Политцер бойынша құлақты үрлеу
Ескерту
1) сақиналы–қалқанша тәрізді байламмен жабылған жерде ірі қан тамыры жоқ, тері және байлам дауыс асты қуысын мойын беткейінен бөліп тұрады.
2) Коникотомияны жансыздандырусыз жүргізуге болады.
4.Өзін-өзі тексеруге арналған тапсырмалар
1) Коникотомияны жүргізуге арналған көрсеткіштер.
2) Трахеостомия жүргізудің техникасы
3) Коникотомияны қандай құралдармен жүргізуге болады?
4 Бөлім. Құлақтың патологиялық жағдайы кезіндегі диагностикалық және емдік манипуляциялар.
1.Сабақтың негізгі мақсаты
Сыртқы есту жолындағы бөгде заттарды және серных пробок жоюды,тамшы тамызуды, май жағуды, құлаққа ұнтақты инсуффляциялауды, Политцер бойынша құлақты үрлеуді, берілген манипуляцияларға қойылатын көрсеткіштерді үйрену.
2.Ұсынылған әдебиеттер мен оқу-әдістемелік ақпараттар
Овчинников.Ю.М., Гамов В.П., Мұрын, жұтқыншақ, көмей және құлақ аурулары.
Медициналық жоғарғы оқу орнының студентеріне арналған оқу кұралы. – М.: Медицина, 2003. С. 262-264.
3. Ақпараттар блогы және емдік-диагностикалық іс-шаралар
Сыртқы есту түтігінен бөгде заттарды жою. Сыртқы есту жолындағы бөгде заттар әр түрлі болады: күнбағыстың, бидай өнімдерінің тұқымдары, металл шариктар т.б. Тірі бөгде ағзалар болуы мүмкін: майда жәндіктер, шыбынның жұмыртқасы т.б. Көзбен бақылау арқылы бөгде заттарды арнайы ілмектермен, шаю арқылы жояды. Науқастың басын бекітіп алу қажет, кенеттен қимылдаған кезде есту жолының, дабыл жарғағын жарқаттап алмауы үшін. Тірі бөгде ағзаларды құлаққа спирт тамызу арқылы, оларды алдымен өлтіріп алады.
2.Сыртқы есту жолындағы құлықты жою
Егер тығын тығыз және есту түтігінің терісі зақымдалып тығынды алған кезде ауыру сезімі болса, науқасқа 2-3 күндей тәулігіне 3 рет 10-20 минуттан содаглицеринді тамшыны немесе «Асегшпеп»,«Ремо- Ваксты» тамызуға кеңес береді. Тығынды жұмсартып алғаннан кейін арнайы көлемі үлкен шприцпен шайып тазартады.
Лақты тығыннан сыртқы есіту өтуін шайу арқылы тазалау.
Шаюға қарсы корсетілмелер, оларға жататын сыртқы және орта құлақтарынын қабыну аурулары, барабанның жарғағынын құрғақ перфорациясы жоқ болғанда өткізіледі.
Пациент отырған жағдайда орналасады. Құлақ астына бүршіктәрізді жайма қойылады. Сыртқы есіту түтігін түзу үшін құлақ раковинасын арқаға және жоғарыға /ересектерге/ және арқаға, төменге /балалрға/ тартады. Оң құлақ раковинасын сол қолынын бірінші және екінші саусақтарымен тартады, сол құлақ раковинасын – оң қолымен.
Шаюды қайнатылған сумен, немесе дене температурасына дейин ысытылған антисептикалық ерітінділермен, Жане шприц арқылы өткізіледі.
Бос қолмен шприц ұшын есіту проходынын сыртқы бөліміне кіргізеді және артқы-жоғары қабырға бойынан сұйықтық ағысын жібереді.
Түсініктемелер
Терең ену кезінде сыртқы құлақ проходынын зақымдалуын болдырмау үшін, шприцті құлақ қабыршағын ұстап тұрған қолдың үшінші және төртінші саусағында орналастыру керек.
Шприцті терең кіргізгенде сыртқы құлақ проходынын зақымдалуын болдырмау үшін, шприцті құлақ раковинасын ұстап турғын қолдын үшінші және төртінші саусақтармен ұстайды. Күкіртті тығын шайылған соң есіту проходын сүртіп она құрғақ мақтамен жауып қояды.
3. Тамшыларды тамызу, жақпамай кіргізу, ұнтақты құлаққа инсуффляциялау.
Тамшыларды құлаққа пациент жағымен жатқан кезде немесе арқасында басын иінніе бұрған кезде тамызады. Жақпамай немесе ұнтақ түрінде дәрілік препараттарды пациент отырған/жатқан кезінде қолданылады. Тамшылар пипеткамен тамызылады, содан соң пациент 15-20 минут аралығында тұрмау қажет. Дәрілік заттың орта құлағына терең және бірқалыпты кіргізілуі үшін бір неге рет козелокқа басу керек. Жақпамай (0,5-0,7 см) стерильді марля турундасына басылып шығарылады, оны пинцет немесе корнцанг арқылы сыртқы есіту проходына кіргізіледі.
Майдадисперсті ұнтақ тәрізді дәрілік препарттардың қолдануы көз қадағалау және инсуффлятор көмегімен жағылады.
Құлақ манипуляциялар өткен соң пациентті өзін сезінуін сурау керек.
Түсініктемелер.
Тамшыларды тамызғанда және жақпамайды құлаққа жағатын кезде пациенттін басы айналуы, жұрегі айныу, құсуы, статика мен координациясы бұзылуы мүмкін екендігін есте сақтау керек.
Ол жағдайды болдырмау үшін құлаққа кіргізілетін дәрілік препарат дене температурасына дейн жылы суда жылытылуы керек, немесе пациенттін өзі препаратті бірнеше уақыт қолында ұстап тұру керек.
Политцер бойынша құлақты үрлеу.
Құлақ баллонының оливасын оң жақ мұрын кіреберісіне салып сол қолдың сұқ саусағымен басып, бас бармақпен мұрынның сол жақ қанатын мұрын пердесіне қарай басып ұстап тұрады.
Сыртқы есту түтігіне және меншікті құлаққа отоскоптың оливасын енгізеді.
Науқасқа «ку - ку» немесе «пароход» деп айтуын өтінеді.
Дауысты дыбысты айтқан кезде оң қолдың төрт саусағымен баллонды ұстайды. Үрлеген кезде дауысты дыбыс айтылып ,жұмсақ таңдай артқа жылжып мұрын-жұтқыншақты бөледіде, ауа жабық мұрын-жұтқыншаққа өтіп,оның қабырғасына біркелкі күш түсіреді, ауаның қалған бөлігі күшпен есту түтігінің жолына кіреді. Отоскоптан ауаның кіргендігі естіледі. Политцер бойынша құлақты үрлеу мұрынның сол жақ қуысына жасалады.