МАРКЕТЫНГ У сферы культуры

ЗАЦВЯРДЖАЮ

Першы прарэктар

УА “Беларускі дзяржаўны

ўніверсітэт культуры і мастацтваў”

__________________Ю.П.Бондар

“_____”_______________2011 г.

Рэгістрацыйны № ВД-_____/баз.

МАРКЕТЫНГ У сферы культуры

Вучэбная праграма

па спецыяльнасці 1-21 04 01 Культуралогія (па напрамках)

напрамку спецыяльнасці 1-21 04 01-02 Культуралогія (прыкладная)
спецыялізацыях 1-21 04 01-02 01 Менеджмент сацыяльнай

і культурнай сферы

1-21 04 01-02 02 Менеджмент міжнародных культурных сувязей

Мінск 2011

Складальнікі:

К.І.Рэмішэўскі, прарэктар па інавацыйнай дзейнасці і мастацкай творчасці ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў”, кандыдат мастацтвазнаўства, дацэнт;

І.А.Рабушкіна, выкладчык кафедры менеджменту сацыякультурнай дзейнасці ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў”

Рэцэнзенты:

І.В.Катляроў, дырэктар дзяржаўнай навуковай установы “Інстытут сацыялогіі Нацыянальнай акадэміі навук Бела­русі”, доктар сацыялагічных навук, прафесар;

М.М.Каралёў, дэкан факультэта культуралогіі і сацыякуль­турнай дзей­насці ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў”, кандыдат педагагічных навук, дацэнт

Рэкамендавана да зацвярджэння:

кафедрай менеджменту сацыякультурнай дзейнасці ўста­новы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў” (пратакол № 1 ад 30.09.2010 г.);

прэзідыумам навукова-метадычнага савета ўстановы аду­кацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастац­тваў” (пратакол № 3 ад 14.12.2010 г.)

Адказны за рэдакцыю В.В.Каташвілі

Адказны за выпуск К.І.Рэмішэўскі

ТЛУМАЧАЛЬНАЯ ЗАПІСКА

“Маркетынг у сферы культуры” ўваходзіць у склад цыкла дысцыплін, засваенне якіх неабходна для прафесійнай пад­рыхтоўкі дыпламаванага спецыяліста сучаснай сацыякуль­турнай прасторы Рэспублікі Беларусь. Прапанаваны курс носіць інавацыйны характар, паколькі накіраваны на падрых­тоўку менеджараў у сферы культуры як для дзяржаўных, так і недзяржаўных камерцыйных і некамерцыйных аргані­зацый, а таксама кіраўнікоў мастацкіх калектываў з мэтай рэалізацыі творчай ідэі ў пэўны прадукт або паслугу.

Выкладанне курса ажыццяўляецца ва ўзаемадзеянні з гума­нітарнымі і са­цыяльна-эканамічнымі дысцыплінамі: філасо­фіяй, фундаментальнай і прыклад­ной культуралогіяй, сацыя­логіяй, этналогіяй, антрапалогіяй, паліталогіяй, гісто­рыяй і тэорыяй мастацтваў і інш. Высокі ўзровень сучаснага развіц­ця міжна­род­ных культурных і навуковых сувязей, абмен спецыялістамі, вынікамі дасле­даванняў і тэхналогіямі, удзел у міжнародных канферэнцыях, сімпозіумах, семі­нарах, каму­нікацыі па глабальнай сетцы Internet у рэальным часе патра­буюць асаб­лі­вай увагі студэнтаў да вывучэння замежных моў (у першую чаргу англій­скай). У сувязі з развіццём міжнарод­ных эканамічных зносін, новых відаў камунікацый, а таксама камерцыялізацыяй сферы культуры важнае значэнне набыва­юць веды па такіх дысцыплінах, як інфармацыйныя тэхнало­гіі ў культу­ры, інавацыйны менеджмент і менеджмент у сфе­ры культуры, фінансаванне ўстаноў сацыякультурнай сферы і прававое забеспячэнне міжнародных куль­тур­ных сувязей.

Мэта курса - сфарміраваць у студэнтаў трывалыя прафе­сійныя навыкі для працы ў сучасных сацыяльна-эканамічных умовах, якія характарызуюцца паступовым пранікненнем ры­начных адносін у сферу культуры, укараненнем у практыку ўстаноў культуры дзяржаўна-прыватнага партнёрства, пра­дзюсарства, прадпрымальніцтва, стварэннем умоў для спон­сарства і мецэнацтва.

Задачы курса:

- засвоіць асноватворныя ідэі маркетынгу як навукова-прыкладной дысцып­ліны, віду прафесійнай дзейнасці, скла­данай часткі сістэмы кіравання, а таксама комплексу пэўных функцый у арганізацыях культуры; засвоіць тэхналогіі рас­пра­цоўкі, стварэння, прасоўвання і рэпрэзентацыі прын­цыпо­ва новых прадуктаў і паслуг у сферы айчыннай культуры і прафесій­нага мастацтва;

- авалодаць сістэмай навуковых ведаў, тэарэтычнымі асно­вамі маркетын­гу, якія забяспечваюць практыку навуковымі рэкамендацыямі і даюць агульныя ўяўленні аб вытворцах і спажыўцах прадукту сферы культуры, вызначаюць кірункі іх эфектыўнага ўзаемадзеяння;

- выпрацаваць элементарныя ўменні і навыкі маркетынгу як часткі арганізацыйна-кіраўнічай дзейнасці ў сферы куль­туры і мастацтва;

– раскрыць сутнасць і асноўныя падыходы да некамерцый­нага маркетын­гу, у тым ліку тэхналогіі фандрайзінгу, на­цэленага на фарміраванне грашовых фондаў для рэалізацыі праектаў у сферы культуры.

Зместкурса раскрывае сутнасць культуралагічных, сацыя­лагічных, эка­на­міч­ных і прававых абставін і фактараў, знаё­міць з маркетынгавымі тэхнало­гія­мі, дазваляе засвоіць ін­струментарый для іх практычнай рэалізацыі ва ўстановах сферы культуры, а таксама знаёміць з інфармацыйным за­беспячэннем маркетынгавай дзейнасці.

Прынцыповай асаблівасцю маркетынгу ў сферы культуры з’яўляецца неабходнасць улічваць спецыфіку арганізацый, дзе канчатковы культурны прадукт ці паслуга фарміруюць густы, перавагі і запатрабаванні спажыўца, але не наадварот, як у класічным маркетынгу, зарыентаваным на рэалізацыю таварнай прадукцыі. Традыцыйная трактоўка маркетынгу, паводле якой задавальненне патрэб рынку ёсць сэнс існаван­ня прадукту, з нагоды ўнутранай прыроды мастацтва ў дачы­ненні да культурных прадуктаў не можа быць выкарыстана ў звычным аб’ёме – стратэгіі маркетынгу ў сферы культуры вызнаюцца з улікам індывідуальных асаблівасцей творцы.

Засваенне курса забяспечвае ведамі пра:

- маркетынг як кіраванне сацыяльна-эканамічнымі сістэ­мамі для атрымання пэўнага выніку;

- дасягненні розных падыходаў і школ, іх рэальны ўклад у сучасную кіраўнічую думку;

- агульнуюсістэму рыначных інстытутаў маркетынгу і асаблівасці функ­цыя­навання ў дачыненні да сферы культуры; тэндэнцыі развіцця новай сістэмы эканамічных стасункаў;

- стратэгічны маркетынг як аснову адаптацыі да рэчаіс­насці;

- розныя віды камунікацый, якія садзейнічаюць дасягнен­ню ўзгодненасці дзейнасці ўсіх звёнаў кіравання арганіза­цыяй.

Курс накіраваны на выпрацоўку неабходных уменняў і навы­каў:

- аналізу ўнутранага і знешняга сацыякультурнага асярод­дзя арганізацыі, яе жыццёвага цыкла, кіраўнічых працэсаў як паслядоўных дзеянняў па ператварэнні рэсурсаў у вынікі, арганізацыйнай структуры кіравання з рознымі спосабамі рэалізацыі паўнамоцтваў кіраўніка;

- распрацоўкі, выбару і рэалізацыі кіраўнічых рашэнняў, звязаных з агульнымі функцыямі працэсу кіраван­ня (плана­ванне, арганізацыя, матывацыя і кантроль);

- выяўлення праблем кіраўніцтва як тыпу арганізацыйных паводзін, абумоўленых службовымі паўнамоцтвамі;

- засваення спецыялізаванага тэарэтычнага матэрыялу, вы­рашэння тыповых маркетынгавых сітуацый;

- выкарыстання тэрміналогіі маркетынгу і менеджменту.

Метады і тэхналогіі навучання.

Курс заснаваны на праблемных, эўрыстычных формах на­вучання, якія развіваюць індывідуальнасць студэнта, сама­стойнасць мыслення, стымулююць творчыя здольнасці праз непасрэднае ўцягванне ў працэсы стварэння, успрыняцця, інтэрпрэтацыі і аналізу маркетынгавых стратэгій у розных сацыякультурных умовах. Арыентаваны на супрацоўніцтва ў групах і падгрупах “хуткага абмяркоўвання” і “мазгавога штурму”, калектыўныя дыскусіі, эксперыментаванне, праек­таванне; студэнтам прапануюцца дзелавыя, ролевыя і іміта­цыйныя трэнінгі.

Самастойная праца студэнтаў накіравана на развіццё навы­каў пошуку неабходнай інфармацыі ў навуковай, навукова-метадычнай літаратуры, друкаваных і электронных СМІ. Вы­карыстоўваецца кантэнт-аналіз крыніц, прысвечаных акту­альным праблемам кіраўнічай і прадпрымальніцкай дзей­насці.

У адпаведнасці з вучэбным планам на вывучэнне дысцыплі­ны “Маркетынг у сферы культуры” прадугледжваецца 214 га­дзін, з іх 94 – аўдыторныя заняткі (лекцыі – 32, лабараторныя – 26, практычныя – 36). Рэкамендаваная форма кантролю ведаў – экзамен.

Прыкладны тэматычны план

Тэмы	Коль­касць аўд. гадзін	У тым ліку
лекцыі	семінар.	лабарат.
Уводзіны
Тэма 1. Сутнасць маркетынгу. Эвалюцыя маркетынгавых стратэгій
Тэма 2. Культурны (мастацкі) прадукт ці паслуга – аснова маркетынгавай стратэгіі. Першы кампанент маркетынгавага комп­лексу				-
Тэма 3. Рынак культурных прадуктаў і па­слуг, яго структура. Кампаненты прадукту				-
Тэма 4. Мадэлі паводзін спажыўцоў				-
Тэма 5. Сегментацыя рынку, пазіцыянаван­не культурнага прадукту і паслугі
Тэма 6. Цэнавая пераменная – другі кампа­нент маркетынгавага комплексу				-
Тэма 7. Пераменная месца – трэці кампа­нент маркетынгавага комплексу				-
Тэма 8. Пераменная прасоўвання – чацвёр­ты кампанент маркетын­гавага комплексу
Тэма9. Камунікатыўны план				-
Тэма10. Спонсарства і мецэнацтва				-
Тэма11. Маркетынгавая інфармацыйная сістэма. Тры тыпы даных
Тэма12. Планаванне і кантроль працэсу маркетынгу. Аўдыт маркетынгу				-
Тэма13. Асноўныя стратэгіі маркетынгу. Матрыца Ансофа “Рынак – прадукт”				-
Тэма14. Сацыяльная стратыфікацыя і ацэнка спажывецкіх пераваг
Тэма15. “Новая эканоміка культуры” і трансфармацыя маркетынгавых стратэгій на сучасным этапе
Усяго…