Спецификалық емес жаралы колиттің ауырлық дəрежесі
Жеңіл--- Үлкен дəреті :Тəулігіне 4 реттен жиі емес
Нəжістің қанмен Араласуы: Бетінде;Дене қызуы : Қалыпты;ЖЖЖ : Қалыпты;Hb: > 110 г/л;ЭТЖ: < 20 мм/сағ;Дене салмағын жоғалту: Жоқ;Асқынуы : жоқ; Ішек тыс көріністер :Тəн емес;Қашықтығы :Негізінен проктит
Орташа ауырлықта---- Үлкен дəреті : Тəулігіне 4-8 рет;Нəжістің қанмен Араласуы:Ұйынды қан, ашық кан;Дене қызуы : < 380;ЖЖЖ : < 90;Hb: 110-105 г/л
ЭТЖ: 20-30 мм/сағ;Дене салмағын жоғалту: Бастапқыдан < 10%;Асқынуы : Тəн емес
Ішек тыс көріністер : Мүмкін;Қашықтығы : Негізінен проктосигмоидит
немесе сол жақтық колит.
Ауыр------ Үлкен дəреті : Тəулігіне-8 реттен артык;Нəжістің қанмен Араласуы: > 100 мл
Дене қызуы : > 380;ЖЖЖ : > 90; Hb: < 105 г/л;ЭТЖ: > 30 мм/сағ;Дене салмағын жоғалту: > 10%бастапқыдан;Асқынуы : Мүмкін;Ішек тыс көріністер : Заңды
Қашықтығы : Негізінен, солжақтық колит немесе тотальді колит
2Телімсіз ойықжаралы колит белсенділік дəрежесі бойынша
I ең төмен белсенділік (эндоскопияда – сілемейлі қабықтың ісінуі, қызаруы,
грануляциясы, қанаққыштыққа бейімдік)
II орташа (эндоскопияда – 1 дəрежедегідей, сондай-ақ эрозия, ішектің ішінде ірің, қан
жəне сілемей)
III) анық айқындалған (эндоскопияда – орташа дəрежедегідей, сондай-ақ
микроабсцесстер, жалған полиптер, фибринді өңез)
Қауіп-қатерлі факторлар:тұқым қуалау бейімділігі, микобактериялар, қызылша вирусы,
хламидиялар, Candida текті саңырауқұлақтар, темекі шегу
ТОК диагностикалық критерилері:
1 шағымдар мен анамнез:тоқ ішектен қан кетуі, үлкен дəретке жиі баруы, үлкен
дəретке үнемі жəне көбінесе түнгі уақытта барғысы келуі,
физикалық тексеру:іштің сол мықын ішек тұсының ауырсынуы, еріксіз күшенуі;
лабораторлық зерттеулер:ЭТЖ өсуі, лейкоцитоз, гемморагиядан кейінгі қаназдық,
ретикулоцитоз;
инструменталдық зерттеулер:
1. Эндоскопиялық – жіктемеге сəйкес;
2. Рентгенологиялық – сілемейлі қабықтың грануляциясы-түйіншектелуі (зернистость) ,
зрозиялар мен ойықтар, шеттерінің иректелуі, семуі;
3. Гистологиялық – лимфа жəне плазма жасушаларының қабынбалы инфильтрациясы,
бездердің кеңеюі, бокалтүріндегі жасушалардың солуы, криптілердің іріңді қабынбасы (абсцестері), эрозиясы жəне шеттері тереңделген ойықтары.
2.Жүректің жүре пайда болған ақаулары. Госпитализацияға көрсеткіштер. Динамикалық бақылау (бақылау жиілігі мен мерзімдері, тексеру жоспары, өршуге қарсы емі: препарат топтары (1-2 препарат аты, дозасы, енгізу жолы)). Жүректің жүре пайда болған ақауы социальды маңызға ие,науқастардың уақытында және адекватты емделмегенде мүгедектігіне және өліміне әкелетін кең таралған аурулар тобы.оған әкелетін себептер көп,бірақ негізгісі болып:ревматикалық қызба,инволюционды аурулар тобы,инфекционды эндокардит болып табылады.Ол журектің бір немесе бірнеше какпакшасының морфологиялық және функционалды өзгерісімен байланысты.ол стеноз немесе жеткіліксіздік немес екеуінің қосарлануы түрінде көрінуі мүмкін.оЛ жүректің инфекциялық зақымдануы ,қабыну,аутоиммунды реакция әсерінен,жүктемелерден камералардың дилатциялыс әсерінен болуы да мүмкін.Диагностикада негізгі маңызға ие эхокардиография.Аортальды стеноз негізгі себептері:Екіжарғақты аортальды какпактын кезекті кальцификациясы.Қалыпты; Үшжарғақты аортальды қақпақтың жасына сәйкес кальцификациялануы;Ревматикалық қызбаТүрлері:фиброзды,кальцифицирлеуші,аралас.Ауырлыгына байланысты:жұмсақ аорталды стеноз: тесіктің ауданы ˃1,2 см кв ,какпактағы пиктік жылдамдық ˂3,қысымның пиктік градиенті˂35қысымның орташа градиенті˂20.Орташа ауырлықтағы стеноз :тесіктің ауданы 1,2-0,8, какпактағы пиктік жылдамдық 3-4, қысымның пиктік градиенті 35-60, қысымның орташа градиенті 21-39; Ауыр стеноз:тесіктің ауданы ˂0,8 какпактағы пиктік жылдамдық ˃4 қысымның пиктік градиенті ˃65 қысымның орташа градиенті ˃ 40.АС клиникасында симптомды және симптомсыз кезеңді ажыратады:Ұзақ латентті кезеңнен кейін АС симптоиъмдары байқалады:Стенокардия,Естен танулар,Жүрек жеткіліксіздігі;Науқаста симптоматикалық дебюттің периоды болып естен тану табылады.Симптомдар пайда болғаннан кейін орташа өмір сүру ұзақтығы 2-3 жылдан аспайды .кейде олар кенеттен өледі.Симптоматиканың пайда болуынан кейін кардиохирургиялық ем жөнінде шешім қабылдайды.Қабынуды жою үшін— медикаментозды ем. Толық жою үшін — хирургиялық .
3.Балалардағы жедел гломерулонефрит.Жіктелуі. Динамикалық бақылау (бақылау жиілігі мен мерзімдері, тексеру жоспары),
Жедел гломерулонефрит: Жіті нефриттік синдромы (жіті гломерулонефрит). АХЖ-10 бойынша коды (кодтары): Жіті нефриттік синдром;Жіті нефриттік синдром, аздаған гломерулярлық бұзылулар;Жіті нефриттік синдром, ошақтық жəне сегментарлық гломерулярлы зақымданулар;Жіті нефриттік синдром, диффузды мембранозды гломерулонефрит; Жіті нефриттік синдром, диффузды мезангиальдік пролиферативтікгломерулонефрит;Жіті нефриттік синдром, диффузды эндокапиллярлық пролиферативтік
гломерулонефрит; Жіті нефриттік синдром, диффузды мезангиокапиллярлы гломерулонефрит; Жіті нефриттік синдром, тығыз тұнбалы ауру; Жіті нефриттік синдром, диффузды орақтəрізді гломерулонефрит;
Жіті нефриттік синдром, басқа өзгерістер; Жіті нефриттік синдром, анықталмаған өзгерістер;
Жіті нефриттік синдром – макроскопиялық гематурия, олигурия, бүйрек функциясының жіті жеткіліксіздігінің кенеттен пайда болуымен мінезделетін, гломерулярлы фильтрацияның кенет төмендеуімен, сұйықтықтық іркілуі жəне ісінулер мен гипертензияның пайда болуымен шартталған синдром. Протеинурия 3 г/тəулігінен аз. Бұл біріншілік жəне екіншілік гломерулонефриттердің үлкен түрлі тобы – жіті постинфекциялық (диффузды пролиферативті ГН), мембранопролиферативті жəне
экстракапиллярлы ГН . Жіті постинфекциялық гломерулонефрит қолайлы болжаммен циклдік ағымда болады, басқа екі морфологиялық нұсқа, ерте ме кеш пе, терминалды бүйрек функциясының созылмалы жеткіліксіздігіне алып келеді.
Стадия бойынша:
1) Жайылған клиникалық-лабораторлық көріністер
2) Қайта даму
Бақылау жиілігі Жылына 4 рет (жоспарлы)
ЖТД медициналық қарауы Науқастың жалпы жағдайын бақылау. Қауіп факторларын түзеу. Өршу белгілері болған жағдайда ауруханаға жатқызу мәселесін қарастыру. 1 ай аралығында ем тиімсіз болған жағдайда нефролог дәрігеріне жіберу
Бақылау жиілігі
Жылына 2 рет Көрсеткіш бойынша жиілігі көбеюі мүмкін.
Профилдi мамандардың кеңесіДәрігер – нефролог Бақылау жиілігіЖТД жолдамасы бойынша
емдiк-сауықтыру шараларыСимптомдық ем. Нефропротекторлық ем.
Фертилді жастағы әйелдердің жанұя жоспарлауыҚарсы көрсетілмеген. Препараттардың қабылдауын жүктілік кезінде шектеуін ұсынады