Арнайы мекемелердің жұмысы.

ПМПК жұмысының маңызды мақсаты мен негізгі ұстанымы ,бала туылғаннан бастап, жасөспірімдік шакта ,18 жасқа дейін комплексті психологиялық - медициналық - педагогикалық диагностикадан өтуі. Ерте диагностика балаларға дер кезінде көмек көрсетуі үшін қажетті ,баланың даму деңгейі мен ерекшеліктерін анықтайды, сонымен қатар баланың мінез-құлығын ,ерекшеліктерін, тәрбиелеу және оқыту түрлерін анықтайды . Бұл сұрақтардың барлығы мен , психологиялық - медициналық - педагогикалық кеңес қызметкерлері айналысады.

Психологиялық - медициналық - психологиялық диагностика ата анасының өтінішімен ( немесе бұл балаларға жауапты тұлғалар ) балаға жауапты ұстаздың шешімімен , бала дамуындағы ақауларды біле алады. Оларға балаға көмек көрсетуімен кеңес және нақтылы кепілдемелер керек.Ол үшін арнайы ( коррекциялық) жұмыс мекемелерін қарастырамыз.

Кей жағдайда балабақша мен мектептерде ұстаздар мен психологиялық - медициналық - педагогикалық консилиумдардың мамандары баланың тәрбиесін, оқу үлгерімінің төмендеуін қадағалай алмаған жағдайда , бүндай балаларды психологиялық - медициналық - педагогикалық комиссияға бағыттайды.

Осы жағдайда балаға қажетті құжаттар төмендегідей:

- туу туралы куәлік ( көрсетіледі );

- дәрігерлерден баланың толық даму тарихының нәтижелері ( бала дәрігері , невропатологті , отоларингологті, офтальмологті, ортопедтің );

- педагогикалық мінездеме, даму деңгейінің толық талдауы педагогикалық көмек нұсқауымен және оның нәтижелерімен ;

- жазбаша жұмыстар, суреттер, бала дамуы динамикасын ашу ;

- психологиялық - медициналық - педагогикалық консилиум нәтижесі.

Консилиумда ,тек қана педагогикалық мінездеме ғана емес, нені бала үйренбеді, оның жетіспеушіліктері, сонымен қатар не көрсетілді, қандай қиыншылықтардың болғандығын, баламен жұмыс барысында қандай көмек көрсетілгегін, қалай оларды жеңуге болатынын айтылады.

Мінездеме берілген кезде баланың жағымды жақтарын атап өту керек , себебі ол одан арғы жұмыста қолданылады.

Міездемеде бала туралы формальді нұсқаулар болуы қажет ,қай уақытта бала бақшада болуы; мектепте болуы; отбасы жайында мағлұмат; өзіне өзі қызмет етуі ; баланың негізгі қиындықтарының нұсқаулары және үлгерімі жағынан артта қалушылық себептері;адамды сипаттайтын ерекшеліктері көрсетіледі.

Бұл мәліметтер формалды талапқа сай келмейді . Материалдарды мұқият дайындау , баланы сипаттайды , кеңес мүшелеріне көмектеседі, дұрыс тексеруді, қиындықтардың себептерін анықтайды.

ПМПКның жұмыс өткізуі барысында жазу журналы болады, және ПМПКда балалардың есеп журналы жүргізіледі.Онда протоколдар , тексерулер жүріп жатқаны туралы; балалардың коррекциялық мекемелерге жіберуі жайлы толық мағлұматтар ПМПК журналында жазылпды.

Жазу журналында келесі мәліметтерді тіркейді :

№

Тексерілу уақыты

Аты Тегі Әкесінің аты

Айы,күні, жылы

Мекенжай

Қандай арнайы мекемеде және канша жыл оқып тәрбиеленді

ПМПК ға бағыттаған кім

ПМПК ға бағытталған себебі

Ата анасы туралы қысқаша мәлімет

ПМПКның диагностикасы және қорытындысы

ПМПК ұсыныстары

Ескертулер

" Ескерту "графасында кеңес кепілдемелерінің әке-шешелерімен орындалуы көрсетіледі . Әке шешенің тәрбиелеуге және оқытуға арналған мекемені таңдау құқығы өте маңызды, барлық ПМПК мүшелері қалайда ата аналарды сендіруге бала диагнозына байланысты кеңес беріп , сендіруге тиіс.

ПМПК есеп журналында сақталған.

Барлық консультацияларда баланың жеке іс қағазына білікті маман (медициналық статистика) енгізіледі.Хаттамалар ұстаздардың алдын ала баламен танысуына, білім сапасын білуге, тұлғаның ерекшеліктерімен танысуына көмектеседі, себебі алғашқы күндерден бастап баланың бала бақша немесе мектепте болуы . Сонымен қатар, хаттамалар әсіресе бала ПМПКға қайта жіберілген жағдайларда , даму динамикасын бекіту үшін қажет . Алдыңғы зерттеу деректерін салыстыра отырып, осы кезеңде болған өзгерістер туралы айтуға болады . Хаттама ПМПК мүшелері үшін баланың толық пікірінің нәтижесін беруге көмектеседі . Баланың жеке сараптама негізінде әрбір маман кеңес беріп ауытқу сипаты туралы қорытынды шығарады. Ұжымдық қабылдау негізінде оның психофизикалық және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, одан әрі түзете білім беру және оқытуын шешеді. Бала сол оқу орнында оқуын жалғастыру ұсынылған жағдайларда , оның ісі , психологиялық-медициналық -педагогикалық консультацияға қайтарылады , ал файлдың телнұсқасы ПМПК (кем дегенде 10 жыл сақталады ) беріледі . Баланы әрбір нақты орнына қабылдау туралы нұсқауларға сәйкес ПМПК ұсыныстары негізінде мемлекеттік білім беру органдары мекемелерге балаларды бағыттайды. Бұл арнайы (түзету) мекемелердің жұмыстары ПМПК ұйымдастыру болып табылады. Жұмыс мазмұнына балалардың медициналық, психологиялық, білім беру, логопедиялық сараптама кіреді. Медициналық куәландыру офтальмология, ЛОР, соматикалық, неврологиялық және баланың психиатриялық зерттеу кіреді. Қажет болса, параклиникалық емтихан ((РЭГ, ЭхоЭГ, ЭЭГжәне басқа да зертханалық зерттеулер ) . Тарихын жинайды. Барлық осы зерттеулерді дәрігерлер жүргізеді. Баланың тарихы деректерін, анасымен әңгімелесу барысында дәрігер алған, сондай-ақ медициналық пікір материалдары бойынша баланың жай-күйін объективті шаралар психологиялық-педагогикалық сараптама стратегиясын таңдауға көмектеседі . Сондықтан, есту кемістігі бар немесе сөйлеу тілі бұзылған баланы қарау кезінде жұмысқа ауызша ғана немесе жазбаша сипаты пайдалану керек. Психологиялық-педагогикалық сараптама барысында баланың психикалық даму ерекшліктерін анықтайды.

Психологиялық педагогикалық сараптама жүргізу кезінде, әсіресе ПМПК да баламен жұмыс жасау барысында бір қатар көрсеткіштерге назар аудару керек.

1. Баланың сараптама кезіндегі эмоционалды реакциясы . Қобалжу яғни, жаңа қоршаған ортаға және бейтаныс адамдарға. Алайда, бұл алаңдаушылық және шамадан тыс сергектік, консультациядағы мүшелерімен қарым-қатынасында жеткіліксіз мінез- тудыруы мүмкін.

2. Нұсқаулар мақсатын түсіну.Бала нұсқауларды соңына дейін тыңдай ма, әлде , жұмыс басталмастан бұрын, жұмыс барысын түсіну үшін әрекет жасай ма? Тапсырманы түсіндіру барысында балаға ауызша немесе ауызша көрнекілік әдіспен бе?

3. Баланың тапсырмаға деген қызығушылығын, істі аяғына дейін жеткізе алатындығын , баланың еңбекке деген қабілетін ескеру. Сонымен бірген өзін өзі бақылау және өзін өзі реттеу, тәрбиелеу қарастырылады.

4. Нәтиже реакциясы. Өз қызметінің дұрыс бағалау, эмоционалдық реакциясын қадағалау.