Яғни мұндағы мен химиялық реакцияның жылу эффектісінің температуралық коэффициенті

Жылусыйымдылықтың өзгерісі мынаған тең:

Мұндағы vi- осы заттарға сәйкес жылу сыйымдылықтарының стехиометриялық коэффиценттері. Егер

>0, >0 болса, онда Т↑ , ΔН↑

<0, <0 болса, онда Т↑ , ΔН↓

=0, =0 болса, онда ΔН≠f(T)

Гесс заңына негізделіп белгісіз реакциялардың, тіпті іс жүзінде жүрмейтін реакциялардың жылу эффектілерін есептеуге болады. Ол үшін келесі әдістерді пайдалануға болады:

а. Химиялық реакцияларды үйлестіру арқылы керекті реакцияның жылу эффектісін табу әдісі. Мысал қарастырайық. Берілген реакциялардың жылу эффектісі берілген дейік:

1. С (графит) + О₂(газ) = СО₂ (газ) + ΔН₁

2. СО(газ) +1/2 О₂ = СО₂ + ΔН₂

Осы екі реакция арқылы

. С (графит) + 1/2О₂(газ) = СО (газ) реакциясының жылу эффектісін табуға болады, ол үшін бірінші теңдеуден екінші теңдеуді алып тастаймыз: . С (графит) + О₂(газ) - СО(газ) - 1/2 О₂ = СО₂ - СО₂

С (графит) + 1/2О₂(газ) - СО(газ) = 0

С (графит) + 1/2О₂(газ) = СО(газ) Сонда бұл реакцияның жылу эффектісі ΔН₃ =ΔН₁ – ΔН₂

ә. Реакцияға қатысқан заттардың жану жылуларының көмегімен реакцияның жылу эффектісін табу әдісі. Гесс заңынан шығатын салдар бойынша реакцияның жылу эффектісі реакцияға қатысатын заттардың жану жылуларының алгебралық қосындысына тең. Заттың жану жылуы деп осы заттың оттегімен әрекеттесіпжоғарғы оксидтер бергендегі реакцияның жылуы. Жану жылуы 1 моль затқа келтіріледі. Реакцияның жылу эффектісі реакцияға түскен заттардың ж/е реакция өнімдерінің жану жылуларының қосындысының айырымына тең.: ΔH_r^o = ΣΔ H_С⁰,₂₉₈, (түскен зат) – ΣΔН_С⁰,₂₉₈, (шыққын зат). Мысал қарастырайық: ацителеннен 298К де бензолдың түзілу реакциясының жылу эффектісін табу керек. Ол үшін ацителеннің ж/е бензолдың жану жылуларын білу керек 3С₂Н₂ (газ) = С₆Н₆ (сұйық) Осы жерде ΔН_r⁰,₂₉₈, = 3 ΔН_С⁰,₂₉₈, (С₂Н₂) - ΔН_С⁰,₂₉₈ (С₆Н₆)

б. Реакцияға қатысатын заттардың түзілу жылуларының көмегімен реакцияның жылу эффектісін табу әдісі. Гесс заңынан шығатын тағы да бір салдар бойынша реакцияның жылу эффектісі реакцияға қатысатын заттардың түзілу жылуларының алгебралық қосындысына тең. Заттың түзілу жылуы деп жай заттардан 1 моль зат түзілгендегі жылуды аламыз. Анықтамалықтарда келтірілген заттардың түзілу жылулары стандартты жағдайларда алынады. Стандартты жағдайда ол ΔН_f⁰,₂₉₈ деп белгіленеді. . Реакцияның жылу эффектісі реакция өнімдерінің ж/е реакцияға түскен заттардың жану жылуларының қосындысының айырымына тең.: ΔH_r^o = ΣΔ H_f⁰,₂₉₈, (шыққын зат) – ΣΔН_С⁰,₂₉₈, (түскен зат). Мысал қарастырайық С₂Н₄(газ) + Н₂О (газ) =С₂Н₅ОН (газ), Осыдан этанолдың түзілу реакциясының жылу эффектісі ΔН_r⁰,₂₉₈, = ΔН_f⁰,₂₉₈, (С₂Н₅ОН) – {ΔН_f⁰,₂₉₈ (С₂Н₄) + ΔН_f⁰,₂₉₈ (Н₂О) }

Кирхгоф заңы:процесстің жылу эффектісі нің температуралық коэффициенті процесс нәтижесінде жүйенің жылусыйымдылығының өзгеруіне тең.

- Кирхгоф теңдеуі. Ол Т₁ температурамен Т₂ температура аралығында жылу эффектісінің температураға байланысын көрсетеді. Интегралдау әдісі бойынша: