Фосфорлы тыңайтқыштардың өндірісі.

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Әр саладағы жұмысшылардың ұжымдық және жеке қорғаныс құралдары»

05073100 – Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау

Орындаған: А.Т. Қуатбек

техн.ғыл.канд., доцент

____________А.А. Түкібай

«____»_________2016 ж.

Норма бақылаушы

Инженер: Е.Е. Садвакасов

____________

«____»_________2016 ж.

Алматы 2016

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты

Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Әр саладағы жұмысшылардың ұжымдық және жеке қорғаныс құралдары»

Курстық жұмыстың орындалуын бағалау

Жұмыстардың орындалу сапасы	Баға диапазоны	Алынған
1 Орындалмады Сабақтарда себепсіз болмау	0%
2 Білім алушының орындауы және белсенділігі	0-50%
3 Жұмысты рәсімдеу	0-20%
4 Анықтамаларды, техникалық әдебиеттерді, оқу- әдістемелік кешенді, дәрістерді пайдалану шеберлігі	0-5%
5 Техникалық құралдарды пайдалану шеберлігі	0-5%
6 Курстық жұмысты қорғау	0-20%
Жалпы	0-100%

Білім алушы Т.А.Ә. Қуатбек А.Т. Мамандық шифры 5В073100 Оқытушы Т.А.Ә. Түкібай А.А.

Алматы 2016

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Т.Бәсенов атындағы Сәулет және құрылыс институты

Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау кафедрасы

5В073100 – Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау

Курстық жұмысты орындауға

ТАПСЫРМА

Білім алушы Куатбек Акерке Танаткызы

Жоба (жұмыс) тақырыбы:«Әр саладағы жұмысшылардың ұжымдық және жеке қорғаныс құралдары»

Аяқталған жобаны (жұмысты) тапсыру мерзімі «___» ___________2016ж

Есептік-түсініктемелік жазба мазмұны (қарастырылатын мәселелер тізімі):

а) Фосфорлы тыңайтқыштардың өндірісі

б)Химия шығару өнеркәсібәне арналған жеке және ұжфмдық қорғаныс құралдары

в)Ағаш өңдеу өнеркәсібі

Сызбалық материалдар тізімі (міндетті сызбалар дәл көрсетілуі тиіс)

Ұсынылатын негізгі әдебиет:

1. Тыныс алу мүшелері мен теріні қорғау құралдары.Оқу құралы –М.: Әскери білім, 2004. –85 б.

2. Арнаулы жұмыс киімін өнеркәсіптік жобалау.–М.: Орман және тамақ өнеркәсібі. 1982. –184 б.

3. Гаевая Л.А.Өндіру жұмыстарындағы көз бен бетті дербес қорғау құралдары . –М.: Машина жасау, 1980. –208 б.

4. Городинский С.М., Купчин А.П., Каминский С.Л. және т.б.Өндіру жұмыстарындағы жұмысшылардың ДҚҚ тиімділіктері мен сапаларын бағалау әдістері.–М.: Орман және тамақ өнеркәсібі1984. –224 б.

Курстық жұмысты дайындау

ГРАФИГІ

Бөлімдер атауы, қарастырылатын мәселелер тізімі	Ғылыми жетекшіге көрсету мерзімдері	Ескерту
«ҚазТрансОйл» AҚ мекемесінің географиялық, админастиациялық жағдайы	30.09.2016	Жоқ
Жарақаттануды және өндірістік ауруларды талдау негізінде еңбек жағдайын жақсарту шараларын өңдеу	02.11.2016	Жоқ

Кафедра меңгерушісі _______________________ Н.Б.Утепов

Жұмыс жетекшісі ____________________ А.А. Түкібай

Тапсырманы орындауға алған білім алушы__________________ А.Т. Қуатбек

Күні «____»_______________2016 ж.

МАЗМҰНЫ

	КІРІСПЕ
	Фосфорлы тыңайтқыштардың өндірісі
1.1	Химия өндірісіндегі техникалық әдістердің зияндығын сипаттау
1.2	Сауықтыру әдістерінің жалпылама бағыттары
	Химия шығару өнеркәсібәне арналған жеке және ұжфмдық қорғаныс құралдары
2.1	Тыныс алу мүшелерін қорғайтын жеке және ұжымдық қорғаныс құралдары
2.2	Арнайы киімдер
2.3	Ұжымдық қорғану құралдары
2.4	Емдік-профилактикалық тағам
	Ағаш өңдеу өнеркәсібі
3.1	Щаңның пайда болуына қарсы ұжымдық қорғаныс құралдары, меxанизмдері
3.2	Шаңға карсы жеке қорғаныс құралдары респираторлар
3.3	Щуға қарсы ұжымдық қорғаныс құралдары
	Шуға қарсы Жеке қорғаныс құралдары
	ҚОРЫТЫНДЫ
	ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Химия өндірісі халықтық шаруашщылықтың негізгі саласы бллып табылады. Ол ғылыми жетістіктер негізі. Химия өдірісі шикізатты өндіру мен өңдеудің комплексті нышандарына мыналар жатады:

- Қышқыл, сілті, хлор, аммиак және т.б. заттар алудағы негізгі өндірістер;

- Органикалық заттар синтездеуші заводтар;

- Жасанды синтетикалық талшықтар алу өндірісі;

- Бояғыштар өндіретін заводтар мен комбинаттар;

- Химико-фармокологиялық дәрілік препараттар жасайтын заводтар;

Ауылшаруашылығында көп мөлшерде пайдаланатын минералды тынайтқыштар заводтары да жатады. Химия өндірісінің дамуы күннен күнге қарқындай түспек, себебі кез келген қосылыстар, тамақ өнімдері, киім кешектер осының барлығы химия ғылымының жетістігі болып табылады. Соңғы онжылдық ішінде химия өндірісінде еңбек жағдайларының мәселесі жақсарды. Уланудың жоғары дәрежелі түрлері төмендей түсті, көптеген өндірістерде ауаның құрамындағы токсикалық қосылыстар азая түсті, өндірігш құралдардың автоматизациялануы және механизациялануы да енбек өнімділігін арттырып, адам денсаулығына кауіп төндіруін төмендетті. Өнімнің көптеп шығарылуы, органикалық заттардың синтезделу әдісінің модельдеуі ауа құрамындағы улы қосылыстардың мөлшері едәуір төмендеді. Гигиеналық мәселелер өндіріске күрделі схемалы аппарттардың орнауынан, өнімділі жоғары пмашиналардың көптеп келуінен, әртүрлі технологиялық заттардың блокировкасынан туындады. Қазіргі танда ауыл шаруашылығы өндірістің маңызды саласы болып табылады. Ол қоғамдағы халық шаруашылығында манызды рөл атқарады. Ауыл шаруашылығының дамуы халықтың әл ауқатымен тікелей байланысты болып табылады, ол өнім өндіруде сандық және сапалық қамиамасыздандыру негізі ретінде қалыптасқан. Сонғы онжылдық ішінде ауыл шарушылыққа деген капиталдың көптеп салуы оның дамуының түрткісі болды. Оның құрамына жоғары сапалы мамандандырылған өнімдер, мелиорация, өндірістік еңбектің қарқындап дамуы, процестердің механизациялануы жатады. Еңбекке қатысты гигиена сұрақтары ауыл шаруашылығында істелінетін жұмыспен тікелей байланыста болып табылады, нақтырақ айтқанда:

- Ашық ауада мезгіл және қаншалықты болуға;

- Еңбек құралы ретінде машиналар, механихмдерді пайдалануға;

- Көп көлемде химиялық қосылыстарды қолдануға;

- Биологиялық материалдармен заұымданудан, ауру жануарлармен жанасудан;

- Қол еңбегін көп талап ететін, кейде энергияны көп талап ететін (шөп шабу және оны ору т.б.) жұмыстармен абай болған жөн. Ауыл шаруашылығындағы негізгі жұмыстардың бірі суару және мал бағу.

Фосфорлы тыңайтқыштардың өндірісі.

Фосфор жер қыртысында көп мөлшерде болады, бірақ өте тотыққыш болғандықтан, дербес күйінде кездеспейді. Қосылыстарының маңыздысы фосфорит деген минерал, оның негізі фосфор қышқылының кальций тұзы деген – Ca3(PO4)2. Фосфорит әр жерлерде кен түрінде кездеседі;

Кеңес одағында фосфорит жамбыл қаласының жанындағы Қаратау өңірінде, Ақтөбе маңында т.б. жерлерде бар.

Бірақ бұл реация жүріп аяқталғанша біраз уақыт өтеді. Түзілген гипс пен онай дигидрофосфат қоспасы суперфосфат деп аталады, оны ұсатып не түйіршікке аударып барып сақтайды.

Преципитат — химимялық өнеркәсіпте қазіргі күнде, суперфосфат сияқты көп шығаратын тыңайтқыш, мұның құрамында кальций гидрофосфаты болады. Ол суда нашар ерігенімен топырақта болатын түрлі қышқылдарда жақсы ериді. Фосфор қышқылын өндіру.Фосфор қышқылын өндірісте екі әдіспен өндіреді: шайғындау және электротермиялық әдіс. 1. Шайғындау (экстракциялау) сұйық ия қатты заттардың қоспасын тиісті еріткішпен бір ия бірнеше құрам бөлімдерін бөліп алу әдісі) әдісі табиғи фрсфорит шикізатын күкірт қышқылымен шайғындауға негізделген. Ca5F(PO4)3 + 5H2SO4 + 10H2O = 3H3PO4 + 5(CaSO4*2H2O) + HF + Q 2) Электротермиялық әдіс — 1500 0с температурада табиғи фосфат құрамындағы фосфорды көміртектен құмның қатысуымен электр пеште тотығу тотықсыздану процесінің нәтижесінде алуға негізделген: Ca5F(PO4)3 + 5С + nSiO2 = P2 + 3CaO*nSiO2 + 5CO – Q Осы жұмыстар жасалынған сәтте ұтақтау бөлшектеу ауаға көп мөлшерде шаң тозаң түседі. Сондықтан осындай жұмыс аймағында вентиляция мен аспирация үздіксіз жұмыс істеуі тиіс. Пластикалық массалар мен синтетикалық материалдардың өндірісі. Сонғы кездерде синтетикалық смола негізіндегі пластмассалар ауқымды пайдаланылып жүр. Олар полимерлену (стирол, винил спирттеті және т.б. полимерлері) және поликонденсациялану (фенопласттар, аминопластар, полиэфирлі смолалар және т.б.) арқылы алынады. Қолдану аясының сан алуандылығына байланысты химиялық заттрадың еңбек жағдайларына да байланысты белгілі бір шарттар туындайды. Әдетте технологияның бірнеше кезеңдері болады, сондықтан олар өндіріс ортасына жіне жұмысына қарай бөлінеді.

1. Полимерлік смолалардың мономерлерден алынуы. Ол сәйкесінше реакторларда жүретін реакция, ол кейде қысым мен температура қатысында жүреді.

2. Пластикалық қасиеттері бар заттарға композиция құрастыру. Смоладан басқа бұлардың құрамына: пластификаторлар, бояғыштар, стабилизаторлар қатысады. Осы сатыба улы газдар бөліну процесі жүреді. Кейде шектен тыс жылу бөлінумен қатар жұмыс аймағының температурасы да көтерілуі мүмкін.

3. Жоғары температура қатысында ұнтақтарды престеу арқылы фасондық өнімді алу. Бұл сатыда пластмассалардан шаң бөлінеді. Сонымен қоса жұмыс аймақтарында жағымсыз микроклиматтық жағдайлар болуы мүмкін.