Тақырып 2.Тыныс жетіспеушілігі

Тақырып 1.

ОЖЖ және ВЖЖ жүйесінің клиникалық физиологиясы мен биохимиясы

! ОЖЖ жүйесі мыналардан тұрады

* жұлын

* ми және бас сүйек-ми нервтерінен

* ми, жұлын және перифериялық нервтерінен

* + ми және жұлын және қорғаныш қабаттарынан

* бас сүйек ми нервтері

! Сезгіш нейрондардың шығу жолы

* + жұлынның бүйір мүйіздерінен

* жұлынның артқы түбіршегінен

* жұлынның артқы түбіршегінен

* жұлынның орталық өзегінен

* жұлынның алдыңғы-бүйір түбіршегінен

! Эпидуралды кеңістік ненің арасында орналасады
* мидың жұмсақ және торлы қабаты
* мидың қатты және торлы қабаты
*+ омыртқа бағыны және мидың катты қабаты
* мидың торлы қабаты мен жұлын
* мидың жұмсақ қабаты мен жұлын

! Жұлынның екі жіңішкерген бөлігі:
* мойын және кеуде бөлімі
* + мойын және бел бөлімі
* кеуде және бел бөлімі
* кеуде және сегізкөз бөлімі

* бел және сегізкөз бөлімі

! Жүрек-қан тамыр қызметі реттелуі қай бөлімде орналасқан

* жұлын

* аралық ми

*+ ми қабығында

* cопақша мида

* ортаңғы мида

! Вегетатиаті нерв жүйесінің реттелу орталығы болып табылады

*+ Гипофиз

* гипоталамус

* мишық

* сопақша ми

* аралық ми

! Мидың вегетативті орталықты атаңыз

* бел-кеуделік

* сегізкөздік

* белдік

*+ бульбарлы

* ми қабатүсті

! Қандай құрылым вегетативті нерв жүесінің сегмент үсті бөліміне жатады?

* қызыл ядро

* бедеулі дене

*+ ретикулярлы формация

* якубович ядросы

* қара субстанция

! Симпатикалық нерв жүйесінің ағзаға және жүйеге ісері. Дұрыс жауапты таңдаңыз:

* жүректің жиырылу санын баяулауы

* перистальтиканың төмендеуі

* қарашықтың тарылуы

*+ жүректің соғу жиілігінің жиілеуі

* АҚ төмендеуі

! Коматозды жағдайдың ең негізгі белгісі:
* гемодинамиканың бұзылысы;
* тыныс алудын тежелуі;
*+ естің тежелуі;
* перифериялық нерв жүйесінің тежелуі.

* АҚ төмендеуі

! Науқас қимылсыз, дезортрия, қарым-қатынасқа түспейді. Ауру сезімдік тітіркендіргішке қолын тартады . Естің дәрежесін аңықтаңыз

* кома

* баяу тежелу

* терең тежелу

*+ сопор

* кома II

! Спонтанды координацияланған емес қимылдар,Куссмауль тынысы,еріксіз зәр шығару және дефекация,қарашық реакциясының әлсізденуі, жұтқыншақ және корнеальды рефлекстерінің сақталуы қандай сананың түріне тән

* сопор

* кома I

* + кома II

* кома III

* кома IV

! Глазго шкаласы бойынша кома I-ге сәйкес балл:

* 5-6

* 3-4

*+ 7-8

* 2-1

* 6-7

! Науқас буын-буын емес дыбыстарды шығарады және ауру сезімдік тітіркендіргішке қолын тартады. Глазго шкаласы бойынша естің бұзылу дәрежесін аңықтаңыз

* 15 балл

* 10 балл

*+ 8 балл

* 7 балл

* 5 балл

! Глазго шкаласы бойынша комада ауру сезімдік тітіркендіргішке патологиялық бүгілу қанша баллға есептеледі

* 4

*+ 3

* 5

* 6

* 2

! Глазго шкаласы бойынша комада қандай сананың бұзылысы 9 баллға есептеледі?

* анық ес

* кома I

* баяу тежелу

* кома II

*+ сопор

! Улану кезінде ОЖЖ бұзылу симптомдары:
* бастың ауруы, сопор, тежелу, галлюцинациялар, олигурия;
* естің бұлыңғырлдануы, галлюцинацилар, миофибрилляция, миоглобинурия;
* анизокория, миоз, птоз, парездер, паралич, гемолиз;
*+ сопор, тежелу, сомноленция, прекома, кома, қозу, ұстамалар, бастың ауруы.

* бастың ауруы,парездер,паралич,психомоторлы қозу

Тақырып 2.Тыныс жетіспеушілігі

! Патогенезі бойынша тыныс жетіспеушілігі :

*+ вентиляционды

* созылмалы

* жедел

* диффузды

* комбинирленген

! Тыныс жетіспеушілік клиникалық белгілердің пайда болу ағымы бойынша бөлінеді:

*+ созылмалы

* вентиляционды

* паренхиматозды

* рестриктивті

* гемодинамикалық

! Тыныс жетіспеушілігіне тән симптомды атаңыз:

* естің жоғалуы

*+ ентігу

* гипертермия

* полиурия

* нистагм

!Тыныс жетіспеушілігі вентялиционды тип бойынша бастапқыда қалай пайда болады:

* артерия қанында оттегінің парциальды қысымның жоғарлауы

* + көмірқышқылдың парциальды қысымның артерия қанында жоғарлауы(гиперкапния)

* көмірқышқылдың парциальды қысымның артерия қанында төмендеуі

* көмірқышқылдың парциальды қысымның тіндерде төмендеуі

* артерия қанында көмірқышқылдың пароциальды қысымның құрамында бірдей мөлшерде

!Тыныс жетіспеушілігінің 2 дәрежесіне сәйкес симптомдардың айқындылығы көрінеді:

*+ ентігу аздаған жүктеме кезінде байқалады,тыныштық кезінде компесаторлы механизмнің қосылуы

* ентігу аздаған және айқын жүктеме кезінде байқалады

* тыныштық кезінде ентігу және цианоз, гипоксемия

* ентігу ұйқы кезінде байқалады

* көлденең қалыпта ентігудің байқалуы

! Тыныс жетіспеушілігінің ең негізгі анықтау әдісі:

* + спирометрия

* спирография

* жүректің рентгенографиясы

* АҚ өлшеу

* эхоэнцефалография

! Тыныс жетіспеушілігіне тән сипатамма:

* +Тыныс жетіспеушілігі - ағзаның патологиялық, канда қалыпты газдық құрамының дұрыс қамтамасыз етілмеуі немесе сыртқы тыныс алуға компесаторлы механизмнің қосылуы

* тыныс жетіспеушілігі –бұл патологиялық ауру,ауаның жетіспеушілігімен сипатталады

* тыныс жетіспеушілігі –бұл қанда оттегінің төмендеуі

* тыныс жетіспеушілігі –бұл патологиялық процесс еркінсіз тыныс алумен сиппаталатын тыныс жетіспеушілік

! Оттегінің парциальды қысымның төмендеуінің ең айқын диагностикалық көрсеткіші болып табылады:

* < 80 мм. сс. сб

* < 40 мм. сс. сб

*+ < 60 мм. сс. сб

* < 120 мм. сс. сб

* < 150 мм. сс. сб

! Гиперкапнияның белгісі:

* брадикардия

* +тахикардия

* тәбеттің төмендеуі

* амнезия

* пульстің жіп тәрізді болуы

! Созылмалы гипоксемияның төмендеуі:

* жүрек лақтырысының төмендеуі

* назардың бұзылуы

* +өкпелік артериальды гипертензия

* координациясының бұзылысы

* терінің гиперемиясы

! Біртекті тыныстық циклдар,терең шулы тыныс және күшейген тыныс шығару қай кезде байқалады:

* биот тынысы

*+ кусмауль тынысы

* қалыпты тыныс

*физикалық күштеме кезінде

! Төменде келтірген жағдайлардың қайсысында ӨЖЖ жүргізу керек:

* + тыныстың және жүрек соғысының болмауы

* қозғалыс координациясының және сөйлеудің болмауы

* жүрек соғысы және еркін тыныс алу сақталған,бірақ тыныс алу жиілігі минутына 10 реттен аспайды

* жүрек соғысы және еркін тыныс алу сақталған,бірақ тыныс алу жиілігі минутына 15 реттен аспайды

* жүрек соғысы және еркін тыныс алу сақталған,бірақ тыныс алу жиілігі минутына 12 реттен аспайды

! Патологиялық Чейн-Стокс тынысы көрінеді:

*тыныс толық қалпына келген кезде,ұзақтығы бірнеше секундтан бірнеше минутқа созылатын тыныстың тереңдігі тез жоғарлауы,содан кейін төмендеуі

* тыныстың біртіндеп көтерілуі

* тыныс тереңдігінің кенет төмендеп,содан кейін жоғарлауы

*+ тыныс толық болмаған кезде, ұзақтығы бірнеше секундтан бірнеше минутқа созылатын тыныс тереңдігінің біртіндеп көтерілуі,содан кейін төмендеуі

*тыныс тереңдігінің біртекті болуына байланысты ұзақтығы 1 минутқа дейін

! Биот тынысы көрінеді:

* + біртекті тыныс тереңдігі бойынша 1 минутқа дейін созылған паузаның болуы

* 3 минутқа дейін ұзаққа созылған емес паузаның болуы

* 5 минутқа дейін ұзаққа созылған емес паузаның болуы

* біртекті тыныс тереңдігі бойынша 10 минутқа дейін созылған паузаның болуы

* құрғақ сырылдардың пайда болуы

! Тыныс жетіспеушілігі кезінде өмірге қауіпті жағдай сиппаталады:

* көмірқышқыл газының парциальдық қысымның 15-тен с.б.б. кем төмендеуі

*+ көмірқышқыл газының парциальдық қысымның 45-тен с.б.б. кем төмендеуі

*оттегінің парциальдық қысымның төмендеуі

* көмірқышқыл газының парциальдық қысымның төмендеуі

* артерия қанында көмірқышқыл газының жоғарлау 60-тан мм.сс.сб жоғарлауы

! Тыныс жетіспеушілігі этиологиясы бойынша:

* вентиляционды

* паренхиматозды

* + обструктивті

* жедел

* компенсаторлы

! Тыныс жетіспеушілігі рекстриктивті тип бойынша ерекшеленеді:

* + өкпе тінінің кеңеюге және солуының шектелуі

* өкпе тіннің еркін кеңейюіне мүмкіндік туғызады

* өкпе тіннің еркін кеңейюіне мүмкіндік туғызбайды

* өкпе тіннің терең кеңеюіне мүмкіндіктің шектелуі

* өкпе тінің солуының шектелуі

! Ер адамда тыныс алу жиілігі қалыпты жағдайда:

* 18 – 20

* 20 - 22

* + 16 – 18

* 10 – 12

* 20 – 30

! Гипоксия қандай ағзаны ең бірінші зақымдайды:

* өкпе

* бауыр

* + ми

* бүйрек

* бүйрек үсті безі

! Тыныс жетіспеушілігінің 3 дәрежесіне тән:

*+ тыныштық кезінде ентігумен және цианозбен,гипоксемиямен көрінуі

* баяу немесе айқын жүктеме кезінде ентігумен көрінеді

* айқын емес жүктеме кезінде ентігу байқалады,тыныштық кезінде компесаторлы механизмнің қосылуы

* жүрген кезде ентігі

* ұйқы кезінде ентігуодышка во время сна

! Реанимацияда тынысты қалпына келтірудің ең эффективті әдісі:

* тыныс аналептиктерді енгізувведение дыхательных аналептиков

* «ауыздан ауызға» және «ауыздан мұрынға» тыныс алу

* + трахеяның интубациясы ӨЖЖ

* бронхоскопия

* коникотомия

! Тыныс жетіспеушілігінің 1 дәрежесіне тән :

* + баяу немесе айқын жүктеме кезінде ентігумен көрінеді

* айқын емес жүктеме кезінде ентігу байқалады,тыныштық кезінде компесаторлы механизмнің қосылуы

* тыныштық кезінде ентігу және цианоз,гипоксемия

* ұйқы кезінде ентігудің пайда болуы

* жүріс кезінде ентігідің пайда болуы

! Тыныстық бұлшықеттерінің әлсізденуі және шаршауының белгісі болып табылады:

* брадикардия

* жүрек айну

* + тыныс алу актісіне қосымша бүлшықеттерінің қосылуы

* қалыпты тыныс

* бас ауру

! Жедел тыныс жетіспеушілігіне келесі ерекшеліктер тән:

* + басталуы бірнеше күн,сағат немесе минут ішінде дамиды

* аурудың басталуы бірнеше айлар-жылдар ішінде дамиды

* аурудың басталуы білінбеуі мүмкін,біртіндеп

* ешқашан гемодинамиканың бұзылысымен қабаттаспайды

* интесивті терапияны қажет етпейді

! Созылмалы тыныс жетіспеушілігіне келесі ерекшеліктер тән:

* Тек темекі шегетіндерге тән

*+ басталуы білінбей біртіндеп басталуы мүмнін

* науқастың өміріне қауіп төндірмейді

* бір тәуліктің ішінде дамиды

* басталуы бірнеше күнде, сағатта немесе тәуліктің ішінде дамиды

! Ауыр тыныс жетіспеушілік диагнозы қойылады (ДН III) :

* PaO2 < 60 mmHg и Sa O2 < 75 %;

* PaO2 < 40 mmHg и Sa O2 < 90 %;

* PaO2 < 40 mmHg или Sa O2 > 90 %;

* PaO2 < 60 mmHg или Sa O2 > 90 %;

* + PaO2 < 40 mmHg и Sa O2 < 75 %;