Ересектерде мырыштың алиментарлы жеткіліксіздігінде байқалады
*+тері жабындысының зақымдалуы
*темір жеткіліксіздігі кезіндегі анемия
*ақыл-ой дамуынын кешеуілдеуі
*гепатоспленомегалия
*гипогонадизм
#201*!Рациондағы мырыштың негізгі көздері болып табылады
*нан-бөлке өнімдері
*жеміс-жидектер
*+теңіз өнімдері
*көкөністер
*шырындар
#202*!Ұзақ гипокалиемия алып келуі мүмкін
*бұлшық ет спазмына
*+жүрек аритмиясына
*артериалдық гипертензиға
*гормональды бұзылыстарға
*дәм мен иіс сезудің бұзылуына
203*!Қан түзілуге қатысатын микроэлемент
*марганец
*+кобальт
*селен
*фтор
*йод
#204*!Селен жеткіліксіздігінің клиникалық көріністеріне жатады
* темір жеткіліксіздігі кезіндегі анемия
*+кардиомиопатия
*эндемиялық зоб
*ксерофтальмия
*акродерматит
#205*!Гиперфторозбен байланысты ауру
*ангулярлы стоматит
*+флюороз
*анемия
*кариес
*зоб
#206*!Селеннің маңызды биологиялық ролі
*+антиоксидантты қорғаныс
*қанда оттегіні тасымалдаушы
*артерия қысымын реттеуші
*апоптоз процесстерін күшейтуші
*қан ұю жүйесін ынталандырушы
#207*!Қышқылды сипаттағы азық-түлік
*+ет
*сүт
*алма
*қырыққабат
*жапырақты аскөк, ақжелек
#208*!Рационда натрийді ұзақ уақыт артық пайдалану нәтижесінде дамиды
*тремор
*ішек парезі
*бұлшық ет спазмы
*бұлшық ет әлсіздігі
*+артериалдық гипертензия
#209*!Теңіз өнімдерінде кездесетін минералдық элементтің көзі
*+йод
*фтор
*хлор
*натрий
*магний
#210*!Бананның пайдалы қасиеті
*йод көзі
*+калий көзі
*аз калориялы жеміс
*жануар белогының көзі
*гастрит кезінде ұсынылады
#211*!Гемоглобин синтезіне белсенді қатысатын биомикроэлемент
*стронций
*+мыс
*мырыщ
*фтор
*йод
#212*!Сүйек түзілуімен, оссификация және сүйек тінінің қалыптасуымен байланысты биомикроэлемент
*йод
*мыс
*фтор
*кобальт
*+стронций
#213*!Организмде судың жиналуына ықпалын тигізетін сілтілі сипаттағы элемент
*+натрий
*кальций
*магний
*калий
*цинк
1*Организмдегі заттек және энергия алмасуы. *4*51*1*
#214*!НЕГІЗГІ АЛМАСУҒА КЕТЕТІН ЭНЕРГИЯ КЕЛЕСІ ЖОЛМЕН ЖҰМСАЛАДЫ
*тамақтың спецификалық-динамикалық әрекеті
*+ағзаның өмір сүруін қамтамасыз етуге
*физикалық жүктемені орындауға
*ақыл-ой еңбегіне
*еңбек әрекетіне
*+ішкі ағзалар жұмысына
#215*!ЭНЕРГИЯ ШЫҒЫНЫНЫҢ РЕТТЕЛМЕЙТІН ТҮРІНЕ ЖАТАДЫ
*+тамақтың өзіне тән динамикалық әрекеті
* белсенді демалыс түрінде
* спортпен шұғылдануда
* ойлауда жұмсалатын
* еңбек қызметінде
*+негізгі алмасуда
#216*!ЗАТ АЛМАСУ БҰЗЫЛЫСЫНА АЛЫП КЕЛЕТІН ТАМАҚТАНУ
*қажетті заттектердің синтезімен байланысты реакцияларды бірігуіне
*ыдырау өнімдерінің тотығып, организмнен шығарылуы
*заттектер шығынымен байланысты реакциялардың қосылуы
*+жеткіліксіз немесе артық мөлшердегі тамақтану
*микронутриенттердің оңтайлы үйлесімділігі
*+биологиялық жағынан құнсыздығы
#217*!ҚАНДАЙ АУЫР СЫРҚАТТАРДЫҢ ПАЙДА БОЛУЫНДА ТЕРІС ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ БАЛАНС НЕГІЗГІ РОЛЬ АТҚАРАДЫ
*+алиментарлық дистрофия
*+маразм және квашиоркор
*гипертониялық ауру
*артық салмақ
*атеросклероз
*семіздік
#218*!РЕТТЕЛІНЕТІН ЭНЕРГИЯ ШЫҒЫНЫ ЖҰМСАЛАДЫ
*организмдегі тағамдық заттектердің айналымына
*бүйректің жұмысы және экскреторлық қызметіне
*өкпе жұмысы және тыныс алу қызметіне
*жүрек және қанайналым жұмысына
*+еңбек қызметі үрдісіне
*+спортпен шұғылдануға
#219*!НЕГІЗГІ АЛМАСУДЫҢ МӨЛШЕРІНЕ ӘСЕР ЕТЕДІ
*технологиялық қондырғының орналасуы
*тамақтану интерьері
*+эндокринді жүйенің интенсивті қызметі
*+орталық жүйке жүйесінің жағдайы
*жұмыс ауысымының ұзақтығы*жұмыс орнының жарық болуы
#220*!АҒЗАНЫҢ РЕТТЕЛІНЕТІН ЭНЕРГИЯ ШЫҒЫНЫНА ЖАТАДЫ
*жылу алмасу
*негізгі алмасу
*су- тұз алмасу
*+жұмыспен айналысу
*+спортпен шұғылдану
*тамақтың өзіне тән спецификалық-динамикалық әрекеті
#221*!ҚҰРАМЫН БАЙЫТУҒА РҰҚСАТ ЕТІЛЕТІН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР:
* балық
* ет
* шұжық
*+ тұз
*+ ұн
* май
#222*!ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ШЫҒЫНДЫ АНЫҚТАУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ӘДІС
*+лабораториялық
*баланстық
*бюджеттік
*анкеталық
*+есептік
*өлшеу
#223*!АСА ТОЛЫҚҚҰНДЫ БЕЛОГЫ БАР АЗЫҚ-ТҮЛІККЕ ЖАТАДЫ
*+тауық жұмыртқасы
*қарақұмық
*+балық
*картоп
*+сүзбе
*күріш
*сұлы
*нан
#224!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНҚЫШҚЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*+фенилаланин
*+триптофан
*+метионин
*глютамин
*тирозин
*аланин
*серин
*гликоген
#225*!БЕЛОКТЫҢ АҒЗАДАҒЫ НЕГІЗГІ ҚЫЗМЕТІ
*+ферменттер мен гормондардың құрамына кіреді
*тағамның дәмдік сапасын жақсартады
*минералдық заттардың көзі
*витаминдердің ерітушісі
*+пластикалық қызмет
*+қорғаныстық қызмет
*эндогенді судың көзі
*антитоксикалық
#226*!ҚҰРАМЫНДА АСА ҮЙЛЕСІМДІ АМИНҚЫШҚЫЛДАРЫМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН БЕЛОК КӨЗІ КЕЗДЕСЕТІН ӨНІМДЕР
*+жұмыртқа
*құс еті
*бидай
*күріш
*+соя
*ұн
#227*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНҚЫШҚЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*+метионин
*аспарагин
*глютамин
*пролин
*глицин
*+лизин
#228*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНҚЫШҚЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*глютамин қышқылы
*+триптофан
*глютамин
*аспарагин
*+лейцин
*пролин
#229*!ҰЗАҚ УАҚЫТ БЕЛОКТЫҚ АШЫҒУ НӘТИЖЕСІНДЕ ТУЫНДАЙДЫ
*+алиментарлық дистрофия
*гипертониялық ауру
*+квашиоркор
*қант диабеті
*пеллагра
*семіздік
#230*!АСА ҚҰНДЫ ЖАНУАР БЕЛОГЫНЫҢ КӨЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*+сүт өнімдері
*дән өнімдері
*+жұмыртқа
*көкөністер
*бұршақтар
*тәттілер
*+ет
*ұн
231*!АМИНҚЫШҚЫЛДАР ҚҰРАМЫ БОЙЫНША ТАБИҒИ БЕЛОГЫ БАР ӨНІМДЕР
*көкөністер мен жемістер
*кондитерлік өнімдер
*макарон өнімдері
*+сүт өнімдері
*дән өнімдері
*+ет өнімдері
#232*!КӨПҚАНЫҚПАҒАН МАЙ ҚЫШҚЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*+арахидон
*миристин
*+линолен
*стеарин
*+линоль
*каприл
*лаурин
*олеин
#233*!ЖАНУАР ӨНІМДЕРІНДЕ КЕЗДЕСЕТІН КӨМІРСУЛАР
*пектин
*крахмал
*сахароза
*+лактоза
*галактоза
*+гликоген
#234*!МОНОСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*пектин
*лактоза
*крахмал
*сахароза
*гликоген
*+глюкоза
*+фруктоза
*+галактоза
#235*!ДИСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*+лактоза
*фруктоза
*галактоза
*гликоген
*+сахароза
*протопектин
#236*!ПОЛИСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*лактоза
*глюкоза
*сахароза
*мальтоза
*галактоза
*+крахмал
*+гликоген
*+клетчатка
#237
*!ФРУКТОЗАНЫҢ ТАБИҒИ КӨЗДЕРІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*ет
*сүт
*нан
*+бал
*балық
*жарма
*+жидектер
*+жемістер
#238
*!ФОСФАТИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*меланин
*+кефалин
*+лецитин
*триптофан
*изолейцин
*холестерин
*пиридоксин
*+сфингомиелин
#239
*!ҚҰРАМЫНДА ЖАНУАР МАЙЫ КЕЗДЕСЕТІН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*маргарин
*рапс майы
*+сиыр майы
*зәйтүн майы
*күнжіт майы
*өсімдік майы
*+балық майы
*+шошқа майы
#240
*!ҚАНЫҚҚАН МАЙ ҚЫШҚЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*олеин
*лаурин
*каприл
*линолен
*+стеарин
*арахидон
*+миристин
*+пальмитин
#241
*!МАЙДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ ЖАТАДЫ
*+кальциферол
*рибофлавин
*+токоферол
*+ретинол
*фолацин
*тиамин
*ниацин
*биотин
#242
*!СУДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ ЖАТАДЫ
*ретинол
*+тиамин
*токоферол
*кальциферол
*+пиридоксин
*филлохинондар
*пангам қышқылы
*+цианокобаламин
#243
*!АСКОРБИН ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ РӨЛІ
*+қан тамырлары қабырғасының серпімділігі мен өткізкіштігін қамтамасыз етеді *+иммунобиологиялық тұрақтылықты қамтамасыз етеді
*клетка ішілік липидтерге қышқылдануға қарсы әсері
*қалқанша безінде гормондардың өңдірілуін реттейді
*эритроцидтер гемолизінің алдын-алады
*жыныс бездерінің қызметін реттейді
*+холестерин алмасуын реттейді
*қан ұю процесстерін реттейді
#244*!ВИТАМИНДЕРДІҢ АЛИМЕНТАРЛЫҚ ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІНІҢ СЕБЕПТЕРІНЕ ЖАТАДЫ
*тиімсіз химиотерапия
*асқазан-ішек жолдарының аурулары
*зиянды өндірістік факторлардың әсері
*+тәуліктік тамақтану рационында витаминдер мөлшерінің төмен болуы
*+азық-түлік құрамында болатын витаминге қарсы факторлардың әсері
*витаминдердің сіңуінде ферменттік механизмдердің туа біткен ақаулары
#245*!ВИТАМИНТӘРІЗДІ ЗАТТАРҒА ЖАТАДЫ
*пиридоксин
*+карнитин
*токоферол
*фолацин
*ретинол
*+инозит
*ниацин
*+холин
#246*!АСКОРБИН ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ ТАҒАМДЫҚ КӨЗДЕРІ
*ет
*сүт
*балық
*+жемістер
*+көкөністер
*дән өнімдері
#247*!ФОЛИЙ ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ НЕГІЗГІ КӨЗДЕРІ
*ашытылған қырыққабат
*+шпинат жапырағы
*+ақжелек
*баклажан
*қызылша
*асқабақ
#248*!ПАНТОТЕН ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ АСА ЖОҒАРЫ МӨЛШЕРІМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*сүт
*жемістер
*жидектер
*+ашытқы
*шырындар
*+сиыр бауыры
#249*!ВИТАМИНТӘРІЗДІ ЗАТТАРҒА ЖАТАДЫ
*биотин
*токоферол
*пиридоксин
*+орот қышқылы
*аскорбин қышқылы
*фолий қышқылы
*+пангам қышқылы
*+параминобензой қышқылы
#250*!РАЦИОНЫНА Д ВИТАМИНІНІҢ ҚОСЫМША МӨЛШЕРІН ҚОСУ ҚАЖЕТ
*қоғамдық тамақтандыру мекемелеріндегі жұмысшыларға
*+жерасты жұмысымен айналысатын жұмысшыларға
*ауылшаруашылығындағы жұмысшыларға
*+су астындағы жұмысшыларға
*құрылысшыларға
*спортшыларға
#251*!А ВИТАМИНІНІҢ НЕГІЗГІ КӨЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*нан және нан-бөлке өнімдері
*+жануар бауыры және балық
*+жаз мезгіліндегі сүт
*кондитерлік өнімдер
*ет және ет өнімдері
*макарон өнімдері
#252*!КАРОТИННІҢ НЕГІЗГІ КӨЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*+қызанақ
*+тәтті қызыл бұрыш
*үрмебұршақ
*жасыл алма
*сарымсақ
*картоп
*+сәбіз
*қияр
#253*!С ВИТАМИНІНІҢ МӨЛШЕРІ АСА ЖОҒАРЫ АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*нан және нан өнімдері
*макарон өнімдері
*+қара қарақат
*өсімдік майы
*+итмұрын
*ет өнімдері
#254*!Д ВИТАМИНІНІҢ МӨЛШЕРІ АСА ЖОҒАРЫ АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*нан және нан өнімдері
*макарон өнімдері
*+малдың бауыры
*+треска бауыры
*көкөністер
*жемістер
#255*!ФОЛИЙ ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ НЕГІЗГІ ТАҒАМДЫҚ КӨЗДЕРІ
*+шпинат жапырағы
*шұжық өнімдері
*аспаздық май
*ұн өнімдері
*+ақжелек
*балық
#256*!МИНЕРАЛДЫҚ ЗАТТЕКТЕРДІҢ НЕГІЗГІ ҚЫЗМЕТІНЕ ЖАТАДЫ
*май алмасуына қатысады
*+су-тұз алмасуын реттейді
*каталитикалық белсенділік
*энергетикалық алмасуға қатысады
*ағзадағы жылу алмасуға қатысады
*+қан түзілуге және қан ұюға қатысады
*ішек микрофлорасын қалыптандырады
*+қышқылды-сілтілі тепе-теңдікті ұстап тұрады
#257*!МАКРОЭЛЕМЕНТКЕ ЖАТАДЫ
*мыс
*фтор
*селен
*темір
*+хлор
*+калий
*+кальций
*марганец
#258*!МИКРОЭЛЕМЕНТКЕ ЖАТАДЫ
*+марганец
*+кобальт
*кальций
*магний
*фосфор
*+темір
*калий
*күкірт
#259*!АЗЫҚ-ТҮЛІКТІ ҚАЙ ВИТАМИНМЕН ФОРТИФИКАЦИЯЛАУ ТИІМДІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ
+нан пісіру үшін қолданылатын ұнды В1, В2, РР витаминімен
*+қышқылды сүт өнімдерін С витаминімен
*қшықылды сүт өнімдерін А витаминімен
*+тағамдық майларды А витаминімен
*қанттарды В тобы витаминдерімен
*тағамдық майларды С витаминімен
*сүтті А, Е витаминдерімен
*ұнды С, Д витаминдерімен
#260*!ҚҰРАМЫНДА МАГНИЙ КӨП МӨЛШЕРДЕ КЕЗДЕСЕТІН АЗЫҚ-ТҮЛІКТЕР
*+кебек
*бұршақ
*+арпа жармасы
*ет және ет өнімдері
*сүт және сүт өнімдері
*балық және теңіз өнімдері
#261*!ҚАН ТҮЗІЛУГЕ ҚАТЫСАТЫН БИОМИКРОЭЛЕМЕНТ
*хлор
*+мыс
*калий
*+темір
*натрий
*фосфор
*кальций
*+кобальт
#262*!СҮЙЕК ТҮЗІЛУІМЕН БАЙЛАНЫСТЫ БИОМИКРОЭЛЕМЕНТ
*йод
*хлор
*күкірт
*натрий
*+марганец
*+стронций
#263*!БАЛАЛАРДА ЙОД ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ КЕЗІНДЕ БАЙҚАЛАДЫ
*+ақыл-ой дамуының артта қалуы
*терінің гиперпигментациясы
*бауыр жұмысының бұзылуы
*+бой өсуінің тежелуі
*бұлшық ет әлсіздігі
*акселерация
#264*!АДАМ АҒЗАСЫНДАҒЫ ТЕМІРДІҢ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ РӨЛІ
*+тіндік тынысалуға қатысады
*+оттегі алмасуына қатысады
*май алмасуына қатысады
*көмірсуды ыдыратады
*жасушаны ыдыратады
*майды ыдыратады
2*Тиімді және үйлесімді тамақтану негіздері*1*62*1*
Ересек еңбекке жарамды ер адамдар үшін «Қазақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша қарастырылған кәсіби топтың саны
*+5
*4
*6
*7
*8
Ересек еңбекке жарамды әйел адамдар үшін «Қазақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша қарастырылған кәсіби топтың саны
*+4
*5
*6
*7
*8
Ересек еңбекке жарамды адамдардың тамақтануында «Қазақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша қарастырылған белок, май, көмірсудың оңтайлы арақатынасы
*1: 0,5: 4
*+1: 1: 4
*1:1:3
*1:2:5
*1:3:7
Ересек еңбекке жарамды адамдардың тамақтануында «Қазақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша қарастырылған кальций мен магнийдің оңтайлы арақатынасы
*+1: 1,5
*1: 1
*1: 2
*1: 4
*1: 5
#269*!«Қазақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдардың тәуліктік рационының жалпы энергетикалық құндылығынан белоктың ұсынылған мөлшері
*+12-13,5%
*18-20,5%
*25-30%
*40-45%
*5-8,5%
Азақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдар үшін тәуліктік тағам рационында жануар текті белок үлесі
*+50-60%
*25-30%
*40-50%
*60-70%
*70-80%
Азақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдар үшін тәуліктік тағам рационында өсімдік текті белок үлесі
*+25-30%
*40-50%
*50-60%
*60-70%
*70-80%
Азақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша тәуліктік рационның жалпы құндылығынан рационда көпқанықпаған май қышқылдарының ұсынылған мөлшері
*+6-10%
*15-25%
*30-40%
*45-55%
*60-70%
Азақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдардың тәуліктік рационының жалпы энергетикалық құндылығынан майдың ұсынылған мөлшері
*+15-30%
*12-14%
*56-58%
*60-65%
*70-75%
Азақстан Республикасы халқының әртүрлі топтарының тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдардың тәуліктік рационының жалпы энергетикалық құндылығынан көмірсудың ұсынылған мөлшері
*+55-65%
*12-14%
*27-30%
*63-69%
*70-75%
#275*!Ересек адамның аскорбин қышқылына деген тәуліктік қажеттілігі (мг)
*1-3
*5-10
*20-30
*50-60
*+70-80
#276*!Ересек дені сау адамның кальцийге деген қажеттілігі құрайды (мг)
*100
*600
*300
*1500
*+1000
#277*!Ересек адамның фосфорға деген тәуліктік қажеттілігі (мг)
*100
*800
*300
*1500
*+1200
#278*!Ересек адамның магнийге деген физиологиялық қажеттілігі (мг)
*1000
*+400
*800
*200
*50
#279*!Ересек адамның йодқа деген физиологиялық қажеттілігі(мкг/тәу)
*+150
*300
*450
*500
*50
#280*!Ер адамның темірге деген физиологиялық қажеттілігі (мг)
*5
*30
*18
*25
*+10
#281*!Әйел адамның темірге деген физиологиялық қажеттілігі (мг)
*5
*30
*25
*10
*+18
#282
*!Ұжымдық тамақтануды бағалаудың негізгі әдісі
*тамақтану күнделігін құрастыру
*+статистикалық
*сұрау-өлшеу
*бюджеттік
*баланстық
#283*!Нақты тамақтануды терең зерттеуде қолданылатын әдіс
*анкеталық
*бюджеттік
*баланстық
*+лабораториялық
*24-сағаттық еске түсіру
284Халықтың тамақтануын жайма-мәзір бойынша зерттеу жүргізіледі
*тексерушілер анкета толтыру арқылы жүргізіледі
*бірнеше жылдар барысында жыл бойына жүргізіледі
*+күнделікті толтыратын дастархан мәзірі бастапқы объект болып табылады
*бір айдың есебі негізінде бір адамның бір айда тағам өнімін тұтынуын есептеуге болады
*тамақтық және биологиялық құндылығының негізі көрсеткішін анықтау үшін тәуліктік рациондағы тағамға күнделікті лабораториялық зерттеу жүргізіледі
#285*!Тамақтанудың әлеуметтік-экономикалық негіздерін зерттеудің негізгі әдістерінің бірі
*сұрау-өлшеу
*+баланстық
*анкеталық
*химиялық
*өлшеу
#286*!Жаппай есеп беру материалдары келесі әдісте қолданылады
*өлшеу
*анкеталық
*+баланстық
*сұрау-өлшеу
*лабораториялық
#287*!Халықтың нақты тамақтануы жағдайына байланысты тамақтану статусының түрлері
*оңтайлы, артық
*оңтайлы, оң, теріс
*қолайлы, қолайсыз
*оңтайлы, жеткіліксіз
*+мөлшерлі, артық, жеткіліксіз
#288*!Тамақтанудың сандық сипаттамасын анықтайды
*+қуаттылығы
*тағам қабылдау жиілігі
*тағам қабылдау арасындағы аралық
*макронутриенттермен қамтамасыз етілуі
*витаминдер мен минералдық заттектердің болуы
#289*!Халықтың нақты тамақтануын зерттеудің негізгі бағыттарының бірі
*бюджеттік
*баланстық
*биохимиялық
*индивидуалды
*+әлеуметтік-гигиеналық
#290*!Аса күшті қажет ететін халықтың нақты тамақтануын зерттеу әдісі
*+өлшеу
*анкеталық
*бюджеттік
*баланстық
*лабораториялық
#291*!Тері-май қабаттарының қалыңдығын өлшейтін құрал
*гемакью
*+калипер
*спирометр
*калориметр
*лактоденсиметр
#292*!Жанұялық немесе жеке тамақтануды зерттеу әдістерінің бірі
*баланстық
*бюджеттік
*+анкеталық
*дастархан мәзірі бойынша зерттеу
*есеп беру бойынша тамақтануды зерттеу
#293*!Бірдей рацион қабылдайтын ұжымдардың ұйымдастырылған тамақтануын зерттеу әдісі
*баланстық
*бюджеттік
*анкеталық
*салмақ өлшеу
*+дастархан мәзірі бойынша
#294*!Халықтың тамақтануын зерттеуде баланстық әдістің мәні
*тамақтану сипатындағы ауытқуларды бекітуге мүмкіндік береді
*тұрғындардың кейбір топтарының тамақтануының ерекшелігі және сипаты туралы мәліметтер алуға болады
*+жан басына сол немесе басқа тамақ өнімінің орташа тұтынуын бекітуге мүмкіндік береді
*тұрғындардың әртүрлі топтарының өмір сүру жағдайының динамикасы мен деңгейі туралы ақиқат мәлімет береді
*дұрыс емес тамақтануымен байланысты ауруларды жою шараларының тиімділігін анықтауға мүмкіндік береді
#295*!Халықтың тамақтануын сұрау-өлшеу әдісімен зерттеуде тексеру ұзақтығы
*аптасына 3 күн
*жыл бойы күнде
*жарты жылда 25 күннен
*әр жыл мезгілінде екі күн
*+әр жыл мезгілінде 7-14 күннен
#296*!Нақты тамақтануды зерттеуде сұрау-өлшеу әдісі нәтижесінің тиімділігі байланысты
*дұрыс емес тамақтанумен байланысты ауруларды жоюға бағытталған шаралар
*жанұялардың табысы мен шығысына ұқыпты есеп жүргізуге
*зерттеу жүргізу уақытына (таңғы, түскі, кешкі зерттеулер)
*+зерттелінетін жанұялардың санына, дұрыс таңдалуына
*анкетаға кіретін сұрақтардың дұрыстығына
#297*!Тамақтанудың әлеуметтік-экономикалық негіздерін зерттеу әдістері болып табылады
*анкеталық
*+бюджеттік
*сұрау-өлшеу
*салмақ өлшеу
*химиялық өлшеу
#298*!Ұйымдастырылған ұжымдағы нақты тамақтануды зерттеуде, нәтижелері дәлірек болуы үшін ас мәзірінің жаймасын бір жылда зерттеу күндері кем болмауы тиіс
*90-100 күннен
*+72-80 күннен
*30-60 күннен
*14-21 күннен
*4-7 күннен
#299 күннен*!«Тамақтану статусы» түсінігі
*денсаулық жағдайы
*организмнің жалпы жағдайы
*+бұрынғы және нақты тамақтануының әсер етуі
*организмнің нақты тамақтануының көрсеткіштері
*тағамдық заттектердің метоболизмінің ерекшеліктері
#300
*!Д витаминінің қосымша мөлшері қажет
*азық-түлік тауарларын сатушыларға
*+ана сүтімен қоректенетін балаларға
*еңбек ауырлығы орташа жұмысшыларға
*ақыл-ой еңбегімен айналысатын адамдарға
*ауыр жүк транспорттарының жүргізушілеріне
#301*!Қарт адамдардың тамақтануында кальцийдің ерекше маңызы
*+сүйектің қатаюы үшін қажет
*антиспастикалық және тамыр кеңейткіш әсер етеді
*ішек жиырылғыштығын және өт бөлінуін баяулатады
*қарттар организмінде темірдің сіңуін ынталандырады
*организмнен су мен натрий хлоридінің шығуын жоғарылатады
#302*!Ақыл-ой еңбегімен айналысатын адамдардың тамақтануының негізгі ұстанымдары
*цитрустарды шектеу
*қанттың үлесін ұлғайту
*тамақтануды минималді шектеу
*рационда сұйықтықтың үлесін ұлғайту
*+рационда липотропты заттарды ұлғайту
#303*!Балалар рационында жануар текті белоктардың анық жетіспеушілігінде дамитын аурулар
*цинга
*семіздік
*қант диабеті
*+квашиоркор
*алиментарлық дистрофия
#304*!Белоктың көп мөлшерде түсуі қартайған организмге әсерін тигізеді
*аминоқышқылдардың түсуін жоғарылатады
*организмнің жалпы жағдайын жақсартады
*дене салмағының артуына алып келеді
*зат алмасуды жақсарту
*+атерогенді әсер етеді
#305
*!Қарттардың тамақтануындағы ең қолайлы көмірсулар
*глюкоза
*гликоген
*крахмал
*сахароза
*+клетчатка
#306
*!Онкологиялық аурулардың дамуын анықтайтын факторлар
*тұрақты физикалық белсенділік
*+артық дене салмағы мен семіздік
*тағамдық талшықтарды тұрақты тұтыну
*кальций, мырыш, селенді қосымша қолдану
*рационда соя және балық өнімдерінің артық мөлшері
#307
*!Қарт адамдарда остеопороздың алдын-алуды анықтайтын факторлар
*гормоналді дисфункция
*белокты шектен тыс тұтыну
*дене салмағының төмен болуы
*ішімдікті шектен тыс қабылдау
*+оңтайлы күн сәулесімен емдеу
#308*!Онкологиялық аурулардың алдын-алуды анықтайтын факторлар
*+биофлавоноидтар, изофлавондар, каротиноидтар
*өте ыстық сусындар мен өнімдер
*көп циклді ароматты көмірсулар
*ұзақ сақталатын ет өнімдері
*жануар текті майлар
#309*!№3 емдәмнің мақсаты (іш қатумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларында)
*максимальды механикалық, химиялық және термиялық аялау
*көмірсулар алмасуын қалыптастыруға жағдай жасау
*қан айналымының бұзылыстарын жақсарту
*+ішек қызметінің қызметін қалыптастыру
*май алмасуының бұзылыстарын ескерту
#310*!№4 емдәм тағайындалатын аурулар
*қант диабеті
*атеросклероз
*жіті пиелонефрит
*асқазанның ойық жарасы, гастриттің өршуі
*+жіті және іш кетумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларының өршуінде
#311*!№5 емдәм тағайындалатын аурулар
*+бауыр және өт жолдары
*гипертониялық ауру
*туберкулез
*қант диабеті
*семіздік
#312*!Тамақтану жеткіліксіздігінің аурулары
*семіздік
*өт тас ауруы
*+авитаминоз
*гипертониялық ауру
*сүйектің тығыздығы мен құрылымының бұзылуы
#313*!№6 емдәм берілетін аурулар
*туберкулез
*+подагра және зәр-қышқылды диатез
*жіті пиелонефрит
*созылмалы гепатит
*секреторлық жеткіліксіздігі бар гастрит
#314*!№7 емдәм тағайындалатын аурулар
*ішектің секреторлық жеткіліксіздігі бар гастрит
*секреторлық белсенділігі жоғары гастрит
*+жіті және созылмалы пиелонефрит
*өт - тас аурулары
*подагра және зәр қышқылды диатез
#315*!Созылмалы нефрит және бүйрек жеткіліксіздігі бар кезінде тағам өнімдерін ас шеберлік өңдеу түрі ұсынылады
*+тұзсыз, қайнатылған
*маринадталған
*қуырылған
*тұздалған
*қақталған
#316*!№8 емдәм берілетін аурулар
*жіті жүрек жеткіліксіздігінде
*жіті бүйрек жеткіліксіздігінде
*бауыр циррозында
*+семіздікте
*тубекулезде
#317*!Артық тамақтану аурулары
*анемия
*+семіздік
*тағамдық аллергия
*ішімдікті шектен тыс тұтыну
*нутриенттер алмасуының туа пайда болған бұзылыстары
#318*!Семіздікте қолданылатын жеңілдетілген емдәмдер
*ұнды
*лимонды
*апельсинді
*макаронды
*+сүтті - айранды
*+салатты, сүзбелі
#319*!Дене салмағының индексі бойынша қалыпты дене салмағының көрсеткіші
*25-29,9
*30-39,9
*+18,5-24,9
*18,5 төмен
*40 және одан жоғары
#320*!Дене салмағының индексі бойынша дененің артық салмағының көрсеткіші
*+25-29,9
*30-39,9
*18,5-24,9
*18,5 төмен
*40 және одан жоғары
#321*!Семіздік кезінде ұсынылатын өнімдер
*ұнтақ жармасы
*макарон өнімдері
*+клетчаткаға бай өнімдер
*майлы және ащы тұздықтар
*тәбетті жоғарылуға арналған дәмдеуіштер
#322*!Дене салмағының индексі бойынша семіздіктің жеңіл дәрежесінің көрсеткіші
*35-39,9
*25-29,9
*18,5-24,9
*+30-34,9
*40 және одан жоғары
#323*!№13 емдәмнің тағайындалатын аурулар
*семіздік
*+жіті жұқпалы аурулар
*созылмалы гастрдуоденит
*жүрек қан -тамыр жүйесінің аурулары
*бауыр және өт жолдарының аурулары
#324*!Емдік – профилактикалық тамақтанудағы рациондар саны
*екі
*төрт
*+бес
*жеті
*алты
#325*!Емдік – профилактикалық тамақтануды ұйымдастыруды бақылау іске асырылады
*+медициналық қызметкер
*цех бөлімінің бастығы
*өндіріс жетекшісімен
*ас үйінің қызметкері
*аусым бастығы
#326*!№1емдәм тағайындалатын аурулар
*атеросклерозда
*бауыр циррозында
*нефротикалық синдромда
*+асқазан ойық жарасы, гастриттің өршуі
*подагра және зәр - қышқылды диатезде
#327*!Теміртапшылықты анемияның себептері
*тұқым қуалаушылық
*кальцийдің көп мөлшерде түсуі
*жармаларды жеткіліксіз қолданғанда
*+тағамда темірдің тапшылығында, қан кетуде
*тағам рациоында витаминдердің өте көп болғанда
2*Тиімді және үйлесімді тамақтанудың негіздері*2*64*1*