Бақылау сұрақтары мен жаттығулар. 1. Титриметриялық анализдің негізі, оның гравиметриялық анализден қандай айырмашылығы бар?

1. Титриметриялық анализдің негізі, оның гравиметриялық анализден қандай айырмашылығы бар?

2. Титриметриялық анализде пайдаланылатын реакциялар қандай шарттарға жауап берулері керек?

3. Қандай заттарды “алғашқы”, “стандартты” заттар дейді, оларға қандай шарттар қойылады?

4. Фиксанал деген не?

5. Титрант, стандартты ерітінді, титрлеудің соңғы нүктесі, эквивалентті нүкте деген ұғымдардың қысқаша түсінігін беріңдер.

6. Молярлы ерітінді, эквиваленттің молярлы концентрациясы, мольэквивалент деген ұғымдардың түсінігін беріңдер.

7. Төмендегі реакциялардағы қышқыл, негіз, тұздардың мольэкиваленттері неге тең?

H₂SO₄ + Ba(OH)₂ = BaSO₄¯ + 2H₂O

H₂SO₄ + NaOH = NaHSO₄ + H₂O

Al(OH)₃ + 3HCl = AlCl₃ + 3H₂O

K₂Cr₂O₇ + 2BaCl₂ + H₂O = 2BaCrO₄¯ + 2HCl + 2KCl

8. Мына реакциялардағы тотықтырғыштар және тотықсыздандырғыштардың мольэквиваленттері неге тең?

K₂Cr₂O₇ + 6FeSO₄ + 7H₂SO₄ = Cr₂(SO₄)₃ + 3Fe₂(SO₄)₃ + 7H₂O + K₂SO₄

2KMnO₄ + 5KNO₂ + 3H₂SO₄ = 2MnSO₄ + K₂SO₄ + 5KNO₃ + 3H₂O

KClO₃ + 6HCl + 6FeCl₂ = 6FeCl₃ + KCl + 3H₂O

9. Мына ерітінділердің титрін және эквиваленттің молярлы концентрациясын есептеңдер:

а) HCl 4,0106 г/л

б) H₂SO₄ 2,4029 г / 500 мл

в) BaCl₂^.2H₂O 2,0036 г /250 мл

г) Na₂CO₃ 1,3250 г / 250 мл

10. Мына ерітінділердегі химиялық қосылыстардың массасын (г) табыңдар:

а) 200,0 мл 0,120 М NaOH

б) 50,0 мл 0,200 М H₂SO₄ С(1/2 H₂SO₄)

в) 500,0 мл 0,010 М KMnO₄ С(1/5 KMnO₄)

г) 25,0 мл 0,100 М KSCN

11. 3,0 л 0,100 М HNO₃ ерітіндісін дайындау үшін 2,000 М азот қышқылының неше миллилитрін алу керек?

12. Тығыздығы 1,396 г/мл 40,00 % CaCl₂ ерітіндісінің эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

13. Тығыздығы 1,69 г/мл 85,00 % H₃PO₄ бар ерітіндінің молярлығын есептеңдер.

14. 1,5 л 0,050 М тұз қышқылының ерітіндісін дайындау үшін тығыздығы 1,098 г/мл 20,00 % ерітіндінің қандай көлемін алу керек?

15. Құрамында 0,2586 г Na₂B₄O₇^.10H₂O бар ерітіндіні титрлеуге 29,75 мл тұз қышқылы жұмсалды. Тұз қышқылы эквивалентінің молярлы концентрациясын және титрін есептеңдер.

16. 0,6000 г H₂C₂O₄^.H₂O суда ерітілді, осы ерітіндіні титрлеуге 27,09 мл NaOH жұмсалды. Натрий гидроксиді эквивалентінің молярлы концентрациясын және титрін есептеңдер.

17. Таза 1,000 г K₂Cr₂O₇ еріген ерітіндіні титрлеуге 24,00 мл темір (ІІ) ерітіндісі жұмсалды. Осы ерітінді эквивалентінің молярлы концентрациясын және титрін есептеңдер.

18. 1,2568 г H₂C₂O₄^.2H₂O 100,0 мл өлшем колбасында ерітілді. Алынған ерітіндінің 20,00 мл титрлеуге 18,34 мл NaOH жұмсалды. NaOH эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

19. Мына өрнектердің T_HCl/Na2CO3, T_AgNO3/Cl, T_KMnO4/Fe түсінігін беріңдер. Келтірілген титрлер қандай заттардың грамм мөлшерін көрсетеді?

20. 0,0340 г AgNO₃ бар ерітіндіні титрлеуге 20,00 мл HCl жұмсалған. T_HCl/AgNO3мәнін табыңдар. Бұл ерітінді (HCl) эквивалентінің молярлы концентрациясын неге тең?

21. Мына ерітінділердің титрін табыңдар:

Берілгені:	Табу керек:
а) 0,2500 М HCl	THCl, THCl/CaO
б) 0,0500 М (1/6 K2Cr2O7)	TK2Cr2O7, TK2Cr2O7/Fe
в) 0,1000 М NaOH	TNaOH, TNaOH/H2C2O4
г) 0,1276 М AgNO3	TAgNO3, TAgNO3/Cl

22. 20,00 мл 0,030 М FeSO₄ ерітіндісін титрлеуге 0,020 М (1/5 KMnO₄) ерітіндісінің неше миллилитрі қажет?

23. 25,50 мл 0,100 М (1/2 H₂SO₄) ерітіндісімен әрекеттесуге жұмсалатын Na₂CO₃-тің массасын табыңдар.

24. 15,00 мл KOH ерітіндісін титрлеуге 18,70 мл титрі 0,002864 г/мл –ге тең HCl ерітіндісі жұмсалды. KOH ерітіндісі эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

25. Құрамында 1,5320 г NaOH бар ерітіндінің 20,00 мл көлемін титрлеуге 14,70 мл HCl (T_HCl = 0,003800 г/мл) жұмсалды. Алғашқы ерітіндінің көлемін табыңдар.

26. 1,0 л ерітінді дайындауға 5,00 мл тығыздығы 1,470 г/мл 57,36 % күкірт қышқылы жұмсалды. Алынған ерітіндінің титрін және эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

27. 0,2746 г таза Na₂CO₃-ті титрлеуге 31,45 мл күкірт қышқылы жұмсалды. Осы қышқылдың эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

28. 1,0890 г Na₂C₂O₄-ті титрлеуге 25,35 мл калий перманганаты жұмсалды. Калий перманганатының титрін, оның Na₂C₂O₄ арқылы титрін және эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

29. 6,2270 г бурадан 250,0 мл ерітінді дайындалды. Осы ерітіндінің 25,00 мл титрлеуге 24,17 мл тұз қышқылы жұмсалды. Бура мен тұз қышқылы ерітінділері эквивалентінің молярлы концентрацияларын есептеңдер.

30. Күкірт қышқылды калий иодиді ерітіндісіне 20,00 мл 0,113 М – 0,113 М ( KMnO₄)= KMnO₄ ерітіндісі қосылды. Бөлініп шыққан иодты титрлеуге 25,91 мл Na₂S₂O₃ жұмсалды. Тиосульфат ерітіндісі эквивалентінің молярлы концентрациясы неге сәйкес?

Тест тапсырмалары

1. Титрлеуде индикаторлар қандай мақсатта қолданылады?

1) әрекеттесуші заттар арасындағы реакцияның аяқталғанын анықтау үшін;

2) әрекеттесуші заттар арасындағы эквивалентті қатынасты анықтау үшін;

3) әрекеттесуші заттардың реакция өнімдеріне толық ауысқан сәтін анықтау үшін;

4) ерітіндінің бейтарап реакциясының сәтін анықтау үшін;

5) дұрыс жауап көрсетілмеген.

2. Келтірілген теңдеулердің қайсысы А заты ерітіндісі титрін есептеуге дұрыс болып табылады?

1) ; 2) ; 3) ; 4) ;

5) барлық жауаптар дұрыс емес.

3. Титрлеу нәтижесі бойынша А заты массасын келтірілген теңдеулердің қайсысымен есептеуге болады?

1) ; 2) ;

3) ; 4) ; 5) .

4. Қайсы теңдеу жұмыс ерітіндісінің нормальдығын (С_н) оның анықталатын зат бойынша титрімен (Т_А/В) дұрыс байланыстырады? (M_Э – анықталатын зат эквивалентінің молярлы массасының ).

1) ; 2) ; 3) ;

4) ; 5) .

5. Қандай жағдайларда жұмыс ерітіндісінің концентрациясын алғашқы зат бойынша анықтау қажет?

1) жұмыс ерітіндісін дайындауға сұйық затты қолданған жағдайда;

2) жұмыс ерітіндісін дайындау үшін қолданылатын зат кристаллогидрат болғанда;

3) жұмыс ерітіндісі интенсивті боялған жағдайда;

4) жұмыс ерітіндісінің нормальдығы уақыт бойынша өзгергенде немесе жұмыс ерітіндісін дайындау үшін қолданылатын зат гигроскопты болса;

5) нормальдықты алғашқы зат бойынша анықтауды әрқашан да өлшеумен алмастыруға болады.

6. Қандай жағдайларда кері титрлеу тәсілі қолданылады?

1) титрант пен жұмыс ерітіндісі арасындағы реакция тез жүретін жағдайда;

2) титрлеуге индикатор таңдап алу мүмкін болмайтын жағдайда;

3) титрлеу барысында реакция өте баяу жүретін жағдайда;

4) әрекеттесуші заттардың тотығу-тотықсыздану потенциалдары шамасының бір-бірінен айырмашылығы үлкен болған жағдайда;

5) әрекеттесуші заттардың тотығу-тотықсыздану потенциалдары шамасы жағынан бір-біріне жақын болған жағдайда.

ТАРАУ