Медициналық қалдықтарды жинауға қойылатын талаптар
187. Медициналық қалдықтарды жинау, уақытша сақтау және шығару денсаулық сақтау объектісінде қабылданған, қалдықтармен жұмыс істеу схемасына сәйкес орындалады, ол мынаны көздейді:
1) пайда болатын қалдықтардың сандық және сапалық құрамы;
2) қалдықтарды жинау тәртібі;
3) қалдықтарды зарарсыздандыру (залалсыздандыру) мен жоюдың қоданылатын тәсілдері;
4) персоналды қалдықтармен жұмыс істеу кезінде эпидемиялық қауіпсіздік қағидаларына гигиеналық оқыту.
188. Медициналық қалдықтармен жұмыс істеу жүйесін ұйымдастыру мақсатында денсаулық сақтау объектісі басшысының бұйрығымен:
1) қалдықтармен жұмыс істеуді ұйымдастыруды және осы Санитариялық қағидалар, санитариялық-эпидемиологиялық заңнамалар, қалдықтар туралы заңнамалар талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асыратын, қалдықтармен жұмыс істеу мәселелері бойынша біліктілікті арттыру курстарында мерзімдік оқытудан өтіп тұратын адам тағайындалады;
2) әрбір құрылымдық бөлімшеде қалдықтармен жұмыс істеуге жауапты, медициналық қалдықтармен жұмыс істеу жөніндегі нұсқаулықтан өтіп тұратын адамдар тағайындалады. Медициналық қалдықтармен жұмыс істеу жөніндегі нұсқаулықты осы санитариялық қағидалардың бірінші абзацында көрсетілген адам өткізеді.
189. Персонал алдын ала және мерзімдік медициналық тексеруден өтеді. Қалдықтармен жұмысқа 18 жасқа толмаған адамдар жіберілмейді.
190. Персонал арнайы киіммен және жеке қорғаныш құралдарымен (халаттар, комбинезон, қолғап, бетперде, респираторлар, арнайы аяқ киім, алжапқыштар, жеңқаптар) жабдықталады.
191. Қалдықтарды жинау үшін бір рет қолданылатын, су өткізбейтін қаптар, пакеттер, металл және пластикалық сыйымдылықтар, жинауға және қауіпсіз кәдеге жаратуға арналған контейнерлер (бұдан әрі – ЖҚКЖК) пайдаланылады.
Қалдықтардың әрбір сыныбын жинауға арналған қаптардың, пакеттердің түсі әртүрлі (А сыныбы қалдықтары - ақ, Б сыныбы - сары, В сыныбы - қызыл, Г сыныбы – қара), контейнерлерде, сыйымдылықтарда таңба болуы тиіс. Қауіпті қалдықтарды жинауға арналған металл және пластикалық сыйымдылықтар, контейнерлер тығыз жабылуы тиіс.
192. А сыныбының қалдықтарын жинау көп рет қолданылатын сыйымдылықтарда немесе бір рет қолданылатын пакеттерде жүзеге асырылады.
Бір рет қолданылатын пакеттер арнайы арбаларда немесе көп рет қолданылатын контейнердің ішінде орналасады. Қалдықтарды жинауға арналған сыйымдылықтар мен арбалар таңбалануы тиіс.
Арнайы бөлінген тоңазытқыш жабдығы болмаған жағдайда тағам қалдықтарын жиырма төрт сағаттан асырмай уақытша сақтауға жол беріледі.
193. Б сыныбының қалдықтары түсі сары немесе сары түсті таңбасы бар бір рет қолданылатын жұмсақ (пакеттерге) немесе қатты (тесілмейтін) контейнерлерге жиналады.
194. Шанышпалы және үшкір заттар алдын ала бөлшектелмей және дезинфекцияланбай, тесілмейтін және ылғалға төзімді ЖҚКЖК-ға медициналық қалдықтардың басқа түрлерінен бөлек жиналады.
Инелерді кесуге арналған арнайы құрылғылар (ине шешкіш, ине бұзғыш, ине кескіш және басқалары) болған жағдайда пайдаланылған инесіз шприцтерді арнайы қондырғыларда жоюға жататын Б сыныбының басқа қалдықтарымен бірге бір рет қолданылатын жұмсақ пакеттерге жинауға жол беріледі.
ЖҚКЖК үшкір заттармен жарақаттануды болдырмайтындай сенімді және бір рет жабылады.
195. Б сыныбының органикалық, сұйық қалдықтарын жинау үшін олардың герметикалығын қамтамасыз ететін қақпағы бар бір рет қолданылатын, тесілмейтін, ылғалға төзімді контейнерлер пайдаланылуы тиіс. Сұйық қалдықтар міндетті түрде зарарсыздандыруға (дезинфекциялауға) жатады, содан кейін су бұру жүйесіне төгіледі.
196. ЖҚКЖК көлемінің төрттен үшінен асырмай толтырылады.
ЖҚКЖК толтырылғаннан кейін қақпақпен тығыз жабылады және үш тәуліктен асырмай сақталатын медициналық қалдықтарды уақытша сақтауға арналған үй-жайға жіберіледі.
197. Зарарсыздандыратын арнайы қондырғыларды пайдаланып қалдықтарды зарарсыздандыруды ұйымдастыру кезінде Б сыныбының қалдықтарын жинау, уақытша сақтау, тасымалдау алдын ала зарарсыздандырусыз пайда болған жерінде эпидемиологиялық қауіпсіздік қамтамасыз етілген жағдайда жүргізіледі.
198. Б сыныбының паталогиялық-анатомиялық және органикалық операциялық қалдықтары (ағзалар, тіндер және тағы басқалар) өртелінуі немесе зираттардың арнайы бөлінген учаскелерінде көмілуі тиіс. Инфекциялық аурулармен ауырған науқастардан пайда болған қалдықтарды қоспағанда, мұндай қалдықтарды алдын ала зарарсыздандыру талап етілмейді.
199. В сыныбының қалдықтары денсаулық сақтау объектісінде физикалық әдістермен (термиялық, қысқа толқынды, радиациялық және басқалары) міндетті зарарсыздандыруға (дезинфекциялауға) жатады. Дезинфекциялаудың химиялық әдістерін тек тамақ қалдықтарын зарарсыздандыруға және науқастарды бөлуге, сондай-ақ ошақтарда эпидемияға қарсы алғашқы іс-шараларды ұйымдастыру кезінде қолдануға жол беріледі. В сыныбының зарарсыздандырылмаған қалдықтарын ұйым ауласынан тыс жерлерге шығаруға жол берілмейді.
В сыныбының қалдықтары түсі қызыл немесе қызыл түсті таңбасы бар бір рет қолданылатын жұмсақ (пакеттерге) немесе қатты (тесілмейтін) контейнерлерге жиналады. Пайдаланылған бір рет қолданылатын шанышпалы (кесетін) аспаптар мен басқа да медициналық мақсаттағы бұйымдар (бұдан әрі – ММБ) қатты (тесілмейтін), ылғалға төзімді тұмшаланған контейнерлерге салынады. В сыныбының сұйық биологиялық қалдықтары зарарсыздандырылғаннан кейін (дезинфекциялаудан) кәріз жүйесіне ағызылады.
200. Б және В сыныбының қалдықтарын соңғы орау кезінде оларды бөліністен өшіру үшін бір реттік сыйымдылықтар (пакеттер, ЖҚКЖК) тиісті "Қалдықтар. Б сыныбы (тиісінше В сыныбы). Ұйымның, бөліністің атауы, күні және бөлініс бойынша қалдықтарға жауапты адамның тегі" жазбаларымен таңбаланады.
201. Пайдаланылған люминесценттік шамдар, құрамында сынабы бар аспаптар мен жабдық қара түсті тығыз жабылатын қақпағы бар сыйымдылықтарға жиналады. Сыйымдылықтар толтырылғаннан кейін тығыз жабылады және медициналық қалдықтарды уақытша сақтауға арналған үй-жайда сақталады. Қалдықтар жинақталғаннан кейін медициналық кәдеге жаратумен айналысатын ұйымдарымен шығарылып кәдеге жаратылады.
Қолдануға жарамсыз дәрілік заттарды жою «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 79-бабына сәйкес жүзеге асырылады.
202. Қысқа мерзімдік айналымы бар (қатты, сұйық және газ түріндегі) Д сыныбының радиоактивті медициналық қалдықтары тиісті сақтау қоймаларында олар толық ыдырағанға дейін сақталады, содан кейін олар А сыныбының медициналық қалдықтары тәрізді жойылады. Д сыныбының «ұзақ мерзімдік» радиоактивті медициналық қалдықтары арнайы полигондарға (қорымдар) көмуге жіберіледі.
203. Медициналық ұйымның жауапты адамы осы Санитариялық қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша медициналық қалдықтарды күнделікті есепке алу журналын жүргізеді.