Аржылық есеп» пәні
Тема курса
Сабақ тақырыбы Өндіріс шығындар есебі мақсаттары және өндіріске жұмсалған шығындар есебін ұйымдастырудың негізгі қағидалары
Оқыту стандарттары
Оқушылар білу керек Кәсіпорын ұғымын, олардың атқаратын рөлін, кәсіпорын өндірісінің түрлерін, негізгі және көмекші өндіріс ұғымы, олардың атқаратын рөлі мен маңызы, цехтар ұғымы, олардың түрлері, қосымша, қосалқы және эксперименттік цехтар. Өндіріс типтері, жеке дара өндіріс, сериялық және жаппай өндіріс.
Оқушылар жасай білу керек Білім алушылар кәсіпорын өндірісінің түрлерін, олардың атқаратын қызметтері, негізгі және қосымша цехтар, олардың айырмашылығы мен атқаратын қызметтерінің ерекшелігі, цехтар олардың қызметтері мен атқаратын қызметтері
· Оқытушылық:Білім алушылармен бірге өндіріс ұғымын олардың түрлерін, негізгі және көмекші өндіріс, цехтарды, қосымша, қосалқы және эксперименттік цехтарды қарстыру
· дамытушылық оқушылардың аналитикалық ойлау, түсінгенін мазмұндау
және есту қабілеттерін дамыту
· тәрбиелік оқушыларды зейінділікке, ұқыптылыққа және өз ісінің
білікті маманы болуға тәрбиелеу
Сабақтың типі: жаңа тақырыпты меңгеру
Сабақтың түрі: дәріс
Сабақта пайдаланатын әдістер: түсіндірмелі-ақпаратты, сұрақ-жауап
Сабақтың жабдықталуы:
Оборудование урока:
· көрнекілік құралдар: кесте «Өндіріс типтері», «Өндіріс цехтары
· үлестірмелі материалдар: кстелер
· оқытудың техникалық құралдары жоқ
Пәнаралық байланыстар (межпредметные связи):
· қамтамасыз ететін Бухгалтерлік есе
· қамтамасыз етелетінҚаржы және несие , әкономика негіздері
Әдебиет:В.В. Родостовец «Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп», В.Г Назарова
«Бухгалтерлік есеп»
Сабақтың мазмұны (содержание урока):
| Элемент № | Сабақтың элементтері, оқу мәселелері, оқыту әдістері мен формалары |
| I. II III IV V VІ | Ұйымдастыру кезеңі: (5мин) · амандасу · жоқ балаларды түгендеу · аудиторияның дайындығын тексеру · журнал толтыру Сабақ мақсатымен оқушыларды таныстыру (3мин) Үй жұмысын тексеру (20мин) 1. Берілген дәрісті ауызша сұрақ – жауап арқылы тексеру 2. Берілген есеп шешімін тексеру Жаңа тақырыпты түсіндіру: (30мин) 1. Өндіріс шығындар ұғымы және жіктелуі 2. Жеке-дара өндіріс 3. Сериялық өндіріс 4. Жаппай өндіріс Сабақ қорытындысын жасау: Оқытушымен бірге оқушылар түсіндірілген жаңа тақырыптың қорытындысын жасайды және қойылған сұрақтарға жауап береді. (15мин) Үй жұмысы (7мин) · В.В Родостовец «Кәсіпорын бухгалтерлік есеп» 546 бет · В.Л Назарова «Бухгалтерлік есеп» |
| Топ | ІІІ қысқартылған ЕА-1 | |
| Мерзімі | ||
| Оқытушы қолы | Касенова Мунира Зайтиновна |
Жақия Шайжүнісов атындағы электронды колледж
аржылық есеп» пәні
Курс тақырыбы: Өндірістік шығындарының есебі және өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы.
Сабақ тақырыбы: Өндірістік шығындарының есебінің мақсаты және өндіріске жұмсалған шығындар есебін ұйымдастырудың негізгі қағидалары
Жоспар:
1. Өндірістік шығындар ұғымы және жіктелуі
2. Жеке – дара өндіріс
3. Сериялық Өндіріс
4. Жаппай өндіріс
1. Кәсіпорын — түрлі өндірістерден және шаруашылықтардан {негізгі, көмекші, косымша, қосалқы және эксперименттік) тұратын күрделі механизм.
Кәсіпорынның жекелеген өндірістік буындары бойынша жоспарлау және шығындарды есепке алу мақсатында өндірілетін өнімнің атқаратын қызметіне карай барлык өндірістер негізгі және қосымша өндірістер болып екіге бөлінеді.
Негізгі өндіріске кәсіпорын шығаратын енімдер, сондай-ак өнімді сатуға және зауыт ішінде тұтынуға (желілік, ұсталык, престеу — машина жасау зауыттарында) арналған шалафабрикаттарды дайындайтын өндірістер жатады.
Көмекші өндіріс негізгі өндірістің өнімін әзірлеуге катыспайды, бірак өнім өндіруге, қызмет көрсетуге, жұмыс жасауға тікелей ықпал етеді (жөндеу-механикалык және аспаптык цехтар, электр-көліктік, сумен жабдықтау және т.б.).
Қосымша цехтар (мақта калдықтарынан тазартылған мақта ендіру жөніндегі цехтар) негізгі өндіріс қалдыктарын кәдеге жаратуға септігін тигізеді.
Қосалқы цехтар (ыдыстар мен буып-түю материалдарын дайындаумен айналысатын цехтар) негізгі материалдардан емес, бірак негізгі және көмекші өндірістерде пайдаланатын материалдардан өнім өндіреді.
Эксперименттік (тәжірибелік) цехтар тәжірибелік үлгілерді дайындайды және түрлі эксперименттік жүмыстарды атқарады.
Бұдан басқа кәсіпорында қызмет көрсететін өндірістер мен кәсіпорын ұжымыныңтұрмыстыққажетгілігінканағаттандыратыншаруашылыкл"ар(түрғын-үй коммуналдык шаруашылык, моншалар, кір жуатын орындар) болады. Бұл кәсіпорындар онімді дайындауға, сондай-ақ басқа да тарапта жұмыстарды атқаруға немесе кызмет көрсетуге өз септігін тигізеді.
2. Өндірістік есепті дұрыс үйымдастырдың кез-келген кәсіпорын үшін маңызы зор.
Өндірістің бухгалтерлік есебін ұйымдастыру көбіне өндірістің турпатына (типіне) байланысты болады. Өндіріс жеке-дара, сериялык және жаппай өндіріс болып үш топқа (түрпатқа) белінеді.
Жеке-дара (жекелеген) ендіріс — өнім жекелеген даналарымен немесе қайталанып отыратын шағын тапсырыстарымен дайындалатын өндіріс. Бұл ауыр машина жасауға, кеме жасауға, бірегей станоктар мен турбиналарды өндіруге тән. Оның мынадай ерекшеліктері бар: ондағы цехтар нақты бір салаға
мамандандырылмайды; субъект пен цехтардыц өндіріс бағдарламасында бұйымдар мең олардың бөлімдерінің көп мөлшерде болуымен ерекшелінеді; дайындық-қорытындылау жумыстарына кететін шығындардың деңгейі салыстырмалы жағдайда алғанда біршама үлкен болады; өндірістің басқа да тұрпаттарына қарағанда ендірістік цикл ұзақ болып келеді. Жеке-дара өндірісте, әдетте, шығындарды есепке алу үшін және өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау үшін тапсырыстык әдіс қолданылады, бұл орайда шығындар әрбір бүйым (тапсырыс) бойынша есепке алынады.
3. Сериялык өдіріс біркелкі бүйымдарды дайындап шығарудың октын-оқтын қайталанып отыруьшен сипатталады және оған мынадай ерекшеліктер тән: шығарылатын енім номенклатурасының шектеулілігі; жұмыс орындарының салыстырмалы түрде алғанда кен мамандануы; мамандандырылған машиналардың, аспаптар мен кондырғыларынын. колданылуының шектеулілігі. Сериялық өндіріс машина жасау өнеркәсібінде және металл ендеуде неғұрлым кең тараған. Бұл кәсіпорындарда өнімнін, шығарылуын есепке алу сериялы бүйымдарға тән етіп колданылады, бірак. ол бүйымдарды қүрастыратын партияларға қолданылмайды.
Сериялардыңкөлемінекарайөндірістермынадай үштүргебөлінеді: ірісериялык. өндіріс (өнім жыл бойы үздіксіз дайындалады), сериялық (мамандану анағүрлым тар, ал өндірістік желілер мен цехтар бойынша және технологиялық жағынан мамандырылған), үсак сериялық өндіріс (жекелеген өндірістен ұсак сериямен енім шығаруға арналган).
Сериялық өндірісте шығынды есепке алудың және енімнің езіндік құнын калькуляциялаудың нормативтік немесе кайта жасау әдістерін қолданады.
4. Жаппай өндіріс — үзақ уақыт бойы бірдей енімді үздіксіз шығаратын өндіріс тұрпаты (типі). Шығарылатын өнімдердің ассортименті (түрлері) көп болмағанымен олардын шығарылатын мөлшері айтарлықтай көп болуы мүмкін, белгілі бір салаға ыңғайланған жабдықтардың жоғары деңгейі және өндірістің жүмыс ырғағының жоғары болуы ендірістің осы тұрпатына тән белгілер болып табылады. Бүл арада әдеттегідей өнімнің және оның негізгі элементтерінің өзіндік қүнын есепке алудың және калькуляциялаудың нормативтік әдісі колданылады.
Өндірісті үйымдастыру типі (тұрпаты) тек шығындарды есепке алуға және енімнің өзіндік қүнын калькуляциялауға ғана әсер етіп коймайды, сонымен бірге бастапқы есепті үйымдастыруға, талдамалык есепке де әсер етеді. Мәселен, ірі сериялык және жаппай өндірістерде шығарылатын өнім мен жалақы ауысым (смена) ішінде өндірілген өнім рапорттарына, ал жеке-дара және үсақ сериялык өндірістерде — жасалған жүмыстар нарядтарымен үйлесімде көбіне маршруттық парақтарына жазылады
Оқытушы: