Тақырып №13. Қалдық кернеу
Тапсырма:
Қалдық кернеу.
Өткізу түрі: Талқылау.
Әдістемелік ұсыныс – Қалдық кернеудің пайда болу себебімен танысу.
Ұсынылатын әдебиет: [3] 203 – 208.
Тақырып №14. Ең аз кедергі ережесі
Тапсырма:
Ең аз кедергі ережесі.
Өткізу түрі: Талқылау.
Әдістемелік ұсыныс – Ең аз кедергі ережесін пайдалануды үйрету.
Ұсынылатын әдебиет: [2] 168 – 172, [3] 209 – 213.
Тақырып №15. Қосымша кернеулер
Тапсырма:
Қосымша кернеулер.
Өткізу түрі: Талқылау.
Әдістемелік ұсыныс – Қосымша кернеулердің пайда болу себебін оқып біліу.
Ұсынылатын әдебиет: [2] 168 – 172.
.2.7 Өзіндік бақылау үшін тестілік сұрақтар
Модуль № 1
Өзіндік бақылау тапсырмасына кіргізілген тестілік сұрақтар аралық бақылауға және емтихандық сұрақтарға жарым-жартылай кіргізілген.
1. мөлшері нені білдіреді?
а) х координатасы бойынша жеке туынды;
б) тепе-теңдіктің дефериенциалдықтеңдеуінің сыңары;
в) σх кернеуінің х бойынша өзгеруінің қарқындылығы;
г) dx ұзындығына σх кернеуінің өсірілуі.
2. Жанама кернеудің таңбасы қандай жағдайда теріс болады?
а) егер алаңдағы нормальдың бағыты координатты осьтің бағытына қарама-қарсы болса, ал жанама кернеудің бағыты координатты осьпен бағытас болса;
б) егер жанама кернеу кішкентай денені қысатын болса;
в) егер алаңдағы сыртқы нормальдың бағыты координатты осьпен бағыттас болса, ал жанама кернеудің бағыты координатты осьтің бағытына қарама-қарсы болса;
г) егер алдындағы нормальдың және жанама кернеудің бағыты координатты осьтердің бағыттарымен сәйкес келсе.
3. Қандай тензор және жанама кернеудің қарқындылығы жай қысу күйінікі болады?
а) Тσ = ; T = ;
б) Тσ = ; T = ;
в) Тσ = ; T = ;
г) Тσ = ; Т = .
4. Кернеу тензорында қанша инвариант бар?
а) 1; б)2; в) 3; г) 4.
5. Жазық кернеу күйі болған кезде басты оске қандай бұрышпен τ max кернеуі әсер етеді?
а) бұрышымен; б) бұрышымен; в) бұрышымен; г) бұрышымен.
6. Октаэдрлік алаңдағы кернеулер инвариант болып саналады ма?
а) барлығы саналады; б) саналмайды; в) нормальды кернеу тек саналады;
г) жанама кернеу тек саналады.
7. Октаэдрлік алаңдағы орташа кернеу және ең үлкен жанама кернеулер белгілі болса, осы алаңдағы нормальды, жанамалы және толық кернеуді анықтауға бола ма?
I. Анықтауға болатын болса қандай формуланы қолдану керек?
а) τокт = pокт = - σ2 окт = р2 + τ2 окт .
б) τ2окт = ; σ2 окт = pокт =-
в) τокт = ; pокт = - σ2 окт = р2 + τ2окт.
г) τокт = pокт = - σ2 окт = р2 + τ2 окт .
II. Анықтауға болмайтын болса, онда себебі не?
а) нормальды кернеу белгісіз;
б) ең үлкен жанама кернеулерді пайдаланып октаэдрлік алаңдағы кернеулерді анықтауға болатын формулалар жоқ;
в) орташа кернеуді пайдаланып октаэдрлік алаңдағы кернеулерді анықтауға болатын формулалар жоқ;
г) толық кернеу белгісіз.
8. Сызықтық кернеу күйі үшін кернеу қарқындылығын қандай формуламен анықтайды?
а) σi = σ1; б) σi = σ1 - σ2; в) σi =
г) σi =
9. Қандай кернеу күйінде τокт ең үлкен болады?
а) жазық болған кезде; б) бір осьті болған кезде;
в) көлемдік болған кезде; г) күрделі болған кезде.
10. Еңкіш алаңдағы толық кернеудің кернеу сынарларын қандай теңдеумен табуға болады ?
а) б) в) г) .
11. Жазық деформация күйі үшін қандай формула жанама кернеудің қарқындылығын анықтауға мүмкіндік береді?
а) ;
б) ; в) ;
г) .
12. Бетке центрленген куб торында атомдар арасындағы ең кішкене ара қашықтық неге тең ?
а) ; б) ; в) ; г) .
13. Полигонизация процесі жүрген кезде металдың құрылымында қандай өзгеріс болады ?
а) нүктелік ақаулар азайды, дислокациялар қайта топталады, дислокациялар ваканциялар және түйін аралық атомдарды өздеріне сіңіреді; б) кристалдар субтүйіршіктерге бөлінеді; в) тең осьті жаңа түйіршіктер пайда болады; г) тең осьті түйіршіктер басқалар есебінен өседі.
14. Массалық сыртқы күш қандай формуламен анықталады?
а) ; б) ;
в) ; г) .
15. Тығыз байланған гексогональда тордың тетраэдрлік бос орынның мөлшері қанша?
а) 0,291r; б) 0,154r; в) 0,27r; г) 0,41r.
Модуль № 2
1. Эилерлік айнымалы шамасы бар нәтижелік сыртқы пішінді өзгерту тензоры қандай формуламен табылады?
а) Lik = ; б) aik = ;
в) Eik = ; г) вik = .
2. Альманси деформациясының тензорын қандай формуламен анықтайды?
а) б) ;
в) г) .
3. Н = 2 (мұндағы деформация жылдамдығы) Т = μ(ТҚ, Н)·Н мәндері белгілі болған кезде кернеу тензорының сыңарларын анықтауға бола ма?
I) егер анықтауға мүмкіндік бар болса, онда оған не керек?
а) б)
в) г) .
II) егер анықтауға мүмкіндік жоқ болса, онда оның себебі не?
а) Кернеулер σij және температура Т-ның өзгеру заңдылықтары белгісіз болғандықтан;
б) Деформация девиаторы және гидростатикалық орташа қысымның өзгеру заңдылықтары белгісіз болғандықтан;
в) Орташа кернеу және реологиялық модель белгісіз болғандықтан;
г) Шекаралық шарттар белгісіз болғандықтан.
4. Бір осьті созу және қысу үшін логарифмдік деформацияның қарқындылығын қандай формуламен анықтайды?
а) б) в) г)
5. Деформация жылдамдығының шарлық тензорын қандай формуламен анықтайды?
а) ; б) ; в) ; г) .
6. Бір жазықтағы деформация құраушыларының арасындағы байланысты қандай формуламен анықтайды ? ( i = x, y, z; j = x, y, z; k = x, y, z)
а) ; б) ;
в) ; г) .
7. Деформацияланатын ортаның пiшiн өзгеруiн уақыт бойынша сипаттайтын қандай тензорлар?
а) деформация девиаторы, кернеудiң девиаторы, деформация жылдамдығы девиаторы;
б) кернеудiң шар тензоры; деформацияның шар тензоры; деформация жылдамдығының шар тензоры;
в) деформация жылдамдығы тензоры; кернеу тензоры; кернеудiң шар тензоры;
г) деформация девиаторы; деформацияның шар тензоры; деформация тензоры.
8. Грин тензорының сыңарларын қандай формуламен анықтайды?
а) б) ;
в) г)
9. ( -кiшi деформациялар) мөлшерлерi белгiлi болған кезде кернеу тензорының сыңарларын анықтауға бола ма?
I) анықтауға болатын болса, онда оған не керек?
а) б)
в) г)
II) анықтауға мүмкiндiк жоқ болса, онда себебi не?
а) кернеулердiң және температураның өзгеру заңдылықтары белгiсiз болғандықтан;
б) деформация девиаторының және орташа гидростатикалық қысымның р(t) =- өзгеру заңдылықтары белгiсiз болғандықтан;
в) шекаралық шарттар белгiсiз болғандықтан;
г) реологиялық модель және орташа кернеу белгiсiз болғандықтан.
10. Жазық деформация күйi үшiн логарифмдiк деформацияның қарқындылығын қай формуламен анықтауға болады?
а) б) в) г) .
11. Бiр остi созу және қысу үшiн кiшi ығысу деформация қарқындылығын қандай формуламен анықтауға болады?
а) б) ; в) г)
12. Деформацияланатын көлем кеңiстiгiнiң кез келген нүктесiнде кiшi деформация тензорының сыңарлары берiлген. Кернеулердi қалай анықтауға болады? Сiзге металл туралы қандай қосымша материалдар керек? Тұтас орта механикасының қандай теңдеуiн осы кезде қолдану керек? Орташа (гидростатикалық) кернеудi қалай анықтайды?
а) тепе-теңдiктiң дифференциялдық теңдеуiн, серпiмдi-пластикалық ортаның реологиялық моделiн, кiшi серпiмдi-пластикалық деформация теориясы теңдеуiн және шекаралық шартты қолданып;
б) тепе-теңдiктiң дифференциялдық теңдеуiн, тұтқыр-пластикалық ортаның реологиялық моделiн, тұрғыр-пластикалық ағыс теориясы теңдеуiн және шекаралық шартты қолданып;
в) тепе-теңдiктiң дифференциялдық теңдеуiн, тұтқыр-пластикалық ортаның реологиялық моделiн, кiшi серпiмдi-пластикалық деформация теориясы теңдеуiн және шекаралық шартты қолданып;
г) тепе-теңдiктiң дифференциялдық теңдеуiн, серпiмдi-пластикалық ортаның реологиялық моделiн, тұтқыр-пластикалық ағыс теориясы теңдеуiн және шекаралық шартты қолданып;
13. Лагранж түпкi деформация жылдамдығы тензорының сыңарлары қандай формуламен анықталады?
а) б)
в) г)
14. Деформация жылдамдығы девиаторын қандай формуламен анықтайды?
а) б) в) г)
15. Симметриялық осi бар кернеу күйiнiң тензорын анықтаңыздар.
а) ; б)
в) ; г) .