Спецыаль рэвеліё, - сказала Герміёна і хутка пастукала па вокладцы.
Нічога не адбылося. Кніга спакойна ляжала на стале, старая, брудная, патрапаная.
- Усё? – раздражнёна пацікавіўся Гары. – Або будзеш чакаць, пакуль яна перакуліцца праз галаву?
- Накшталт бы ўсё у парадку, - прамармытала Герміёна, не зводзячы з кнігі падазронага погляду. – У сэнсе гэта, здаецца, сапраўды… проста падручнік.
- Выдатна. Тады я вазьму? – Гары схапіў кнігу са стала, але яна выпала ў яго з рук на падлогу і раскрылася.
Ніхто не звярнуў на гэта ўвагі. Але Гары нахіліўся за кнігай і заўважыў унізе на заднім фарзацы кароткі надпіс. Ён быў зроблены тым жа дробным, цесным почыркам, што і надпісы ўнутры, дзякуючы якім Гары выйграў Фелікс Фелікцыс (зараз зелле было надзейна схавана ў шкарпэтках, у яго куфары). Надпіс абвяшчаў:
Уладальнік гэтага падручніка – Прынц-Паўкроўка
Сямейства Гонтаў
Да канца тыдня Гары працягваў прытрымлівацца парадам Прынца- Паўкроўкі там, дзе яны адрозніваліся ад указанняў Вазліянуса Сены, і да чацвёртага ўроку зеллеварэння Слагхорн абвясціў, што ў яго ніколі яшчэ не было такога таленавітага вучня. На жаль, Рона і Герміёну гэта зусім не радавала. Гары прапаноўваў ім свой падручнік, але Рон дрэнна разбіраў крамзолі Прынца, а перапытваць у Гары падчас уроку не мог – гэта выглядала бы падазрона. Герміёна ўпарта прытрымлівалася, як яна гаварыла, “афіцыйнага варыянту” і страшна злавалася, нязменна атрымоўваючы горшыя вынікі.
Гары часам задумваўся, хто жа такі гэты Прынц. З-за вялізнага аб’ёму дамашніх заданняў ён яшчэ не прачытаў сваё “Вышэйшае зеллеварэнне” цалкам, але прагартаў досыць, каб зразумець: у кнізе няма практычна ні адной старонкі, дзе бы загадкавы ўладальнік не пакінуў якіх-небудзь заўваг. Не ўсе яны датычыліся падрыхтоўкі зелляў. Месцамі трапляліся методыкі заклёнаў, якія, напэўна, Прынц вынайшаў сам.
- Або сама, - незадаволена кінула Герміёна, выпадкова пачуўшы гутарку Гары і Рона. Быў суботні вечар, і яны сядзелі ў агульнай гасцінай. – Можа, гэта дзяўчынка. Почырк, па-мойму, хутчэй жаночы.
- Ён жа Прынц-Паўкроўка, - запярэчыў Гары. – З якіх гэта часоў дзяўчынак завуць “Прынц”?
Герміёна не знайшла, што адказаць, надзьмулася і рэзка адшмаргнула сваё сачыненне “Прынцыпы рэматэрыялізацыі” ад Рона, які спрабаваў чытаць яго ўверх нагамі.
Гары паглядзеў на гадзіннік і пахутчэй саўгануў сваё патрапанае “Вышэйшае зеллеварэнне” у заплечнік.
- Без пяці восем, трэба ісці, а то спазнюся да Дамблдора.
Герміёна адразу падняла вочы і шумна выдыхнула:
- О-о-о-о! Шчасліва! Мы цябе пачакаем; цікава, чаму ён будзе цябе вучыць?
- Жадаю поспехаў, - сказаў Рон. Яны з Герміёнай праводзілі Гары вачамі да самай адтуліны за партрэтам.
У калідорах было бязлюдна; праўда, адзін раз Гары прыйшлося схавацца за статуяй, калі з-за кута насустрач яму нечакана выйшла прафесар Трэлоні. Яна тасавала бруднаватую калоду ігральных карт і, варожачы на хаду, бурчэла нешта сабе пад нос.
- Двойка пік: канфлікт, - мармытала яна, праходзячы паблізу ад месца, дзе затаіўся Гары. – Сямёрка пік: благое прадвесце. Дзясятка пік: гвалт. Валет пік: цёмнавалосы малады чалавек, неспакойны, варагуе з дазнаўцам….
Яна раптам спынілася прама перад статуяй, за якой, сагнуўшыся, стаяў Гары.
- Глупствы нейкія, - раздражнёна буркнула Трэлоні і пайшла далей, энергічна ператасоўваючы калоду і пакідаючы ў паветры пах кулінарнага хераса. Гары дачакаўся, калі яна сыдзе, і паспяшаўся на сёмы паверх, да гаргуллі, якая стаяла каля сцяны ў калідоры
- Кіслотныя ледзянцы, - сказаў Гары. Гаргулля адскочыла; сцяна слізганула ў бок, і за ёй адкрылася шрубавая лесвіца, якая рухалася. Гары ступіў на яе і, плаўна падняўся да дзвярэй з медным малаточкам, якія вялі ў пакой Дамблдора.
Гары пастукаў.
- Увайдзіце, - раздаўся голас Дамблдора.
- Добры вечар, сэр, - павітаўся Гары, уваходзячы ў кабінет дырэктара.
- А, Гары, добры вечар. Садзіся, - усміхнуўся Дамблдор. – Спадзяюся, першы тыдзень у школе прайшоў паспяхова?
- Так, дзякуй, сэр, - адказаў Гары.
- Відаць, ты часу дарма не губляў – паспеў атрымаць пакаранне!
- Э-э… - ніякавата замыкаў Гары. Урэшце, Дамблдор глядзеў на яго не занадта строга.
- Я дамовіўся з прафесарам Снэйпам, што ты адпрацуеш яго ў наступную суботу.
- Ясна, - кіўнуў Гары. Яго зараз займалі куды больш надзейныя пытані; ён чакаў хоць нейкага намёку на тое, чым яны будуць займацца. У круглым пакоі ўсе было як звычайна: хупавыя срэбныя прыборы на танканогіх століках спакойна гулі, выпускаючы клубы пару; былыя дырэктары і дырэктрысы драмалі на сваіх партрэтах; раскошны фенікс Фоўкс сядзеў на тычцы каля дзвярэй і з жывой цікавасцю назіраў за Гары. Увогуле, было непадобна, каб Дамблдор расчысціў тут месца для трэніравальнага двубоя.
- Такім чынам, Гары, - дзелавым тонам загаварыў Дамблдор. – Упэўнены, табе не трываецца пазнаць, што я запланаваў для нашага – за адсутнасцю лепшага слова – уроку?
- Так, сэр.
- Тады слухай. Я зразумеў, што цяпер, калі ты ведаеш, чаму Лорд Валан дэ Морт пятнаццаць гадоў таму спрабаваў цябе забіць, настаў час падзяліцца з табой нейкай інфармацыяй.
Павісла паўза.
- У канцы мінулага года вы сцвярджалі, што распавялі ўсё, - не ўтрываўся ад папроку Гары. – Сэр, - дадаў ён.
- Сапраўды, - ціхамірна пагадзіўся Дамблдор, - усё што я ведаю. Аднак з гэтага моманту мы, так сказаць, пакідаем цвёрдую глебу фактаў і адпраўляемся ў вандраванне па зыбкіх балотах успамінаў, у нетры адважных здагадак. З гэтага часу я настолькі жа не гарантаваны ад сумных памылак, як Хамфры Ікотс, які палічыў, што надышоў час стварыць сырны кацёл.
- Але вы лічыце, што правы? – спытаў Гары.
- Вядома, але… адзін раз я ўжо даказаў, што магу памыляцца, як любы іншы чалавек. А паколькі я – ўжо выбач – значна разумней шматлікіх, то і памылкі мае могуць мець значна больш сур’ёзныя наступствы.
- Сэр, - асцярожна пачаў Гары, - а тое, што вы збіраецеся мне распавесці, мае нейкае стаўленне да прадказання? Яно дапаможа мне… выжыць?
- Мае, прычым самае непасрэднае, - адказаў Дамблдор настолькі спакойна, як быццам Гары спытаў пра надвор’е на заўтра, - і мне здаецца, што гэта абавязкова дапаможа табе выжыць.
Дамблдор устаў, абмінуў пісьмовы стол і прайшоў міма Гары да дзвярэй. Той, павярнуўшыся на крэсле, з цікаўнасцю сачыў за дзеяннямі дырэктара. Дамблдор схіліўся над шафкай, потым выпрастаўся, трымаючы ў руках знаёмую каменную чашу з загадкавымі пісьмёнамі па баках. Дамблдор паднёс Вір памяці да пісьмовага стала і паставіў яго перад Гары.
- У цябе ўстрывожаны выгляд.
Гары і праўда глядзеў на Вір памяці з асцярогай, ведаючы па папярэдным досведзе, што гэта прадмет, сховішча думак і ўспамінаў, не толькі карысны, але і небяспечны. Апошні раз, пракраўшыся ў яго змесціва, Гары пазнаў нашмат больш, чым жадалася б. Дамблдор усміхнуўся.
- На гэты раз ты пойдзеш са мной… і, што яшчэ больш незвычайна, з майго дазволу.
- Куды, сэр?
- Ва ўспаміны Боба Огдэна, - Дамблдор дастаў з кішэні крыштальную бутэлечку з серабрыста-белай субстанцыяй, якая дзіўна клубілася.
- Хто гэта?
- Працаўнік дэпартамента магічнага правапарадку, - адказаў Дамблдор. –Ён нядаўна памёр, але перад смерцю я паспеў з ім пагутарыць і пераканаў падзяліцца сваімі ўспамінамі. Мы далучымся да яго ў той момант, калі па абавязку службы ён павінен быў зрабіць адзін візіт…. Пачакай хвіліну, Гары…
Але Дамблдор ніяк не мог выцягнуць корак з бутэлечкі; хворая рука не слухалася, відавочна прычыняючы яму боль…
- Дазвольце… дазвольце мне, сэр?
- Не трэба, Гары..
Дамблдор накіраваў на бутэльку чарадзейную палачку; корак імгненна вылецеў.
- Сэр… як усё-такі вы пашкодзілі руку? – зноў паспрабаваў пазнаць Гары, з агідлівай спагадай гледзячы на счарнелыя пальцы.
- Не, Гары, зараз не час для гэтай гісторыі. Пакуль не час… Нас чакае Боб Огдэн.
Дамблдор выліў змесціва бутэлечкі ў Вір памяці. Рэчыва, не газ і не вадкасць, закруцілася, блякла мігочучы.
- Пасля вас, - ветліва сказаў Дамблдор і павёў рукой у бок чашы.
Гары нахіліўся, глыбока ўдыхнуў і апусціў твар ў серабрыстую імгу. Яго ногі адарваліся ад падлогі, і ён стаў падаць, падаць скрозь цемру, якая круцілася…
Раптам яго нешта асляпіла; ён часта залыпаў і яшчэ не паспеў абвыкнуць да яркага сонца, як побач паявіўся Дамблдор.
Яны апынуліся на прасёлкавай дарозе, уздоўж якой рос высокі густы хмызняк. Летняе неба ззяла незабудкавым блакітам. Футах у дзесяці стаяў невялікі чалавек ў неверагодна тоўстых акулярах, якія рабілі яго вочы падобнымі на радзімкі. Ён вывучаў драўляны паказальнік на тычцы, якая тырчала з кустоў па левым баку дарогі. Гары здагадаўся, што гэта Огдэн; па-першае, больш вакол нікога не было, а па-другое, ён дзівіў сваёй адзежай. Менавіта такую адзежу выбіраюць неспрактыкаваныя чараўнікі, калі жадаюць прыкінуцца магламі: у дадзеным выпадку, гетры і сурдут па-над старамодным паласатым купальным касцюмам. Урэшце, у Гары не было часу разглядаць гэтае дзіўнае адзенне, паколькі Огдэн дзелавіта кудысьці закрочыў.
Дамблдор і Гары накіраваліся за ім. Гары зірнуў на драўляны паказальнік. Адна яго стрэлка паказвала назад і абвяшчала: “Вялікі Уісельтан, 5 міль”. Іншая глядзела ўслед Огдэну, і на ёй было напісана: “Малы Уісельтан, 1 міля”.
Кароткі час яны не бачылі вакол нічога, акрамя кустоў, блакітнага неба і фігуры наперадзе, якая злёгку калыхалася на хаду; затым дарога звярнула налева і нібы абарвалася – так рэзка яна пакацілася ўніз. Перад Гары і Дамблдорам нечакана паўстала ўся даліна: вёска Малы Уісельтан, якая пагнездавалася між двух высокіх грудоў, высокая царква, могільнік. На далёкім грудзе, за далінай, пасярод шырокага аксаміцістага луга стаяў прыгожы асабняк.
Дарога была такой стромкай, што Огдэн нехаця перайшоў на трусцу. Дамблдор закрочыў шырэй; Гары прыспешыўся за ім. Ён лічыў, што яны ідуць у Малы Уісельтан, і, як у той раз, калі яны шукалі Слагхорна, здзіўляўся: навошта падыходзіць настолькі здалёку? Але неўзабаве ён убачыў, што памыліўся: яны ішлі не ў вёску. Дарога павярнула направа. Апынуўшыся за паваротам, Дамблдор і Гары паспелі заўважыць краечак сурдута, які схаваўся ў прасвеце паміж кустамі.
Яны пайшлі ўслед за Огдэнам. Вузкая брудная сцяжынка ішла сярод больш высокіх і дзікіх зараснікаў, чым тыя, што засталіся ззаду. Яна была няроўная, камяністая, уся ў калдобінах і спускалася ўніз да нейкага цёмнага гаю. Дайшоўшы да яго, Дамблдор і Гары рэзка затармазілі за спіной у Огдэна: той раптам спыніўся і дастаў чарадзейную палачку.
Нягледзячы на сонечнае надвор’е, старыя дрэвы адкідалі глыбокі, цёмны, халодны цень, і за нагрувашчваннем ствалоў Гары не адразу разгледзеў хатку. Ён падумаў, што месца для жылля абрана вельмі дзіўна – а можа, дзіўна, што дрэвы не высечаныя і загароджваюць святло і выгляд на вёску. Было незразумела, жыве тут хто-небудзь або не; сцены хаткі параслі мохам, з даху адсыпалася чарапіца, агаліўшы месцамі кроквы. Усё вакол парасло крапівой, мяцёлкі якой даставалі да самых акенцаў, маленькіх і абкуродымленых. Урэшце, толькі Гары канчаткова запэўніўся, што ў такой халупе ніхто жыць не можа, як адно з акенцаў з шумам расхінулася, і адтуль вырваўся тонкі струменьчык не то дыму, не то пару. Падобна, унутры хтосьці нешта гатаваў.
Огдэн павольна і, як здалося Гары, небяспечна зрушыўся наперад. Апынуўшыся ў густым цені дрэў, ён зноў спыніўся і паглядзеў на ўваходныя дзверы, да якіх была прыбіта дохлая змяя.
Раптам нешта зашамацела, затрашчала, і з самага блізкага дрэва прама пад ногі Огдэну зваліўся нейкі чалавек у зносках. Огдэн спрытна адскочыў назад, наступіў на крысы свайго сурдута і пахіснуўся.
- Цябе не клікалі.
Густая шавялюра чалавека, які зваліўся з дрэва, была настолькі бруднай, што вызначыць колер валасоў не было магчымым; у роце адсутнічала некалькі зубоў; маленькія цёмныя вочкі глядзелі ў розныя бакі. Ён мог бы выглядаць камічна, але не, выраз яго твару палохаў, і Гары ніколькі не вініў Огдэна за тое, што ён перш чым загаварыць, адступіў яшчэ на некалькі крокаў.
- Э-э… добрай раніцы. Я з Міністэрства Магіі…
- Цябе не клікалі.
- Э-э… выбачце… я не разумею, - нервова пралапатаў Огдэн.
Гары падумаў, што Огдэн, мабыць, тупаваты; з яго пункта гледжання, незнаёмец выказваўся зусім ясна, асабліва калі прыняць да ўвагі чарадзейную палачку, якой ён трос, і скрываўлены нож у іншай руцэ.
- А ты, Гары, напэўна разумееш, - ціха сказаў Дамблдор.
- Вядома, - здзіўляючыся, адказаў Гары. – Чаму жа Огдэн…
Тут яго погляд упаў на дохлую змяю, і яго ахінула:
- Ён кажа на парселтонгу?
- Правільна, - усміхаючыся, кіўнуў Дамблдор.
Чалавек у зносках пайшоў на Огдэна з нажом і палачкай.
- Паслухайце… - пачаў Огдэн, але нажаль, занадта позна: раздаўся грукат, ён зваліўся на зямлю і схапіўся за нос. Скрозь пальцы працякала агідная жоўтая жыжка.
- Марфін! – гучна выкрыкнуў хтосьці.
З хаткі выбег стары. Ён зачыніў за сабой дзверы з такой сілай, што змяя кіўнулася і жаласна тузанула хвастом. Стары быў ніжэй ростам, чым чалавек, які саскочыў з дрэва, і няправільна складзены: занадта шыракаплечы і доўгарукі. У спалучэнні з бляшчалымі карымі вачамі, кароткімі цвёрдымі валасамі і маршчыністым тварам гэта рабіла яго падобным на вельмі старую малпу. Ён рэзка спыніўся перад чалавекам з нажом, які глядзеў уніз на Огдэна і смяяўся вельмі непрыемным смехам.
- З Міністэрства, так? – спытаў стары, таксама паглядзеўшы на Огдэна.
- Цалкам дакладна! – злосна кінуў Огдэн, абмацваючы свой твар. – А вы, наколькі я разумею, містэр Гонт?
- Сапраўды, - адказаў Гонт. – Атрымаў па рожы, так?
- Так! – адгыркнуўся Огдэн.
- Трэба было паведаміць пра візіт, ясна? – агрэсіўна заявіў Гонт. – Тут прыватнае ўладарства. А калі прыпёрся, так не чакай, што мой сын і абараняцца не стане.
- Ад каго, скажыце на літасць? – Огдэн з цяжкасцю падняўся на ногі.
- Ад цікаўных насоў. Надакучаў усякіх. Маглаў і іншага бруду.
Огдэн паказаў палачкай сабе на нос, адкуль усё яшчэ ў вялікіх колькасцях выліваўся жоўты гной. Струмень імгненна вычарпаўся. Містэр Гонт скрозь зубы загаварыў з Марфінам:
- Ідзі ў хату. Не спрачайся.
На гэты раз Гары быў гатовы і адразу распазнаў парселтонгу; ён выдатна разумеў, пра што прамова, але ў той час яму было ясна, што Огдэн чуе толькі дзіўнае, непрыемнае шыпенне. Марфін, здавалася, жадаў запярэчыць, але пад пагрозлівым поглядам бацькі раздумаўся, нязграбна паплёўся да хаткі і зачыніў за сабой дзверы. Няшчасная змяя журботна махнула хвастом.
- Значыць, гэта ваш сын, містэр Гонт, - сказаў Огдэн, выціраючы з сурдута астаткі гною. – Марфін, так?
- Так, Марфін, - раўнадушна адклікнуўся стары, але потым спытаў з раптоўнай агрэсіяй: - А ты чыстакроўны?
- Вас гэта не датычыцца, - холадна адказаў Огдэн, і Гары адчуў, што яго павага да гэтага чалавека адразу ўзрасла.
Гонт, відавочна, паставіўся да яго слоў інакш. Ён прыжмурыўся ў твар Огдэну і прамармытаў абразлівым тонам:
- А ведаеш што? Унізе, у вёсцы, я такіх насоў набачыўся.
- Не дзіўна, калі там бывае ваш сын, - парыраваў Огдэн. – Мы маглі бы працягнуць гутарку ў хаце?
- У хаце?
- Так, містэр Гонт. Я жа сказаў: я тут з-за Марфіну. Мы пасылалі саву…
Мне ад соў карысці няма, - адрэзаў Гонт. –Я лістоў не чытаю.
- Тады не трэба жаліцца, што вас не папярэдзілі пра візіт, - з’едліва заўважыў Огдэн. – Я прыбыў, каб разабрацца. ў сур’ёзным парушэнні чараўніцкіх законаў, якое мела месца сёння ноччу…
- Добра, добра, добра! – зароў Гонт. – Захадзі ў маю чортаву хату, раз табе так жадаецца!
У хаце, мабыць, было тры маленькіх пакойчыка: з галоўнага, які служыў адначасова кухняй і гасцінай, вялі яшчэ дзве дзверы. Перад камінам у неверагодна брудным крэсле сядзеў Марфін. Ён круціў тоўстымі пальцамі жывую гадзюку і варкаваў на парселтонгу:
Шыпі, шыпі, ты змейка,
Паўзі ты па палу.
Рабі прыемна Марфіну,
Або павіснеш на цвіку.
У куце каля адчыненага акна раздаўся шум, і Гары зразумеў, што тут ёсць хтосьці яшчэ – дзяўчына ў ірванай сукенцы, якая не адрознівалася па колеру ад бруднай сцяны. Яна стаяла каля катла, які дыміўся на абкуродымленай чорнай пліце, і важдалася з убогімі рондалямі і патэльнямі на паліцы. У яе былі прылізаныя, бляклыя валасы і вельмі брыдкі бледны твар з цяжкімі рысамі. Вочы, зусім як у брата, глядзелі ў розныя бакі. Яна выглядала ахайней мужчын, але ўсё жа Гары падумаў, што ніколі яшчэ не бачыў такую забітую істоту.
- Дачка, Мярупа, - неахвотна прадставіў Гонт у адказ на пытальны погляд Огдэна.
- Добрай раніцы, - прывітаўся Огдэн.
Яна не адказала, толькі спалохана паглядзела на бацьку, адвярнулася і працягнула важдацца з рондалямі.
- Такім чынам, містэр Гонт, - пачаў Огдэн, - пяройдзем да справы. У нас ёсць падставы лічыць, што мінулай ноччу ваш сын Марфін свыканаў заклён на вачах у магла…
БАМС! Мярупа выпусціла рондаль.
- Падымі! – загарланіў Гонт. – Ага, ага, вазі ручанькамі па падлозе, нібы брудная маглоўка! Палачка табе на што, дурніца ты бескарысная?
- Містэр Гонт, прашу вас! – выклікнуў шакаваны Огдэн. Мярупа, якая ўжо падняла рондаль, пачырванела і зноў выпусціла яе з рук. Потым дрыготкай рукой выцягнула з кішэні палачку, накіравала яе на рондаль і ледзь чуваць, паспешліва прамармытала заклён. Рондаль шпурнулася да процілеглай сцяны, стукнулася аб яе і раскалолася напалам.
Марфін зайшоўся смехам. Гонт закрычаў:
- Папраў, хутка папраў, ідыётка!
Мярупа, спатыкаючыся, прайшла па пакоі, але нават не паспела падняць палачку – Огдэн падняў сваю і цвёрда сказаў:
- Рэпара!
Рондаль маментальна склеілася.
Гонт, падобна, жадаў накрычаць на Огдэна, але раздумаўся і замест гэтага, ашчэрачыся, сказаў дачцэ:
- Пашанцавала, што прыйшоў добры дзядзька з Міністэрства, так? Можа, яму цябе збудзем, раз ён не супраць гідкіх Сквібаў…
Мярупа, ні на каго не гледзячы і не падзякаваўшы Огдэну, дрыготкімі рукамі падняла рондаль, паставіла зваротна на паліцу і ўстала нерухома, прыхінуўшыся спіной да сценкі паміж брудным акном і плітой, нібы больш за ўсё на свеце марыла ўрасці ў яе і знікнуць.
- Містэр Гонт, - зноў загаварыў Огдэн,- як я сказаў, прычына майго візіту…
- Я выдатна пачуў у першы раз! – рэзка перабіў Гонт, - І што? Марфін задаў маглу перцу, і заслужана – а цяпер што?
- Марфін парушыў чараўніцкі закон, - строга вымавіў Огдэн.
- Марфін парушыў чараўніцкі закон, - здзекліва праспяваў Гонт. Марфін захіхікаў. – Падаў маглу ўрок – цяпер ужо і гэта незаконна, так?
- Так, - кіўнуў Огдэн, - баюся, што так.
Ён выцягнуў з унутранай кішэні невялікі пергаментны світак і разгарнуў яго.
- Што гэта, гэта яго прысуд? – злосна падвысіўшы голас, спытаў Гонт.
- Гэта выклік у Міністэрства на слуханне…
- Выклік? Выклік? Ды хто ты такі, выклікаць майго сына?
- Я – глава дэпартамента магічнага правапарадку, - растлумачыў Огдэн.
- І ты думаеш, мы, значыць, адкіды, так? – завішчаў Гонт, надыходзячы на Огдэна і тыкаючы брудным жоўтым пазногцем яму ў грудзі. – Адкіды, якія павінны бегаць на задніх лапках, як Міністэрства загадае? Ды ты ведаеш, з кім размаўляеш, гідкая ты бруднакроўка, а?
- Па маіх звестках, з містэрам Гонтам, - вымавіў Огдэн асцярожна, але не губляючы самавалодання.
- Усё верна! – прароў Гонт і выставіў сярэдні палец. Гары спачатку вырашыў, што гэта непрыстойны жэст, але потым зразумеў, што Гонт дэманструе Огдэну выродлівае кальцо з чорным каменем. – Відаў? Відаў? Ведаеш, што гэта такое? Ведаеш, адкуль? Яно з нашай сям’і ўжо шмат стагоддзяў, вось адкуль ідзе наш род, і нашчэнт чыстая кроў! Ведаеш, колькі мне за яго прапаноўвалі? На камені-то – герб Певерэллаў!
- Паняцця не маю, - паціснуў Огдэн і міргнуў: кальцо прамільгнула ў цалі ад яго носу, - але гэта не важна. містэр Гонт. Ваш сын здзейсніў…
Гонт з лютым ровам кінуўся да дачкі. Яго рука шпурнулася да яе горла, і Гары спалохаўся, што ён збіраецца прыдушыць няшчасную, але ў наступную секунду Гонт ужо цягнуў Мярупу да Огдэна за залаты ланцуг, які вісеў ў яе на шыі.
- Відаў? – крычаў ён, трасучы цяжкім залатым медальёнам. Мерцпа ў жаху хрыпела і затыхалася.
- Бачу, бачу! – паспешна запэўніў Огдэн.
- Гэта Слізэрына! – крычаў Гонт. – Салазара Слізэрына! Мы – апошнія яго нашчадкі! Што вы на гэта скажаце, а?
- Містэр Гонт, ваша дачка! – у трывозе выклікнуў Огдэн, але Гонт ужо адпусціў Мерцпц; тая, хістаючыся, паплялася ў свой кут. Яна пацірала шыю і хапала ротам паветра.
- Ну? – пераможна выгукнуў Гонт, нібы прывёў абсалютна неабвержны аргумент. – І не трэба размаўляць з намі, быццам мы бруд пад нагамі! Шмат пакаленняў чыстакровак, і ўсе чараўнікі – пра цябе такога не скажаш!
Ён плюнуў на пол пад ногі Огдэну. Марфін зноў захіхікаў. Мярупа ціснулася ў акна, павесіўшы галаву – бляклыя прамыя валасы хавалі яе твар – і маўчала.
- Містэр Гонт, - спакойна загаварыў Огдэн, - баюся, што ні вашы, ні мае продкі не маюць ні найменшага стаўлення да справы. Я тут з-за Марфіна і таго магла, на якога ён напаў учора ноччу. Па нашай інфармацыя, - ён зазірнуў у пергамент, - Марфін навёў псуту на азначанага магла і выклікаў у яго прыступ вельмі хваравітай крапіўніцы.
Марфін хіхікнуў.
- Цішэй, хлопчык, - кінуў Гонт на парселтонгу, і яго сын заціх.
- А калі і так, што з таго? – з выклікам сказаў Гонт, звяртаючыся да Огдэна. – Трэба думаць, вы ўжо пачысцілі тварык маглу, заадно з памяццю?
- Прамова не пра гэта, містэр Гонт, - адклікнуўся Огдэн. –Гэта быў нічым не справакаваны напад на безабароннага…
- А я адразу пачуў, што ты любіцель маглаў, ледзь ты ўвайшоў, - гідка ухмыльнуўся Гонт і яшчэ раз плюнуў на пол.
- Такая гутарка ні да чаго не прывядзе, - рашуча заявіў Огдэн. - Паводзіны вашага сына даказваюць, што ён не выпрабоўвае ніякіх згрызотаў сумлення. - Огдэн ізноў зазірнуў у пергамент. - Марфін павінен з'явіцца на слуханне чатырнаццатага верасня і адказаць на абвінавачванне ў выкарыстанні магіі на вачах у магла і прычыненні яму фізічнай і маральнай шко…
Огдэн не закончыў фразу. З вуліцы пачулася звонкае цоканне капытоў і гучныя, вясёлыя галасы. Відавочна, дарога ў вёску праходзіла зусім блізка ад хаты. Гонт шырока раскрыў вочы і замёр, прыслухваючыся. Марфін з нейкім галодным выглядам сыкнуў і павярнуў галаву на гукі. Мярупа падняла галаву. Гары заўважыў, што яна збялела як мел.
- Госпадзі, якое ўбоства! – празвінеў дзявоцкі галасок, так выразна, нібы яго ўладальніца стаяла прама ў пакоі. – Том, няўжо твой бацька не можа загадаць знесці гэтую халупу?
- Яна не наша, - адказаў ёй юнак. – Па тым боку дарогі ўсё прыналежыць нам, але гэта – жыллё старога жабрака Гонта і яго дзяцей. Сынок, дарэчы, поўны псіх. Чула бы ты, што пра яго кажуць у вёсцы…
Дзяўчына засмяялася. Цоканне капытоў станавілася ўсё гучней. Марфін тузануўся, збіраючыся ўстаць з крэсла.
- Сядзі, - папярэдзіў яго бацька на парселтонгу.
- Том, - дзявоцкі галасок гучаў вельмі блізка; мабыць, яны знаходзіліся насупраць хаты, - можа, я памыляюся… але, здаецца, да дзвярэй хтосьці прыбіў змяю…