Халыққа профилактикалық егуді жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар
Quot;Халыққа профилактикалық егуді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 6 наурыздағы № 190 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 16 сәуірде № 10740 тіркелді
«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 144-бабының 6-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған «Халыққа профилактикалық егуді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті (Ә.Б. Мәтішев) заңнамада белгіленген тәртіппен:
1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны мерзімді баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық–құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;
3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министрі Т.М. Жақсылықовқа жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Министр Е. Досаев
«КЕЛІСІЛГЕН»
Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау және
әлеуметтік даму министрі
___________ Т. Дүйсенова
2015 жылғы 10 наурыз
Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
2015 жылғы 6 наурыздағы
№ 190 бұйрығымен
бекітілген
Халыққа профилактикалық егуді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары
Жалпы ережелер
1. «Халыққа профилактикалық егуді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) профилактикалық егулерді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.
2. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) вакцинаның «ашылған құтысы» – тығыны алып тасталмай, вакцинаны шприцпен тесіп алып, инъекциялық тәсілмен енгізілетін вакцинаның құтысы;
2) өлі вакциналар – өлі немесе белсенділігі жойылған микрорганизмдерден, сондай-ақ микробтық клетканың жекелеген компонеттерінен және олардың тіршілік әрекетінің өнімдерінен дайындалған вакциналар;
3) тірі вакциналар – тірі микроорганизмдерден дайындалған вакциналар;
4) иммундаудан кейінгі қолайсыз көріністер (бұдан әрі - ИКҚК) иммундаудан кейін орын алатын, медициналық қызметкердің немесе халықтың алаңдатушылығын тудыратын және иммундаудан пайда болды деп есептелетін медициналық жағдай;
5) медициналық иммундық биологиялық препараттар (бұдан әрі – МИБП) – инфекциялық және иммундық (аллергиялық ауруларды қосқанда) аурулардың өзіндік алдын алуға, диагностикалауға және емдеуге, басқа аурулардың иммунологиялық әдістері және физиологиялық жағдайлары көмегімен диагностикалауға, сыртқы орта объектілерінде инфекциялық агенттерді және олардың антигендерін индикациялауға арналған, иммундық жүйе арқылы емдеуші және профилактикалық әсер ететін препараттар.
3. Халыққа эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша профилактикалық егу жүргізу кезінде және ИКҚК пайда болған кезінде «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 21-бабы 13-тармағы 4) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің қаулысы шығарылады.
4. Халыққа профилактикалық егуді жүргізу үшін «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 80-бабының 3-тармағында белгіленген жағдайлардан басқа Қазақстан Республикасында тіркелген және қолдануға рұқсат берілген МИБП (вакциналар, анатоксиндер, иммуноглобулиндер) пайдаланылады.
5. «Қарсы профилактикалық егу жүргізілетін аурулардың тізбесін, оларды жүргізу ережесін және халықтың жоспарлы егілуге жатқызылатын топтарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 30 желтоқсандағы № 2295 қаулысымен (бұдан әрі – № 2295 қаулы) бекітілген тізбеге кірмейтін инфекцияларға қарсы профилактикалық егу ақылы егу кабинеттерінде жеке және заңды тұлғалардың қаражаты есебінен жүргізіледі.
6. Бұрын егілмеген бала немесе вакцинациялау туралы мәліметі жоқ бала жасына қарамастан, алғашқы вакциналық кешенмен - туберкулезге, полиомиелитке, «В» вирусты гепатитіне (бұдан әрі - ВВГ), дифтерияға, көкжөтелге, сіреспеге, қызылшаға, қызамыққа және эпидемиялық паротитке қарсы егіледі. Диагностикалық препараттар болған жағдайда баланың иммундық мәртебесін алдын ала зерделеуге болады.
Халыққа профилактикалық егуді жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар
7. МИБП-ды қолдану алдында оған қоса берілген нұсқаулықпен танысу, ампуланың (құтының) таңбасын және бүтіндігін, препараттың қоса берілген нұсқаулыққа сәйкестігін зерделеу қажет.
8. Мыналарды:
1) құрамындағы антигені азайтылған адсорбцияланған дифтерия-сіреспе анатоксинін (бұдан әрі – АДС-М), сіреспе анатоксинін (бұдан әрі – АС), тұтас жасушалы (бұдан әрі - АКДС) және жасушасыз көкжөтел компонентті (бұдан әрі - АбКДС) адсорбцияланған көкжөтел-дифтерия-сіреспе вакцинасынан тұратын вакциналарды, вирусты гепатиттерге, пневмококк инфекциясына қарсы вакциналарды және белсенділігі жойылған полиомиелитке қарсы вакцинаны, сонымен қатар мұздатылған басқа да адсорбацияланған вакциналарды;
2) құты индикаторының немесе басқа да термоиндикаторлардың көрсеткіштерінің негізінде жоғары температураның әсеріне ұшыраған вакциналарды;
3) жарамдылық мерзімі аяқталған МИБП-ды, оның ішінде вакциналар мен еріткіштерді;
4) ашық құтылардағы вакциналарға қойылатын тиісті талаптар сақталмаған жағдайда ашық құтылардағы вакциналарды;
5) ампулалардың (құтылардың) бүтіндігі бұзылған МИБП-ды;
6) ампулада (құтыда) таңбасы жоқ немесе айқын емес МИБП-ды;
7) нұсқаулықтағы сипаттамаға сәйкес келмейтін МИБП-ды;
8) қаптамасының бүтіндігі бұзылған және жарамдылық мерзімі аяқталған бір рет қолданылатын шприцтерді пайдалануға жол берілмейді.
9. Лиофилизацияланған вакциналарды (қызылшаға, паротитке, қызамыққа, гемофильдік инфекцияға, туберкулезге қарсы) асептика қағидаларын қатаң сақтай отырып және вакцинаның температурасына сәйкес вакцинаға қоса берілетін стандартты еріткішпен араластырады.
10. МИБП-ды еріту кезінде еріткіштің температурасы МИБП-ның температурасына сәйкес келуі тиіс. Еріткішті мұздатуға болмайды.
11. МИБП-ты енгізу орнын өңдеу, егер, вакцинаға қоса берілетін нұсқаулықтарда басқа нұсқаулар болмаса, 70 % спиртпен жүргізіледі.
12. Профилактикалық егуді жүргізу кезінде бір рет пайдаланылатын аспаптар (өздігінен оқшауланатын шприцтер, инелер, скарификаторлар) пайдаланылады.
13. Туберкулезге қарсы егуді қоспағанда бір күнде әртүрлі профилактикалық егуді қосуға жол беріледі. Вакциналар дененің әр бөлігіне әртүрлі шприцтермен салынады.
14. Егер МИБП бір күнде салынбаған болса, тірі вакциналар арасында кемінде төрт апта аралық сақталады. Тірі және өлі вакциналар арасында аралық сақталмайды.
15. Құрамында АбКДС бар вакциналармен алғашқы вакциналық кешен кеш аяқталған жағдайда бірінші ревакцинациялау кемінде 1 жыл аралықпен жүргізіледі, құрамындағы дифтерия анатоксині жоғары құрамында АбКДС бар құрамдастырылған вакциналар 7 жастан асқан балаларға қолданылмайды.
16. Бұрын егілмеген 7 жастан асқан балалар мен ересектер вакцинациялау түрі бойынша: құрамындағы дифтерия анатоксині төмен 2 АбКДС екпесі 4 апта аралықпен егілуі тиіс, үшінші екпе 6 айдан кейін жүргізіледі.
17. Сіреспенің шұғыл профилактикасы № 2295 қаулысына сәйкес жүргізіледі.
18. 5 жастан асқан балаларды Хиб-компоненттен тұратын құрамдастырылған вакциналармен иммундау жүргізілмейді.
19. Қан ұюы (гемофилия) бұзылған пациенттерге барлық вакциналарды сақтық шараларын орындай отырып, тері астына немесе тері ішіне салады.
20. Иммуноглобулин немесе қан препараты салынғаннан кейін қызылшаға, қызамыққа және паротитке қарсы вакциналарды егу кемінде үш айға кейінге қалдырылады. Иммуноглобулиндерді немесе қан препараттарын енгізу аралығында аралық сақталмай, құрамында АКДС бар вакцина, АДС-М, туберкулезге, пневмококк инфекциясына қарсы, полиомиелитке қарсы ауыз арқылы ішетін вакцина (бұдан әрі – АПВ) егіледі.
21. Қызылшаға, қызамыққа, паротитке, АПВ, туберкулезге қарсы вакциналарды еккеннен кейін иммуноглобулинді егу үшін кемінде екі апта аралық сақталады. Құрамында АКДС бар вакцинаны, пневмококк инфекциясына қарсы вакцинаны, АДС-М препараттарын еккеннен кейін аралық сақталмайды.
22. Эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша АПВ вакцинасымен иммундау кезінде ҚҚП-пен аралық сақталмайды.
23. Иммундау кезінде мыналарды:
1) тырысқаққа және А және В паратифке қарсы вакцинамен сары қызбаға қарсы вакцинаны;
2) іш сүзегіне қарсы тірі вакцинаны және обаға қарсы вакцинаны;
3) дифтерияға, сіреспеге, көкжөтелге (жасушасыз), ВВГ-ға, полиомиелитке (белсенділігі жойылған вакцина), b түрінің гемофильді инфекциясына қарсы құрамдастырылған вакцинаны және желшешекке қарсы вакцинаны қосуға болмайды.
24. Вакцина дозаларының арасындағы аралықтар препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес сақталады.
25. «Ашылған құтыларды» пайдалануға мына:
1) препараттың жарамдылық мерзімі аяқталмаған;
2) сақтау температурасы сақталған;
3) стерильдігі сақталған;
4) вакцинаның көзге көрінетін өзгерістері болмаған жағдайларда жол беріледі.
26. Құрамында АКДС бар вакцинаның, АДС-М, АС, полиомиелитке, пневмококк инфекциясына қарсы вакциналардың, «А» және «В» гепатиттеріне қарсы вакциналардың «ашылған құтыларын» осы Санитариялық қағидалардың 25-тармағында баяндалған шарттар сақталған жағдайда үш тәулік ішінде пайдалануға жол беріледі.
27. Вакциналардың «ашылған құтыларының» заттаңбасында құтыларды ашу күні мен уақыты көрсетіледі.
28. «Ашылған құтыларды» бір егу кабинетінен екіншісіне тасымалдауға жол берілмейді.
29. Қызылшаға, қызамыққа, паротитке, туберкулезге, сары қызбаға қарсы вакциналар еріткіштермен араластырылғаннан кейін тез арада немесе егер, нұсқаулықта рұқсат етілген болса, кейіннен вакциналардың қалдықтары жойыла отырып, 6 сағат ішінде пайдаланылады.
30. Ампулаларда шығарылатын МИБП ашылғаннан кейін дереу пайдаланылады.
31. Егу бригадалары тұрғындарды үйлерінде иммундау кезінде пайдаланылған құтылар, оның ішінде вакциналардың қалдықтары бар құтылар жұмыс күнінің соңында жойылады.