Праверка дамашняга задания.
3. Арфаграфічная хвілінка.
Настаўнік загадвае загадку: невялікі жвавы звярок з доўгім пушыстым хвастом.
Дзеці чытаюць тэкст, устаўляюць літары, знаходзяць асабовыя займеннікі і вызначаюць іх склон.
У вавёркі зухаватай
запыта..ся ў лесе я:
— Дзе, вавёрка, твая хата?
— У яліне дуплаватай хата ..ёплая мая.
— Ты ж не жала, не касіла, а ўжо хутка лістапа..!
— Я ж арэха.. нанасіла, я грыбо.. сабрала шмат!
4. Чыстапісанне.
Вучні прапісваюць спалучэнні літар: Зз ззз зЛзЛзЛ зя за зл зн
Затым па лексічным значэнні адгадваюць слова: шэры лясны звярок, які хутка скача, мае маленькі хвост і доўгія вушы. Падбіраюць аднакаранёвыя словы да слова заяц і запісваюць іх, разбіраюць па саставе і замяняюць займеннікамі.
Пісьмо па памяці
Дзеці чытаюць тэкст, а потым запісваюць па памяці.
Злой зімою зайцу зябка,
Мерзне вуха, мерзне лапка.
Знайсці ў філвордзе назвы звяроў лесу.
У | Б | Р | С | А | В | А | |
Я | С | А | Л | М | Б | А | Р |
З | А | Р | Е | Я | А | В | С |
Ю | Р | Ы | Н | Д | Б | Ё | У |
Л | О | С | Ь | З | В | Р | К |
Я | К | А | В | І | Е | К | А |
Л | І | С | А | к | Д | Ь |
Фізкультхвілінка
Раз-два, раз-два!
Не схіляйся, галава!
Раз, два, тры, чатыры!
Смела, весела і шчыра!
Хто адважны, той здаровы!
Хто за мною?
Хто чарговы?
5. Слоўнікавая работа.
На дошцы запісаны словы з памылкамі. Вучні павінны іх выправіць.
Чісціня, баляріна, гораджане, сікунда, бірэт, поштальён, дылегацыя, памошнік.
Вывучэнне новага матэрыялу.
Праблемныя пытанні
• Якую часціну мовы часцей за ўсё замяняе займеннік?
• Як пішуцца прыназоўнікі з назоўнікамі?
Выконваецца практ. 80. Вучні робяць вывад аб правапісе прыназоўнікаў з назоўнікамі і займеннікамі, свой вывад параўноўваюць з правілам на с. 44 падручніка.
Пытанні і заданні
• У тэксце расказваецца пра крата ці апісваецца, як ён выглядае?
• Змест тэксту можна перадаць адным ці некалькімі малюнкамі?
• Які гэта тэкст?
• Як трэба адносіцца да гэтай жывёлы?
Самастойная работа
Практ. 81.
Практ. 82 (выконваецца з каменціраваннем).
7. Замацаванне ведаў.
Вучні чытаюць верш і тлумачаць сэнс выдзеленага сказа.
Сябравалі
Змалку ўтрох
Дзіма, Яша і Цімох.
Праўда ў прымаўцы гучыць:
Іх вадою не разліць!
Гутарка "Скажы мне, хто твой сябар"
У гутарцы дзеці выкарыстоўваюць прыказкі пра сяброўства, якія падабралі дома.
Самастойная работа
Выконваецца практ. 83. Вучні ў парах праводзяць узаемаправерку.
8. Падвядзенне вынікаў.
• Як змяняюцца займеннікі?
• Як пішуцца займеннікі з прыназоўнікамі?
9. Дамашняе заданне:практ. 85, правіла на с. 44.
Урок 51
Тэма:"Ужыванне займеннікаў у мове".
Мэты:фарміраваць умение пазбягаць паўтораў у мове, выкарыстоўваючы асабовыя займеннікі; практыкаваць у правільным ужыванні ў мове ўскосных склонавых формаў асабовых займеннікаў; выхоўваць павагу і любоў да людзей.
Абсталяванне:падручнік, карткі для індывідуальнай работы, папяровыя сняжынкі.
Ход урока
1. Арганізацыйны момант.
Настаўнік выкарыстоўвае метад "Вітанне".
— Я вітаю тых:
* хто сёння з задавальненнем ішоў у школу;
* хто трывожыўся з розных прычын;
* у каго добры настрой;
* хто любіць вучыцца;
* хто хоча атрымаць на уроку добрую адзнаку;
* хто ведае, як пішуцца прыназоўнікі з займеннікамі.
2. Арфаграфічная размінка.
Вучні чытаюць верш У. Місуна "Родныя рукі", устаўляюць прапушчаныя літары і тлумачаць правапіс.
Я ласкай сагрэты,
П..шчотай тваёю. Ты ясн.. сонца,
Што рана ..стае.
I робяць усё
Для мяне з любоўю
Р..дныя рукі,
Мама, твае.
Пытанні і заданні
• Чаму матуліны рукі самыя ласкавыя?
• Як трэба адносіцца да мамы?
• Назавіце займеннікі, вызначце асобу і лік займеннікаў.
3. Чыстапісанне.
Вучні прапісваюць на розных радках: м М Мм
мы ма ям
Марыя матуля мара
Лексічнаяработа
Дзеці знаходзяць у слоўніку тлумачэнне слова мара. Падбіраюць аднакаранёвыя словы.
4. Замацаванне ведаў.
У кожнага вучня на парце ліст з тэкстам:
Дзядуля спазняўся на аўтобус. Ледзь зайшоў дзядуля ў салон, як дзверы зачыніліся. У аўтобусе было многа дзяцей. Дзеці спачатку не заўважылі дзядулю. Дзе б прысесці? Тут адзін хлопчык убачыў старога. Хлопчык ускочыў і прапанаваў старому сваё месца. Слаўны хлопчык. Ветлівы. Вось каб усе такія!
Вучні замяняюць назоўнікі займеннікамі. Высвятляецца, хто з дзяцей робіць так, як гэты хлопчык.
Фізкуль тхвілінка
Работа ў парах па картках
Замяніць займеннікі, што ў дужках, як таго патрабуе сэнс. Скласці і запісаць 2—3 сказы з гэтымі словазлучэннямі. Правесці ўзаемаправерку.
Сябраваў з (яна), напісаў аб (ён), шумеў над (мы), расказаў аб (ты), прыязджаў да (я), дзякаваў (яна), кла-паціўся пра (ён).
Дзеці ўспамінаюць, якія займеннікі адносяцца да 1,2, 3-й асобы адзіночнага і множнага ліку. Потым настаўнік называв словы, а вучні замяняюць іх займенніка-мі: сябар, сяброўка, кацяня, вучні.
Самастойная работа
Падабраць замест займеннікаў у дужках адпаведныя назоўнікі.
Кожную восень (яны) ляцяць у вырай. I хоць доўгая і небяспечная (яна), затое там цёпла І ёсць корм. Кожную вясну іх кліча роднае (яно). Суровы, але родны (ён) даражэйшы за ўсё.
Для даведак: журавы, дарога, гняздо, край.
Адзін вучань на дошцы запісвае займеннікі, якія сустракаюцца ў тэксце, у слупок (разам з прыназоўнікамі), а астатнія — у сшытках. Вызначаюць іх склон.
Я пайшоў гуляць на двор. Там хлопчыкі гулялі ў хакей. У мяне не было клюшкі. Мой сябар Дзіма даў мне сваю і прапанаваў пагуляць. Хлопчыкі паглядзелі на мяне і згадзіліся. Са мной у адной камандзе гулялі Саша, Толя і Рыгор. Калі скончылася гульня, пра мяне гаварылі з павагай. I гэта недарэмна, таму што я забіў аж чатыры шайбы!
я
(у) мне
(на) мяне
(са) мной
пра мяне
Гульня "Хто я?"
На стале настаўніка стаіць скрынка. У ёй ляжаць папяровыя сняжынкі. На кожнай запісаны займеннік у якім-небудзь склоне. Трэба вызначыць асобу, лік і склон займенніка, паставіўшы яго ў пачатковую форму.
Яе, табе, мной, яму, намі, яго, вас, аб ёй, нам, вамі, цябе.
Работа ў парах
Практ. 84 вучні выконваюць па радах:
1-шы радспісвае 1 абзац;
2-гі рад — 2 абзац;
3-ці рад — 3 абзац.
Пытанні-жарты
• Якія два займеннікі ўтвараюць назоўнік, што псуе дарогі? (Ямы)
• 3 дапамогай якіх трох займеннікаў і прыстаўкі па- рукі стануць чыстыя? (Памытыя)
• 3 дапамогай якіх займеннікаў можна ўтварыць дзеяслоў, падобны да папярэдняга? (Вымытыя)
• Прачытайце рыфмаванку, выпішыце займеннікі, вызначце асобу, лік і склон.
Ён, яна, яны і мы
елі смачныя бліны.
Мне, табе, ёй і яму
Далі зноў па аднаму.
Шчыры дзякуй кажам мы
за сняданак, за бліны.
Затым дзеці складаюць рыфмаванку самі.
Я спяваў, ты... (танцаваў).
Я чытаў, а ты... (пісаў).
Я спытаў, ты... (адказаў),
Словы сэнсам я звязаў.
Мы гулялі, рыфмавалі
I займеннікі назвалі.
5. Падвядзенне вынікаў.
• Як пішуцца прыназоўнікі з займеннікамі?
• Якую ролю ў сказе выконваюць займеннікі?
6. Рэфлексія.
Закончыць фразу:
Займеннік — гэта...
Мне спадабалася...
Я хацеў бы яшчэ раз...
7. Дамашняе задание:практ. 79. Падрыхтаваць адказы на пытанні рубрыкі "Што мы ведаем?" на с. 46.
Урок 52
Тэма:"Замацаванне вывучанага. Папераджальны дыктант".
Мэты:сістэматызаваць веды пра займеннік; адпрацоўваць уменні пісаць тэкст пад дыктоўку, прымяняць атрыманыя веды на практыцы; фарміраваць арфаграфічную пільнасць; развіваць маўленне вучняў.
Абсталяванне:падручнік, індывідуальныя карткідля работы, "карысныя парады", малюнак зімовага лесу.
Ход урока
1. Арганізацыйны момант.
Прапануюцца карысныя парады на ўрок:
♦Прымяняй веды, якімі валодаеш.
♦ Не саромейся папрасіць дапамогі.
♦ Не спыняйся на дасягнутым.